1meşrutiyet kanunuesasi,
1meşrutiyet kanunuesasi nedir,
1meşrutiyet kanunuesasi hakkında bilgi
1Meşrutiyet Kanunu Esasi 1876 yılında kabul ve ilan edilen anayasa ozelliğindeki kanun
Devletin şeklini, catısını, devlet icindeki teşri (yasama), icra (yurutme), kaza (yargı) kuvvetlerinin birbiriyle munasebetini, bunların hangi organlar vasıtasıyla kullanıldığını ve ayrıca ferdin devlete karşı olan hak ve gorevlerini tayin eden Kanunu Esasi, 12 kısım ve 121 maddeden ibarettir
Osmanlı Devleti bir İslam devleti olduğu icin, İslam hukukuna gore hazırlanmış, anayasa ozelliğini taşıyan kanunnamelerle idare ediliyordu Kanunnamelerin dışında, 1808 ’de Senedi İttifak, 1839 ’da Gulhane Hattı HumayUnu adıyla bilinen Tanzimat Fermanı ve 1856 ’da Islahat Fermanı gibi, anayasa ozelliği taşımayan siyasi belgeler cıkarıldı Bu belgeler siyasi olup, genelde Hıristiyan Avrupa devletlerinin baskısıyla, Osmanlı ulkesindeki gayrimuslim tebaaya daha fazla hak ve imtiyaz verilmesi icin duzenlendi
Tanzimat doneminden itibaren, tahsil icin Avrupa ’ya gonderilen şahıslar, batı kulturuyle temasa gectiler Fransız İhtilali'nin ortaya koyduğu liberal fikirlerin etkisinde kalan gencler, bu fikirleri Osmanlı ulkesinde yaymaya calıştılar Osmanlı Devletinin siyasi yapısını değiştirmek icin kurulan ve Avrupa devletlerinden destek goren Yeni Osmanlılar Cemiyeti, meşrutiyet idaresinin kurulması icin, iceride ve dışarıda faaliyet gosterdi Batı rejim ve muesseselerine hayran olan Midhat Paşa'nın da dahil olduğu Yeni Osmanlılar Cemiyetine mensup kimseler, başta padişah Sultan Abdulaziz Han olmak uzere, yuksek devlet makamlarında bulunan bazı şahsiyetler aleyhinde tertiplere giriştiler Yurutulen bu calışmalar ve tertipler neticesinde Mahmud Nedim Paşa sadrazamlıktan alınıp yerine Mutercim Ruşdu Paşa getirildi Huseyin Avni Paşa da Seraskerliğe (Genel Kurmay Başkanlığı) tayin oldu Kabinede değişiklik yapılarak Hayrullah Efendi Şeyhulislamlığa getirildi Midhat Paşa ve arkadaşları, kurdukları turlu hile ve tuzaklarla, 30 Mayıs 1876 ’da Sultan Abdulaziz Hanı tahttan indirdiler ve Topkapı Sarayı'na hapsettiler Yerine de Beşinci Murad Hanı gecirdiler 4 Haziran 1876 ’da, Sultan Abdulaziz Hanı, Fer ’iye Sarayında, bir suikastla şehit ettiler Sultan Beşinci Murad Han, bu işkenceli olumu işitince, uzuntuden akli dengesini kaybetti Doktorların Sultan Murad ’ın tedavisine artık imkan kalmadığını raporla bildirmeleri uzerine, Babıali ’de toplanan vukela heyeti (Bakanlar Kurulu), Sultan Murad ’ın tahttan indirilmesine ve İkinci Abdulhamid Han'ın tahta gecirilmesine karar verdi
