Marmara Bölesi

Marmara Bölgesinin Genel özellikleri
Marmara Bölgesi özellikleri
Marara Bölgesi Hakkında Data
COĞRAFİ KONUM
Marmara Bölgesi ülkemizin kuzeybatı köşesinde yer alır Yüz ölçüm bakımından altıncı büyük bölgemizdir
Karadeniz, Marmara ve Ege edinmek üzere üç denize komşudur İstanbul ve Çanakkale boğazları bu bölgede yer alır Hem Asya, ayrıca de Avrupa kıtasında yer alır
YER ŞEKİLLERİ
Türkiye'nin sıradan yükseltisi en düşük olan bölgesidir Alan'nin en manâlı yükseltilerini, güneyde Samanlı Dağları ile Uludağ, kuzeyde Yıldız Dağları oluşturur
Bölgenin en yüksek dağı ise 2543 metre ile Uludağ'dır
Bölgede alçak tepelik alanlar ile hafif dalgalı düzlükler geniş alan kaplar Bölgenin en kayda değer ovaları, Ergene, Sakarya (Adapazarı), Bursa ve Balıkesir ovalarıdır
Güney Marmara kıyıları girintili çıkıntılıdır Erdek, Bandırma, Gemlik ve İzmit körfezleri manâlı girintilerdir
Kapıdağ Yarımadası dalga biriktirmesi sonucu oluşan tombolo özelliği gösterir
Kuzey kıyılarında fazla girinti – çıkıntı yoktur Burada dalga aşındırması ile falezler oluşmuştur
İstanbul ve Çanakkale Boğazları ile İstanbul 'daki Haliç, ria tipi kıyı özelliği gösterir
Yer şekillerinin sade olması nedeniyle;
•Ulaşım kolaydır
•Tarım alanları fazladır
•Gerçek yüz ölçümü ile izdüşüm yüzölçümü arasında fark azdır
Sıradan yüksekliği az olduğundan;
•Fiziksel haritalarda yeşil rengin azami kullanıldığı bölgedir
•Akarsuların hidroelektrik potansiyeli azdır
•Reel sıcaklık değerleri ile indirgenmiş değerleri arasında fark azdır
AKARSU VE GÖLLERİ
Sakarya'nın aşağıda kesimi, Meriç nehri ve Susurluk ırmağı akarsularını oluştururlar
Bölgenin yükseltisinin az olması, akarsuların sızıntı hızını azaltır böylece bölge akarsularının enerji potansiyeli azdır
Hem akarsuların yatak derinliklerinin azlığı ve yüzey şekillerinin kullanışlı olmaması, baraj yapımını zorlaştırır
Bölgedeki Manyas (Kuş Gölü), Ulubat , İznik ve Sapanca gölleri tektonik kökenlidir Büyük ve Küçük Çekmece gölleri ile Durusu (Terkos) gölü ise kıyı set gölüne örnektir
İKLİM VE OT GIBI YAŞAMA
Marmara Bölgesi 'nde Akdeniz, Karasal ve Karadeniz iklimlerinin geçiş özellikleri görülür
Bölgeye ortalama 600 700 mm yağış düşmektedir Bölge genelinde azami yağış cephelerin etkisiyle kışın düşmektedir
Güney Marmara 'nın dağlık iç kesimleri ile Ergene havzası 'nda karasal iklim görülür Bu sebeple buralarda kışlar soğuk ve kar yağışlı geçmektedir tümör ormanların imha edilmesiyle oluşan antropojen bozkırdır
Marmara ve Ege Denizi çevresindeki yerlerde 300400 m yüksekliğe değin olan alanlarda Akdeniz geçiş iklimi etkilidir
Akdeniz ikliminin görüldüğü bu yerlerde maki toplulukları bulunur Güney Marmara 'nın yüksek kesimlerinde ise iğne yapraklı ormanlar yer alır
Karadeniz kıyı şeridinde Karadeniz iklimi görülür Buralarda yağış miktarı fazladır Bu sebeple buralarda ormanlar geniş bölge kaplar Orman varlığı bakımından alan dördüncü sırada yer almaktadır
