Duygusal zekayı oluşturan yetenekler arasında özbilinç sahibi olma, duyguları yönetebilme, empati kurma, insan ilişkilerini yürütme ve kendini motive etme gibi nitelikler ön plandadır. Bu yeteneklerin bir arada bulunması, kişinin duygusal zekasını geliştirmesine yardımcı olur.

Duygusal zeka, okul ve iş yaşamı gibi alanlarda ilişkileri anlama, kendini ifade etme, ilişkileri yönetme ve problemleri çözme konularında faydalı olabilir. Aynı zamanda duygusal zeka, bedensel sağlık üzerinde de olumlu etkilere sahiptir. Kendi farkındalığımızı artırarak duygularımızı daha etkin bir şekilde yönetmemizi sağlar.

Duygusal zeka kavramı, ilk defa John D. Mayer ve Peter Salovey tarafından 1990 yılında yayımlanan bir akademik makalede ortaya atılmıştır. Bu iki ünlü psikolog, duygusal zeka kavramını insan duygularını anlama, yönetme ve kullanma yeteneği olarak tanımlamışlardır.

Duygusal yetenekler, stresle başa çıkma, etkili iletişim, empati kurma, zorlukların üstesinden gelme ve çatışmaları çözme gibi alanlarda insanların duygusal olarak güçlü olmalarına yardımcı olur. Duygusal zeka genellikle dört ana nitelikten oluşur ve bu niteliklerin kombinasyonu kişinin duygusal zekasını oluşturur.

Duygusal zeka, kişisel ve sosyal yetkinliklerin bir araya gelmesiyle oluşur. Kişisel yetkinlik, bireyin kendi duygularını anlama ve yönetme becerisini içerirken, sosyal yetkinlik ise başkalarıyla etkileşimde bulunma, empati kurma ve ilişkileri yönetme yeteneğini ifade eder.

Son yıllarda duygusal zekanın önemi giderek artmaktadır. Araştırmalar, yüksek duygusal zekaya sahip bireylerin daha başarılı, daha üretken, daha iyi ilişkilere sahip ve kariyerleri açısından daha başarılı olduklarını göstermektedir. Bu nedenle duygusal zeka geliştirilmeli ve önemsenmelidir.

Daniel Goleman'a göre, duygusal zeka (EQ) zeka ve başarı açısından IQ'dan daha önemlidir. EQ, özbilinç, azim, duyguların kontrolü, empati gibi özellikler içeren bir zeka türü olarak tanımlanmaktadır. Goleman'a göre, duygusal zeka doğuştan gelen bir özellik değildir ve geliştirilebilir.

Duygusal zeka genetik değil, yalnızca doğuştan kazanılan bir özellik değildir. Anne-babalar ve okullar, çocukların duygusal zekasının gelişimine rehberlik ederek onları duygusal olarak güçlü bireyler haline getirebilirler.

Duygusal zeka veya EQ, bir kişinin kendisinin ve başkalarının duygularını anlama, algılama, yönetme ve yönlendirme yeteneği ve becerisi olarak tanımlanabilir. Bu kapasite, kişinin duygusal olarak akıllı ve sağlıklı bir şekilde ilişkiler kurmasına ve hayatında başarı elde etmesine yardımcı olabilir.