haberci
Meraklı Üye
Devletler Ozel Hukuku Nedir ?
DEVLETLER UMUMİ HUKUKU
Birleşmiş Milletler Guvenlik konseyinin 10 uyesi nobetleşe(sırasıyla) belirlenir Dunynın değişik yerlerinden bolgesel ve sosyal araştırmalar yapmak suretiyle aday olan ulkeler BM genel kurulu tarafından oylanır
Şu anda 15 uyeli Birleşmiş Milletler Guvenlik Konseyi 5i daimi uyenin hepsi destek vermesi gerekiyor Guvenlik Konseyi kararlarını 915 oyuyla alır Bu 9 uyenin 5i mutlaka daimi uye olması gerekir
ULUSLAR ARASI HUKUK İLE İC HUKUK ARASINDAKİ İLİŞKİ
Uluslar arası Hukuk ve İc hukuk diye bir olgu var Yeni yeni AB hukuku diye bir kavram ortaya cıkıyor Ancak AB hukuku bir hukuk ayrımı değildir AB hukukunun kendine ozgu bir yapısı var
Er uluslar arası orgutun bir tuzuğu kuruluş antlaşması vardır AB yapısı bircok uluslar arası orgutten farklıdır
MONİST DUŞUNCE:
Bircok goruş ortaya atılmıştır Uluslar arası hukukla , ic hukuk bir hukuk sisteminin birbirini tamamlayan parcadır
Bu yaklaşım uygulanan hukuk sistemlerine ciddi bir bicimde etki etmiştir Bu yaklaşımın en onemli savunucusu Hans Kelsendir
Kelsen objektivist goruşu benimser İc hukuk ve uluslar arası hukuk birbirini tamamlar Bir butunun parcalarıdır
DUALİST DUŞUNCE
İc hukuk ile Uluslar arası hukukun birbirinden tamamen farklı olduklarını ifade eden yaklaşımdır Belli gercekleri on plana cıkarıyor
Bu farklılıklar şunlardır:
aİki hukuk duzeninin duzenledikleri ilişkileri farklıdır İc hukuk kişilerle kişiler kişilerle tuzel kişiler ve tuzel kişilerle devlet arasındaki ilişkileri duzenler Uluslar arası hukuk devletler arası ilişkileri ve uluslar arası orgutleri duzenler
b İki hukuk sisteminin kaynakları birbirinden farklıdır İc hukuk orgutlu ustun kamu otoritesinin nezaretinde ichukuk normlar hiyeraşisi cercevesinde kurucu nitelikteki anayasanın ongorduğu yasama organı tarafından yapılırken uluslar arası hukuk eşit,egemen,uluslar arası hukuk kişileri tarafından ortaya cıkarılır
cZaman zaman ic hukuk ile uluslar arası celişebilir,catışabilir Eğer boyle olsaydı monist yaklaşım doğru olsaydı celişme olmamalıydı
Dunyamızda bugun gecerli olan sistem prensip olarak hicbir tanımı tam olarak icermiyor
Bazı durumlarda verilen kararlarda ichukuk duzeninin uluslar arası hukuku bağlayamayacağı yonunde karar veriyordu (Eğer monist sistem olsaydı boyle bir ayrışı olmaması gerekiyordu
Bazı durumlarda ise bazı ulkeler uluslar arası huuku ic hukuk sisteminden daha ustun tutuyor Demek ki hukuku bir butun olarak goruyor (Monist goruşu haklı cıkarıyor)
Pozitif hukukta dualist goruşten de ,monist goruşten de etkilenildiğini soyleyebiliriz
Turk Hukukunda Uluslar arası hukukun yerini inceleyecek olursak:
Bu konuda anayasanın 90 maddesi bir atıfta bulunmaktadır
D Milletlerarası andlaşmaları uygun bulma
MADDE 905 Usulune gore yururluğe konulmuş milletlerarası andlaşmalar kanun hukmundedir Bunlar hakkında Anayasaya aykırılık iddiası ile Anayasa Mahkemesine başvurulamaz (Ek cumle: 75200451707 md)Usulune gore yururluğe konulmuş temel hak ve ozgurluklere ilişkin milletlerarası andlaşmalarla kanunların aynı konuda farklı hukumler icermesi nedeniyle cıkabilecek uyuşmazlıklarda milletlerarası andlaşma hukumleri esas alınır
Genel eğilim olarak ic hukuk ile uluslar arası hukukun etkileşim icinde olduğunu ifade edebiliriz
Bazı uluslar arası hukuki metinler iktibas edilerek ic hukukla etkileşim icinde olabilir
Ya da gonderme yapılarak etkileşim gercekleşiyor
Pozitif hukukta; uluslar arası hukukun etkileşimi nasıldır?
