haberci
Efsanevi Üye
Ramazanoğulları Beyliği
Dulkadıroğulları gibi en son teşekkül eden ve eski Kilikya Ermeni krallığının toprakları üzerinde yerleşen bir Türkmen beyliği de Ramazanoğulları'dır Oğuzlar'ın Yüregir boyu beylerinden Ramazan Bey kadar kurulan bu devlet, 1383'e dek Elbistan'ı, sonra orasını Dulkadırlılar'a bırakarak Adana'yı merkez ittihaz eylemiştir 1352'den 1608'e dek 256 sene devam etmekle beraber, son 92 yılda hanedan, Osmanlı valileri şekline geçmiştir aynı zamanda, Anadolu Türkmen hanedanlarının en devamlılarından biri olmuştur 1516'ya değin sıkı şekilde Memlûkler'e tabî iken, bu tarihte Osmanlılar'a tabî olmuş, hattâ Osmanlılar'ın alelade bir sancak beyi durumuna düşmüştür Bu hanedandan da mühim Osmanlı devlet adamları yetişmiştir
Tükmen Beyliği tevcih edilen Ramazan'ın oğlu I İbrâhîm Bey, Memlûklular ile yapılan mücadelede Dulkadıroğulları ile Karamanoğullarına yardım etmişti Karamanoğulları ile ittifak yaptığı ileri sürülerek üstüne baskı gönderilmiş ve öldürülmüştür Yerine geçen Şihâbeddîn Ahmed bazan Memlûklulara itaat ederek onlara yardımda bulunmuş, bazan da muhalefete geçmiştir
1415'de yedi aylık bir kuşatmadan sonradan Tarsus'u Karamanoğullarının elinden aldı Ayrıca Sis ve Ayas şehirlerine de hâkim olmuştu Onun ölümünden sonra oğulları arasında taht mücadeleleri başladı Bunlardan II İbrâhîm, beyliğin idaresine hâkim olmayı başardı Karamanoğulları ile birleşerek Memlûkluların eline geçmiş bulunan Tarsus'u kuşattılar Bu hareket üstüne Memlûk Sultanı kadar azledilerek yerine kardeşi İzzeddîn Hamza Bey tayîn edildi (1418)daha sonra Ramazanoğulları beyliği Mehmed Bey'e verildi Mehmed Bey'in zamanından itibaren Ramazanoğulları beyliği eski önemini kaybetmiştir
Ramazanoğullarından Mahmûd Bey, I Selim ile Darı seferine iştirak etmiş ve Ridaniye savaşında ölmüştür (1517) Bu tarihlerde Ramazanoğullarının artık Osmanlıların himayesine girdiği anlaşılıyor Mahmûd Bey'in ölümünden daha sonra Ramazanoğulları Beyliği Pîrî Bey'e tevcih edildi (15171568) O idaresi altındaki topraklarda çıkan isyanları hızla bastırmış, bir ara yurdunu bırakarak komşu eyaletlerde beylerbeyilik yapmıştı daha sonra Kanunî Sultan Süleymân tarafından beyliğe iadesi ricasının kabûl edilmesi üstüne beyliğin başına dönmüştü Son emîr Pîr Mansûr'un beylikten çekilmesi ile Adana doğrudan doğruya bir Osmanlı vilayeti haline geldi (1608)
Esas Ramazanoğulları Beyleri
Ramazan Bey'in yerine sırasıyla iki oğlu Sârimeddin İbrahim Bey ile Şihâbeddin Ahmed Bey geçmiştir Öteki oğlu Kara Mehmed Bey, 1383'te ölmüştür İbrahim Bey, Adana'yı almış, merkez yapmış ve benzer yıl ölmüştür 2 oğul bırakmıştır Ahmed Bey, 1410'da Kahire'yi ziyaret etmiştir Yerine sırasıyla oğulları Sârimeddin II İbrahim, İzzeddin Hamza ve I Mehmed Beyler geçmiştir (Mehmed Bey'in, Ahmed Bey'in oğlu olduğu kat'î değildir) Diğer bir oğlunun da Ali Bey olduğu sanılmaktadır Kızı, Memlûk sultanı Ferec'in başhatunu idi