Meşrutiyet idaresini getireceğini vadeden Sultan İkinci Abdulhamid Han, 31 Ağustos 1876 ’da tahta cıktı Meşrutiyet idaresinin esaslarını belirleyecek Kanunu Esasi ’yi hazırlamakla, Midhat Paşayı gorevlendirdi On hazırlık olmak uzere, yirmiye yakın proje hazırlandı Ceşitli Avrupa anayasaları tercume edildi Midhat Paşanın 57 madde ve dokuz bolum olarak hazırladığı “KanUni Cedid adlı proje, dengesiz bir meşrutiyet rejimi taslağı olduğu icin kabul gormedi Hazırlanan diğer projeler de incelenip, Kanunu Esasi ’yi hazırlamak uzere, Cemiyeti MahsUsa adı verilen 28 kişilik bir ozel komisyon teşkil edildi Bu komisyonun başkanı olarak, bazı eserlerde Server Paşa, bazılarındaysa Midhat Paşa gecmektedir Ziya Paşa ve Namık Kemal ’in de yer aldığı bu komisyon, uzun munakaşalardan sonra, yuz kırk maddelik bir projeyi Padişah ’a takdim etti Sultan Abdulhamid Han, hazırlanan bu taslağın bir defa da Heyeti Vukela (Bakanlar Kurulu) tarafından goruşulmesini istedi Vukela heyeti, Midhat Paşanın konağındaki, uzun suren tartışmalardan sonra hazırladığı son taslağı Padişah ’a takdim etti Sultan Abdulhamid Han da kendisine sunulan taslakta bazı değişiklikler yapıp, tasdik ettikten sonra, ilan edilmek uzere, daha dort gunluk sadrazam olan Midhat Paşaya gonderdi Kanunu Esasi, 23 Aralık 1876'da, Babıali ’de yapılan bir torenle ilan edildi Bu sırada, batılı devletlerin, Osmanlı ulkesindeki gayrimuslim tebaayla ilgili yeni duzenlemeleri zorla yaptırmak uzere topladıkları Tersane Konferansı, Halic Tersanesinde devam ediyordu Kanunu Esasi ’nin ilan edildiğini bildiren top seslerinin duyulması uzerine soz alan Hariciye Nazırı Saffet Paşa; “Bu işittiğimiz top sesleri, Kanunu Esasi ’nin ilanını mujdelemektedir dedi ve gayrimuslimlerin haklarının, Muslumanlarla eşit hale getirildiğini belirtti “Artık toplantımız luzumsuz olur dediyse de, Avrupa devletlerinin temsilcileri, hic aldırış etmeyerek toplantıya devam ettiler Midhat Paşa ve taraftarlarının, Avrupalılara yaranmak icin hazırladıkları ve Sultan İkinci Abdulhamid Hana kabul ettirdikleri Kanunu Esasi ’nin ilan edilmesine “Cocuk oyuncağıdır diyerek karşılık verdiler
Midhat Paşa, meşrutiyet rejimini ve Kanunu Esasi ’yi, Sultan İkinci Abdulhamid Hana karşı, milletlerarası bir antlaşmayla teminat (garanti) altına aldırmayı planladı Bunun icin Nafia Musteşarı ve akıl hocası olan Ermeni Odyan Efendiyi, ozel olarak vazifelendirip Avrupa ’ya gonderdi İngiliz Hariciye Nazırı Lord Derby, goruşmelerden sonra Odyan Efendiye, bu işin Osmanlı Devletinin ic meselesi olduğunu, Avrupa devletlerinin karışamayacaklarını soyledi Midhat Paşa, bu hareketiyle, şahsi ihtirasları uğruna Osmanlı Devletinin geleceğiyle ilgili haince emeller beslediğini ortaya koydu
Kanunu Esasi ’nin kabul ve ilan edilmesinden sonra, 1877 yılının başında, ilk mebus (milletvekili) secimleri yapıldı Yapılan secimler sonunda, 69 ’u değişik milliyetlere mensup Musluman, 46 ’sı gayrimuslim olmak uzere, 115 milletvekilinden meydana gelen Meclisi Mebusan, 40 kişi yerine 26 ’sı tayin edilen Ayan Meclisi teşkil edildi Meclisi Mebusan ve Ayan Meclisinden meydana gelen Meclisi Umumi, 20 Mart 1877 ’de Dolmabahce Sarayının muayede (bayramlaşma) salonunda, padişahın