İtfaiyenin önemi oldukça büyüktür çünkü hayat kurtarmak gibi önemli bir görevi vardır. Yangınların yanı sıra deprem, sel gibi doğal afetlerde, patlama ve çökme gibi olağanüstü durumlarda, mahsur kalma olaylarında, arama kurtarma çalışmalarında itfaiyeciler görev yapar. İtfaiyecilerin genel olarak amacı hayat kurtarmaktır.

İtfaiyenin görevleri şunlardır:
1. Yangınlara karşı önlem almak.
2. Yangın sırasında can ve mal güvenliğini sağlamak.
3. Doğal afetlerde arama kurtarma çalışmalarına katılmak.
4. Yangından kurtarılan kişilere ilk yardım yapmak.
5. Kurtarılan ağır yaralı kişileri zarar görmeyecek şekilde taşımak.
6. Trafik kazalarına müdahale etmek.

İtfaiye teşkilatları genellikle İçişleri Bakanlığı'na bağlıdır. Dünya genelinde birçok ülkede ayrı bir genel müdürlük şeklinde faaliyet gösterirler. Bazı ülkelerde ise askeri teşkilâtlara bağlı olabilirler. Geçmişte Osmanlı Devleti'nde itfaiyeciler asker olarak görev yapmışlardır. Ancak Kıbrıs, İngiltere gibi ülkelerde itfaiyeler polis teşkilatı ile aynı çatı altında bulunabilir.

İtfaiye personelinin yanı sıra destek personeli de bulunur. İtfaiye destek personeli, binada çıkacak yangına hızlı bir şekilde müdahale etmek, yangını kontrol altına almaya çalışmak, can ve mal kurtarma işleri yapmak, eşya ve evrakı korumak, yardımlaşma sağlamak gibi görevleri yerine getirir.

İtfaiyeler yangınla mücadele dışında da çeşitli alanlarda hizmet verebilirler. Örneğin, acil durumlara müdahale edebilirler. Bu durumda itfaiyeciler, acil tıbbi müdahale gerektiren durumlara müdahale edebilirler.

İtfaiye yöntemi, omuzda taşıma olarak da bilinir. Bu yöntem, yürüyemeyen veya bilinci kapalı olan kişiler için kullanılır ve bir ilkyardımcı tarafından uygulanır. İlkyardımcı, kişiyi taşıyabilmek için bir kolu boş bırakır ki merdiven veya başka bir destek alınabilir. Bu yöntemle kişilerin güvenli bir şekilde taşınması sağlanır.