haberci
Efsanevi Üye
Eskişehirin Bölgesel Halk Oyunları,
Eskişehirin Halk Oyunları,
Eskişehirin Bölgesel Oyunları,
Eskişehirin Bölgesel Millet Oyunları hakkında,
Eskişehirin Halk Oyunları kıyafetleri,
Eskişehir yöresi ahali dansları mesken evreleri yöre halkının yapısı ve coğrafi konumun gereği değişik karakterler gösterir
Tür olarak karşılaştırıldığında erkek ve kadın dansları öbür nitelikler taşımaktadır Erkek dansları "Kaşıklı Zeybek türü özelliği gösteren danslardır Kadın dansları ise "Kaşıklı Karşılama türü danslardır Bayan danslarında zeybek adıyla oynanan danslar türün özelliklerini taşımazlar Sözgelimi danslarda fazla eksik daire yapılır Dansçılar genelde aleyhinde karşıya oynarlar
genelde Eskişehir yöresi insanlar danslarında zeybek ve kaşık danslarından etkilenmeler laf konusudur Başka bir deyişle yöre dansları doğudan batıya güneyden kuzeye geçiş özelliği gösterirler
Anadolu insanının dansları üstünde İslamiyet 'in etkisiyle kadın ve erkek birlikteliğinin kısıtlayıcı etkisi pek görülmemesine rağmen Eskişehir yöresinde bu etkilenme açıklıkla görülebilir Eskişehir yöresinde bu güne dek derlenmiş tüm danslarda kadınların ve erkeklerin ayrı olarak oynadığı görülmektedir Müzikteki benzerliğe karşıt olarak dans uygulamalarında hiçbir benzerlik yokturgenel olarak kadın danslarında farklılık gözlense de birbirlerinden etkilenmeler laf konusudur Bu etkilenmede coğrafi konumun özellikleri de yadsınamaz Sözgelimi oyunu bugün Afyon Kütahya ve Bilecik 'te ayrı ayrı varyantlarla oynandığı gibi Bilecik ve yöresinde erkekler göre da oynanabilmektedir
Erkek danslarında ise genel tür özelliklerinin zeybek olmasının yanı sıra bayan danslarındaki gibi farklı dönem özelliklerinin saptanması laf konusu değildir Olsa olsa coğrafi konum gereği Kütahya ve Bilecik yöresi etkilenmelerinden söz edilebilir Bunun nedeni bayan danslarının kapalı toplum içerisinde kadının yapısı gereği etkilenmeye ve değişmeye açık olmayışıdır Erkek danslarında ise bu etkilenme ve değişme daha hızlı ve bariz olabilmektedir
Bayan Dansları: Eskişehir yöresi bayan dansları "Müşterek karşılama türü danslardır Yöre danslarının tümü türkülüdür Türkü söyleyen kadınlar danslara zilli veya zilsiz def ile katılırlar Bu danslar bu gün köylerde ve şehrin eski ikâmetgâh mahallelerinde biçim farklılıkları gösterse de oynanmaktadır Bu danslardan "Kırka kadın zeybeği adlı oyun ise şöyledir
(322) 'lik ritimle oynanır Karşılıklı dairede ve kendi çevresinde dönerek oynanır Dansta omuz vuruşlar da kullanılır Yörede dans "Yörük yürüyüşü diye de tanımlanmaktadır Sol etap üzerinde yinelenen köşe dönüşleri dansın eşsiz yanıdır
Yörede oynanan öteki kadın oyunları ise şunlardır:
Goc 'öküz 'Goc 'öküzün Dizindedir Dermanı
Zeybek Entarisi Kırmızı
Düz Oyun ' Çeşmeler Yaptırdım
Yoğurdum var yeşil meşil
Zıt Oyun Su Baskını Önüne Söğüt Diktim Bir Sıra
İndim Dereleri Yarelem
Kahveyi Kavururlar
Kara Kuş Gara Guşum Havada (Galtınma)
Erkek Dansları: Eskişehir yöresi erkek dansları "Kaşıklı zeybek türü danslardır Zeybeklerden ve kaşıklı danslardan açık etkilenmeler görülür Sırt ve diz vurmalar yöre danslarının en belirgin özellikleridir Kaşık vuruşları aksak ve kuvvetlidir Pek fakat yörede iyi oynayanlara "Kaşıkkıran adı verilir Kaşıkları kırarcasına vurmak hatta zarar vermek iyi oynamanın ön koşulu haline gelmiştir Eski yerleşimin oluştuğu bölgelerde (İnönü)danslar daha ağır buna karşın Seyitgazi ve Kırka 'da danslar daha hareketlidir Türkülü olanların yanı sıra türküsüz olarak oynananlar da vardır Türkülü olanlar genellikle bağlama eşliğinde türküsüz olanlar ise dışarıya davulzurna veya davulklarnet ile oynanır Danslar yiğitlik ve kahramanlığı simgeler Bu danslardan halkalı şeker ise şöyle oynanmaktadır:
22 'lik ritm özelliği vardır Yöreye has kıvrak ve hareketli bir danstır İlerigeri tez yürümeler ve sağ etap ucuna basarak topuk döndürmeler başlıca özelliğidir
Yöre de oynanan diğer erkek oyunları ise şunlardır:
İnönü Karşılaması Yoğurdum Var
Galkı da Vermiş Atatürk Zeybeği
Kralın Kız
Kırka Zeybeği
Küstüm Kesilmiş Çayırİnce Çayır
