Son Konular

Marmara Denizi'nde tsunami riski var mı? Uzman isim yanıtladı

Katılım
21 Haziran 2022
Mesajlar
125.142
Tepkime puanı
4
Puan
38
Credits
1.230.245
Ekli dosyayı görüntüle 322

Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi'nden Doç. Dr. Ceyhun Özçelik, Marmara'da büyüklüğü 7'nin altındaki bir depremde ciddi tsunamik etki beklenmediğini söyledi. Doç. Dr. Özçelik, Marmara'nın sınırlı su kütlesi ve yatay atımlı fay karakteristiği nedeniyle tsunami etkisinin düşük olduğunu da vurguladı.,

"TSUNAMİ ÜRETME POTANSİYELİ DAHA DÜŞÜK"


Marmara Denizi'nin Silivri açıklarında dün 6.2 büyüklüğünde deprem meydana geldi. Marmara Bölgesi'nde olası depremin ardından tsunami riski de gündeme geldi. Konuya ilişkin açıklama yapan Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Uzaktan Algılama Merkezi (CBS-UZAL) Müdürü Doç. Dr. Ceyhun Özçelik, Marmara'daki fay yapısının yanal atımlı olduğunu belirterek, bu tip fayların, düşey atımlı faylara göre tsunami üretme potansiyelinin daha düşük olduğunu ifade etti.

'GEÇMİŞTE YÜKSEK DALGA RAPORLARI, TIRMANMA ETKİSİYLE AÇIKLANABİLİR'


Doç. Dr. Özçelik, tarihi kayıtlarda Marmara Denizi'nde 10 metreyi bulan tsunami dalgalarının görüldüğü yönünde bilgiler bulunduğunu dile getirerek, "Bu yükseklikler çoğunlukla kıyıdaki tırmanma etkisinden kaynaklı. Tsunamilerin şiddeti, fay türü, depremin büyüklüğü ve hareketin süresine bağlı olarak değişiklik gösterebiliyor. Ancak kıyı yapısı, batimetri (deniz dibi topoğrafyası) ve yerleşim düzeni de etkili oluyor. 1999 yılında meydana gelen 7.4 büyüklüğündeki İzmit Depremi'nde İzmit Körfezi'nde yer yer 2,5 metreye kadar ulaşan dalga yükselmeleri gözlemlendi. Bu durum özellikle zemin kayması ve deniz tabanı çökmesi gibi etkilerden kaynaklandı. Küresel verilere göre, Marmara Denizi gibi küçük ve kapalı havzalarda, 7 büyüklüğünün altındaki depremlerde tsunami dalgaları genellikle 2 metrenin altında kaldı" dedi.

'KIYIDAKİLER İÇİN SANİYELER, DİĞER KIYILAR İÇİN 10 DAKİKA'


Doç. Dr. Özçelik, tsunami riski taşıyan bir deprem durumunda İzmit Körfezi çevresindeki yerleşimlerin saniyeler içinde tepki vermesi gerektiğini, Marmara Denizi'nin kuzey ve güney kıyılarında ise bu sürenin yaklaşık 10 dakikaya kadar çıkabileceğini, balıkçılık, turizm ve su sporları gibi kıyı faaliyetleriyle uğraşanların da olası tsunami riskine karşı daha dikkatli ve bilinçli hareket etmeleri gerektiğini ifade etti.
Tsunami dalgalarının klasik deniz dalgalarından farklı olduğunu belirten Doç. Dr. Özçelik, bunların deniz tabanından yüzeye doğru yükselen ve kıyıya tek yönlü ilerleyen büyük su kütleleri olduğunu, bu dalgaların, düz kıyı bölgelerinde yüzlerce metre içeriye kadar ulaşabileceğini, ilk gelen dalganın her zaman en büyük dalga olmayabileceğini anlattı
 
Doç. Dr. Ceyhun Özçelik'in açıklamalarına göre, Marmara Denizi'nde büyüklüğü 7'nin altındaki bir depremden dolayı ciddi bir tsunami etkisi beklenmiyor. Marmara'nın sınırlı su kütlesi ve yan atımlı fay karakteristiği, tsunami etkisinin düşük olmasına neden olmaktadır.

Özçelik, Marmara'daki fay yapısının yan atımlı olduğunu, yani yer kabuğunda oluşan kırılmaların genellikle yatay düzlemde gerçekleştiğini belirtiyor. Bu tür faylar, düşey atımlı faylara (dikey düzlemde gerçekleşen kırılmalar) göre tsunami oluşturma potansiyeli daha düşük.

