1800′lü yıllarda kullanılan ölçü birimleri nelerdir?
1800′lü dönemlerde pek çok ölçü birimi kullanılmıştır.
1800′ lü dönemde kullanılan su ölçü birimlerinden en yaygını lüledir. 26 mm çapında bir boruya verilen ad olan lülenin bir dakikada akıttığı su miktarı 36 litredir. Bu demek oluyor ki lüle günde 52 metreküp su akıtır. İşte 1800′lü dönemlerde kullanılan su birimleri;
1 Hilal 0,5625 lt/Dak. (Günde-0,81 m3)
1Çuvaldız 1,125 lt/Dak. (Günde-1,62 m3)
1 Masura 4,5 lt/Dak. (Günde-6,48 m3)
1 Kamış 9 lt/Dak. (Günde-12,96 m3)
1 Lüle 36 lt/Dak. (Günde- 51,84 m3 ~ 52 m3)
1800′ lü dönemde kullanılan uzunluk ölçü birimleri ise arşın, rub, eczane gibi birimlerdir. En çok kullanılan birim arşın’dır. Bu birimin çarşı arşını ile mimar arşını diye alt birimleri de bulunmaktadır. İşte o birimler;
1 Arşın 0,6858 mt.
1 Rub (urub) 0,0857 mt. (1/8 Arşın)
1 Kerrab (Kirâh) 0,0428 mt. (1/16 Arşın)
1 Endaze 0,6525 mt.
1800′ lü dönemde kullanılan ağırlık ölçü birimlerinin başında ise; okka, dirhem, kantar gelir. İşte diğer ağırlık birimi ölçüleri şunlardır;
1 Çeki (4 Kantar) 225,79832 kg.
1 Kantar (44 Okka) 56,44958 kg.
1 Batman (6 Okka) 7,69767 kg.
1 Okka/Kıyye (400 Dirhem) 1,282945 kg.
1 Dirhem 3,2073625 gr.
1 Miskal 4,5819464 gr.
7 Miskal (10 Dirhem) 32,073625 gr.
1 Denk (1/4 Dirhem) 0,80184 gr.
1 Kırat (1/4 denk) 0,20046 gr.
1 Buğday (1/4 kırat) 0,05011 gr.
Yine 1800′lü dönemde kullanılan alan ölçü birimleri ise şöyledir;
1 Hektar = ( 11 Dönüm ) = 10.105,337 m2 = ( 17.600 zirakare )
1 Dönüm= ( 4 Evlek )= 918,667 m2 = ( 1.600 zirakare ) = ( 40 x 40 zira) 1 Evlek = 229,666 m2 = ( 400 zirakare ) = ( 20 x 20 zira )
1 Zirakare= 0,57416 m2
1800′lü dönemler de her ülkenin kendine has ölçü birimleri bulunmaktaydı. Bazen ise ülke içinde farklı bölümlerin farklı ölçü birimleri kullandığı da görülmüştür. Bu durumun olumsuz yanları da olmuştur.
1800′lü dönemlerde pek çok ölçü birimi kullanılmıştır.
1800′ lü dönemde kullanılan su ölçü birimlerinden en yaygını lüledir. 26 mm çapında bir boruya verilen ad olan lülenin bir dakikada akıttığı su miktarı 36 litredir. Bu demek oluyor ki lüle günde 52 metreküp su akıtır. İşte 1800′lü dönemlerde kullanılan su birimleri;
1 Hilal 0,5625 lt/Dak. (Günde-0,81 m3)
1Çuvaldız 1,125 lt/Dak. (Günde-1,62 m3)
1 Masura 4,5 lt/Dak. (Günde-6,48 m3)
1 Kamış 9 lt/Dak. (Günde-12,96 m3)
1 Lüle 36 lt/Dak. (Günde- 51,84 m3 ~ 52 m3)
1800′ lü dönemde kullanılan uzunluk ölçü birimleri ise arşın, rub, eczane gibi birimlerdir. En çok kullanılan birim arşın’dır. Bu birimin çarşı arşını ile mimar arşını diye alt birimleri de bulunmaktadır. İşte o birimler;
1 Arşın 0,6858 mt.
1 Rub (urub) 0,0857 mt. (1/8 Arşın)
1 Kerrab (Kirâh) 0,0428 mt. (1/16 Arşın)
1 Endaze 0,6525 mt.
1800′ lü dönemde kullanılan ağırlık ölçü birimlerinin başında ise; okka, dirhem, kantar gelir. İşte diğer ağırlık birimi ölçüleri şunlardır;
1 Çeki (4 Kantar) 225,79832 kg.
1 Kantar (44 Okka) 56,44958 kg.
1 Batman (6 Okka) 7,69767 kg.
1 Okka/Kıyye (400 Dirhem) 1,282945 kg.
1 Dirhem 3,2073625 gr.
1 Miskal 4,5819464 gr.
7 Miskal (10 Dirhem) 32,073625 gr.
1 Denk (1/4 Dirhem) 0,80184 gr.
1 Kırat (1/4 denk) 0,20046 gr.
1 Buğday (1/4 kırat) 0,05011 gr.
Yine 1800′lü dönemde kullanılan alan ölçü birimleri ise şöyledir;
1 Hektar = ( 11 Dönüm ) = 10.105,337 m2 = ( 17.600 zirakare )
1 Dönüm= ( 4 Evlek )= 918,667 m2 = ( 1.600 zirakare ) = ( 40 x 40 zira) 1 Evlek = 229,666 m2 = ( 400 zirakare ) = ( 20 x 20 zira )
1 Zirakare= 0,57416 m2
1800′lü dönemler de her ülkenin kendine has ölçü birimleri bulunmaktaydı. Bazen ise ülke içinde farklı bölümlerin farklı ölçü birimleri kullandığı da görülmüştür. Bu durumun olumsuz yanları da olmuştur.