Turkcede sesli ve sessiz harflerin ozellikleri

Türkçedeki sesli ve sessiz harflerin özellikleri oldukça önemlidir.

Sessiz harfler, ses yolunda bir engelle karşılaşarak çıkan harflerdir. Türkçede yirmi bir sessiz harf vardır. Bu harfler b, c, c, d, f, g, ğ, h, j, k, I, m, n, p, r, s, ş, t, v, y, z'dir. Sessiz harfler ses tellerinin titreşimine bağlı olarak tonlu (yumuşak) ve tonsuz (sert) olmak üzere iki gruba ayrılır. Tonlu unsuzlar ses tellerinin titreşmesiyle oluşurken, tonsuz unsuzlar ise ses tellerinin titreşmemesiyle oluşur. Tonlu unsuzlar arasında b, c, d, g, ğ, j, l, m, n, r, v, y, z harfleri bulunurken, tonsuz unsuzlar ise c, f, h, k, p, s, ş, t harfleri olarak karşımıza çıkar.

Sesli harfler ise ses yolunda bir engelle karşılaşmadan çıkan harflerdir. Sesli harfler, dilin pozisyonuna ve dudak şekline göre kalın, ince, geniş, dar, yuvarlak gibi çeşitli özelliklere sahiptir. Örneğin "a" kalın, düz ve geniş bir ünlü iken, "u" yuvarlak, ince ve dar bir ünlüdür. Kalın ünlüler, dilin geriye çekilmesiyle oluşurken, ince ünlüler dilin ileri doğru itilmesiyle oluşur. Dudaklar düz durumdayken çıkan ünlüler düz, buzulup yuvarlaklaştığında çıkan ünlüler ise yuvarlak ünlüdür. Ayrıca alt çenenin açık ve ağız boşluğunun geniş ya da dar oluşuna göre geniş ve dar ünlüler değişkenlik gösterir. Bu özellikler dikkate alınarak Türkçedeki sesli ve sessiz harflerin özellikleri ayrıntılı bir şekilde incelenebilir.