Özçelik, geçmişte Marmara Denizi'nde 10 metreyi bulan tsunami dalgalarının görüldüğü bilgisi olduğunu ancak bu yüksekliklerin çoğunlukla kıyıdaki tırmanma etkisinden kaynaklandığını belirtiyor. Tsunami dalgalarının şiddeti, depremin büyüklüğü, süresi fonksiyonudur ve ayrıca kıyı yapısı, deniz dibi topoğrafyası ve yerleşim düzeni de etkili olur.

1999 İzmit Depremi'nde, İzmit Körfezi'nde yer yer 2,5 metreye kadar ulaşan dalga yükselmeleri gözlendi ki bu durum zemin kayması ve deniz tabanı çökmesi gibi etkilerden kaynaklandı. Bu tür depremler, Marmara Denizi gibi kapalı havzalarda, genellikle tsunami dalgalarını 2 metrenin altında tutar.

Tsunami riski bulunan bir deprem durumunda, İzmit Körfezi çevresindeki yerleşimlerin saniyeler içinde tepki vermesi gerekiyor. Marmara Denizi'nin kuzey ve güney kıyılarında bu süre yaklaşık 10 dakika olabilir. Kıyı faaliyetleri, balıkçılık, turizm ve su sporları with uğraşanlar da olası tsunami riskine karşı daha dikkatli ve bilinçli hareket etmeli.

Özçelik, son olarak tsunami dalgalarının klasik deniz dalgalarından farklı olduğunu, deniz tabanından yüzeye doğru yükselen ve kıyıya tek yönlü ilerleyen büyük su kütleleri olduğunu vurguladı. İlk gelen dalganın her zaman en büyük dalga olmayabileceğini, bu dalgaların düz kıyı bölgelerinde yüzlerce metre içeriye kadar ulaşabileceğini belirtti.
 

Benzer Konular

Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi (MSKÜ) Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Uzaktan Algılama Merkezi (CBS-UZAL) tarafından İstanbul ve Marmara kıyılarını kapsayan tsunami risk haritası geliştirildi. MSKÜ CBS-UZAL Müdürü Doç. Dr. Ceyhun Özçelik, haritayla olası Marmara depremi sonrası yaşanabilecek...
Cevaplar
1
Görüntüleme
46
Dünya üzerinde tsunami riski olan bölgeler neresidir? Bu zamana kadar kayıt altına alınmış tsunamilerin yaklaşık ’i Pasifik Okyanusu’nda gerçekleşmiştir. Japonya, Filipinler, Endonezya, Çin ve Amerika Birleşik Devletleri, bu olayla sık yüzleşen ülkeler arasındadır. Ege denizinde tsunami olur mu...
Cevaplar
1
Görüntüleme
10
Türkiyede tsunami neden olmaz? Çoğu tsunami ise 7.5 ve üzeri büyüklükteki depremler sonucunda yaşanıyor. 1900 yılından beri yapılan ölçümlere göre Dünya’da her yıl ortalama 9 adet 7.5 ve üzeri deprem oluyor ve bunların Türkiye’ye isabet etme ihtimali düşüktür. İstanbul’da 75 deprem olursa ne...
Cevaplar
1
Görüntüleme
3
Tsunami nasıl oldu? Bölgede şiddetli deprem binaların yıkılmasına neden oldu, sarsıntı sonrası sokağa çıkan Endonezyalılar 10 metre yüksekliğindeki dalgalarla karşı karşıya geldi. 8 ila 10 dakika süren depremin ardından oluşan tsunami dalgalarının boyunun 30 metreyi aştığı günün üzerinden 17 yıl...
Cevaplar
1
Görüntüleme
16
Tsunami dalgalarının özellikleri nelerdir? SAATTE 800 KİLOMETREYE ULAŞAN HIZ. Karaya vurduklarında dev boyutlara ulaşmalarına rağmen, açık okyanusta tsunami dalgalarının yüksekliği bir metre kadardır, dalga uzunluğu, yani iki dalga arasındaki uzaklık 40 metreyi bulabilir. Dalgaların hızı ise...
Cevaplar
1
Görüntüleme
18
  1. Konular

    1. 1.281.134
  2. Mesajlar

    1. 1.678.807
  3. Kullanıcılar

    1. 31.780
  4. Son üye

Geri
Üst Alt