**Bilal-i Habeşi'nin (r.a.) Hayatı**
Bilal-i Habeşi (radıyallahu anh), İslam tarihinin en önemli ve örnek şahsiyetlerinden biridir. Güçlü imanı, sabrı ve güzel sesiyle İslam'ın ilk müezzini olarak bilinir. Hayatı, zulümden kurtuluşun, özgürlüğün ve İslam'ın eşitlik mesajının en güzel örneklerindendir.
---
### Kölelikten Özgürlüğe: Mekke Dönemi
**Doğumu ve Ailesi:**
Miladi 581 yılında Mekke'de köle bir ailede doğdu. Aslen Habeşistanlıdır (bugünkü Etiyopya). Babasının adı Rebah, annesinin adı Hamame'dir. Mekke'nin ileri gelen müşriklerinden Ümeyye bin Halef'in kölesiydi. Hayatı, köleliğin ağır şartları altında başladı.
**İslam'ı Seçişi ve İşkence:**
Hz. Muhammed'in peygamberliğini ilan etmesinden sonra, ilk iman eden yedi kişiden biri de Bilal-i Habeşi oldu. İslam'ı seçtikten sonra onu dininden döndürmek için zalimce işkencelere maruz kaldı. Kızgın kumlara yatırıldı, göğsüne ağır taşlar konuldu, dövüldü ve kendisine putlara tapması baskısı yapıldı. Bu işkencelere karşı "Ehad! Ehad!" (
Allah bir!
Allah bir!) diyerek direndi. Bu kararlılığı, müminlerin zulme karşı sabrının ve direnişinin simgesi oldu.
**Azat Edilişi:**
Bilal'in çektiklerine dayanamayarak Hz. Ebubekir (ra), onu yüksek bir bedel karşılığında Ümeyye bin Halef'ten satın aldı ve özgür bıraktı. Böylece Bilal, kölelikten hürriyete ulaşarak Hz. Peygamber'in ve Müslümanların yanında yer aldı.
---
### Medine Dönemi ve İslam'ın İlk Müezzini
**Hicret:**
Hz. Peygamber ve Müslümanlarla birlikte Medine'ye hicret etti.
**Ezan ve Müezzinlik:**
Medine'de Müslümanlar,
namaz vakitlerini duyurmak için bir yöntem arıyorlardı. Abdullah bin Zeyd'in rüyasında gördüğü ezanla ilgili ilham sonrası,
Hz. Muhammed Bilal'in güzel ve gür sesini çok beğenerek ona ezanı öğretmesini ve ilk ezanı okutmasını istedi. Bilal-i Habeşi, İslam'ın ilk müezzini olarak tarihe geçti. Özellikle sabah ezanına "Es-salâtü hayrun minen nevm (
Namaz uykudan hayırlıdır)" ibaresini eklemesinin
Peygamber Efendimiz tarafından kabul görmesi de önemli bir ayrıntıdır.
**Savaşlara Katılımı:**
Bilal (ra), Bedir, Uhud, Hendek gibi İslam'ın en önemli savaşlarının tümüne katıldı. Bedir Savaşı'nda eski efendisi Ümeyye bin Halef'in öldürüldüğüne şahit oldu.
**Kâbe'de Ezan:**
Mekke'nin fethinden sonra, Hz. Peygamber'in verdiği izinle, putlardan temizlenen Kâbe'nin üstüne çıkarak ilk ezanı okuyan kişi olması tarihte dönüm noktası olmuştur.
---
### Hz. Peygamber'in Vefatından Sonra
**Hüzün ve Ezanı Bırakışı:**
Hz. Peygamber'in vefatı Bilal'i derinden yaraladı. "Eşhedü enne Muhammeden Resulullah" derken duygulanarak, ezan okumakta zorlanır hale geldi. Ezan okumayı bırakarak Medine'den ayrıldı ve Şam'a gidip cihad hayatına devam etti.
**Son Ezanı:**
Bir rivayete göre, rüyasında Hz. Peygamber'i görüp, onun özlemiyle tekrar Medine'ye gelip, Hz. Hasan ve Hüseyin'in ricası üzerine son defa ezan okudu. Bilal'in bu ezanı, duyan herkesi gözyaşlarına boğdu.
**Vefatı:**
Hicri 20 veya 21 (Miladi 641/642) yılında Şam'da vefat etti ve Şam'daki Babüssagir Mezarlığı'na defnedildi.
---
### Bilal-i Habeşi'nin İslam'daki Yeri
Bilal-i Habeşi (ra), cesareti, imanından taviz vermeyişi, sabrı, güzel sesi ve kölelikten hürriyete yolculuğu ile her dönemin insanına örnektir. O, İslam'ın ırk, renk ve sosyal statü ayrımı yapmaksızın herkesi eşit kabul eden mesajını fiilen temsil etmiştir. Onun hayatı, zulüm karşısında direniş ve
Allah'a teslimiyetin unutulmaz bir numunesidir.
