2-3 Yaş Çocuklarda Konuşma Bozuklukları ve Tedavisi Sorular
1- Hangi durumlarda çocuklarda konuşma bozukluğundan söz edebiliriz?
Konuşmada akıcılık bozukluğu ( konuşmanın çok hızlı yada çok yavaş olma sorunu)
Kekemelik
Gecikmiş konuşma
Artükülasyon Sorunları (Harflerin bir kaçını yada daha fazlasını söyleyememe)
Gelişimsel Dizartri
Dudak ve damak yarığına bağlı konuşma bozuklukları
Kısmi işitme kaybına bağlı dil konuşma bozuklukları
Afazi
Ses Bozukluğu (Organsal sebeplerle Ses kısıklığı )
Yutma Bozukluğu
Gelişim geriliği nedeniyle oluşan konuşma bozukları
Otizim, Down Sendromu gibi sendromlara bağlı sebeplerle oluşan konuşma bozuklukları
2- Dil gecikmesi ile konuşma bozukluğunu nasıl ayırt etmek gerekir?
Dil gecikmesi dediğinizde aklıma gecikmiş konuşma gelir. Konuşma bozukluğu daha kapsamlı bir konudur. Yukarıda adını saydığım on beş ayrı tanı konuşma bozukluğu kapsamına girer.Bir de dil gecikmesi ile dil ve konuşma gecikmesi arasındaki farkı anlatmak lazım. 4 yaşına yaklaşmış iki çocuk farklı sorunlarla terapiye gelmektedir.
“Ayşe konuşma problemi yaşamaktadır. Sorularımızı anlar cevap verir. Fakat söyledikleri anne babası, büyükannesi gibi ona bakım verenler tarafından anlaşılsa bile onunla uzun süre vakit geçirmeyen kişiler tarafından anlaşılmıyor. “ bu çocuğumuz konuşma bozukluğu yaşamaktadır. “Ege söylenenleri anlamasına rağmen isteklerini ve ihtiyaçlarını anlaşır şekilde ifade edemiyor. Bu çocuğumuz bazen kelimelerle bazen işaretle anlaşıyor.” Bu çocuğumuz da dil ve konuşma bozukluğu yaşamaktadır.
3- Gecikmiş konuşma da konuşma bozukluğu sayılır mı?
Tabi ki. Çocuklarda dil konuşma gelişim çok önemlidir. 3 yaşında en az iki kelimelik cümlelerle kendini anlatamayan çocuk mutlak desteklenmelidir.
4- 2-3 yaşındaki çocuklar neler söyleyebilir, nasıl bir konuşma olması gerekendir?
5- Konuşmaya geçiş zamanı her çocuk için farklılık gösteremez mi?
Bazı farklılıklar olur. Bununla birlikte bu farklılıklar anne babaları yanıltmamalıdır.
Kliniğimizde uyguladığımız Denwer Gelişim Testi, Tifaldi Alıcı ve İfade Edici Dil Testi gibi testler ile Türk çocuklarının hangi aralıkta konuşma ile ilgili hangi adımları gerçekleştirmesi gerektiği net bir şekilde belirlenmiştir. Bu skalaların ve ölçümlerin dışında kalan durumlarda çocukları dil ve konuşma konusunda desteklemek doğru bir yoldur. Böylece kendiyle barışık, iletişim becerileri yüksek güvenli ve pozitif çocuklar yetiştirmek daha kolay olur.
6- Çocuklarda konuşma bozukluğunun nedenleri nelerdir?
Bu sorunun cevabı başlı başına ayrı bir yazı konusu. Birkaç kelime ile söylersek;
Televizyon vb cihazlara kontrolsüz maruz kalma
Yeterince uyarana maruz kalmama
Duygusal travmalar ve çatışmalı ev ortamı
Yaşıtları ve bakım verenleler iletişimin sınırlılıkları
Organik sebepler (işitme kaybı, yarık dudak, Srebal Palsi , travmatik beyin hasarları vb)
7- Konuşma bozukluğunun tedavisi nasıl olmalıdır?
Çocuklarla ve yetişkinlerle yapılan terapi planı arasında farklılık vardır. Yetişkin genelde organik bir sebeple oluşan sorunlarda terapiye başvurma oranı daha yüksektir. Bu nedenle nörolojik tablosu vb tıbbi bilgiler edinilir. Ve duygusal destek, oral motor çalışmalar ve kişinin hafızasına, öğrenme süreçlerine yönelik çalışmalar yardım sürecinin içine alınır.
