Gen aktarımı, bir canlının hücrelerine, başka bir canlının DNA'sının belli bölümlerinin yerleştirilmesi işlemidir. Rekombinant DNA teknolojisinin bir uygulaması olan gen aktarımı, genetik mühendislik çalışmalarında önemli bir rol oynamaktadır.

Konjugasyon adı verilen bir süreçte bakteriler arasında gen aktarımı gerçekleşir. Bakteriyel konjugasyonda, hücre teması yoluyla bakteriler arasında genetik materyal aktarımı olur. Bu mekanizma, transformasyon ve transdüksiyon gibi diğer yatay gen transferi mekanizmalarıyla birlikte bakterilerin genetik çeşitliliğini artırır.

Bakterilerin gen aktarımında rol alan bir diğer mekanizma ise pilus adı verilen kısa uzantılardır. Bakteriler yüzeylere ve birbirlerine tutunmak için pilusları kullanırlar. Piluslar, gen aktarımı sürecinde DNA transferini kolaylaştırarak bakteriler arasında gen alışverişine olanak sağlar.

Bir diğer konu ise fotoototrof (fotosentetik) bakterilerdir. Bu bakteriler, besinlerini fotosentez yoluyla üreterek enerji kaynağı olarak güneş ışığını kullanırlar. Fotosentez sırasında genellikle CO2 ve H2O kullanırlar. Örnek olarak H2S kullanan mor sülfür bakterileri ve H2O kullanan siyanobakteriler verilebilir.

Gıdaların geri dönüşümü için hayati öneme sahip olan bakteriler, gıda döngülerindeki önemli adımlardan biridir. Atmosferden azot fiksasyonu gibi birçok önemli süreç, bakterilere bağlıdır. Ancak bu bakterilerin çoğu henüz tanımlanmamıştır ve laboratuvarda kültürlenmeleri zor olabilir.

Bakterilerin bağışıklık sisteminin koruyucu etkisi de önemlidir. Çoğu bakteri, bağışıklık sistemi tarafından zararsız kılınmış durumdadır ve bazıları probiyotik olarak da faydalıdır. Ancak bazı patojen bakteriler hastalıklara neden olabilir. Kolera, frengi, şarbon, cüzzam ve veba gibi enfeksiyöz hastalıkların bir kısmı patojen bakteriler tarafından oluşturulur. Bu nedenle bakterilerin sağlık üzerindeki etkileri oldukça çeşitlidir.