Zilyetliğin iadesi davası, eşya üzerindeki fiili hakimiyete son verilmiş durumda olan kişiler tarafından açılabilecek bir davadır. Eğer taşınmaz bir mal işgal edilmişse veya taşınır bir mal gasp edilmişse, zilyetliğin iadesi davası açılabilir. Bu dava, zilyetliği gasp eden kişiye karşı açılabileceği gibi, gasp edenin külli haleflerine karşı da açılabilir. Örneğin, televizyonu çalınan bir kişi, çalan kişiye ya da çalanın mirasçılarına karşı bu davayı açabilir.

Emin sıfatıyla zilyetten bir ayni hak hangi anda kazanılmış sayılır sorusunun cevabı ise, iyiniyetli üçüncü bir kişinin, bir taşınır malın emin sıfatıyla zilyedinden, o mal üzerinde özel bir hukuki sebebe dayanarak mülkiyet veya sınırlı ayni hak kazandığı andır. Bu durumda söz konusu kimse, cüz'i halef olarak kabul edilir.

Taşınır mülkiyetinin devri konusunda ise Türk Medeni Kanunu'na göre, taşınır mülkiyetinin nakli için zilyetliğin devri gereklidir. Ancak taşınır mülkiyetinin devrinin sebep bağlı mı yoksa sebepten soyut mu olduğu konusunda net bir hüküm bulunmamaktadır.

Zilyetliğin iadesi davası genellikle gasp eden veya zilyetliği başkaları tarafından kaybedilen kişiler tarafından açılır. Gasp edenin cüz'i haleflerine karşı dava açılmaz ve davalının üstün hak iddiası dinlenmez. Ancak davacının rızası ya da davalının derhal üstün hakkını kanıtlayabilecek durumda bulunması durumunda iadeden kaçınabilir.

Geri verme davası ise genellikle zilyetliği rızası dışında kaybeden kişiler tarafından açılır. Örneğin, çalınan, gasp edilen veya kaybolan malı olan kişiler bu davayı açabilirler. Ancak malı çalan kişi tarafından bir üçüncü kişiye satılmışsa, asıl sahibin bu üçüncü kişiye karşı iade davası açma hakkı bulunmamaktadır.

Zilyetliğin iadesi davasının süresi, genellikle gasp veya saldırı fiilinin ve failinin öğrenilmesinden itibaren 2 ay olup, her halükarda fiilin gerçekleşmesinden itibaren 1 yıldır. Geri verme davası ise zilyetliği gasp eden kişiye veya onun külli haleflerine karşı açılır.

Emin sıfatıyla zilyet olan kişi, malı emin sıfatıyla zilyede teslim etmiş olduğu durumda, iyiniyetli üçüncü kişiye karşı mülkiyet hakkına veya sınırlı ayni hakkına dayanarak dava açabilir.

Zilyetlik, çeşitli türleri olan bir kavramdır. Asli zilyetlik, ferdi zilyetlik, vasıtasız zilyetlik, vasıtalı zilyetlik, tek zilyetlik, birlikte zilyetlik, eşya zilyetliği, hak zilyetliği, emin sıfatıyla zilyetlik, kendisi için zilyetlik ve başkası için zilyetlik gibi çeşitleri bulunmaktadır.

Son olarak, taşınmaz mülkiyetinin devri sebebe bağlıdır ve bu konuda Türk Medeni Kanunu'nun ilgili hükümleri yer almaktadır.