S
SoruCevap
Çocuğun gerekli toplumsal hünerleri kazanabilmesi ve kâfi ahenk sağlayabilmesi için arkadaşlık bağları çocuğun gelişiminde aile içi irtibatın fonksiyonunun yanında büyük bir rol oynamaktadır.
Arkadaşlık Bağlantılarının Gelişimi
Çocuk okula başlamadan evvel aileler çocuk yetiştirme noktasında etraftan etkilenir. Hasebiyle çocuk üzerinde toplumsal etrafın tesiri ömrünün daha birinci anlarından itibaren de görülebilmektedir. Çocuğun birinci toplumsal etrafı ailesidir. Birinci irtibata geçtiği kişi de annesidir ve annesinin göğsünden dünyaya açılan toplumsal çevreyi daha orada algılamaya başlar. Kendisinin dışında birinin varlığını kabul etmiş olur. Böylelikle çocuk birinci aylardan itibaren gelişim gösterirken inancı öğrenmeye başlar. Ve varlığını devam ettirebilmek için bir oburunun varlığına gereksinimini fark eder.
6.aydan sonra dokunarak, bakarak, birbirlerinin saçını çekerek, hareketleri taklit ederek ilgi kurarlar.
9. ve 13.aylar ortasında dış uyaranlara reaksiyonlar başlar. Rastgele bir sesten ürkebilir, söylediklerinize ya da mimiklerinize gülebilir hatta lisanının döndüğünce kendi lisanıyla karşılık verebilir size yahut etraftaki rastgele bir uyarana.
2-4 yaşları ortasında ise çocukların etkileşimi artar ve münasebetiyle toplumsal maharetleri de artmaya başlar.
Okula başlayan çocuk (kreş/anaokulu/ilkokul birinci hangisine giderse gitsin) için ön hazırlık değerlidir. Çocuk okulun nasıl bir yer olduğunu birinci duyduğu andan itibaren hayaller kurar. Dert duyabilir. "Şimdiye dek her şey hoştu arkadaşlarım vardı bana yetiyordu bu nerden çıktı artık?!" üzere fikirlere sahip olabilir.
Okulla birlikte toplumsal alanlar ve toplumsal etrafın çocuk üzerindeki tesiri elbette artış gösterir. Ve yaş arttıkça toplumsal etrafın tesiri değişim gösterir.
7 yaş:sebatkar; kusur yaptığında utanan; içe çekilme, sakinlik, iç dünyanın keşfi; hiç başına gelmemiş olsa dahi birtakım şeylerden korkabilen(okula geç kalmak, karanlık korkusu, birinin ölmesi..vb) yaş periyodu
8 yaş:süratli, dışa dönük; ailesi ve arkadaşlarıyla olan alakalarına ehemmiyet veren; herkesi(özellikle kendisini) daima yargılayan; çarçabuk incinen; oburlarının tenkitlerine karşı hassas; sözel hüneri gelişmiş olan yaş periyodu
9 yaş:huzursuz ve huzursuz; annesinin kendisine seslenmesini duymayan yahut duymazdan gelen; otoriteye karşı yüzüne boş boş bakan yahut yüksek sesle şikayette bulunan; dürüstlük konusunda hassas; ferdi farklılıkların en fazla ortaya çıktığı periyot
10 yaş;ailesine daha bağlı; birlikte yapılan her şeye ekseriyetle katılmaya hazır; direkt meselesiz, dürüst ve itimat dolu bağ kuran; elde edilen bilgileri özümseyebilen; ilgileri çeşitli; hoşgörülü, uyumlu; benmerkezci olmayan; huzurlu ve tertipli bir evre; gelişimin dengelendiği altın çağ niteliğinde olan bir periyot
Ergenlik devri: vücudun süratle geliştiği ve ruhun ahenk sağlamakta zahmet çektiği bir devirdir. İtaat duygusu ve çekingenlik azalırken girişken, atak ve hareketli adımlar bu periyotta artar.
Ergen: hisleriyle hareket eden; sağlıklı bir muhakeme yapamayan; kısa vadeli düşünen; uçta ve süratle değişen hislere sahip; hırçın; kendi kelamını geçirmeyi isteyen; kendi ayakları üzerinde durma dileği; etraftan hürmet görme dileği; kendini kanıtlama isteği olan; bağımsızlık dürtüsüne sahip; haz, heyecan, coşku artışı olan periyot
Yaşların Arkadaş Etrafıyla İlgisi
Yaş özellikleri bilindiği vakit çocuğun yaşadığı süreç daha yeterli mana kazanırken, en başta ebeveynler olmak üzere çocuğa yardım edecek bireylerin nasıl bir yol izlemesi gerektiği konusuna ışık tutulur.
