Kurban Nedir?

---

Kurban Nedir?

Kurban, kelime olarak "yaklaşmak, yakınlaşmak" anlamına gelir. Dinî bir terim olarak ise, Allah'ın rızasını kazanmak amacıyla belirli şartları taşıyan bir hayvanı usulüne uygun olarak kesmek demektir. Bu ibadet, Allah'a olan kulluğun, teslimiyetin ve şükrün bir ifadesidir.

---

Kurban İbadetinin Kökeni ve Amacı

Kurban ibadetinin kökeni çok eskilere dayanır ve ilahî dinlerin çoğunda farklı şekillerde yer almıştır. İslam'da kurbanın sembolik anlamı ve hikmeti, Hz. İbrahim ve oğlu Hz. İsmail'in kıssası ile derinleşir. Allah, Hz. İbrahim'i çok sevdiği oğlu İsmail'i kurban etme emriyle sınamış, Hz. İbrahim ve İsmail'in tam bir teslimiyet göstermesi üzerine bu büyük imtihanı başarıyla geçtiklerini bildirmiş ve İsmail yerine bir koçun kurban edilmesini sağlamıştır. Bu kıssa, kurbanın Allah'a tam bir teslimiyet, fedakârlık ve itaat anlamına geldiğini açıkça gösterir.

Kurban kesmenin temel amacı, sadece bir hayvanı boğazlamak değildir. Asıl gaye, kulun takvasını, Allah'a karşı sorumluluk bilincini ve O'nun emirlerine bağlılığını göstermesidir. Kur'an-ı Kerim'de de belirtildiği gibi:

"Onların etleri ve kanları kesinlikle Allah'a ulaşmaz; fakat O'na sizin takvanız (Allah'a karşı gelmekten sakınmanız) ulaşır. İşte bu şekilde onları sizin hizmetinize verdi ki, size doğru yolu gösterdiğinden dolayı Allah'ı yüceltesiniz. İyilik edenleri müjdele!" (Hac Suresi, 22:37)

Genişletmek için tıkla ...

Bu ayet, kurban ibadetinde önemli olanın maddî kesimden ziyade, kalpteki niyet ve Allah'a karşı duyulan derin saygı olduğunu vurgular.

---

Kurban İbadetinin Türleri

İslam'da başlıca iki tür kurban ibadeti bulunur:

1. Udhiyye (Kurban Bayramı Kurbanı): Her yıl Kurban Bayramı'nda, maddî durumu iyi olan (nisap miktarına sahip) Müslümanların Allah rızası için kestikleri kurbandır. Vacip veya sünnet olduğu konusunda mezhepler arasında farklı görüşler bulunur.
2. Adak Kurbanı: Bir dileğin veya şartın gerçekleşmesi halinde kesilmeye söz verilen kurbandır. Adak kurbanının etinden adak sahibi ve ailesi yiyemez, tamamı fakirlere dağıtılır.

Bunların dışında Akika kurbanı (çocuk dünyaya geldiğinde kesilen şükür kurbanı) ve Şükür kurbanı (bir nimete şükretmek amacıyla kesilen kurban) gibi farklı kurban türleri de bulunur.

---

Kurbanın Toplumsal Faydaları

Kurban ibadeti, bireysel ibadet olmasının yanı sıra önemli toplumsal faydalar da sağlar:

• Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma: Kurban etinin bir kısmının fakirlere, yetimlere ve ihtiyaç sahiplerine dağıtılması, toplumdaki yardımlaşma ve dayanışma ruhunu güçlendirir. Bu sayede, zengin ile fakir arasında bir köprü kurulur ve kardeşlik bağları pekişir.
• Toplumsal Şükür: Kurban Bayramı, Müslümanların Allah'ın kendilerine bahşettiği nimetlere topluca şükrettiği bir zaman dilimidir.
• İnfak Bilinci: Kurban, Müslümanlara sahip oldukları mallardan Allah yolunda harcama (infak) bilincini aşılar.
• Ahlaki Gelişim: Kişinin nefsini terbiye etmesine, bencillikten uzaklaşmasına ve cömertlik gibi güzel ahlaki vasıfları edinmesine katkıda bulunur.

Özetle kurban, sadece bir et dağıtımı faaliyeti değil, aynı zamanda manevi derinliği olan, kulun Allah'a yakınlaşma arzusunu, şükrünü, teslimiyetini ve toplumsal duyarlılığını ifade eden önemli bir ibadettir.