konuşmasıyla acıldı İki donem calıştıktan sonra, patlak veren Doksanuc Harbi (187778 OsmanlıRus Savaşı) sırasında devletin ve ulkenin durumunu tehlikeye sokacak tartışmalara sahne oldu Bu sebeple Sultan İkinci Abdulhamid Han, Kanunu Esasi ’nin kendisine verdiği yetkiye dayanarak, Meclisi Mebusan'ı 14 Şubat 1878 ’de feshetti Boylece Birinci Meşrutiyet donemi bitti Yururlukte olan Kanunu Esasi ’nin uygulamasına otuz sene beş ay dokuz gun ara verildi 23 Temmuz 1908 ’de İkinci Meşrutiyeti ilan eden Abdulhamid Han, Kanunu Esasi ’yi tekrar uygulamaya koydu Kanunu Esasi ’nin yeniden uygulamaya konulması ve İkinci Meşrutiyetin ilanı uzerine, Osmanlı Devletinin parcalanmasını isteyen ic ve dış mihraklar, tekrar faaliyete gectiler
Gayrimuslimler ve azınlıklarla birlikte hareket eden İttihat ve Terakki Fırkası, Meclisi Mebusan'da coğunluğu sağladı Kanunu Esasi gereğince padişah tarafından secilen Ayan Meclisi'yle birlikte Meclisi Mebusan, 4 Aralık 1908 ’de toplandı İngilizlerin ve İttihat ve Terakki Komitesinin kışkırtmaları neticesinde meydana gelen 31 Mart Vak ’ası'ndan sonra, Sultan İkinci Abdulhamid Han tahttan indirilerek, Selanik ’e gonderildi Yerine de Sultan Beşinci Mehmed Reşad Han getirildi Sultan İkinci Abdulhamid Hanın tahttan indirilmesinden sonra toplanan Meclisi Mebusan, Kanunu Esasi uzerinde değişiklikler yaptı 3 Mayıs 1909 tarihli oturumda yapılan değişiklikler, İttihat ve Terakki Fırkasının teklifleri doğrultusunda yapıldı Kanunu Esasi ’nin 3, 6, 7, 10, 12, 27, 28, 29, 30, 35, 36, 38, 43, 44, 53, 55, 76, 77, 80, 113, 118, 119, 120, 121 maddeleri değiştirildi Bu değişiklik, ana hatlarıyla, Osmanlı Devletinin şeklinde bir değişmeye sebep olmadı Kanunu Esasi uzerindeki bir kısım değişiklikler de, 19111914 senelerinde oldu 1915 ’te yapılan bir değişiklikle, milletvekillerinin maaş ve harcırah meseleleri duzenlendi 10 Mart 1916 ’daki değişiklikle de, 35 madde tamamen kaldırılırken, 1916 ’da yapılan diğer bir değişiklikle, secme ve secilme muamelelerinde yeni duzenlemeler getirildi 21 Mart 1918 ’de yapılan bir değişiklikle de, secimle ilgili bazı yeniliklere yer verildi
1876 yılından 1924 yılına kadar, 48 yıl yururlukte kalan, padişahın yetkilerini ve meşrutiyeti kabul eden Kanunu Esasi, Turkiye Buyuk Millet Meclisi hukumeti devrinde de uygulandı 1921 yılında cıkarılan Teşkilatı Esasiye Kanunu ’yla birlikte yururlukte bulunan Kanunu Esasi, 1924 Anayasasının kabuluyle, fiilen yururlukten kalktı
