19. yüzyılda Osmanlı Devleti'nin nüfusu artırmak istemesinin sebepleri çeşitli alanlarda güçlü bir devlet oluşturma ihtiyacından kaynaklanmaktadır. Bu sebepler arasında ticaret, sanayi, tarım ve askeri alanlardaki güçlenme stratejileri bulunmaktadır. Nüfusu artırarak güçlü bir çalışma gücü elde etme, tarım ve ticarette ciddi bir potansiyel oluşturma, askeri açıdan daha fazla insan gücüne sahip olma gibi hedefler etrafında Osmanlı Devleti, nüfusu artırma politikalarını uygulamıştır.

Osmanlı kentlerinde ise 19. yüzyıldan itibaren kent tipolojisinde genellikle ızgara planlı şemaların terkedilmiş olduğu belirtilmektedir. Bu dönemde Anadolu kentlerinde görülen ızgara planlı şemaların yerini farklı planlama modelleri almış olabilir.

Osmanlı Devleti'nde nüfusun çoğunluğunu oluşturan unsurlar arasında Müslümanlar ve Türkler öne çıkmaktadır. Müslüman grubun büyük çoğunluğunu genellikle Türkler oluştururken, Hıristiyan grupları arasında ise Gürcülerin belirgin bir yer tuttuğu bilinmektedir.

Osmanlı toplumunda nüfus artışı özellikle 16. yüzyılda belirgin bir şekilde görülmüştür. Bu dönemde Osmanlı nüfusunun arttığı ve 16. yüzyıl sonunda 30-35 milyon aralığında olduğu tahmin edilmektedir.

Osmanlı şehirlerinin özellikleri arasında "şehir yekpare bir yapı olması yerine mescit, cami, mektep, tekke, kitaplık ve hamam gibi yapılar etrafında odaklaşmış olması" ve kendi kendini yöneten idari birimler olarak mahalleleri bulunması öne çıkmaktadır. Ayrıca Osmanlı şehirlerinde ulu cami, kale ve çarşı gibi merkezler etrafında yerleşmeler görülmektedir.

Osmanlı Devleti ve mimarlığında Batılılaşma süreci ise 18. yüzyılın başlarından itibaren başlamıştır. Batı'ya açılış adımlarının atıldığı dönem olan "Lale Devri" (1718-1730) özellikle Batı tarzı mimari ve sanatsal etkileşimlerin başladığı bir zaman dilimini ifade etmektedir.

Son olarak, Osmanlı Devleti'nde nüfusun çoğunluğunu oluşturan millet genellikle Türklerdir. Ancak Hristiyan gruplar arasında özellikle Ermenilerin önemli bir yer tuttuğu belirtilmektedir.

Osmanlı nüfus arşivleri Devlet Arşivlerinde bulunmaktadır. Bu arşivlere Ankara'da Cumhuriyet Arşivi Araştırma Salonu ve İstanbul'da Osmanlı Arşivi Araştırma Salonu'nda ulaşabilir ve araştırmalarınızı gerçekleştirebilirsiniz.

Osmanlı Devleti'nin topraklarında 45 ayrı devlet kurulmuştur. 27'si Asya'da, 13'ü Avrupa'da ve 5'i Afrika'da olmak üzere Osmanlı'nın etki alanı üzerinde farklı devletler ortaya çıkmıştır.