Bazı hukukcular ic hukuk onde gelmelidir diyor Bazı hukukcular uluslar arası hukuk onde gelmelidir diyor
Devletler anayasanın kendisine Anayasaları tarafından aldıkları yetkilerden yararlanarak uluslar arası hukuku oluşturduklarını goruyoruz
Bazı devletlerde ise uluslar arası hukuk ic hukuktan once gelir 1949 yılında Federal Almanya Anayasası
1948 tarihli İtalyan Anayasası
Bazı hukuk sistemlerinde daha dolaylı olarak yer verilir
1982 Anayasamızda uluslar arası hukukla ilgili atıflar vardır Anayasanın başlangıc kısmında yer alan ifade Dunya milletleri ailesinin eşit haklara sahip şerefli bir uyesi olarak, Turkiye Cumhuriyetinin ebedi varlığı, refahı, maddi ve manevi mutluluğu ile cağdaş medeniyet duzeyine ulaşma azmi yonunde bu şekildedir
Anayasaların giriş kısımları soz konusu metnin gercek ama ve bağlamıyla ilgili ipucları verir
Anayasamızın 15 maddesi Atıf yoluyla uluslar arası hukuku daha ustun kılınmıştır MADDE 15 Savaş, seferberlik, sıkıyonetim veya olağanustu hallerde, milletlerarası hukuktan doğan yukumlulukler ihlal edilmemek kaydıyla, durumun gerektirdiği olcude temel hak ve hurriyetlerin kullanılması kısmen veya tamamen durdurulabilir veya bunlar icin Anayasada ongorulen guvencelere aykırı tedbirler alınabilir
Anayasamızın 16 maddesi MADDE 16 Temel hak ve hurriyetler, yabancılar icin, milletlerarası hukuka uygun olarak kanunla sınırlanabilir Şeklinde bir ifadeye yer verilmiştir
Anaysamızın 42 maddesinde MADDE 42 Turkceden başka hicbir dil, eğitim ve oğretim kurumlarında Turk vatandaşlarına ana dilleri olarak okutulamaz ve oğretilemez Eğitim ve oğretim kurumlarında okutulacak yabancı diller ile yabancı dille eğitim ve oğretim yapan okulların tabi olacağı esaslar kanunla duzenlenir Milletlerarası andlaşma hukumleri saklıdır Hukmune yer verilmiştir
Anaysamızın 90 maddesinde MADDE 90 Turkiye Cumhuriyeti adına yabancı devletlerle ve milletlerarası kuruluşlarla yapılacak andlaşmaların onaylanması, Turkiye Buyuk Millet Meclisinin onaylamayı bir kanunla uygun bulmasına bağlıdır
Usulune gore yururluğe konulmuş milletlerarası andlaşmalar kanun hukmundedir Bunlar hakkında Anayasaya aykırılık iddiası ile Anayasa Mahkemesine başvurulamaz (Ek cumle: 75200451707 md)Usulune gore yururluğe konulmuş temel hak ve ozgurluklere ilişkin milletlerarası andlaşmalarla kanunların aynı konuda farklı hukumler icermesi nedeniyle cıkabilecek uyuşmazlıklarda milletlerarası andlaşma hukumleri esas alınır İfadesi yer almaktadır
Anaysamızın 92 maddesinde MADDE 92 Milletlerarası hukukun meşrU saydığı hallerde savaş hali ilanına ve Turkiyenin taraf olduğu milletlerarası andlaşmaların veya milletlerarası nezaket kurallarının gerektirdiği haller dışında, Turk Silahlı Kuvvetlerinin yabancı ulkelere gonderilmesine veya yabancı silahlı kuvvetlerin Turkiyede bulunmasına izin verme yetkisi Turkiye Buyuk Millet Meclisinindir İfadesine yer verilmiştir
DEVLETLER UMUMİ HUKUKU
Birleşmiş Milletler Guvenlik konseyinin 10 uyesi nobetleşe(sırasıyla) belirlenir Dunynın değişik yerlerinden bolgesel ve sosyal araştırmalar yapmak suretiyle aday olan ulkeler BM genel kurulu tarafından oylanır