On iki bolumden ve 121 maddeden meydana gelen Kanunu Esasi ’nin 1 maddeden 7 maddeye kadar olan birinci kısmı, Memaliki Osmaniye başlığını taşır Osmanlı Devletinin ulkesiyle butunluğu, başşehrinin İstanbul olduğu, saltanat ve hilafetin Osmanlı sulalesinden olan en buyuk evlada ait olduğu ve Osmanlı padişahının yetkileri hukme bağlanmıştır İkinci kısım, Tebaai Devleti Osmaniye'nin Hukukı UmUmiyesi başlığını taşımaktadır 8 maddeden 26 maddeye kadar olan bu kısımda, Osmanlı Devleti tebaasının hak ve hurriyetleri sayılmakta ve hukme bağlanmaktadır 27 maddeden 38 maddeye kadar olan ucuncu kısım ise; Vukelayı devlet başlığını taşımaktadır Bu bolumde, sadrazam (başbakan) ve vekillerin (bakanların) hukuki durumları, vekiller heyetinin padişah ve meclis karşısındaki durumları duzenlenmiştir 39 maddeden 41 maddeye kadar olan dorduncu kısım, memurin başlığını taşımakta olup bu bolumde memurların sahip olduğu hukuki teminattan, kanuni şartlara uygun olarak tayin edilen memurların hak ve vazifelerinden bahsedilmektedir
Beşinci kısım ise 42 maddeden 59 maddeye kadar olup Meclisi Umumi başlığını taşımaktadır Osmanlı Devletinin parlamentosu olan Meclisi Umumi'nin Heyeti Ayan ve Heyeti Mebusandan meydana geldiğini, bu meclisin ve heyetlerin vazife ve sorumluluklarını, toplanma esas ve zamanlarını hukme bağlamıştır 60 maddeden 64 maddeye kadar olan altıncı kısımda Ayan Meclisinin statusu duzenlenmiştir Yedinci kısım, 65 maddeden 80 maddeye kadar olup Heyeti Mebusan'ın calışma esaslarını bildirmektedir Mehakim başlığını taşıyan ve 81 maddeden 91 maddeye kadar olan sekizinci kısımda; hakimlerin ve mahkemelerin kuruluş ve calışma esaslarıyla ilgili hukumler yer almıştır Divanı Ali (Yuce Divan) başlığını taşıyan dokuzuncu bolum ise 92 maddeden 95 maddeye kadardır Bu bolumde; vekilleri, temyiz mahkemesi başkanlarını ve uyelerini, kendi uyelerini yargılayan Divanı Ali adı verilen yuksek mahkemenin calışma esasları acıklanmıştır 96 maddeden 107 maddeye kadar olan onuncu kısımda maliyeyle ilgili hukumlere yer verilmiştir On birinci kısımda vilayetlerin idaresi, usUli tevsii mezUniyet (yetki genişliği) ve vazifelerin ayrılması esasları anlatılmıştır Bu kısım, 108 maddeden 112 maddeye kadardır On ikinci ve son kısım ise, 113 maddeden 121 maddeye kadardır Mevadı şifa başlığını taşıyan bu kısımda; memleketin herhangi bir yerinde ihtilal ve isyan vuku bulduğu zaman orfi idare (sıkıyonetim) ilanı, kamu duzenini bozan kimselerin soruşturma neticesinde Osmanlı ulkesi dışına surgun edilebileceği, butun Osmanlılara ilkoğretimin mecburi olduğu, Kanunu Esasi ’nin hicbir maddesinin, hicbir sebep ve bahaneyle yururlukten kaldırılamayacağı, bazı maddelerin değiştirilebileceği hukumleri yer almıştır
Ceşitli Avrupa anayasalarından alınarak hazırlanan Kanunu Esasi ’de, devletin dininin İslamiyet olduğu belirtilmiştir Padişahın yetkileri sınırlandırılmıştır Padişah, vekiller uzerinde doğrudan doğruya hakim ve icra kuvvetinin (yurutmenin) hukuki ve fiili başkanıdır Vekiller ise, Meclisi Umumi'ye karşı değil, padişaha karşı sorumludurlar Teker teker padişah tarafından tayin ve azledilirler Padişahın aynı zamanda halifelik unvanı da taşıyacağı, kanunların İslam dininin emir ve yasaklarına aykırı olamayacağı belirtilmiş, şeyhulislamlık makamı ve şer ’iye mahkemelerinin varlığı da yer almıştır
