haberci
Efsanevi Üye
Trabzonun Bölgesel Kıyafetleri nelerdir,Trabzonun halk müziği Kıyafetleri,Trabzonun folklörü
KADIN GİYSİLERİ
BAŞA GİYİLENLER
Yaşmak: Sade ve desenli etrafi pullu örtülerdir Yaşmağın püsküllüsünü nişanlı kızlar ve yeni gelinler takarlar Şalpazan ve Tonya taraflarında üst üste iki örtü sarılmaktadır
Kukul: Tepelik ve avantaj diye de bilinirSiyah renkli ve kenarlan çiçek desenli ve yaşmaktaki işlemelerle süslü olup yaşmağın küçüğüdür Yaşmağın üstüne sarılır Kukul sarı olunca yaşmak siyah olmalıdır
Çömber: Kenarlan dallı ve sade olan comber siyah tülbenttendirÇoğunlukla yaşlı kadınlar bağlarBoğaz altından içten bağlanan çömberin altına, gençlerdeki kukul yerine gelen ve soğuktan korunmak için, başı iyice saran bir beyaz ve sade yazma vardırBuna yörede sarma denir Çömbere ve yaşmağa genellikle baş örtüsü de denir
SIRTA GİYİLENLER
Gömlek: Genellikle beyaz patiskadan ve ipekliden yapılma, önü oyalı ve dairesel tepede olan yakalı bir çeşitlilik gömlek giyerler Bu gömleğin ön tarafı robalı olup siyah düğmelidir
İşlik: Gömleğin üzerine ve gündelik olarak siyah ipekli kumaştan önü ve omuzlan robalı, robaları mavi ve kırmızı şeritlerle işli, önü çiçek desenleriyle süslü, Türk motifleri ile işlemeli bir değişiklik gömlektir
Kolçakli İşlik: Gömleğin üstüne giyilen bir çeşitlilik cepkendir Bu cepken fistan giyildiğinde üstüne giyilir Çeşitli göz alıcı renklerden olup, uzun kolludurÖn cephesi, omuzları bilekleri ve dirsekleri genel olarak siyah renkli manşetlidirBu manşetlerin üzeri Türk motifleri ile süslüdürKuşak ve peştemalın üzerine serbestçe bırakılan, kolçaklı işlik bir salto çeşitidir
Fistan: Epeyce uzun ve bolca dikilmiş bir entaridirDizlere kadar inen ve dizlerden farbelalı olan fistan, mavi, pembe ve al renklerden oluşan, pazen ve basmadan dikilirİşlemeli ve işlemesiz olarak giyilirGenç kızlar ve kadınlar üzerine yelek ve kolçaklı işlik giyerler
Yaşlılar ise übadedenen bir nevi cepken giyerler
Yelek: Fistanın üzerine farklı alanlara yönlendirilmiş renklerde kumaşlardan yapılma, önü açık ve kolsuz, işlemeli bir cepkendir
Libade: Ihtiyar kadınların fistan üzerine giydiği, kollu ve işlemesiz, koyu renkli bir yelektirKolçaklı işliğin sadesidir Yünlü kumaş ve kalın pamukludan yapılır
Şalvar: Dizin derhal altına dek inen sade ve desenli, ince çiçekli bezlerden dikilirEntari uzunluğunda bir dondur
Etek: Dizlere değin inerUçları farbelalıdırÇiçekli basmadan ve pamukludan yapılma, değişik renklidirŞalvarın hemen üzerine giyilir Fistan giyildiğinde böylece giyilmez
Peştemal: Kuşağın ve fistanın ya da eteğin üzerine, bele bağlanan bölgesel önlüktürBeyaz, kırmızı enlice kaplı ve kolanlı bir giysidir
Kuşak (Lahori): Yörede şaldan yapılan kuşakla fistan veya eteğin üzerine belden bağlanırYün olan bu kuşaklardan diğer, kenarları kaytanlarla süslü ve epeyce püsküllü olan bir çeşiti daha var ancak, buna lahoridenir
AYAĞA GİYİLENLER
Çorap: Yörede kadınlar ellerinde, bölgesel özellikte değişik renklerde yünden çorap örerek ayaklarına giyerlerBu çoraplara benekli çorapta denir