Şu anda 15 uyeli Birleşmiş Milletler Guvenlik Konseyi 5i daimi uyenin hepsi destek vermesi gerekiyor Guvenlik Konseyi kararlarını 915 oyuyla alır Bu 9 uyenin 5i mutlaka daimi uye olması gerekir
ULUSLAR ARASI HUKUK İLE İC HUKUK ARASINDAKİ İLİŞKİ
Uluslar arası Hukuk ve İc hukuk diye bir olgu var Yeni yeni AB hukuku diye bir kavram ortaya cıkıyor Ancak AB hukuku bir hukuk ayrımı değildir AB hukukunun kendine ozgu bir yapısı var
Er uluslar arası orgutun bir tuzuğu kuruluş antlaşması vardır AB yapısı bircok uluslar arası orgutten farklıdır
MONİST DUŞUNCE:
Bircok goruş ortaya atılmıştır Uluslar arası hukukla , ic hukuk bir hukuk sisteminin birbirini tamamlayan parcadır
Bu yaklaşım uygulanan hukuk sistemlerine ciddi bir bicimde etki etmiştir Bu yaklaşımın en onemli savunucusu Hans Kelsendir
Kelsen objektivist goruşu benimser İc hukuk ve uluslar arası hukuk birbirini tamamlar Bir butunun parcalarıdır
DUALİST DUŞUNCE
İc hukuk ile Uluslar arası hukukun birbirinden tamamen farklı olduklarını ifade eden yaklaşımdır Belli gercekleri on plana cıkarıyor
Bu farklılıklar şunlardır:
aİki hukuk duzeninin duzenledikleri ilişkileri farklıdır İc hukuk kişilerle kişiler kişilerle tuzel kişiler ve tuzel kişilerle devlet arasındaki ilişkileri duzenler Uluslar arası hukuk devletler arası ilişkileri ve uluslar arası orgutleri duzenler
b İki hukuk sisteminin kaynakları birbirinden farklıdır İc hukuk orgutlu ustun kamu otoritesinin nezaretinde ichukuk normlar hiyeraşisi cercevesinde kurucu nitelikteki anayasanın ongorduğu yasama organı tarafından yapılırken uluslar arası hukuk eşit,egemen,uluslar arası hukuk kişileri tarafından ortaya cıkarılır
cZaman zaman ic hukuk ile uluslar arası celişebilir,catışabilir Eğer boyle olsaydı monist yaklaşım doğru olsaydı celişme olmamalıydı
Dunyamızda bugun gecerli olan sistem prensip olarak hicbir tanımı tam olarak icermiyor
Bazı durumlarda verilen kararlarda ichukuk duzeninin uluslar arası hukuku bağlayamayacağı yonunde karar veriyordu (Eğer monist sistem olsaydı boyle bir ayrışı olmaması gerekiyordu
Bazı durumlarda ise bazı ulkeler uluslar arası huuku ic hukuk sisteminden daha ustun tutuyor Demek ki hukuku bir butun olarak goruyor (Monist goruşu haklı cıkarıyor)
Pozitif hukukta dualist goruşten de ,monist goruşten de etkilenildiğini soyleyebiliriz
Turk Hukukunda Uluslar arası hukukun yerini inceleyecek olursak:
Bu konuda anayasanın 90 maddesi bir atıfta bulunmaktadır
D Milletlerarası andlaşmaları uygun bulma
MADDE 905 Usulune gore yururluğe konulmuş milletlerarası andlaşmalar kanun hukmundedir Bunlar hakkında Anayasaya aykırılık iddiası ile Anayasa Mahkemesine başvurulamaz (Ek cumle: 75200451707 md)Usulune gore yururluğe konulmuş temel hak ve ozgurluklere ilişkin milletlerarası andlaşmalarla kanunların aynı konuda farklı hukumler icermesi nedeniyle cıkabilecek uyuşmazlıklarda milletlerarası andlaşma hukumleri esas alınır
Genel eğilim olarak ic hukuk ile uluslar arası hukukun etkileşim icinde olduğunu ifade edebiliriz
Bazı uluslar arası hukuki metinler iktibas edilerek ic hukukla etkileşim icinde olabilir
Ya da gonderme yapılarak etkileşim gercekleşiyor
Pozitif hukukta; uluslar arası hukukun etkileşimi nasıldır?