1meşrutiyet kanunuesasi nedir,
1meşrutiyet kanunuesasi hakkında bilgi
1Meşrutiyet Kanunu Esasi 1876 yılında kabul ve ilan edilen anayasa ozelliğindeki kanun
Devletin şeklini, catısını, devlet icindeki teşri (yasama), icra (yurutme), kaza (yargı) kuvvetlerinin birbiriyle munasebetini, bunların hangi organlar vasıtasıyla kullanıldığını ve ayrıca ferdin devlete karşı olan hak ve gorevlerini tayin eden Kanunu Esasi, 12 kısım ve 121 maddeden ibarettir
Osmanlı Devleti bir İslam devleti olduğu icin, İslam hukukuna gore hazırlanmış, anayasa ozelliğini taşıyan kanunnamelerle idare ediliyordu Kanunnamelerin dışında, 1808 ’de Senedi İttifak, 1839 ’da Gulhane Hattı HumayUnu adıyla bilinen Tanzimat Fermanı ve 1856 ’da Islahat Fermanı gibi, anayasa ozelliği taşımayan siyasi belgeler cıkarıldı Bu belgeler siyasi olup, genelde Hıristiyan Avrupa devletlerinin baskısıyla, Osmanlı ulkesindeki gayrimuslim tebaaya daha fazla hak ve imtiyaz verilmesi icin duzenlendi
Tanzimat doneminden itibaren, tahsil icin Avrupa ’ya gonderilen şahıslar, batı kulturuyle temasa gectiler Fransız İhtilali'nin ortaya koyduğu liberal fikirlerin etkisinde kalan gencler, bu fikirleri Osmanlı ulkesinde yaymaya calıştılar Osmanlı Devletinin siyasi yapısını değiştirmek icin kurulan ve Avrupa devletlerinden destek goren Yeni Osmanlılar Cemiyeti, meşrutiyet idaresinin kurulması icin, iceride ve dışarıda faaliyet gosterdi Batı rejim ve muesseselerine hayran olan Midhat Paşa'nın da dahil olduğu Yeni Osmanlılar Cemiyetine mensup kimseler, başta padişah Sultan Abdulaziz Han olmak uzere, yuksek devlet makamlarında bulunan bazı şahsiyetler aleyhinde tertiplere giriştiler Yurutulen bu calışmalar ve tertipler neticesinde Mahmud Nedim Paşa sadrazamlıktan alınıp yerine Mutercim Ruşdu Paşa getirildi Huseyin Avni Paşa da Seraskerliğe (Genel Kurmay Başkanlığı) tayin oldu Kabinede değişiklik yapılarak Hayrullah Efendi Şeyhulislamlığa getirildi Midhat Paşa ve arkadaşları, kurdukları turlu hile ve tuzaklarla, 30 Mayıs 1876 ’da Sultan Abdulaziz Hanı tahttan indirdiler ve Topkapı Sarayı'na hapsettiler Yerine de Beşinci Murad Hanı gecirdiler 4 Haziran 1876 ’da, Sultan Abdulaziz Hanı, Fer ’iye Sarayında, bir suikastla şehit ettiler Sultan Beşinci Murad Han, bu işkenceli olumu işitince, uzuntuden akli dengesini kaybetti Doktorların Sultan Murad ’ın tedavisine artık imkan kalmadığını raporla bildirmeleri uzerine, Babıali ’de toplanan vukela heyeti (Bakanlar Kurulu), Sultan Murad ’ın tahttan indirilmesine ve İkinci Abdulhamid Han'ın tahta gecirilmesine karar verdi
