Şeker Kaça Yükselirse Tehlikeli Olur?

Kan şekerinin tehlikeli seviyelere yükselmesi, hem kısa vadede (akut) hem de uzun vadede (kronik) ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle "tehlikeli" seviyeyi farklı kategorilerde değerlendirmek en doğrusudur.

İşte kan şekeri seviyeleri ve bunlarla ilişkili tehlike düzeyleri:

1. Dikkat ve Aksiyon Gerektiren Seviye: 200 - 250 mg/dL (11.1 - 13.9 mmol/L)

• Bu aralıktaki kan şekeri, vücudun kontrolü kaybetmeye başladığının bir işaretidir.
• Tek seferlik bir yükselme olabileceği gibi, diyabet yönetiminde bir sorun olduğuna da işaret edebilir.
• Bu seviyelerde genellikle bol su içmek, hafif bir yürüyüş yapmak ve doktorunuzun önerdiği düzeltme dozunu uygulamak gibi adımlar atılır.
• Henüz acil bir durum olmasa da, bu seviyelerin sık sık yaşanması veya daha da yükselmesi tehlikenin başlangıcıdır.

2. Acil Tıbbi Müdahale Gerektiren Tehlikeli Seviye: 250 mg/dL (13.9 mmol/L) ve Üzeri

Bu seviye, özellikle Tip 1 diyabetliler için Diyabetik Ketoasidoz (DKA) riskinin başladığı eşik olarak kabul edilir. Kan şekeriniz 250 mg/dL'nin üzerindeyse ve aşağıdaki belirtilerden herhangi biri varsa, bu durum tehlikelidir ve acil tıbbi yardım gerektirir:

• Mide bulantısı ve kusma
• Ağızda aseton (çürük elma) kokusu
• Karın ağrısı
• Bilinç bulanıklığı veya aşırı uyuşukluk
• Hızlı ve derin nefes alıp verme

Bu belirtiler, vücudun enerji için yağ yakmaya başladığını ve kanın asidik hale geldiğini gösterir. Tedavi edilmezse komaya ve hayati tehlikeye yol açabilir.

3. Hayatı Tehdit Eden Çok Yüksek Seviye: 500 - 600 mg/dL (27.8 - 33.3 mmol/L) ve Üzeri

Bu aralık, özellikle Tip 2 diyabetli bireylerde Hiperglisemik Hiperosmolar Durum (HHD) olarak bilinen hayatı tehdit eden bir tabloya işaret eder.

• Bu seviyelerde vücut aşırı derecede susuz kalır (dehidrasyon).
• Kan yoğunlaşır ve kan şekeri daha da yükselir.
• Belirtiler arasında aşırı susuzluk, kuru ağız, ateş, halüsinasyonlar ve bilinç kaybı bulunur.
• Bu seviyeler, belirtiler olmasa bile doğrudan bir tıbbi acil durumdur ve derhal hastaneye başvurmayı gerektirir.

Uzun Vadeli Tehlike Nedir?

Sürekli olarak 180 mg/dL'nin üzerinde seyreden kan şekeri, kısa vadede bir koma riski yaratmasa bile uzun vadede son derece tehlikelidir. Kronik yüksek şeker;

• Göz damarlarına zarar vererek körlüğe (retinopati),
• Böbreklere zarar vererek böbrek yetmezliğine (nefropati),
• Sinirlere zarar vererek his kaybı ve ağrılara (nöropati),
• Kalp ve damar hastalıklarına, kalp krizine ve inmeye yol açar.

Özetle:

• 250 mg/dL ve üzeri, özellikle ek belirtiler varsa, acil dikkat ve muhtemelen tıbbi müdahale gerektiren tehlikeli bir seviyedir.
• 500-600 mg/dL ve üzeri, hayatı tehdit eden çok tehlikeli bir seviyedir.
• Sürekli olarak 180 mg/dL üzerinde seyreden kan şekeri, uzun vadeli komplikasyonlar için tehlikelidir.

Bu değerler genel bir rehberdir. En doğru bilgiyi ve kişisel eylem planınızı daima doktorunuzdan almalısınız.