Tozluk: Benekli çorabın bacağı kapatmadığı yere ve diz kapağında kalan şalvarın altında kalan kısmı kapatmak için yünden, elde örme beyaz renkli bir kalçında denilen tozluk giyilir
Çarık: Yöreye özgü bir işle yapılan çarıklar giyilirYemeni ya da çapula da giyilmektedir
TAKILAR
Kaytan: Bele, peştemalin üstüne bağlanan kaytan yünden el tezgahında dokuma 23 cm eninde dağıtılmış desenlerle süslü ve uçlarından püsküllüdür Kuşakların kenarlarına süsleme olarak dikilir
Boncuk ve Lira: Yörede boğaza liralarla birlikte ince sayılabilecek ve değişik cazibeli renklerde boncuk bağlarlar
AKSESUAR
MuskaHamayıl: Boğazlarına kadife kumaşlardan ellerinde yapma ve ince boncuk süslü muska ve hamayiller asarlar
ERKEK GİYSİLERİ
BAŞA GİYİLENLER
Başlık (Kabalak): Kukulata ve kara puşu olarak adlandırılırÜstü papak gibi olan başlığın kulaklara gelecek şekilde uzun uçları vardır Bu uçlar özel bir şekilde düğümlenerek bağlanır Papak kısmının ortası öne dürüst Türk motifleri ile kaytan işlemelidir Tepesinde püskül bulunur Kulaklar yönünde uzanan uzun uçların kenarlan da kalın kaytanla süslüdür
SIRTA GİYİLENLER
Gömlek (İşlik): Mintan da denilen gömleğin beyaz ipekliden olması tercih edilirYakası düşey manşetlidirYaka önden ya da sol yanlamasına açmalı ve düğmelidir Düğmeler siyah, gömlek bol ve elastik olmalıdır
Yelek: Zıbın veya zibun da denilen yelek, gömleğin üstüne, cepkenin altına giyilir Sol omuzdan ve önden aşağı içten bolca düğmelidir, astarlıdır Yakası ve ön kısmında kenarları kaytanlarla işlidir Kolların alt kısmında cepleri vardır Yelek de başlığın yapıldığı kumaştan yapılır
Cepken (Aba): Yeleğin üzerine giyilen kollu bir abadır yakasız bir ceket şeklindeki abaya kaputda denir Cepken oyun esnasında giyilmez
Zıpka (Zivga): Zivgaya laz donu da denir Bacakları gizli ve vücuda yapışık şekilde yapılan, arkası körüklü bir değişiklik şalvardır Bacakların ön ve arkası ile diğer ilave yerleri kaytanlarla işlidir Bele uçlarla bağlanır Zıpka da yeleğin kumaşındandır
AYAĞA GİYİLENLER
Çizme: Yörede sapuk veya salenk olarak da adlandırılır Mes anlamına gelen uzun konçlu bir pabuç çeşididirUçları hafif kıvrık ve körüklüdür
Çapula: Demir ökçeli ve daha alçak kısmı demir puntalı kunduradır Horoncular böylece giymezler, giyilirse konçla giyilmelidir
Çoraplar: Örmedir
AKSESUAR
Kemer: Siyah deriden yapılan kemerin aşağıya dürüst sarkan parçalan vardırUzanan parçalar güçlülüğü sembolize eder Kemerde bulunan kayış gözlere ve kemere tabanca, bıçak, av malzemeleri ve kapkacak alınır Buna çerkez kemeri de denirYağdanlık ve kav torbasında asılı bulunduğu kemer, bele yeleğin üstüne gelecek şekilde bağlanır
Hamayil: Gümüşten yapılma, sigara tabakası büyüklüğünde zarif ve süslü kutudurÜzerindeki işlemeler,tarihi camii ve padişah armasıdır
Muska: Uzunlamasına gümüş zincirle asılır
Köstek: Sol cebe konulan saate bağlanan, fazla sayıda ince gümüş zincirlerden oluşur
Yağdanlık: Silahı yağlamak için kemere asılan ve içinde yağ bulunan bir kutudur
Kav Torbası: Sigara ve gerektiğinde ateş yerine getirmek için içine kav, anlayışlı olmak taşı ve pamuk ve anlayışlı olmak konan meşin bir torbadan ibarettir
