Spikes protokolü, kötü haber verme protokolü olarak bilinir ve Temel iletişim tekniklerini ve bilgi almayı kolaylaştırıcı soruları içeren altı adımlı bir sistemdir. SPIKES kelimesi, bu altı adımın baş harflerinden oluşan bir kısaltmadır. SPIKES protokolü şu adımlardan oluşur:

1. **S**: **Hazırlık** (Setting up): Kötü haber verme konusuna hazırlanma, gizlilik, rahat bir ortam sağlama.

2. **P**: **Algılama** (Perception): Hastanın ne öğrendiğini ve aldığı bilginin ne kadarını anladığını kontrol etme.

3. **I**: **İletişim** (Invitation): Hastanın ne kadarı hakkında bilgi almak istediğini anlama ve ona göre bilgilendirme yapma.

4. **K**: **Bilgi Verme** (Knowledge): Hasta ve ailesine açık ve doğru bilgi verme.

5. **E**: **Duygu yönetimi** (Empathy): Hastanın duygularını anlamak ve ona empati göstermek.

6. **S**: **Strateji ve destek** (Strategy and Summary): Tedavi seçenekleri veya destek hizmetlerini sunma, süreç hakkında özet yapma.

Bu protokol, kötü haber verme sürecinin daha etkili ve duygusal olarak destekleyici bir şekilde yapılmasını sağlar. Böylece hastalara verilen kötü haberlerin onların duygusal sağlığını korurken, iletişimin daha açık ve saydam olmasını sağlar.

Yaşam sonu bakımı ise, iyileşme ihtimali az gözüken ve ölüme ilerleyen hastalara yönelik özel bakım sistemidir. Palyatif bakım ise, şifanın mümkün olmadığı terminal dönemde hastayı rahatlatmayı ve yaşam kalitesini en yüksek düzeyde tutmayı amaçlayan tedavi şeklidir. Bu bakımlar, hastaların fiziksel ve psikolojik ihtiyaçlarına odaklanarak onların rahatlamasını ve huzur içinde olmalarını sağlamayı hedefler.

Hastalara kötü haber verilirken dikkat edilmesi gerekenler, hazırlık yapmak, rahat bir ortam seçmek, dürüst ve yalın bilgi vermek, hastanın duygularını anlamak ve yönlendirmek gibi adımları içerir. Bilgi verme süreci, hastanın durumunu anlamasına ve kendisini hazırlamasına olanak tanımalıdır. Hasta kendisinin bilgi istemesi durumunda, uygun şekilde bilgilendirilmelidir.

Palyatif serviste yapılan işlemler, hastalıklı kişilere özel tıbbi ve hemşirelik bakımını sağlamak ve belirtileri, ağrıyı, stresi hafifletmeye odaklanmak şeklinde olur. Hastalığın herhangi bir aşamasında etkili bir şekilde bakım sağlayarak hastaların rahatlamalarını ve yaşam kalitesinin artırılmasını sağlar.