Ahmet Adnan Saygun

Ahmet Adnan Saygun Biyografisi
Müzik eğitimcisi olan Saygun, Türk bestecisi olarak klasik batı müziğinde yapıtlar vermiştir. Nevşehir'den tematik öğretmeni Mahmut Celalettin ile Zeynep Seniha Hanım'ın ilk oğulları olarak 1907 yılında İzmir'de doğdu.
1912 yılında İzmir'deki Hadika-i Subyan İlkokulu'na başladı.Müzik derslerindeki üstün yeteneği herkesin dikkatini çekiyor ve güzel soprano sesiyle duyduğu şarkıları bir dinleyişte söyleyebiliyordu.
1918 yılında İzmir'de İttihat ve Terakki Lisesi'ne yazıldı ve müzik öğretmeni olan İsmail Zühtü Kuşçuoğlu'nun kurduğu dört sesli koroya katıldı.
Saygun henüz 13 yaşındayken öğretmeninin önerisi üzerine ünlü piyano öğretmeni olan Rossati'den piyano dersleri almaya başladı.
1922'de Macar Tevfik Bey ile çalışmalara başladı, 1923'de Hüseyin Sadettin Arel'den iki ay armoni dersleri aldı.
1925 yılında Fransız La Grande Encyclopedie'den müzikle ilgili makaleleri çevirerek birkaç ciltlik büyük bir 'Musiki Lugati' meydana getirdi.
1926'da İzmir Lisesik atandı.Bundan iki yıl sonra Maarif Vekaleti'nin açtığı sınavı kazanarak burslu olarak Paris'e gönderildi.
Paris'te ünlü müzik okulu Schola Cantorum'da Vincent D'Idy, Eugene Borrel, Souberbielle, Amedee Gastoue gibi öğretmenlerin öğrencisi oldu.
İlk yapıtı olan "Divertissement" i 1930'da Paris'te besteledi.
1931 yılında yurduna dönerek Musiki Muallim Mektebi'ne, 1936'da İstanbul Belediye Konservatuarı'na kontrpuan ve teori öğretmeni olarak atandı.
1934 yılında Cumhurbaşkanlığı Orkestrası bir yıl boyunca yönetti. CSO şefi olduğu dönemde devlet başkanı Atatürk 'ün talebiyle, Türkiye'yi ziyaret edecek olan İran Şahı şerefine ilk Türk operası olan op.9 Öz Soy Operasını bir ay gibi çok kısa bir sürede yazdı. Bu opera, Türk Milleti'nin doğuşunu, İran ve Türk milletlerinin kökü uzak tarihe dayanan kardeşliğini ifade etmekteydi. 1934 yılında yine Atatürk'ün talebiyle "Taşbebek" operasını besteledi. Bu operada yeni Cumhuriyet insanının doğuşunu anlattı.
1939'da CHP'nin Müzik Danışmanı ve Halkevleri Müfettişi, bundan bir yıl sonrada Ankara'da "Ses ve Tel Birliği" adlı bir dernek kurdu.
1942'de tamamladığı Yunus Emre Oratoryosu 1946 yılında Ankara'da seslendirildi ve büyük başarı kazandı. En önemli eseri kabul edilen bu eser, daha sonra Paris'te ve 1958'de Birleşmiş Milletler kuruluş yıldönümü vesilesiyle New York 'ta ünlü orkestra şefi Leopold Stokowski yönetiminde seslendirilmiştir. Bu eserle Saygun, çocukluğunda İzmir Kemeraltı Çarşısı'nın Dervişler Caddesi'nde bugün Anafartalar Caddesi Mevlevi dervişlerden duyduğu ezgileri Avrupa ve Amerika'ya, Bievrileceği 5 ayrı dile taşımış oluyordu.
1946 yılında Ankara Devlet Konservatuarı kompozisyon ve modal müzik öğretmenliğine atandı.
Sanatçının başarıları üzerine 1948'de İnönü Armağanı, 1949'da Fransa Milli Eğitim Bakanlığın'ca Akademik Nişan, 1950'de Akademi Madalya'sı, 1951'de İtalya Hükümetince, 1.Nişan ve Uluslararası Müzik Sosyetesi'nden Sibelius Bestecilik madalyası verildi.
1971'de yürürlüğe giren Devlet Sanatçılığı Kanunu çerçevesinde ilk Devlet Sanatçısı unvanı Adnan Saygun'a verilmiştir. 1981'de Atatürk Sanat Armağanı ve 1985'te "Sanatçı Profesör" unvanı verildi.
