İnsan haklarının korunmasına dair uluslararası sistemlerin tarihçesi oldukça zengindir. İnsan hakları kavramı tarihte farklı düşünürler tarafından ele alınmış olsa da modern anlamda kavramsallaştırılması ve uluslararası düzeyde korunması süreci oldukça önemlidir.

İnsan hakları koruma konusundaki uluslararası sistemlerin temeli 1948 yılında atılmıştır. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nun kabul ettiği ve dünya genelinde insan haklarının evrensel niteliklerini vurgulayan "İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi", bu alandaki en temel belgelerden biridir. Ardından, İnsan Hakları Evrensel Bildirisi'nde yer alan hakların korunması amacıyla hazırlanan ve "ikiz sözleşmeler" olarak adlandırılan Uluslararası Kişisel ve Siyasal Haklar Sözleşmesi ve Uluslararası Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleşmesi gibi belgeler kabul edilmiştir. Bu sözleşmeler insan haklarının farklı alanlarda korunmasını ve geliştirilmesini hedeflemektedir.

İnsan hakları konusunda düşüncelerin ileri sürülmesinde öne çıkan önemli isimler bulunmaktadır. Örneğin, modern insan haklarının kurucu babası olarak kabul edilen John Locke, insan haklarını savunan düşünceleriyle etkili bir figür olmuştur. Ayrıca, dünya hukuk tarihinde temel ve devredilemez insan hakları ilk defa ele alan Ebû Zeyd ed-Debûsî gibi düşünürler de bulunmaktadır.

İnsan haklarının uluslararası alanda korunmasını amaçlayan ilk belge olan İnsan Hakları Evrensel Bildirisi, 10 Aralık 1948'de kabul edilmiştir. Bu bildiri, insanların sadece insan olmalarından kaynaklanan haklara sahip olduğunu ve herkesin eşit, özgür ve onurlu bir şekilde yaşama hakkına sahip olduğunu vurgulamaktadır.

İnsan haklarının yargı organına karşı korunmasını sağlayan mekanizmalar da oldukça önemlidir. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve bu çerçevede oluşturulan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi gibi kurumlar, insan haklarının hukuk yoluyla korunması ve ihlallerin giderilmesi için etkili mekanizmalar olarak karşımıza çıkmaktadır.

Son olarak, Paris prensiplerinin ulusal insan hakları kurumlarının taşıması gereken nitelikleri belirlemesi ve uluslararası alanda insan haklarının korunması için önemli bir çerçeve oluşturması da dikkate değerdir. Bu prensipler, ulusal insan hakları kurumlarının etkin bir şekilde işlev görmelerini ve insan haklarının korunmasını sağlamalarını amaçlamaktadır.

İnsan hakları konusunda farkındalık yaratmak, hakların korunmasını sağlamak ve ihlallerin önlenmesi için uluslararası düzeyde yürütülen çalışmaların ve belgelerin önemi büyük olmaktadır. Bu çabalar, insan haklarının evrensel niteliğinin vurgulanması ve herkesin haklarına saygı gösterilmesi noktasında önemli adımların atılmasını sağlamaktadır.