II İbrahim, Karamanoğlu Mehmed Bey'in damadı idi 14151417'de Tarsus beyi olmuş, 14181426'da yalnız Adana şehrini elinde bulundurmuş, esas beylik kardeşi Hamza Bey'e geçmiştir 15 aralık 1427'de Kahire'de öldürülmüştür Kardeşi Hamza Bey de, I ve II ibrahim Baylar gibi öldürülerek ölmüştür I Mehmed Bey'in yerine oğlu olduğu farzedilen Eylük Bey, onun öldürülmesinden sonra onun oğlu olduğu sayılan Dündar Bey geçmişlerdir Mehmed Bey'in öteki oğlu İbrahim Bey'in oğlu Ömer Bey, Dündar Bey'e halef olmuştur 1485'te Osmanlılar'a esir düşen Ömer Bey, istanbul'da ölmüştür Yerine 1480'de Haleb'te öldürülen kardeşi Dâvûd Bey'in oğulları Garseddin Halil ve Mahmud Beyler geçmişlerdir Mahmud Bey, 15141516 arasında İstanbul'da yaşamıştır Yerine geçen Ömer Bey'in oğlu Selim Bey'den daha sonra, Osmanlı sancakbeyi olarak bitmiş Adana'ya yollanmıştır 22 ocak 1517'de Rîddânîye meydan muharebesinde, Kahire'de, Osmanlı saflarında Memlûkler'e karşısında vuruşurken şehit olmuştur Hanedan, kardeşi Halil Bey'den yürümüş ve artık Osmanlı sancakbeyleri olarak hüküm sürmüştür
Ramazanoğulların Beyliği'nden özellikle Halîl ve oğlu Pîrî Efendiler Adana'da câmi, medrese, han ve hamam olmak üzere çoğu mimârî eserler meydana getirmişlerdir Bu eserlerden Akça Mescit, bir külliye halinde yapılmış olan Yüce Câmii ve Yağ Câmii (Eski Câmii) önemlidir Çukurova'nın hac yolu ve bununla beraber önemli bir ticaret yolu üstünde bulunması, Ramazanoğulları idaresindeki bu bölgenin iktisâdî bakımdan gelişmesini sağlamıştır *
Dulkadıroğulları gibi en son teşekkül eden ve eski Kilikya Ermeni krallığının toprakları üzerinde yerleşen bir Türkmen beyliği de Ramazanoğulları'dır Oğuzlar'ın Yüregir boyu beylerinden Ramazan Bey kadar kurulan bu devlet, 1383'e dek Elbistan'ı, sonra orasını Dulkadırlılar'a bırakarak Adana'yı merkez ittihaz eylemiştir 1352'den 1608'e dek 256 sene devam etmekle beraber, son 92 yılda hanedan, Osmanlı valileri şekline geçmiştir aynı zamanda, Anadolu Türkmen hanedanlarının en devamlılarından biri olmuştur 1516'ya değin sıkı şekilde Memlûkler'e tabî iken, bu tarihte Osmanlılar'a tabî olmuş, hattâ Osmanlılar'ın alelade bir sancak beyi durumuna düşmüştür Bu hanedandan da mühim Osmanlı devlet adamları yetişmiştir
Tükmen Beyliği tevcih edilen Ramazan'ın oğlu I İbrâhîm Bey, Memlûklular ile yapılan mücadelede Dulkadıroğulları ile Karamanoğullarına yardım etmişti Karamanoğulları ile ittifak yaptığı ileri sürülerek üstüne baskı gönderilmiş ve öldürülmüştür Yerine geçen Şihâbeddîn Ahmed bazan Memlûklulara itaat ederek onlara yardımda bulunmuş, bazan da muhalefete geçmiştir
1415'de yedi aylık bir kuşatmadan sonradan Tarsus'u Karamanoğullarının elinden aldı Ayrıca Sis ve Ayas şehirlerine de hâkim olmuştu Onun ölümünden sonra oğulları arasında taht mücadeleleri başladı Bunlardan II İbrâhîm, beyliğin idaresine hâkim olmayı başardı Karamanoğulları ile birleşerek Memlûkluların eline geçmiş bulunan Tarsus'u kuşattılar Bu hareket üstüne Memlûk Sultanı kadar azledilerek yerine kardeşi İzzeddîn Hamza Bey tayîn edildi (1418)daha sonra Ramazanoğulları beyliği Mehmed Bey'e verildi Mehmed Bey'in zamanından itibaren Ramazanoğulları beyliği eski önemini kaybetmiştir