Bıçak: Siyah meşin dolgun bir kına konur
Tabanca: Kemere sağdan asılır *
KADIN GİYSİLERİ
BAŞA GİYİLENLER
Yaşmak: Sade ve desenli etrafi pullu örtülerdir Yaşmağın püsküllüsünü nişanlı kızlar ve yeni gelinler takarlar Şalpazan ve Tonya taraflarında üst üste iki örtü sarılmaktadır
Kukul: Tepelik ve avantaj diye de bilinirSiyah renkli ve kenarlan çiçek desenli ve yaşmaktaki işlemelerle süslü olup yaşmağın küçüğüdür Yaşmağın üstüne sarılır Kukul sarı olunca yaşmak siyah olmalıdır
Çömber: Kenarlan dallı ve sade olan comber siyah tülbenttendirÇoğunlukla yaşlı kadınlar bağlarBoğaz altından içten bağlanan çömberin altına, gençlerdeki kukul yerine gelen ve soğuktan korunmak için, başı iyice saran bir beyaz ve sade yazma vardırBuna yörede sarma denir Çömbere ve yaşmağa genellikle baş örtüsü de denir
SIRTA GİYİLENLER
Gömlek: Genellikle beyaz patiskadan ve ipekliden yapılma, önü oyalı ve dairesel tepede olan yakalı bir çeşitlilik gömlek giyerler Bu gömleğin ön tarafı robalı olup siyah düğmelidir
İşlik: Gömleğin üzerine ve gündelik olarak siyah ipekli kumaştan önü ve omuzlan robalı, robaları mavi ve kırmızı şeritlerle işli, önü çiçek desenleriyle süslü, Türk motifleri ile işlemeli bir değişiklik gömlektir
Kolçakli İşlik: Gömleğin üstüne giyilen bir çeşitlilik cepkendir Bu cepken fistan giyildiğinde üstüne giyilir Çeşitli göz alıcı renklerden olup, uzun kolludurÖn cephesi, omuzları bilekleri ve dirsekleri genel olarak siyah renkli manşetlidirBu manşetlerin üzeri Türk motifleri ile süslüdürKuşak ve peştemalın üzerine serbestçe bırakılan, kolçaklı işlik bir salto çeşitidir
Fistan: Epeyce uzun ve bolca dikilmiş bir entaridirDizlere kadar inen ve dizlerden farbelalı olan fistan, mavi, pembe ve al renklerden oluşan, pazen ve basmadan dikilirİşlemeli ve işlemesiz olarak giyilirGenç kızlar ve kadınlar üzerine yelek ve kolçaklı işlik giyerler
Yaşlılar ise übadedenen bir nevi cepken giyerler
Yelek: Fistanın üzerine farklı alanlara yönlendirilmiş renklerde kumaşlardan yapılma, önü açık ve kolsuz, işlemeli bir cepkendir
Libade: Ihtiyar kadınların fistan üzerine giydiği, kollu ve işlemesiz, koyu renkli bir yelektirKolçaklı işliğin sadesidir Yünlü kumaş ve kalın pamukludan yapılır
Şalvar: Dizin derhal altına dek inen sade ve desenli, ince çiçekli bezlerden dikilirEntari uzunluğunda bir dondur
Etek: Dizlere değin inerUçları farbelalıdırÇiçekli basmadan ve pamukludan yapılma, değişik renklidirŞalvarın hemen üzerine giyilir Fistan giyildiğinde böylece giyilmez
Peştemal: Kuşağın ve fistanın ya da eteğin üzerine, bele bağlanan bölgesel önlüktürBeyaz, kırmızı enlice kaplı ve kolanlı bir giysidir
Kuşak (Lahori): Yörede şaldan yapılan kuşakla fistan veya eteğin üzerine belden bağlanırYün olan bu kuşaklardan diğer, kenarları kaytanlarla süslü ve epeyce püsküllü olan bir çeşiti daha var ancak, buna lahoridenir
AYAĞA GİYİLENLER
Çorap: Yörede kadınlar ellerinde, bölgesel özellikte değişik renklerde yünden çorap örerek ayaklarına giyerlerBu çoraplara benekli çorapta denir
Tozluk: Benekli çorabın bacağı kapatmadığı yere ve diz kapağında kalan şalvarın altında kalan kısmı kapatmak için yünden, elde örme beyaz renkli bir kalçında denilen tozluk giyilir