İlkokul çağındaki çocuklar hemcinsleriyle daha çok arkadaşlık kurmayı tercih ederken ergenlik periyodunda daha heterojen seçimler görürüz. Ergenlik devri özelliklerine baktığımızda ergenin ilgi ve kabul gördüğü ortamlarda var olmaktan zevk duyacağını anlayabiliriz. Hatta bu yüzdendir ki bir ergenin zevk aldığı bir ortama aile tarafından olumsuz bir tenkit geldiğinde ergenin öfkesi pik yapar. Sonucunda da aile içi çatışmaya neden olur. İlgi görmeyi, anlaşılmayı önemseyen ergen ailede anlaşılmadığını hissettiğinde anlaşıldığı ortam her neresi olursa olsun oraya hakikat daha fazla yönelim gösterecektir.
AİLELERİN YANLIŞI
Her yaşa uygun sorumluluğu vaktinde vermemek
Kusura kocaman reaksiyonlar vermek
Kıyaslamak
Sorunu çocuk yerine çözmek
Çocuk yerine konuşmak
Yersiz yasaklar koymak
Çocuğu fanus içindeymiş üzere büyütmek(tehlikelerle baş etmeyi öğretmek yerine tehlikelerle karşılaşmasın diye ziyadesiyle kısıtlamak)
AİLELERİN YAPMASI GEREKENLER
Kusurların tam aksi davranışlar burada yer almalıdır. Unsurlar halinde ele alalım.
Kendiyle yarışını öğretmek
Diğerlerinin başarılarıyla onur duyabilmek (bunun için aile bireyleri de birbirlerini gerektiğinde takdir edebilmeli, birbirleriyle gurur duyduğunu gerektiğinde uygun bir lisanla söz etmeli)
Kişiliğini ezmeden yönlendirmek
Gözlemlemek
Meseleyle karşılaştığında uygun yönlendirmeler yapmak
Evvel dinlemek, sonra fikir vermek
«Hayır» deme alanı oluşturmak
Belirli hudutlar çizmek
Çocuklarla daha fazla verimli vakit geçirmek
Konutu âlâ ve hoş şeylerin takdir edildiği bir yer haline getirmek
UNUTMAYIN! Klasik bir kelam de olsa nitekim kişi ektiğini biçer. Hoş ekersek yarınlara sağlıklı ilgiler kuran bireyler bırakmış oluruz.
Arkadaşlık Bağlantılarının Gelişimi
Çocuk okula başlamadan evvel aileler çocuk yetiştirme noktasında etraftan etkilenir. Hasebiyle çocuk üzerinde toplumsal etrafın tesiri ömrünün daha birinci anlarından itibaren de görülebilmektedir. Çocuğun birinci toplumsal etrafı ailesidir. Birinci irtibata geçtiği kişi de annesidir ve annesinin göğsünden dünyaya açılan toplumsal çevreyi daha orada algılamaya başlar. Kendisinin dışında birinin varlığını kabul etmiş olur. Böylelikle çocuk birinci aylardan itibaren gelişim gösterirken inancı öğrenmeye başlar. Ve varlığını devam ettirebilmek için bir oburunun varlığına gereksinimini fark eder.
6.aydan sonra dokunarak, bakarak, birbirlerinin saçını çekerek, hareketleri taklit ederek ilgi kurarlar.
9. ve 13.aylar ortasında dış uyaranlara reaksiyonlar başlar. Rastgele bir sesten ürkebilir, söylediklerinize ya da mimiklerinize gülebilir hatta lisanının döndüğünce kendi lisanıyla karşılık verebilir size yahut etraftaki rastgele bir uyarana.
2-4 yaşları ortasında ise çocukların etkileşimi artar ve münasebetiyle toplumsal maharetleri de artmaya başlar.
Okula başlayan çocuk (kreş/anaokulu/ilkokul birinci hangisine giderse gitsin) için ön hazırlık değerlidir. Çocuk okulun nasıl bir yer olduğunu birinci duyduğu andan itibaren hayaller kurar. Dert duyabilir. "Şimdiye dek her şey hoştu arkadaşlarım vardı bana yetiyordu bu nerden çıktı artık?!" üzere fikirlere sahip olabilir.
Okulla birlikte toplumsal alanlar ve toplumsal etrafın çocuk üzerindeki tesiri elbette artış gösterir. Ve yaş arttıkça toplumsal etrafın tesiri değişim gösterir.