Türk Beşleri arasında yer alan Adnan Saygun, Türk halk ve sanat müziklerinin etkilerini taşıyan yapıtlarında romantik estetiğe bağlı kaldı.(Türk beşlerindekiler: Ulvi Cemal Erkin, Cemal Reşit Rey, Hasan Ferit Alnar, Necil Kazım Akses)
Bir konser için Ankara'ya gelen ve sonradan Nilüfer adını alan Budapşete Kadın Orkestrası üyelerinden Macar asıllı Irén Szalai ile 1940 yılında evlenmiştir, çiftin çocuğu olmamıştır.
6 Ocak 1991 tarihinde istanbul'da hayatını kaybetti.
Kitapları: 1936 – Türk Halk Musıkisinde Pentatonizm, 1937 – Gençliğe Şarkılar: Halkevi ve Mektepler için, 1937 – Rize, Artvin, Kars Havalisi Türkü, Saz ve Oyunlar Hakkında Bazı Malumat, 1938 – Halk Türküleri: Yedi Karadeniz Türküsü ve bir Horon, 1940 – Halkevlerinde Musıki, 1945 – Yalan (Sanat Konuşmaları), 1955 – Lise Müzik Kitabı I-II-III (Halil Badi Yönetken ile birlikte), 1952 – Karacaoğlan(Yeni Bilgiler-Bir Rivayet-Melodiler), Ankara, Ses ve Tel Birliği, 1958 – Musıki Temel Bilgisi I – 1958,.II – 1962,.III –1964,.IV –1966. 1960 – Mod öncesi Ezgilerin Sınıflandırılması, 1967 – Toplu Solfej,I – 1967, II – 1968. 1967 – Töresel Musıki, 1976 – Bela Bartok's Folk Music Research in Turkey, Budapeşte, Akádemiai Kiadó, 1982 – Atatürk ve Musıki: O'nunla Birlikte, O'ndan Sonra
Eserleri: 1930 – Divertimento 1931 – Suit 1932 – Ağıtlar 1933 – Sezişler 1933 – Manastır Türküsü 1933 – Kızılırmak Türküsü 1933 – Çoban Armağanı 1933 – Klarnet, Saksafon, piyano ve vurma çalgılar için müzik 1934 – Özsoy 1934 (Orkestra düzenlemesi 1944) – İnci'nin Kitabı 1934 – Taşbebek 1935 – Sonat 1934 – Sihir Raksı 1936 – Suit 1936 – Suit 1938 – Sonatina 1940 – Masal 1943 – Bir Orman Masalı 1939 – Dağlardan Ovalardan 1941 – Eski Üslupta Kantat 1938 – Sonatina 1941 – Geçen Dakikalarım 1943 – Bir tutam keklik 1945 – Üç türkü 1943 – Halay 1945 – Anadolu'dan 1942 – Yunus Emre 1942 – 1. kuartet 1952 – Kerem 1953 – 1. Senfoni 1958 – 2. Senfoni 1954 – Partita 1955 – Üç ballad 1955 – Demet 1958 – 1. Piyano Konçertosu 1957 – 2. Kuartet 1961 – Partita 1966 – Trio 1964 – Aksas Tartılar Üzerine 10 Etüt 1960 – 3. Senfoni 1967 – Töresel Musiki 1968 – 10 halk türküsü 1935 – Duyuşlar 1966 – 3. Kuartet 1967 – Keman Konçertosu 1967 – Aksak Tartılar Üzerine 12 Prelüd 1968 – Nefesli Çalgılar Beşlisi 1967 – Aksak Tartılar Üzerine 15 Parça 1977 – Dört Lied 1970 – Dictum 1971 – Üç Prelüd 1956 – Küçük Şeyler 1973 – Köroğlu 1974 – 4. Senfoni 1975 – Ağıtlar II 1975 – Trio 1975 – Ballad 1975 – Ayin Raksı 1976 – Aksak Tartılar Üzerine 10 Taslak 1977 – Viyola Konçertosu 1977 – İnsan Üzerine Deyişler I 1977 – İnsan Üzerine Deyişler II 1978 – Oda Konçertosu 1983 – İnsan Üzerine Deyişler III 1978 – İnsan Üzerine Deyişler 4 1970 – Gılgameş 1979 – İnsan Üzerine Deyişler 5 1981 – Atatürk'e ve Anadolu'ya Destan 1983 – Dört Arp İçin Üç Türkü 1984 – İnsan Üzerine Deyişler 6 1985 – 5.Senfoni 1985 – 2. piyano Konçertosu 1985 – Orkestra için Çeşitlemeler 1986 – Poem 1987 – Viyolonsel Konçertosu 1989 – Kumru Efsanesi