Bazı hukukcular ic hukuk onde gelmelidir diyor Bazı hukukcular uluslar arası hukuk onde gelmelidir diyor
Devletler anayasanın kendisine Anayasaları tarafından aldıkları yetkilerden yararlanarak uluslar arası hukuku oluşturduklarını goruyoruz
Bazı devletlerde ise uluslar arası hukuk ic hukuktan once gelir 1949 yılında Federal Almanya Anayasası
1948 tarihli İtalyan Anayasası
Bazı hukuk sistemlerinde daha dolaylı olarak yer verilir
1982 Anayasamızda uluslar arası hukukla ilgili atıflar vardır Anayasanın başlangıc kısmında yer alan ifade Dunya milletleri ailesinin eşit haklara sahip şerefli bir uyesi olarak, Turkiye Cumhuriyetinin ebedi varlığı, refahı, maddi ve manevi mutluluğu ile cağdaş medeniyet duzeyine ulaşma azmi yonunde bu şekildedir
Anayasaların giriş kısımları soz konusu metnin gercek ama ve bağlamıyla ilgili ipucları verir
Anayasamızın 15 maddesi Atıf yoluyla uluslar arası hukuku daha ustun kılınmıştır MADDE 15 Savaş, seferberlik, sıkıyonetim veya olağanustu hallerde, milletlerarası hukuktan doğan yukumlulukler ihlal edilmemek kaydıyla, durumun gerektirdiği olcude temel hak ve hurriyetlerin kullanılması kısmen veya tamamen durdurulabilir veya bunlar icin Anayasada ongorulen guvencelere aykırı tedbirler alınabilir
Anayasamızın 16 maddesi MADDE 16 Temel hak ve hurriyetler, yabancılar icin, milletlerarası hukuka uygun olarak kanunla sınırlanabilir Şeklinde bir ifadeye yer verilmiştir
Anaysamızın 42 maddesinde MADDE 42 Turkceden başka hicbir dil, eğitim ve oğretim kurumlarında Turk vatandaşlarına ana dilleri olarak okutulamaz ve oğretilemez Eğitim ve oğretim kurumlarında okutulacak yabancı diller ile yabancı dille eğitim ve oğretim yapan okulların tabi olacağı esaslar kanunla duzenlenir Milletlerarası andlaşma hukumleri saklıdır Hukmune yer verilmiştir
Anaysamızın 90 maddesinde MADDE 90 Turkiye Cumhuriyeti adına yabancı devletlerle ve milletlerarası kuruluşlarla yapılacak andlaşmaların onaylanması, Turkiye Buyuk Millet Meclisinin onaylamayı bir kanunla uygun bulmasına bağlıdır
Usulune gore yururluğe konulmuş milletlerarası andlaşmalar kanun hukmundedir Bunlar hakkında Anayasaya aykırılık iddiası ile Anayasa Mahkemesine başvurulamaz (Ek cumle: 75200451707 md)Usulune gore yururluğe konulmuş temel hak ve ozgurluklere ilişkin milletlerarası andlaşmalarla kanunların aynı konuda farklı hukumler icermesi nedeniyle cıkabilecek uyuşmazlıklarda milletlerarası andlaşma hukumleri esas alınır İfadesi yer almaktadır
Anaysamızın 92 maddesinde MADDE 92 Milletlerarası hukukun meşrU saydığı hallerde savaş hali ilanına ve Turkiyenin taraf olduğu milletlerarası andlaşmaların veya milletlerarası nezaket kurallarının gerektirdiği haller dışında, Turk Silahlı Kuvvetlerinin yabancı ulkelere gonderilmesine veya yabancı silahlı kuvvetlerin Turkiyede bulunmasına izin verme yetkisi Turkiye Buyuk Millet Meclisinindir İfadesine yer verilmiştir