İran-İsrail geriliminin gölgesinde toplanan G7 Zirvesi'nde, İran'ın nükleer silaha sahip olamayacağı yönünde ortak bildiri yayımlandı. Ancak ABD Başkanı Donald Trump, bildiriyi imzalamadı.
Kanada'nın Kananaskis bölgesinde düzenlenen G7 Zirvesi, İran ve İsrail arasındaki artan çatışmaların gölgesinde başladı.İran'ın nükleer programına yönelik İsrail'in hava saldırıları ve İran'ın misilleme olarak Tel Aviv ve Hayfa'ya balistik füze saldırıları düzenlemesi, küresel çapta endişe yarattı.
İsrail, İran'ın nükleer silah geliştirmesini engellemek için askeri operasyonlarını yoğunlaştırırken, İran'ın Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması'ndan (NPT) çekilme tehdidi, G7 liderlerini acil bir gündemle karşı karşıya bıraktı.
G7 ÜLKELERİ İRAN'I ZOR DURUMDA BIRAKAN BİR BİLGİRGE HAZIRLADI
G7 liderleri (ABD, Kanada, İngiltere, Fransa, Almanya, İtalya, Japonya), ortak bildirgede İran'ın nükleer silah sahibi olmaması gerektiği konusunda hemfikir oldu.Bildirge, serbest ticareti destekleme, iklim değişikliğiyle mücadele ve Orta Doğu'da gerilimin düşürülmesi için diplomatik çözüm çağrısı gibi konuları içeriyordu.
"İSRAİL'İN KENDİNİ SAVUNMA HAKKI VAR"
Almanya Şansölyesi Friedrich Merz, İran'ın nükleer programına karşı diplomasiye alan açılması gerektiğini vurgularken Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, İran'ın müzakere masasına dönmesi için çağrıda bulundu.Ancak bildirge, İsrail'in kendini savunma hakkını desteklerken, İran'ın nükleer faaliyetlerini sert bir dille kınadı.
TRUMP İMZALAMADI
ABD Başkanı Donald Trump, zirve sonrası ortak bildirgeyi imzalamayacağını açıklayarak G7'yi bir kez daha tartışmaların odağına taşıdı.Trump, Kanada Başbakanı Mark Carney'nin zirve sonrası açıklamalarını "yanıltıcı" olarak nitelendirerek, özellikle ticaret politikaları ve İran-İsrail krizine yaklaşımda fikir ayrılıkları yaşadığını belirtti.
Trump, İran ile nükleer anlaşma müzakerelerinin yeniden başlatılmasını desteklediğini ifade etse de, İsrail'in İran'a yönelik askeri hamlelerine yeşil ışık yaktığına dair yorumlar, bildirgeye mesafeli duruşunu güçlendirdi.
G7 ZİRVESİ'NDE GERİLİM HAKİMDİ
Zirve, İran-İsrail çatışmasının yanı sıra Trump'ın ABD'nin müttefiklerine yönelik gümrük vergisi tehditleriyle de gerilimli geçti.Kanada Başbakanı Carney, küresel ticaretin güçlendirilmesi ve güvenlik konularına odaklanmayı planlamıştı, ancak Orta Doğu'daki kriz gündemi domine etti.
LİDERLER ARASINDAKİ GÖRÜŞ AYRILIKLARI DERİNLEŞTİ
Avrupa liderleri, İran'ın nükleer programına karşı diplomatik bir çözüm bulma çağrısı yaparken, Trump'ın "Bazen kendi aralarında savaşmaları gerekiyor" şeklindeki açıklaması, G7 içindeki görüş ayrılıklarını derinleştirdi.Avrupa Birliği temsilcileri Ursula von der Leyen ve António Costa, İran'ın nükleer silah edinmemesi gerektiğini vurgularken, diplomasiye şans tanınması gerektiğini savundu. İngiltere Başbakanı Keir Starmer ise bölgedeki gerilimin düşürülmesi için ek İngiliz savaş uçaklarının, Orta Doğu'ya konuşlandırıldığını duyurdu.
Zirve, G7 ülkeleri arasında hem İran-İsrail çatışması hem de ticaret savaşları nedeniyle artan gerilimle sona erdi. Trump'ın bildirgeyi imzalamaması, G7'nin birlik görüntüsünü zedeledi ve küresel diplomaside yeni bir belirsizlik yarattı.