**Kurum İşleminin İptali Davası Nedir?**

İptal davası, idari işlemlerin yetki, sebep, şekil, konu ve amaç yönlerinden biri ile hukuka aykırı olmaları nedeniyle menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan bir idari dava türüdür. İdari işlemlerin incelenerek hukuka uygunluğunun denetlenmesini sağlayan bu davada, işlemin yürütmesi durdurulabilir ve iptal edilebilir.

**İptal Davası Açmak İçin Ne Yapılır?**

İptal davası açmak için genel olarak maddi veya manevi nitelikte bir menfaatin, söz konusu işlemle ihlal edilmiş olması gerekmektedir. Menfaatin maddi veya manevi olmasının bir önemi olmadığı belirtilmiştir. Bu tip davalar, idare mahkemelerinde veya Danıştay'da açılabilir.

**İdari İşlemi Kim Geri Alır?**

Kanun veya yönetmelikte idari işlemin geri alması hususunda öngörülmüş yetkili bir makam varsa, o makam tarafından geri alınır. Yetkili bir makam öngörülmemişse, yetkide paralellik ilkesi gereğince işlemi yapan makam tarafından geri alma işlemi gerçekleştirilir.

**Bakanlıklara Karşı Dava Açılabilir Mi?**

Eğer idare, başvuruya cevap vermiş ancak net bir şekilde kabul veya red içermemişse, doğrudan dava açılabilir. Bu süreçte idarenin bir karar vermesini beklemek de mümkündür. İdare mahkemelerinde veya Danıştay'da bu tür davalara başvurulabilir.

**Geri Alma İşlemi Nedir?**

Geri alma, bir idari işlemin tesis edildiği andan itibaren bütün hukuki sonuçları ile birlikte hukuk âleminden kaldırılmasıdır. Geri alındığında, işlem hiç yapılmamış gibi kabul edilir ve hukuki sonuçları ortadan kalkar.

**Geri Alma Geleceğe Etkili Mi?**

Geri alma, işlemin geçmişi etkilemesi durumunda geçmişi değiştirirken, geleceği etkilemesi durumunda yeni bir işlem yapılmasını gerektirir. Geleceği etkilemeden geri alma, idari işlemi geçmişe etkili olarak ortadan kaldırır.

**Bakanlığa Karşı Dava Nerede Açılır?**

Bakanlıklara karşı açılan davalarda idari eylem ve işlemlerin hukuka uygunluğu denetlenir; ancak yerindeliği değil. Bu tür davalara genellikle idare mahkemelerinde, vergi mahkemelerinde veya Danıştay'da başvurulabilir.

**Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine Karşı Kimler Dava Açabilir?**

Kanunlara, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerine veya TBMM İçtüzüğü'ne aykırılık iddiasıyla Anayasa Mahkemesinde iptal davası açma hakkı, Cumhurbaşkanı, TBMM'de en fazla üyeye sahip iki siyasi parti grubu, üye tam sayısının onda biri kadar milletvekili ile TBMM'de temsil edilen siyasi partilerindendir.

**Kim Anayasa Mahkemesine Doğrudan İptal Davası Açabilir?**

Kanunların, kanun hükmündeki kararnamelerin veya TBMM İçtüzüğü'nün Anayasa'ya aykırı olduğunu iddia edenler, doğrudan Anayasa Mahkemesinde iptal davası açabilme hakkına sahiptir. Bu yetki; Cumhurbaşkanı, iktidar ve ana muhalefet partisinin Meclis grupları ve TBMM'de temsil edilen siyasi partiler tarafından kullanılabilir.