Meşrutiyet idaresini getireceğini vadeden Sultan İkinci Abdulhamid Han, 31 Ağustos 1876 ’da tahta cıktı Meşrutiyet idaresinin esaslarını belirleyecek Kanunu Esasi ’yi hazırlamakla, Midhat Paşayı gorevlendirdi On hazırlık olmak uzere, yirmiye yakın proje hazırlandı Ceşitli Avrupa anayasaları tercume edildi Midhat Paşanın 57 madde ve dokuz bolum olarak hazırladığı “KanUni Cedid adlı proje, dengesiz bir meşrutiyet rejimi taslağı olduğu icin kabul gormedi Hazırlanan diğer projeler de incelenip, Kanunu Esasi ’yi hazırlamak uzere, Cemiyeti MahsUsa adı verilen 28 kişilik bir ozel komisyon teşkil edildi Bu komisyonun başkanı olarak, bazı eserlerde Server Paşa, bazılarındaysa Midhat Paşa gecmektedir Ziya Paşa ve Namık Kemal ’in de yer aldığı bu komisyon, uzun munakaşalardan sonra, yuz kırk maddelik bir projeyi Padişah ’a takdim etti Sultan Abdulhamid Han, hazırlanan bu taslağın bir defa da Heyeti Vukela (Bakanlar Kurulu) tarafından goruşulmesini istedi Vukela heyeti, Midhat Paşanın konağındaki, uzun suren tartışmalardan sonra hazırladığı son taslağı Padişah ’a takdim etti Sultan Abdulhamid Han da kendisine sunulan taslakta bazı değişiklikler yapıp, tasdik ettikten sonra, ilan edilmek uzere, daha dort gunluk sadrazam olan Midhat Paşaya gonderdi Kanunu Esasi, 23 Aralık 1876'da, Babıali ’de yapılan bir torenle ilan edildi Bu sırada, batılı devletlerin, Osmanlı ulkesindeki gayrimuslim tebaayla ilgili yeni duzenlemeleri zorla yaptırmak uzere topladıkları Tersane Konferansı, Halic Tersanesinde devam ediyordu Kanunu Esasi ’nin ilan edildiğini bildiren top seslerinin duyulması uzerine soz alan Hariciye Nazırı Saffet Paşa; “Bu işittiğimiz top sesleri, Kanunu Esasi ’nin ilanını mujdelemektedir dedi ve gayrimuslimlerin haklarının, Muslumanlarla eşit hale getirildiğini belirtti “Artık toplantımız luzumsuz olur dediyse de, Avrupa devletlerinin temsilcileri, hic aldırış etmeyerek toplantıya devam ettiler Midhat Paşa ve taraftarlarının, Avrupalılara yaranmak icin hazırladıkları ve Sultan İkinci Abdulhamid Hana kabul ettirdikleri Kanunu Esasi ’nin ilan edilmesine “Cocuk oyuncağıdır diyerek karşılık verdiler
Midhat Paşa, meşrutiyet rejimini ve Kanunu Esasi ’yi, Sultan İkinci Abdulhamid Hana karşı, milletlerarası bir antlaşmayla teminat (garanti) altına aldırmayı planladı Bunun icin Nafia Musteşarı ve akıl hocası olan Ermeni Odyan Efendiyi, ozel olarak vazifelendirip Avrupa ’ya gonderdi İngiliz Hariciye Nazırı Lord Derby, goruşmelerden sonra Odyan Efendiye, bu işin Osmanlı Devletinin ic meselesi olduğunu, Avrupa devletlerinin karışamayacaklarını soyledi Midhat Paşa, bu hareketiyle, şahsi ihtirasları uğruna Osmanlı Devletinin geleceğiyle ilgili haince emeller beslediğini ortaya koydu
Kanunu Esasi ’nin kabul ve ilan edilmesinden sonra, 1877 yılının başında, ilk mebus (milletvekili) secimleri yapıldı Yapılan secimler sonunda, 69 ’u değişik milliyetlere mensup Musluman, 46 ’sı gayrimuslim olmak uzere, 115 milletvekilinden meydana gelen Meclisi Mebusan, 40 kişi yerine 26 ’sı tayin edilen Ayan Meclisi teşkil edildi Meclisi Mebusan ve Ayan Meclisinden meydana gelen Meclisi Umumi, 20 Mart 1877 ’de Dolmabahce Sarayının muayede (bayramlaşma) salonunda, padişahın