7 yaş:sebatkar; kusur yaptığında utanan; içe çekilme, sakinlik, iç dünyanın keşfi; hiç başına gelmemiş olsa dahi birtakım şeylerden korkabilen(okula geç kalmak, karanlık korkusu, birinin ölmesi..vb) yaş periyodu
8 yaş:süratli, dışa dönük; ailesi ve arkadaşlarıyla olan alakalarına ehemmiyet veren; herkesi(özellikle kendisini) daima yargılayan; çarçabuk incinen; oburlarının tenkitlerine karşı hassas; sözel hüneri gelişmiş olan yaş periyodu
9 yaş:huzursuz ve huzursuz; annesinin kendisine seslenmesini duymayan yahut duymazdan gelen; otoriteye karşı yüzüne boş boş bakan yahut yüksek sesle şikayette bulunan; dürüstlük konusunda hassas; ferdi farklılıkların en fazla ortaya çıktığı periyot
10 yaş;ailesine daha bağlı; birlikte yapılan her şeye ekseriyetle katılmaya hazır; direkt meselesiz, dürüst ve itimat dolu bağ kuran; elde edilen bilgileri özümseyebilen; ilgileri çeşitli; hoşgörülü, uyumlu; benmerkezci olmayan; huzurlu ve tertipli bir evre; gelişimin dengelendiği altın çağ niteliğinde olan bir periyot
Ergenlik devri: vücudun süratle geliştiği ve ruhun ahenk sağlamakta zahmet çektiği bir devirdir. İtaat duygusu ve çekingenlik azalırken girişken, atak ve hareketli adımlar bu periyotta artar.
Ergen: hisleriyle hareket eden; sağlıklı bir muhakeme yapamayan; kısa vadeli düşünen; uçta ve süratle değişen hislere sahip; hırçın; kendi kelamını geçirmeyi isteyen; kendi ayakları üzerinde durma dileği; etraftan hürmet görme dileği; kendini kanıtlama isteği olan; bağımsızlık dürtüsüne sahip; haz, heyecan, coşku artışı olan periyot
Yaşların Arkadaş Etrafıyla İlgisi
Yaş özellikleri bilindiği vakit çocuğun yaşadığı süreç daha yeterli mana kazanırken, en başta ebeveynler olmak üzere çocuğa yardım edecek bireylerin nasıl bir yol izlemesi gerektiği konusuna ışık tutulur.
İlkokul çağındaki çocuklar hemcinsleriyle daha çok arkadaşlık kurmayı tercih ederken ergenlik periyodunda daha heterojen seçimler görürüz. Ergenlik devri özelliklerine baktığımızda ergenin ilgi ve kabul gördüğü ortamlarda var olmaktan zevk duyacağını anlayabiliriz. Hatta bu yüzdendir ki bir ergenin zevk aldığı bir ortama aile tarafından olumsuz bir tenkit geldiğinde ergenin öfkesi pik yapar. Sonucunda da aile içi çatışmaya neden olur. İlgi görmeyi, anlaşılmayı önemseyen ergen ailede anlaşılmadığını hissettiğinde anlaşıldığı ortam her neresi olursa olsun oraya hakikat daha fazla yönelim gösterecektir.
AİLELERİN YANLIŞI
Her yaşa uygun sorumluluğu vaktinde vermemek
Kusura kocaman reaksiyonlar vermek
Kıyaslamak
Sorunu çocuk yerine çözmek
Çocuk yerine konuşmak
Yersiz yasaklar koymak
Çocuğu fanus içindeymiş üzere büyütmek(tehlikelerle baş etmeyi öğretmek yerine tehlikelerle karşılaşmasın diye ziyadesiyle kısıtlamak)
AİLELERİN YAPMASI GEREKENLER
Kusurların tam aksi davranışlar burada yer almalıdır. Unsurlar halinde ele alalım.
Kendiyle yarışını öğretmek
Diğerlerinin başarılarıyla onur duyabilmek (bunun için aile bireyleri de birbirlerini gerektiğinde takdir edebilmeli, birbirleriyle gurur duyduğunu gerektiğinde uygun bir lisanla söz etmeli)
Kişiliğini ezmeden yönlendirmek
Gözlemlemek
Meseleyle karşılaştığında uygun yönlendirmeler yapmak
Evvel dinlemek, sonra fikir vermek
«Hayır» deme alanı oluşturmak
Belirli hudutlar çizmek
Çocuklarla daha fazla verimli vakit geçirmek
Konutu âlâ ve hoş şeylerin takdir edildiği bir yer haline getirmek
UNUTMAYIN! Klasik bir kelam de olsa nitekim kişi ektiğini biçer. Hoş ekersek yarınlara sağlıklı ilgiler kuran bireyler bırakmış oluruz.