Ramazanoğullarından Mahmûd Bey, I Selim ile Darı seferine iştirak etmiş ve Ridaniye savaşında ölmüştür (1517) Bu tarihlerde Ramazanoğullarının artık Osmanlıların himayesine girdiği anlaşılıyor Mahmûd Bey'in ölümünden daha sonra Ramazanoğulları Beyliği Pîrî Bey'e tevcih edildi (15171568) O idaresi altındaki topraklarda çıkan isyanları hızla bastırmış, bir ara yurdunu bırakarak komşu eyaletlerde beylerbeyilik yapmıştı daha sonra Kanunî Sultan Süleymân tarafından beyliğe iadesi ricasının kabûl edilmesi üstüne beyliğin başına dönmüştü Son emîr Pîr Mansûr'un beylikten çekilmesi ile Adana doğrudan doğruya bir Osmanlı vilayeti haline geldi (1608)
Esas Ramazanoğulları Beyleri
Ramazan Bey'in yerine sırasıyla iki oğlu Sârimeddin İbrahim Bey ile Şihâbeddin Ahmed Bey geçmiştir Öteki oğlu Kara Mehmed Bey, 1383'te ölmüştür İbrahim Bey, Adana'yı almış, merkez yapmış ve benzer yıl ölmüştür 2 oğul bırakmıştır Ahmed Bey, 1410'da Kahire'yi ziyaret etmiştir Yerine sırasıyla oğulları Sârimeddin II İbrahim, İzzeddin Hamza ve I Mehmed Beyler geçmiştir (Mehmed Bey'in, Ahmed Bey'in oğlu olduğu kat'î değildir) Diğer bir oğlunun da Ali Bey olduğu sanılmaktadır Kızı, Memlûk sultanı Ferec'in başhatunu idi
II İbrahim, Karamanoğlu Mehmed Bey'in damadı idi 14151417'de Tarsus beyi olmuş, 14181426'da yalnız Adana şehrini elinde bulundurmuş, esas beylik kardeşi Hamza Bey'e geçmiştir 15 aralık 1427'de Kahire'de öldürülmüştür Kardeşi Hamza Bey de, I ve II ibrahim Baylar gibi öldürülerek ölmüştür I Mehmed Bey'in yerine oğlu olduğu farzedilen Eylük Bey, onun öldürülmesinden sonra onun oğlu olduğu sayılan Dündar Bey geçmişlerdir Mehmed Bey'in öteki oğlu İbrahim Bey'in oğlu Ömer Bey, Dündar Bey'e halef olmuştur 1485'te Osmanlılar'a esir düşen Ömer Bey, istanbul'da ölmüştür Yerine 1480'de Haleb'te öldürülen kardeşi Dâvûd Bey'in oğulları Garseddin Halil ve Mahmud Beyler geçmişlerdir Mahmud Bey, 15141516 arasında İstanbul'da yaşamıştır Yerine geçen Ömer Bey'in oğlu Selim Bey'den daha sonra, Osmanlı sancakbeyi olarak bitmiş Adana'ya yollanmıştır 22 ocak 1517'de Rîddânîye meydan muharebesinde, Kahire'de, Osmanlı saflarında Memlûkler'e karşısında vuruşurken şehit olmuştur Hanedan, kardeşi Halil Bey'den yürümüş ve artık Osmanlı sancakbeyleri olarak hüküm sürmüştür
Ramazanoğulların Beyliği'nden özellikle Halîl ve oğlu Pîrî Efendiler Adana'da câmi, medrese, han ve hamam olmak üzere çoğu mimârî eserler meydana getirmişlerdir Bu eserlerden Akça Mescit, bir külliye halinde yapılmış olan Yüce Câmii ve Yağ Câmii (Eski Câmii) önemlidir Çukurova'nın hac yolu ve bununla beraber önemli bir ticaret yolu üstünde bulunması, Ramazanoğulları idaresindeki bu bölgenin iktisâdî bakımdan gelişmesini sağlamıştır *