konuşmasıyla acıldı İki donem calıştıktan sonra, patlak veren Doksanuc Harbi (187778 OsmanlıRus Savaşı) sırasında devletin ve ulkenin durumunu tehlikeye sokacak tartışmalara sahne oldu Bu sebeple Sultan İkinci Abdulhamid Han, Kanunu Esasi ’nin kendisine verdiği yetkiye dayanarak, Meclisi Mebusan'ı 14 Şubat 1878 ’de feshetti Boylece Birinci Meşrutiyet donemi bitti Yururlukte olan Kanunu Esasi ’nin uygulamasına otuz sene beş ay dokuz gun ara verildi 23 Temmuz 1908 ’de İkinci Meşrutiyeti ilan eden Abdulhamid Han, Kanunu Esasi ’yi tekrar uygulamaya koydu Kanunu Esasi ’nin yeniden uygulamaya konulması ve İkinci Meşrutiyetin ilanı uzerine, Osmanlı Devletinin parcalanmasını isteyen ic ve dış mihraklar, tekrar faaliyete gectiler
Gayrimuslimler ve azınlıklarla birlikte hareket eden İttihat ve Terakki Fırkası, Meclisi Mebusan'da coğunluğu sağladı Kanunu Esasi gereğince padişah tarafından secilen Ayan Meclisi'yle birlikte Meclisi Mebusan, 4 Aralık 1908 ’de toplandı İngilizlerin ve İttihat ve Terakki Komitesinin kışkırtmaları neticesinde meydana gelen 31 Mart Vak ’ası'ndan sonra, Sultan İkinci Abdulhamid Han tahttan indirilerek, Selanik ’e gonderildi Yerine de Sultan Beşinci Mehmed Reşad Han getirildi Sultan İkinci Abdulhamid Hanın tahttan indirilmesinden sonra toplanan Meclisi Mebusan, Kanunu Esasi uzerinde değişiklikler yaptı 3 Mayıs 1909 tarihli oturumda yapılan değişiklikler, İttihat ve Terakki Fırkasının teklifleri doğrultusunda yapıldı Kanunu Esasi ’nin 3, 6, 7, 10, 12, 27, 28, 29, 30, 35, 36, 38, 43, 44, 53, 55, 76, 77, 80, 113, 118, 119, 120, 121 maddeleri değiştirildi Bu değişiklik, ana hatlarıyla, Osmanlı Devletinin şeklinde bir değişmeye sebep olmadı Kanunu Esasi uzerindeki bir kısım değişiklikler de, 19111914 senelerinde oldu 1915 ’te yapılan bir değişiklikle, milletvekillerinin maaş ve harcırah meseleleri duzenlendi 10 Mart 1916 ’daki değişiklikle de, 35 madde tamamen kaldırılırken, 1916 ’da yapılan diğer bir değişiklikle, secme ve secilme muamelelerinde yeni duzenlemeler getirildi 21 Mart 1918 ’de yapılan bir değişiklikle de, secimle ilgili bazı yeniliklere yer verildi
1876 yılından 1924 yılına kadar, 48 yıl yururlukte kalan, padişahın yetkilerini ve meşrutiyeti kabul eden Kanunu Esasi, Turkiye Buyuk Millet Meclisi hukumeti devrinde de uygulandı 1921 yılında cıkarılan Teşkilatı Esasiye Kanunu ’yla birlikte yururlukte bulunan Kanunu Esasi, 1924 Anayasasının kabuluyle, fiilen yururlukten kalktı
On iki bolumden ve 121 maddeden meydana gelen Kanunu Esasi ’nin 1 maddeden 7 maddeye kadar olan birinci kısmı, Memaliki Osmaniye başlığını taşır Osmanlı Devletinin ulkesiyle butunluğu, başşehrinin İstanbul olduğu, saltanat ve hilafetin Osmanlı sulalesinden olan en buyuk evlada ait olduğu ve Osmanlı padişahının yetkileri hukme bağlanmıştır İkinci kısım, Tebaai Devleti Osmaniye'nin Hukukı UmUmiyesi başlığını taşımaktadır 8 maddeden 