NÜFUS VE YERLEŞME
Nüfus miktarı ve nüfus yoğunluğu azami olan bölgemizdir
Kentleşme oranının azami olduğu bölgemizdir
Sanayi sektöründe çalışan nüfusun en fazla olduğu bölgemizdir
Diğer bölgelerden azami göç bölge bölgemizdir Nüfusun tez artmasının en kayda değer nedeni göçlerdir
Bölgede nüfus ahenkli dağılmamıştır Nüfus yoğunluğu en fazla olan bölüm ÇatalcaKocaeli bölümüdür
Yıldız Dağları Bölümü ile Biga ve Gelibolu yarımadaları seyrek nüfuslanmıştır Nüfusun aralıklı olmasında; yer şekillerinin zorlu olması, ulaşım ve sanayinin gelişmemiş olması etkili olmuştur
TARIM VE HAYVANCILIK
Marmara Bölgesi, alan yüzölçümüne göre ekili dikili alanları oranının en fazla olduğu bölgemidir
Bölgede yapılan tarımda çağdaş yöntemler yaygın olarak kullanılır Tarımda verim yüksektir Ama alan nüfusu fazla olduğundan imal tüketimi karşılamaz
Bölgede benzer anda, üç değişik iklim tipinin görülmesi, tarım mahsul çeşidini artırmıştır
Bölgede yetiştirilen tarım ürünleri;
Günebakan
Türkiye'de en yoğun olarak bu bölgede yetiştirilir Bilhassa Trakya'nın iç kısımlarında Ergene Havzası 'nda yetiştirilmektedir
Pirinç
Ülkemiz pirincinin yarıdan fazlası bu bölgeden elde edilir Bilhassa Ergene ve Meriç ırmağı çevresinde yetiştirilmektedir
Zeytin
Bölgenin bilhassa Akdeniz iklimi etkisi altındaki güney kıyılarında yetiştirilir Gemlik zeytinleri ülkemizin en nitelikli sofralık zeytinlerini oluşturur
Buğday
Buğday, bölgenin neredeyse her tarafında yetiştirilir Değişik endüstri bitkileri ile (özellikle şekerpancarı) nöbetleşe ekilir
Mısır
Darı, sulandırma imkanı olan yerler ile Karadeniz ikliminin görüldüğü bölgenin kuzey kıyılarında tarımı yapılmaktadır
Şeker pancarı
Şeker fabrikalarının bulunduğu Alpullu, Adapazarı ve Susurluk çevresinde sulanabilen alanlarda üretilir
Tütün
Bölgenin farklı alanlara yönlendirilmiş yörelerinde üretimi yapılmakla beraber, nitelikli tütünler Adapazarı ovasında yetiştirilir
Bölgede ayrıca fındık, keten, sebze ve meyve tarımı yapılmaktadır
Marmara ağıl ve kümes hayvancılığının en fazla geliştiği bölgemizdir Bu şart bölgede tüketici nüfusun fazlalığı ve pazarlama sorununun çözülmüş olması ile ilgilidir
Bölgede Yıldız Dağları Bölümü ile Tekirdağ, Balıkesir ve Çanakkale çevresinde otlak hayvancılığı biçiminde büyük ve küçükbaş hayvancılık yapılır
Bölgede hem Güney Marmara Bölümünde ipekböcekçiliği, boğazlarda balıkçılık yoğun olarak yapılmaktadır
Balıklar mevsime göre sıcak denizlerden soğuk denizlere, soğuk denizlerden sıcak denizlere göçerler Bu göçlerin yapıldığı boğazlar balıkçılığa kullanışlı alanları oluşturur
YERALTI KAYNAKLARI
Bor mineralleri :Marmara bölgesi bor minerallerinin en fazla çıkarıldığı bölgemizdir Çıkarıldığı yerler; Balıkesir (Bigadiç, Susurluk) ve Bursa (MKemalpaşa) 'dır
Bilye: Balıkesir Marmara Adası Bursa ve Bilecik'te nitelikli mermer yatakları vardır
Linyit: ÇanakkaleÇan ve BursaOrhaneli 'nde çıkarılır
Doğalgaz: Kırklareli Hamitabat ve TekirdağHayrabolu 'da çıkarılır
