İslamiyetten Önceki Türk Devletlerinde Yönetim Şekli

DEVLET YÖNETİMİ
A) DEVLET: İslamiyetten önce Türkler devlete İL veya EL demişlerdir
Hükümdarların Ünvanları: Türkler Hükümdarlarına Şanyü,Tanhu, Hakan, Han, Yabgu, İlteber, İdikut,
Erkin gibi ünvanlar vermişledir
Türk Hükümdarlarının Tahta Çıkışı Tarih Her Tarafında Kaç Değişik Şekilde Meydana Gelmiştir?
1 Hanedan üyeleri arasında siyasi ve askeri mücadeleyi şampiyon hükümdar olarak tahta
çıkıyordu (En sık rastlanan koşul)
2 Hükümdarın rakipsiz aday olması(Bu durumda taht kavgası olmadan başa geçiyordu)
3 Seçim Usulü (Kengeş, toy ya da kurultay denilen devletin ileri gelenlerinden oluşan meclisin
toplanarak hanedan üyelerinden birini tahta geçirmesi
4)Ekber ve Erşed(En yaşlı ve Olgun) olanın başa geçmesi (Bu yöntem III Ahmet zamanından
itibaren sadece Osmanlı Devletinde uygulanmıştır
Kimler Türk Devletlerinde Hükümdar Olabilirdi?
Hanedandan olan bütün erkeklerin hükümdar olma hakları vardı (Kardeşler, kardeş çocukları, amca,
amca çocukları ve diğer hanedan üyeleri)
Kut Anlayışı Nedir?
Türkler devleti yönetme yetkisinin TANRI kadar verildiğine inanıyorlardı Tanrı kadar
bahşedilen bu yönetme hakkına KUT diyorlardıKUT'un kan aracılığıyla hükümdarın tüm erkek çocuklarına
geçtiğine inanıyorlardı
Kut Anlayışı Türk Devletlerini Nasıl Etkilemiştir?
Bütün hanedan üyelerinde KUT olduğundan kendine siyasi ve askeri bakımdan güvenen kişi TAHT
KAVGASINA girebiliyordu Bu şart Türk devletlerini ya iç savaş sonucu istkrarsızlığa, yada
bölünmeye götürüyordu
NOT: Türk töresinde başlıcababaya itaat esas olmasına karşın, hükümdar bunun dışında tutulmuştur
Devletin devamı için babaoğul veya kardeşlerin birbirleriyle mücadelesi olağan karşılanmıştır
Çünkü bu sayede en güçlü ve en kabiliyetli kişi devletin başına geçecektir
İkili Idare(Çifte Krallık) Nedir?
Türk Devletlerinde hükümdar yönetimi kolaylaştırmak için ülkeyi SOL(Doğu) ve SAĞ(Batı) almak
üzere ikiye ayırırdı Besbelli (Merkezde) ise ana hükümdar bulunurdu Sağ ve Solda ise Hanedan
üyelerinden YABGU'lar bulunurdu
B) MECLİS VE HÜKÜMET:
Türk Meclislerine TOY, KURULTAY veya KENGEŞ denilirdi
Kurultay'da devletin belli başlı meseleleri görüşülür, hükümdarın ölümü, savaş veya milli felaketlerde
kurultay toplanırdı
AYGUCI : Hükümet başkanı(başbakan) BUYRUK : Bakan TAMGACI: Dış siyaset işlerini yürüten görevliler
Eski Türk Devletlerinde diğer devlet görevlileri şunlardı:
TİGİN: Hükümdar çocukları (Tekin) ŞAD : Öteki Hanedan mensupları
Bunların dışarıya İnal, inanç, tarkan, bağa, tudun, çor, külüğ, apa, ataman gibi devlet görevlileri de vardı *