Türkiye'nin plastik kirliliğiyle mücadelesi 44 eylemlik yol haritasıyla güçleniyor

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürü Fatih Turan, hazırladıkları 'Tek Kullanımlık Plastikler, Deniz Çöpleri ve Mikroplastikler Yol Haritası'nın kısa, orta ve uzun vadede 44 eylem içerdiğini belirterek, bu kapsamda plastiklerin yerine nelerin konulabileceğini araştırdıklarını bildirdi.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, tek kullanımlık plastikler, deniz çöpleri ve mikroplastiklerin çevre üzerindeki olumsuz etkilerinin azaltılmasına yönelik 'Tek Kullanımlık Plastikler, Deniz Çöpleri ve Mikroplastikler Yol Haritası' hazırladı.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürü Fatih Turan, yaptığı açıklamada, Türkiye'nin hem uluslararası hem de ulusal arenada çevre ve iklim değişikliği konularında çalışmalarını sürdürdüğünü söyledi.

"ATIKLARIN EKONOMİYE YENİDEN KAZANDIRILMASI GEREKİYOR"

Ülkenin Paris Anlaşması başta olmak üzere çevre özelinde çeşitli anlaşmalarda imzasının bulunduğuna işaret eden Turan, Bakanlık olarak Avrupa Birliği (AB) direktifleri ve çevre, iklim değişikliği konularına ilişkin gelişmeleri takip ettiklerini dile getirdi.

Genel Müdürlük olarak atıklarla ilgili süreçlerin yürütülmesinde görev aldıklarını belirten Turan, şunları söyledi:

"PLASTİK TÜKETİM MİKTARI 2060'TA 1,2 MİLYAR TONA ULAŞACAK"

Turan, plastik üretimi 1950'lerde dünya genelinde yaklaşık 1,5 milyon ton iken 2022'de 400 milyon tonu aştığına dikkati çekti.

Turan, plastik üretim miktarının 2060'ta 1,2 milyar tona ulaşacağının tahmin edildiğini söyledi.

PLASTİKLERİN BÜYÜK KISMI GERİ DÖNÜŞÜME UĞRAMIYOR

Dünyada ortaya çıkan plastik atığın normal atıklar içindeki oranının yüzde 50 civarında olduğunu, bunun da ancak yüzde 9'unun geri dönüşüm sürecine dahil edilebildiğini belirten Turan, kalan kısmın yarısının düzenli depolama sahalarına, yüzde 25-30'luk kısmının ise geri dönüşüme tabi tutulmadan doğaya bırakıldığını dile getirdi.

"İÇTİĞİMİZ SUDA BİLE MİKROPLASTİKLERLE KARŞILAŞIYORUZ"

Turan, plastiklerin her alanda kullanıma uygun olduğunu belirterek şunları söyledi:

"SAĞLIK AÇISINDAN PLASTİKLER KONTROLLÜ ŞEKİLDE ÜRETİLMELİ"

PLASTİĞE ALTERNATİF ÜRÜNLER ARANIYOR

Yol haritasında 2025-2028 kısa dönem, 2028-2032 orta dönem ve 2033 sonrasına için uzun dönem çalışmalarının planlandığını dile getiren Turan, yaklaşık 44 eylem öngörüldüğünü ifade etti.

Turan, eylemlerin ilgili tüm bakanlıklar, akademi, kamu kurum ve kuruluşları, belediyeler ve sivil toplum kuruluşlarıyla hayata geçirilecek planlamalar içerdiğini belirterek,"Plastiklerin yerine ikame ürün neler olabilir, bununla ilgili AR-GE çalışmaları yapıyoruz. Bu kapsamda, biyobozunur malzemelerin kullanımına, mevcut plastiklerin yerine doğada çabuk dönüşebilen malzemelerin kullanımına, mücbir durumlarda kullanılması halinde kullanacağımız malzemelerin de geri dönüştürülmesi, geri kazanımı ve bunların yeni kaynak israfı olmadan ve çevreyi kirletmeden kullanımına yönelik birtakım hamleler söz konusu."diye konuştu.

TEK KULLANIMLIK PLASTİKLERLE İLGİLİ MEVZUAT GÜNCELLENECEK

Türkiye İstatistik Kurumu'nun vatandaşlarla ve paydaşlarla yaptığı anketlerde katılımcıların yüzde 80'inden fazlasının tek kullanımlık plastiklere ilişkin tedbir alınmasına yönelik tutum sergilediğini dile getiren Turan, 2025-2027 yıllarını kapsayan süreçte öncelikle tek kullanımlık plastiklerle ilgili mevzuatı güncelleyeceklerini, 2028-2032 döneminde Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği'ni hayata geçireceklerini bildirdi.

Turan, tek kullanımlık plastik ürünlerin bazılarına kısıtlama, yasaklama, bazılarının yerine ise biyobozunur ürün kullanımı şartının getirileceğini belirterek, sonraki süreçte uzun vadeye yönelik eylemler arasında yeniden kullanım ve yeniden dolum gibi döngüsellikle ilgili iş modellerinin yaygınlaştırılacağını anlattı.

VATANDAŞLARA ÇAĞRI

Yol haritası kapsamında kamunun yaptırım ve cezaları artırabileceğini ancak bireylere de önemli sorumluluklar düştüğünü söyleyen Turan, şöyle devam etti:

"NÜFUS BAŞINA ORTALAMA 1,5-2,5 KİLOGRAM ÇÖP ATIK HESAPLANIYOR"

SIFIR ATIK MAVİ ÇALIŞMALARI DEVAM EDİYOR

Turan, tek kullanımlık plastiğin yasaklandığı ülkeler olduğuna işaret ederek, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın eşi ve Birleşmiş Milletler (BM) Sıfır Atık Yüksek Düzeyli Şahsiyetler Danışma Kurulu Başkanı Emine Erdoğan'ın himayesinde yürütülen Sıfır Atık Hareketi'nin 7 yılda 7 kıtada önemli uygulamalara vesile olduğunu dile getirdi.

Sıfır Atık Mavi kapsamında denizel ortamlarda ve göllerde plastik atıkların önlenmesine yönelik çalışmalar yürütüldüğünü belirten Turan, farkındalık etkinlikleriyle vatandaşlar için de faaliyetler sürdürüldüğünü söyledi.

"2053 HEDEFLERİMİZE ULAŞMAK İÇİN ÇALIŞMALARIMIZI SÜRDÜRÜYORUZ"

Turan, TEKNOFEST Mavi Vatan'ın sadece savunma sanayisi için değil, denizlerin korunması adına da Sıfır Atık Mavi için önemli bir yapı taşı olduğunu dile getirerek, şunları söyledi:

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Türkiye Yüzyılı kapsamındaki hedeflerinden birinin de 'sürdürülebilirliğin yüzyılı' olduğunu ifade eden Turan, 2053 hedeflerine ulaşmak üzere çalışmalarını sürdürdüklerini kaydetti.