Şeker Hastalığı Tanısında Hangi Testler Yapılır?

Şeker hastalığı tanısı için şeker hastalığı tanı testleri yapılır. Bu testler arasında açlık kan şekeri, açlık kan şekeri testi ve glukoz tolerans testi yer alır. Ayrıca, glisemik indeks testi ve HbA1c testi de tanıda kullanılan diğer yöntemlerdir. Bu testler, kan şekeri seviyelerini ölçerek ve vücudun insülin tepkisini değerlendirerek şeker hastalığının teşhisini sağlar. Tanı testleri, şeker hastalığının tipini belirlemek ve uygun tedavi planını oluşturmak için önemlidir.
İçindekiler

Şeker Hastalığı Tanısında Hangi Testler Yapılır?

Şeker hastalığı (diyabet) tanısı için birkaç farklı test yapılabilir. Bu testler, kan şekeri seviyelerini ölçmek ve diyabetin varlığını veya şiddetini belirlemek için kullanılır. İşte şeker hastalığı tanısında yapılan en yaygın testler:

1. Açlık Kan Şekeri Testi

Bu test, kişinin en az 8 saat boyunca hiçbir şey yemeden ve sadece su içerek aç kalmasını gerektirir. Ardından, kan örneği alınarak açlık kan şekeri seviyesi ölçülür. Normalde, açlık kan şekeri seviyesi 100 mg/dL'nin altında olmalıdır. 100-125 mg/dL arasında ise prediyabet (şeker hastalığı öncesi durum) olduğunu gösterebilir. 126 mg/dL'nin üzerinde ise diyabet tanısı konabilir.

2. Oral Glikoz Tolerans Testi (OGTT)

Bu test, kişinin açlık kan şekeri seviyesini ölçtükten sonra, belirli bir miktarda glukoz içeren bir içecek içmesini ve daha sonra belirli aralıklarla kan şekeri seviyesinin ölçülmesini içerir. Normalde, 2 saat sonra kan şekeri seviyesi 140 mg/dL'nin altında olmalıdır. 140-199 mg/dL arasında ise prediyabet olduğunu gösterebilir. 200 mg/dL'nin üzerinde ise diyabet tanısı konabilir.

3. Rastgele Kan Şekeri Testi

Bu test, kişinin aç veya tok olmasına bakılmaksızın herhangi bir zamanda kan şekeri seviyesini ölçer. Eğer rastgele kan şekeri seviyesi 200 mg/dL'nin üzerinde ise, bu diyabet tanısı için önemli bir işarettir.

4. Hemoglobin A1c (HbA1c) Testi

Bu test, son 2-3 ay boyunca ortalama kan şekeri seviyelerini ölçer. HbA1c seviyesi, normalde %5.7'nin altında olmalıdır. %5.7-6.4 arasında ise prediyabet olduğunu gösterebilir. %6.5'in üzerinde ise diyabet tanısı konabilir.

5. Glikoz Kütlesi İndeksi (GKI) Testi

Bu test, kan şekeri seviyelerini ölçmek ve insülin direncini değerlendirmek için kullanılır. GKI, açlık kan şekeri seviyesinin insülin seviyesine bölünmesiyle hesaplanır. GKI değeri 9.0'ın üzerinde ise insülin direnci olduğunu gösterebilir.

6. C-Peptid Testi

Bu test, pankreasın insülin üretme kapasitesini değerlendirmek için kullanılır. C-peptid seviyesi, normalde insülin seviyesiyle birlikte yükselir. Düşük bir C-peptid seviyesi, pankreasın yeterince insülin üretmediğini gösterebilir.

7. Lipid Profili Testi

Bu test, kan lipid (yağ) seviyelerini ölçer. Şeker hastalığı, yüksek kolesterol ve trigliserit seviyeleri ile ilişkilidir. Lipid profili testi, diyabet riskini değerlendirmek için yapılabilir.

8. İdrar Testi

İdrar testi, böbreklerin nasıl çalıştığını ve kan şekeri seviyelerinin böbreklere etkisini değerlendirmek için kullanılabilir. İdrarda bulunan glukoz ve keton cisimcikleri, diyabetin varlığını gösterebilir.

9. Göz Muayenesi

Şeker hastalığı, gözlerde retinopati (göz tabakasında hasar) gibi sorunlara neden olabilir. Göz muayenesi, diyabetin gözler üzerindeki etkilerini değerlendirmek için yapılabilir.

10. Ayak Muayenesi

Şeker hastalığı, ayaklarda sinir hasarı ve dolaşım sorunlarına yol açabilir. Ayak muayenesi, diyabetin ayaklar üzerindeki etkilerini değerlendirmek için yapılabilir.

11. Kan Basıncı Ölçümü

Şeker hastalığı, yüksek kan basıncı (hipertansiyon) ile ilişkilidir. Kan basıncı ölçümü, diyabetin kan basıncı üzerindeki etkisini değerlendirmek için yapılabilir.

12. Karaciğer Fonksiyon Testi

Şeker hastalığı, karaciğer fonksiyonlarını etkileyebilir. Karaciğer fonksiyon testi, diyabetin karaciğer üzerindeki etkisini değerlendirmek için yapılabilir.

13. Tiroid Fonksiyon Testi

Şeker hastalığı, tiroid fonksiyonlarını etkileyebilir. Tiroid fonksiyon testi, diyabetin tiroid üzerindeki etkisini değerlendirmek için yapılabilir.

14. Kan Lipit Profili Testi

Şeker hastalığı, kan lipid (yağ) seviyelerini etkileyebilir. Kan lipit profili testi, diyabetin kan lipidleri üzerindeki etkisini değerlendirmek için yapılabilir.

15. Böbrek Fonksiyon Testi

Şeker hastalığı, böbrek fonksiyonlarını etkileyebilir. Böbrek fonksiyon testi, diyabetin böbrekler üzerindeki etkisini değerlendirmek için yapılabilir.

16. Kalp Fonksiyon Testi

Şeker hastalığı, kalp sağlığını etkileyebilir. Kalp fonksiyon testi, diyabetin kalp üzerindeki etkisini değerlendirmek için yapılabilir.

17. Serum Elektrolit Testi

Şeker hastalığı, vücuttaki elektrolit dengesini etkileyebilir. Serum elektrolit testi, diyabetin elektrolit seviyeleri üzerindeki etkisini değerlendirmek için yapılabilir.

18. Kan Üre Azotu (BUN) Testi

Şeker hastalığı, böbrek fonksiyonlarını etkileyebilir. Kan üre azotu (BUN) testi, diyabetin böbrekler üzerindeki etkisini değerlendirmek için yapılabilir.

19. Karaciğer Enzim Testleri

Şeker hastalığı, karaciğer fonksiyonlarını etkileyebilir. Karaciğer enzim testleri, diyabetin karaciğer üzerindeki etkisini değerlendirmek için yapılabilir.

Şeker Hastalığı Tanısında Hangi Testler Yapılır?

Şeker hastalığı tanısında glukoz tolerans testi yapılabilir.
İnsülin testi şeker hastalığı tanısında kullanılan bir diğer testtir.
C-peptid testi şeker hastalığı tanısında kullanılan bir başka testtir.
İdrar testi şeker hastalığı tanısında bazen kullanılabilir.
Glukoz oksidaz testi şeker hastalığı tanısında kullanılan bir diğer testtir.