Çocuklarla çalışırken anne babayı ve diğer bakım verenleri terapiye dahil edebilmek terapiyi hızlandırır. Çocuğa bakım veren yetişkinlerle terapist arasında kurulan doğru iletişim çocuğa yeni kelimelerin kolayca kazandırılması olarak geri döner . Çocuk terapilerinde egzersizleri oyun ve eğlence şeklinde kurgulamak çocuğun terapideki motivasyonunu çok yükseltmektedir. Böylece terapi süresi kısalmaktadır. Aynı zamanda ev ortamında stres, yoğun çatışma gibi durumlar varsa dil konuşma seanslarına ek olarak aileye psikolojik destek planı önermekte çocuğun gelişim sürecini hızlandırır. Tüm danışmanlık sürecinde olduğu gibi bu destek süreçleri de adım adım aile ile paylaşılır. Ve ailenin ihtiyaçlarına göre her çocuk için yeniden planlanır. Bazı durumlarda tıp hekimleri ile Kulak Burun Boğaz, Nöroloji gibi alanlarda işbirliği yapılır.
8- Konuşma bozukluğu olan çocukların ailelerinin tavrı nasıl olmalıdır?
Aileler işbirlikçi olmalıdır. Çocuğa model olmalıdır. Aynı zamanda çocuğu aşırı korumaktan yada aşırı uyarmaktan, zorlamaktan kaçınmalıdır. Bu konuda anne aba ve diğer büyüklerin , öğretmenlerin ne yapacağını bilmesi çok önemlidir. Bu nedenle dil konuşma sorunları ile çocuklarını getiren anne babalara , ebeveyn becerilerin güçlendirici eğitim vermekteyim. Aynı bilgilendirici çalışmayı öğretmenlerle, çocuk hekimleri de yapmaktayım. Tüm bu paylaşımlar çocukların konuşma bozukluğunu aşmasında çok etki olmaktadır. Çünkü erken tanı erken müdahale çocuğun sorununu çabuk aşmasında çok etkilidir. Ne kadar geç yardım alırsanız sorununuzun çözümü o kadar uzar.
9- Konuşma bozukluğu çocukların hayatını nasıl etkiler?
Çocuk yardım alamaz ise agresif , içine kapanık , güvensiz bir ruh haline dönüşebilir. İlerleyen zamanda okuma yazma öğrenmede ve okul başarısı ile ilgili diğer akademik becerilerde sorun yaşayabilir.
1- Hangi durumlarda çocuklarda konuşma bozukluğundan söz edebiliriz?
Konuşmada akıcılık bozukluğu ( konuşmanın çok hızlı yada çok yavaş olma sorunu)
Kekemelik
Gecikmiş konuşma
Artükülasyon Sorunları (Harflerin bir kaçını yada daha fazlasını söyleyememe)
Gelişimsel Dizartri
Dudak ve damak yarığına bağlı konuşma bozuklukları
Kısmi işitme kaybına bağlı dil konuşma bozuklukları
Afazi
Ses Bozukluğu (Organsal sebeplerle Ses kısıklığı )
Yutma Bozukluğu
Gelişim geriliği nedeniyle oluşan konuşma bozukları
Otizim, Down Sendromu gibi sendromlara bağlı sebeplerle oluşan konuşma bozuklukları
2- Dil gecikmesi ile konuşma bozukluğunu nasıl ayırt etmek gerekir?
Dil gecikmesi dediğinizde aklıma gecikmiş konuşma gelir. Konuşma bozukluğu daha kapsamlı bir konudur. Yukarıda adını saydığım on beş ayrı tanı konuşma bozukluğu kapsamına girer.Bir de dil gecikmesi ile dil ve konuşma gecikmesi arasındaki farkı anlatmak lazım. 4 yaşına yaklaşmış iki çocuk farklı sorunlarla terapiye gelmektedir.