Çarık: Yöreye özgü bir işle yapılan çarıklar giyilirYemeni ya da çapula da giyilmektedir
TAKILAR
Kaytan: Bele, peştemalin üstüne bağlanan kaytan yünden el tezgahında dokuma 23 cm eninde dağıtılmış desenlerle süslü ve uçlarından püsküllüdür Kuşakların kenarlarına süsleme olarak dikilir
Boncuk ve Lira: Yörede boğaza liralarla birlikte ince sayılabilecek ve değişik cazibeli renklerde boncuk bağlarlar
AKSESUAR
MuskaHamayıl: Boğazlarına kadife kumaşlardan ellerinde yapma ve ince boncuk süslü muska ve hamayiller asarlar
ERKEK GİYSİLERİ
BAŞA GİYİLENLER
Başlık (Kabalak): Kukulata ve kara puşu olarak adlandırılırÜstü papak gibi olan başlığın kulaklara gelecek şekilde uzun uçları vardır Bu uçlar özel bir şekilde düğümlenerek bağlanır Papak kısmının ortası öne dürüst Türk motifleri ile kaytan işlemelidir Tepesinde püskül bulunur Kulaklar yönünde uzanan uzun uçların kenarlan da kalın kaytanla süslüdür
SIRTA GİYİLENLER
Gömlek (İşlik): Mintan da denilen gömleğin beyaz ipekliden olması tercih edilirYakası düşey manşetlidirYaka önden ya da sol yanlamasına açmalı ve düğmelidir Düğmeler siyah, gömlek bol ve elastik olmalıdır
Yelek: Zıbın veya zibun da denilen yelek, gömleğin üstüne, cepkenin altına giyilir Sol omuzdan ve önden aşağı içten bolca düğmelidir, astarlıdır Yakası ve ön kısmında kenarları kaytanlarla işlidir Kolların alt kısmında cepleri vardır Yelek de başlığın yapıldığı kumaştan yapılır
Cepken (Aba): Yeleğin üzerine giyilen kollu bir abadır yakasız bir ceket şeklindeki abaya kaputda denir Cepken oyun esnasında giyilmez
Zıpka (Zivga): Zivgaya laz donu da denir Bacakları gizli ve vücuda yapışık şekilde yapılan, arkası körüklü bir değişiklik şalvardır Bacakların ön ve arkası ile diğer ilave yerleri kaytanlarla işlidir Bele uçlarla bağlanır Zıpka da yeleğin kumaşındandır
AYAĞA GİYİLENLER
Çizme: Yörede sapuk veya salenk olarak da adlandırılır Mes anlamına gelen uzun konçlu bir pabuç çeşididirUçları hafif kıvrık ve körüklüdür
Çapula: Demir ökçeli ve daha alçak kısmı demir puntalı kunduradır Horoncular böylece giymezler, giyilirse konçla giyilmelidir
Çoraplar: Örmedir
AKSESUAR
Kemer: Siyah deriden yapılan kemerin aşağıya dürüst sarkan parçalan vardırUzanan parçalar güçlülüğü sembolize eder Kemerde bulunan kayış gözlere ve kemere tabanca, bıçak, av malzemeleri ve kapkacak alınır Buna çerkez kemeri de denirYağdanlık ve kav torbasında asılı bulunduğu kemer, bele yeleğin üstüne gelecek şekilde bağlanır
Hamayil: Gümüşten yapılma, sigara tabakası büyüklüğünde zarif ve süslü kutudurÜzerindeki işlemeler,tarihi camii ve padişah armasıdır
Muska: Uzunlamasına gümüş zincirle asılır
Köstek: Sol cebe konulan saate bağlanan, fazla sayıda ince gümüş zincirlerden oluşur
Yağdanlık: Silahı yağlamak için kemere asılan ve içinde yağ bulunan bir kutudur
Kav Torbası: Sigara ve gerektiğinde ateş yerine getirmek için içine kav, anlayışlı olmak taşı ve pamuk ve anlayışlı olmak konan meşin bir torbadan ibarettir
Bıçak: Siyah meşin dolgun bir kına konur
Tabanca: Kemere sağdan asılır *