Halkalı Şeker
Sultan Seccades *
Eskişehirin Halk Oyunları,
Eskişehirin Bölgesel Oyunları,
Eskişehirin Bölgesel Millet Oyunları hakkında,
Eskişehirin Halk Oyunları kıyafetleri,
Eskişehir yöresi ahali dansları mesken evreleri yöre halkının yapısı ve coğrafi konumun gereği değişik karakterler gösterir
Tür olarak karşılaştırıldığında erkek ve kadın dansları öbür nitelikler taşımaktadır Erkek dansları "Kaşıklı Zeybek türü özelliği gösteren danslardır Kadın dansları ise "Kaşıklı Karşılama türü danslardır Bayan danslarında zeybek adıyla oynanan danslar türün özelliklerini taşımazlar Sözgelimi danslarda fazla eksik daire yapılır Dansçılar genelde aleyhinde karşıya oynarlar
genelde Eskişehir yöresi insanlar danslarında zeybek ve kaşık danslarından etkilenmeler laf konusudur Başka bir deyişle yöre dansları doğudan batıya güneyden kuzeye geçiş özelliği gösterirler
Anadolu insanının dansları üstünde İslamiyet 'in etkisiyle kadın ve erkek birlikteliğinin kısıtlayıcı etkisi pek görülmemesine rağmen Eskişehir yöresinde bu etkilenme açıklıkla görülebilir Eskişehir yöresinde bu güne dek derlenmiş tüm danslarda kadınların ve erkeklerin ayrı olarak oynadığı görülmektedir Müzikteki benzerliğe karşıt olarak dans uygulamalarında hiçbir benzerlik yokturgenel olarak kadın danslarında farklılık gözlense de birbirlerinden etkilenmeler laf konusudur Bu etkilenmede coğrafi konumun özellikleri de yadsınamaz Sözgelimi oyunu bugün Afyon Kütahya ve Bilecik 'te ayrı ayrı varyantlarla oynandığı gibi Bilecik ve yöresinde erkekler göre da oynanabilmektedir
Erkek danslarında ise genel tür özelliklerinin zeybek olmasının yanı sıra bayan danslarındaki gibi farklı dönem özelliklerinin saptanması laf konusu değildir Olsa olsa coğrafi konum gereği Kütahya ve Bilecik yöresi etkilenmelerinden söz edilebilir Bunun nedeni bayan danslarının kapalı toplum içerisinde kadının yapısı gereği etkilenmeye ve değişmeye açık olmayışıdır Erkek danslarında ise bu etkilenme ve değişme daha hızlı ve bariz olabilmektedir
Bayan Dansları: Eskişehir yöresi bayan dansları "Müşterek karşılama türü danslardır Yöre danslarının tümü türkülüdür Türkü söyleyen kadınlar danslara zilli veya zilsiz def ile katılırlar Bu danslar bu gün köylerde ve şehrin eski ikâmetgâh mahallelerinde biçim farklılıkları gösterse de oynanmaktadır Bu danslardan "Kırka kadın zeybeği adlı oyun ise şöyledir
(322) 'lik ritimle oynanır Karşılıklı dairede ve kendi çevresinde dönerek oynanır Dansta omuz vuruşlar da kullanılır Yörede dans "Yörük yürüyüşü diye de tanımlanmaktadır Sol etap üzerinde yinelenen köşe dönüşleri dansın eşsiz yanıdır
Yörede oynanan öteki kadın oyunları ise şunlardır:
Goc 'öküz 'Goc 'öküzün Dizindedir Dermanı
Zeybek Entarisi Kırmızı
Düz Oyun ' Çeşmeler Yaptırdım
Yoğurdum var yeşil meşil
Zıt Oyun Su Baskını Önüne Söğüt Diktim Bir Sıra
İndim Dereleri Yarelem
Kahveyi Kavururlar
Kara Kuş Gara Guşum Havada (Galtınma)
Erkek Dansları: Eskişehir yöresi erkek dansları "Kaşıklı zeybek türü danslardır Zeybeklerden ve kaşıklı danslardan açık etkilenmeler görülür Sırt ve diz vurmalar yöre danslarının en belirgin özellikleridir Kaşık vuruşları aksak ve kuvvetlidir Pek fakat yörede iyi oynayanlara "Kaşıkkıran adı verilir Kaşıkları kırarcasına vurmak hatta zarar vermek iyi oynamanın ön koşulu haline gelmiştir Eski yerleşimin oluştuğu bölgelerde (İnönü)danslar daha ağır buna karşın Seyitgazi ve Kırka 'da danslar daha hareketlidir Türkülü olanların yanı sıra türküsüz olarak oynananlar da vardır Türkülü olanlar genellikle bağlama eşliğinde türküsüz olanlar ise dışarıya davulzurna veya davulklarnet ile oynanır Danslar yiğitlik ve kahramanlığı simgeler Bu danslardan halkalı şeker ise şöyle oynanmaktadır:
22 'lik ritm özelliği vardır Yöreye has kıvrak ve hareketli bir danstır İlerigeri tez yürümeler ve sağ etap ucuna basarak topuk döndürmeler başlıca özelliğidir
Yöre de oynanan diğer erkek oyunları ise şunlardır:
İnönü Karşılaması Yoğurdum Var
Galkı da Vermiş Atatürk Zeybeği
Kralın Kız
Kırka Zeybeği
Küstüm Kesilmiş Çayırİnce Çayır
Halkalı Şeker
Sultan Seccades *
