İnsan haklarının ihlalleri, bireylere tanınan temel hak ve özgürlüklerin keyfi olarak engellenmesi, ihmal edilmesi veya kötüye kullanılması durumlarını ifade eder. Bu ihlaller eylem veya ihmal yoluyla gerçekleştirilebilir. İnsan hakları ihlallerine örnek olarak işkence, yaşama hakkının ihlali, keyfi gözaltı, ifade özgürlüğünün kısıtlanması gibi durumlar gösterilebilir.

İnsan hakları ihlalleri maddeler halinde şu şekilde sıralanabilir:
1. Yaşama hakkı
2. İşkence ve insanlık dışı, onur kırıcı muamele yasağı
3. Kölelik, angarya ve zorla çalıştırma yasağı
4. Kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkı
5. Adil yargılanma hakkı

Hakkını savunan insana ise "insan hakları savunucusu" veya "insan hakları aktivisti" denir. Bu kişiler, birey veya grup olarak insan haklarını korumak, desteklemek ve geliştirmek için çalışmalar yapan kişilerdir. Bu çabalar genellikle insan haklarının evrensel olarak tanınmasını ve korunmasını amaçlar.

İnsan hakları ihlalleri genellikle çeşitli nedenlere dayanır. Örneğin, otoriter rejimlerin insan haklarını ihlal etmesi, ekonomik sıkıntıların ve yoksulluğun etkisi altında kalan toplumların maruz kaldığı ayrımcılık ve şiddet gibi faktörler, insan hakları ihlallerinin ortaya çıkmasına neden olabilir. Bu durumlar sonucunda yeni insan hakları ihlalleri de meydana gelebilir.

Dünya genelinde insan hakları ihlalleri en fazla bazı bölgelerde yoğunlaşmaktadır. Örneğin, Suriye, Afganistan, Güney Sudan, Myanmar ve Somali gibi ülkeler düzensiz göçmenlerin kaynağı olmaları sebebiyle insan hakları ihlallerine sıkça maruz kalan bölgeler arasında yer almaktadır. Bu durum genellikle çatışma, yoksulluk ve politik istikrarsızlık gibi faktörlerden kaynaklanmaktadır.

Kolektif haklar ise üçüncü kuşak haklar olarak da adlandırılır. Toplumun genel refahını ve gelişimini hedef alan bu haklar, devlet ile bireyler arasında karşılıklı işbirliği ve çaba gerektiren haklardır. Kolektif haklar dayanışma hakkı, yeni haklar ve kalkınma hakları gibi alanları kapsar.

Ülkemizde de çeşitli insan hakları ihlalleri yaşanmaktadır. Bunlar arasında bilgi edinme hakkı, basın yayın hakkı, ifade özgürlüğü, toplanma ve gösteri özgürlüğü gibi temel hakların sistematik olarak ihlal edildiği durumlar bulunmaktadır. Evrensel hukuk ilkelerine göre, insanın temel hakları devredilemez ve ertelenemezdir.

İnsan hakları evrensel bir kavramdır ve tüm insanlara aittir. 1948 yılında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından kabul edilen İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi, insanların doğuştan sahip olduğu hakların ve özgürlüklerin korunmasını amaçlayan temel bir belgedir. Bu beyannamenin ilk maddesi, tüm insanların özgür, eşit ve onurlu olarak doğduklarını vurgular.

İnsan hakları Evrensel Bildirgesi'ne Sovyetler Birliği, Beyaz Rusya, Ukrayna, Polonya, Çekoslovakya, Yugoslavya, Güney Afrika Birliği ve Suudi Arabistan gibi ülkeler imza atmıştır. Bu bildiri, tüm insanların hak ve özgürlüklerinin evrensel olarak tanınmasını ve korunmasını hedefler.