haberci
Efsanevi Üye
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Çin'e hitaben İran ile iletişim kurmalarını ve Hürmüz Boğazı'nın kapanmasını engellemelerini talep etti. Rubio, Fox News'e yaptığı açıklamada, "Eğer boğaz kapanırsa, bu onlar için ekonomik bir felaket olur" şeklinde konuştu.
Rubio'nun bu açıklaması, İran devlet medyasındaki raporlardan sonra geldi. Bu raporlarda, boğazın kapatılmasına ilişkin önerinin İran Parlamentosu'ndan geçtiği ve Ulusal Güvenlik Konseyi'nin onayına sunulduğu belirtiliyor.
Hürmüz Boğazı, İran ile Umman arasındaki sınırı çiziyor ve Umman Körfezi ile Basra Körfezi arasında yer alıyor. En dar noktasında 33 kilometreye kadar daralan bu su yolunda, her iki yönde de 3 kilometrelik bir nakliye rotası bulunuyor.
Ortadoğu uzmanı Burcu Özçelik, PA haber ajansına yaptığı açıklamada, boğazın kapanmasının küresel ekonomide şok dalgaları yaratabileceğini ve bu durumun İran'ın kendi çıkarlarına zarar vereceğini belirtiyor.
Hürmüz Boğazı'nın önemi nedir? Küresel petrol tüketiminin yaklaşık beşte biri, bu boğazdan taşınıyor. OPEC üyesi ülkeler Suudi Arabistan, BAE, Kuveyt ve İran, buradan ihraç ettikleri ham petrolü diğer ülkelere gönderiyor. Aynı şekilde, Katar'ın sıvılaştırılmış doğal gazının büyük bir kısmı da bu güzergahtan geçiyor.
1980-1988 yılları arasındaki İran-Irak savaşı sırasında, her iki ülke de birbirlerinin petrol ihracatını engellemek için adımlar atmıştı. Bu gerilim dönemi, "Tanker Savaşı" olarak tarihe geçti. ABD'nin Bahreyn'deki 5. Filo'su, bölgedeki ticari gemileri korumakla görevlendirildi.
Hürmüz Boğazı'nın kapanması durumunda, petrol fiyatlarının büyük ölçüde artabileceği tahmin ediliyor. Bu boğaz, ABD ve İran arasında yaşanan birçok tarihi olaya da tanıklık etmiştir.
1988'de ABD savaş gemisi USS Vincennes, bir İran yolcu uçağını düşürmüş ve 290 kişi hayatını kaybetmişti. Washington, olayı yanlışlıkla gerçekleşen bir saldırı olarak nitelendirmiş olsa da Tahran bunu bilinçli bir eylem olarak görmüştü.
2008'de ABD, İran'a ait teknelerin üç ABD savaş gemisine tacizde bulunduğunu iddia etmişti. Bu olayın ardından İran Devrim Muhafızları'nın başkomutanı, boğazdaki gemilere el koyacaklarını açıklamıştı.
Hürmüz Boğazı, çeşitli tarihlerde farklı gerilimlere sahne oldu ve bu durum bölgedeki jeopolitik dengeleri etkiledi. İran'ın petrol ihracatını durdurma tehditleri, bölgedeki tansiyonu yükseltmeye devam ediyor.