SANAYİ
Hesaplı yönden en gelişmiş bölgemizdir
Sanayi kesiminde çalışan işçilerin yarıya yakını bu bölgemizdedir Sanayi ürünlerinin üçte birinden fazlası bu bölgeden elde edilir
Bölgede Sanayinin Gelişmesinde;
• Hammadde temininin kolay olması,
• Hinterlandının geniş olması,
• Ulaşım kolaylığı (en fazla etkili olmuştur),
• İşgücünün fazla olması,
• Pazarlama kolaylıkları,
• Tüketici nüfusun pozitif olması, etkin olan faktörlerdir
Pamuklu , Yünlü ve Ipekli Tekstil: Bursa ve İstanbul
Hazırlanmış Giyim ve Trikotaj: Bursa ve İstanbul
Halı – Kilim Dokumacılığı: İzmit Hereke
Deri Giyim ve Kundura: İstanbul
Otomotiv: Bursa, Sakarya, Kocaeli, İstanbul
Gemi yapımı: İstanbul ve Kocaeli
Demir yolu araçları (Vagon): Sakarya
Elektrikli konut aletleri: İstanbul, Bursa
Savunma sanayii: Sakarya 'da tank ve palet fabrikası vardır
PetroKimya sanayii: İzmit (İpraş)
Otomobil lastiği: Kocaeli ve Sakarya
Kimyasal gübre: Balıkesir Bandırma, KocaeliYarımca, BursaGemlik
Seramik ve Porselen: İstanbul, Çanakkale, Bilecik (Söğüt ve Bozüyük), KocaeliYarımca
Cam Sanayii: Kırklareli, KocaeliGebze
Ilaç Sanayii: İstanbul ve Sakarya
Badana Sanayii: İstanbul ve Kocaeli
Kağıt: Kocaeli ve Balıkesir
Mobilya: İstanbul ve Bursaİnegöl
Konserve Sanayii: İstanbul, Bursa, Balıkesir, Çanakkale
Şeker Sanayii: Kırklareli –Alpullu, Balıkesir Susurluk, Sakarya
Bitkisel Yağ Sanayii: Bursa, Balıkesir, Edirne ,Tekirdağ
TİCARET
Türkiye 'de iç ve dış ticaretin maksimum geliştiği bölgemizdir Alan ticaretinde tarım , sanayi ve ulaşımın çok gelişmiş olmasının rolü büyüktür
Ülkemize gelen ithal mallarının büyük bir kısmı İstanbul 'a getirilmekte ve buradan Türkiye 'ye dağıtılmaktadır
Bölge 'de üretilen tarımsal ve sanayi ürünleri İstanbul limanından ihraç edilmektedir
TURİZM
Doğal güzellikleri ve tarihsel değerleri ile İstanbul, Bursa, Çanakkale, Marmara kıyıları önemli turistik merkezlerdir
Bilhassa Güney Marmara kıyılarında yaz turizmi gelişmiştir Uludağ, yalnızca bölgenin değil, ülkemizin de en kayda değer kış turizmi alanıdır Marmara Bölgesi, turizmden en fazla kazanç elde eden bölgedir (%48)
BÖLÜMLERİ
YILDIZ DAĞLARI BÖLÜMÜ
Bölümde Kırklareli ili bulunmaktadır
Birim Karadeniz'in kuzeyinde Karadeniz'e paralel uzanan Yıldız Dağları'nı (Istranca) ve çevresini içine alır Ortalama yükseltisi 800 m civarındadır
Karadeniz ikliminin etkisiyle bölümde daha fazla yayvan yapraklı ormanlar yaygındır
Bölüm, Marmara'nın öteki bölümlerine kadar işlek ulaşım yollarından uzakta yer alır Bundan dolayı bölgenin en seyrek nüfuslu bölümüdür Mesken merkezleri İstanbul'a dürüst uzanan yolların üstüne kurulmuştur
Bölümün dağlık kesimlerinde küçükbaş hayvancılık yapılırken, dağ eteklerinde ağıl hayvancılığı (mandıra) gelişmiştir
Tarım, Yıldız Dağları'nın güney eteklerindeki plâtoluk alanlarda yapılmaktadır Oysa, tarım yapılan yerler sınırlıdır
Yıldız dağları bölümünde halkın bir kısmı ormancılıkla uğraşmaktadır