26 maddeye kadar olan bu kısımda, Osmanlı Devleti tebaasının hak ve hurriyetleri sayılmakta ve hukme bağlanmaktadır 27 maddeden 38 maddeye kadar olan ucuncu kısım ise; Vukelayı devlet başlığını taşımaktadır Bu bolumde, sadrazam (başbakan) ve vekillerin (bakanların) hukuki durumları, vekiller heyetinin padişah ve meclis karşısındaki durumları duzenlenmiştir 39 maddeden 41 maddeye kadar olan dorduncu kısım, memurin başlığını taşımakta olup bu bolumde memurların sahip olduğu hukuki teminattan, kanuni şartlara uygun olarak tayin edilen memurların hak ve vazifelerinden bahsedilmektedir
Beşinci kısım ise 42 maddeden 59 maddeye kadar olup Meclisi Umumi başlığını taşımaktadır Osmanlı Devletinin parlamentosu olan Meclisi Umumi'nin Heyeti Ayan ve Heyeti Mebusandan meydana geldiğini, bu meclisin ve heyetlerin vazife ve sorumluluklarını, toplanma esas ve zamanlarını hukme bağlamıştır 60 maddeden 64 maddeye kadar olan altıncı kısımda Ayan Meclisinin statusu duzenlenmiştir Yedinci kısım, 65 maddeden 80 maddeye kadar olup Heyeti Mebusan'ın calışma esaslarını bildirmektedir Mehakim başlığını taşıyan ve 81 maddeden 91 maddeye kadar olan sekizinci kısımda; hakimlerin ve mahkemelerin kuruluş ve calışma esaslarıyla ilgili hukumler yer almıştır Divanı Ali (Yuce Divan) başlığını taşıyan dokuzuncu bolum ise 92 maddeden 95 maddeye kadardır Bu bolumde; vekilleri, temyiz mahkemesi başkanlarını ve uyelerini, kendi uyelerini yargılayan Divanı Ali adı verilen yuksek mahkemenin calışma esasları acıklanmıştır 96 maddeden 107 maddeye kadar olan onuncu kısımda maliyeyle ilgili hukumlere yer verilmiştir On birinci kısımda vilayetlerin idaresi, usUli tevsii mezUniyet (yetki genişliği) ve vazifelerin ayrılması esasları anlatılmıştır Bu kısım, 108 maddeden 112 maddeye kadardır On ikinci ve son kısım ise, 113 maddeden 121 maddeye kadardır Mevadı şifa başlığını taşıyan bu kısımda; memleketin herhangi bir yerinde ihtilal ve isyan vuku bulduğu zaman orfi idare (sıkıyonetim) ilanı, kamu duzenini bozan kimselerin soruşturma neticesinde Osmanlı ulkesi dışına surgun edilebileceği, butun Osmanlılara ilkoğretimin mecburi olduğu, Kanunu Esasi ’nin hicbir maddesinin, hicbir sebep ve bahaneyle yururlukten kaldırılamayacağı, bazı maddelerin değiştirilebileceği hukumleri yer almıştır
Ceşitli Avrupa anayasalarından alınarak hazırlanan Kanunu Esasi ’de, devletin dininin İslamiyet olduğu belirtilmiştir Padişahın yetkileri sınırlandırılmıştır Padişah, vekiller uzerinde doğrudan doğruya hakim ve icra kuvvetinin (yurutmenin) hukuki ve fiili başkanıdır Vekiller ise, Meclisi Umumi'ye karşı değil, padişaha karşı sorumludurlar Teker teker padişah tarafından tayin ve azledilirler Padişahın aynı zamanda halifelik unvanı da taşıyacağı, kanunların İslam dininin emir ve yasaklarına aykırı olamayacağı belirtilmiş, şeyhulislamlık makamı ve şer ’iye mahkemelerinin varlığı da yer almıştır