İşlevselci yaklaşım, toplumun ve yapıların işleyişine odaklanan bir sosyolojik perspektiftir. İşlevselciler, toplumu bir bütün olarak ele alırken, bu bütünün içindeki birbirine bağımlı unsurların bir arada çalışarak toplumun devamlılığını sağladığını düşünürler. İnsanların toplum içindeki ihtiyaçların karşılanmasında üstlendiği roller ve sergilediği davranışlar üzerinde durarak sosyalleşmeyi önemserler.

İşlevselcilik, yapısalcılığa karşı bir tepki olarak ortaya çıkmıştır. Yapısalcılık, toplumu yapısal olarak ele alırken, işlevselcilik ise toplumu işlevsel bir bütün olarak görmeyi tercih eder. İşlevselcilik, J. Dewey ve W. James gibi önemli bilim insanlarının çalışmalarıyla şekillenmiştir.

Yeni İşlevselci Teori ise ikinci Dünya Savaşı sonrasında ABD'de ortaya çıkmış ve 1950'li ve 1960'lı yıllarda gelişimini sürdürmüş bir bölgesel bütünleşme teorisidir. Bu teori, farklı disiplinleri bir araya getirerek toplumsal yapıyı açıklamayı hedefler.

Yapısal işlevselcilik ise sosyolojideki kurucusu Herbert Spencer olan bir makro-sosyoloji akımıdır. Toplumun karmaşık yapısına rağmen, üyelerinin toplumsal iyiliğe doğru ilerleyeceğini savunur. Bu akım, toplumun parçalarının belirli işlevleri olduğunu ve toplumun bir organizma gibi çalıştığını varsayar.

Eğitim sosyolojisinde işlevselci yaklaşım, eğitimi diğer toplumsal kurumlarla etkileşim içinde, makro düzeyde ele almayı ve eğitimin temel işlevinin bireyleri toplumla uyumlu hale getirerek toplumun sürekliliğini sağlamak olduğunu vurgular.

İşlevselcilik ekolü ile yapısalcılık arasındaki fark, yapısalcılığın içsel duygulara odaklanırken, işlevselciliğin zihinsel süreçlere önem vermesidir. Yapısalcılık bireyin bilinçaltı yapıları üzerinde dururken, işlevselcilik bireyin nasıl işlev gördüğüne ve toplum içindeki rolünün ne olduğuna odaklanır.

Yeni işlevselcilik akımının önemli temsilcilerinden biri Jeffrey Alexander'dır. Yapısal işlevselcilik ise Talcott Parsons tarafından temsil edilmiştir. Parsons, yapısal işlevselci teorinin önemli kurucularından biri olarak kabul edilir ve sosyoloji tarihine önemli katkılarda bulunmuştur.

Eğitimde çatışmacı yaklaşım ise toplumsal eşitsizlikleri ele alır ve eşitsizliklerin toplumsal sınıfsal yapıdan kaynaklandığını savunur. Yeni-Marksistler, eğitimde fırsat eşitliğinin sağlanması için ekonomik sistemin dönüştürülmesini önerir. Bu yaklaşım, toplumsal değişim ve adaleti ön planda tutar.