Ekonomimize en büyük katkısı hayvancılık ve ormancılıktır
ERGENE BÖLÜMÜ
Edirne ve Tekirdağ illerini içine bölge bölümdür
Bölümde bilhassa kışın Balkanlar'dan gelen soğuk hava kütlelerinin etkisiyle kışları soğuk ve kar yağışlı, yazları sıcak ve kurak olan karasal iklim şartları yaşanır Bundan dolayı natürel ur bozkırdır
Ekili dikili alanların azami olduğu bölümlerden biridir Verimli topraklara sahip olması sebebiyle bir çok tarım ürünü bu bölümde yetiştirilir Bunların başında ayçiçeği, pirinç, şekerpancarı ve buğday kazanç Bilhassa ayçiçeğinin maksimum üretildiği bölümdür
Ahır hayvancılığı gelişmiştir Türkiye'yi Avrupa'ya bağlayan kara ve demir yolları, bu bölümde yer alan Edirne'den Avrupa'ya açılır
GÜNEY MARMARA BÖLÜMÜ
Bursa, Bilecik, Yalova, Balıkesir ve Çanakkale illerini içine bölge bölümdür
Bölümde, bilhassa kıyı şeridinde Akdeniz iklimi görülür Buna alt olarak karakteristik bitkiler makidir
Bölümdeki eğimli arazilerde ve kıyı kesimde zeytin yetiştiriciliği yaygındır İç kısımlarda ise şekerpancarı, tütün, günebakan, pamuk gibi tarım ürünleri yetiştirilir
İpekböcekçiliğinin maksimum geliştiği bölümümüzdür Özellikle BursaGemlik çevresi gelişmiştir
Bölümün dağlık kesimlerinde küçükbaş hayvancılık gelişmiştir Oysa son yıllarda maksimum gelişme gösteren hayvancılık kolu kümes hayvancılığıdır
Ova kenarlarında belirlenmiş çağdaş çiftliklerde ağıl hayvancılığı yapılır Karacabey harasında devlet tarafından yarış atları yetiştirilmektedir
Bölümde nüfus, Bursa çevresi gibi verimli ovalarda toplanırken, bölümün batı kesiminin dağlık ve zorlu olmasından dolayı nüfus yoğunluğu azalmıştır
Bölümün en büyük şehri Bursa'dır Bursa, sanayi şehri olmakla birlikte bununla birlikte tarım ve turizm şehridir
ÇATALCAKOCAELİ BÖLÜMÜ
İstanbul, Kocaeli ve Sakarya illerini içine bölge bölümdür
Birim, Anadolu'yu Trakya'ya bağlayan yolların üstünde iki yarımadadan oluşur Bu birim, aşınarak düzleşmiş platolardan meydana gelmiştir
Bölümün Karadeniz kıyılarında Akdeniz iklimi ile Karadeniz ikliminin geçiş özelliği görülür Marmara kıyılarında ise daha çok Akdeniz iklimi görülür
Marmara Bölgesi'nin maksimum nüfuslanmış bölümüdür Sanayileşmeye tabi olarak İstanbul ve İzmit birbirine bağlanmış durumdadır
Bölümün (bununla birlikte Türkiye'nin) en büyük şehri İstanbul'dur Her türlü sanayi kolunun bulunduğu iç ve dış ticaretin yapıldığı, bütün ulaşım yollarının yoğun olarak kullanıldığı kültür ve ticaret merkezidir
Bölümde, tarım daha çok Altında Sakarya Ovası'nda yapılır Bu bölümde günebakan, mısır, tütün, patates, fındık ve şekerpancarı gibi bitkilerinin tarımı yapılır
Türkiye 'de sanayinin maksimum gelişmiş olduğu bölümdür Sanayileşmeye paralel olarak bölüm sermayenin en fazla toplandığı yerdir Bankacılık ve sigortacılık sektörünün epeyce gelişmiş olduğu bölüm Türkiye 'de iç ve dış ticaretin en fazla geliştiği yerdir
Türkiye 'nin en büyük limanı olan İstanbul limanı bu bölümdedir *