“Ayşe konuşma problemi yaşamaktadır. Sorularımızı anlar cevap verir. Fakat söyledikleri anne babası, büyükannesi gibi ona bakım verenler tarafından anlaşılsa bile onunla uzun süre vakit geçirmeyen kişiler tarafından anlaşılmıyor. “ bu çocuğumuz konuşma bozukluğu yaşamaktadır. “Ege söylenenleri anlamasına rağmen isteklerini ve ihtiyaçlarını anlaşır şekilde ifade edemiyor. Bu çocuğumuz bazen kelimelerle bazen işaretle anlaşıyor.” Bu çocuğumuz da dil ve konuşma bozukluğu yaşamaktadır.
3- Gecikmiş konuşma da konuşma bozukluğu sayılır mı?
Tabi ki. Çocuklarda dil konuşma gelişim çok önemlidir. 3 yaşında en az iki kelimelik cümlelerle kendini anlatamayan çocuk mutlak desteklenmelidir.
4- 2-3 yaşındaki çocuklar neler söyleyebilir, nasıl bir konuşma olması gerekendir?
5- Konuşmaya geçiş zamanı her çocuk için farklılık gösteremez mi?
Bazı farklılıklar olur. Bununla birlikte bu farklılıklar anne babaları yanıltmamalıdır.
Kliniğimizde uyguladığımız Denwer Gelişim Testi, Tifaldi Alıcı ve İfade Edici Dil Testi gibi testler ile Türk çocuklarının hangi aralıkta konuşma ile ilgili hangi adımları gerçekleştirmesi gerektiği net bir şekilde belirlenmiştir. Bu skalaların ve ölçümlerin dışında kalan durumlarda çocukları dil ve konuşma konusunda desteklemek doğru bir yoldur. Böylece kendiyle barışık, iletişim becerileri yüksek güvenli ve pozitif çocuklar yetiştirmek daha kolay olur.
6- Çocuklarda konuşma bozukluğunun nedenleri nelerdir?
Bu sorunun cevabı başlı başına ayrı bir yazı konusu. Birkaç kelime ile söylersek;
Televizyon vb cihazlara kontrolsüz maruz kalma
Yeterince uyarana maruz kalmama
Duygusal travmalar ve çatışmalı ev ortamı
Yaşıtları ve bakım verenleler iletişimin sınırlılıkları
Organik sebepler (işitme kaybı, yarık dudak, Srebal Palsi , travmatik beyin hasarları vb)
7- Konuşma bozukluğunun tedavisi nasıl olmalıdır?
Çocuklarla ve yetişkinlerle yapılan terapi planı arasında farklılık vardır. Yetişkin genelde organik bir sebeple oluşan sorunlarda terapiye başvurma oranı daha yüksektir. Bu nedenle nörolojik tablosu vb tıbbi bilgiler edinilir. Ve duygusal destek, oral motor çalışmalar ve kişinin hafızasına, öğrenme süreçlerine yönelik çalışmalar yardım sürecinin içine alınır.
Çocuklarla çalışırken anne babayı ve diğer bakım verenleri terapiye dahil edebilmek terapiyi hızlandırır. Çocuğa bakım veren yetişkinlerle terapist arasında kurulan doğru iletişim çocuğa yeni kelimelerin kolayca kazandırılması olarak geri döner . Çocuk terapilerinde egzersizleri oyun ve eğlence şeklinde kurgulamak çocuğun terapideki motivasyonunu çok yükseltmektedir. Böylece terapi süresi kısalmaktadır. Aynı zamanda ev ortamında stres, yoğun çatışma gibi durumlar varsa dil konuşma seanslarına ek olarak aileye psikolojik destek planı önermekte çocuğun gelişim sürecini hızlandırır. Tüm danışmanlık sürecinde olduğu gibi bu destek süreçleri de adım adım aile ile paylaşılır. Ve ailenin ihtiyaçlarına göre her çocuk için yeniden planlanır. Bazı durumlarda tıp hekimleri ile Kulak Burun Boğaz, Nöroloji gibi alanlarda işbirliği yapılır.
8- Konuşma bozukluğu olan çocukların ailelerinin tavrı nasıl olmalıdır?
Aileler işbirlikçi olmalıdır. Çocuğa model olmalıdır. Aynı zamanda çocuğu aşırı korumaktan yada aşırı uyarmaktan, zorlamaktan kaçınmalıdır. Bu konuda anne aba ve diğer büyüklerin , öğretmenlerin ne yapacağını bilmesi çok önemlidir. Bu nedenle dil konuşma sorunları ile çocuklarını getiren anne babalara , ebeveyn becerilerin güçlendirici eğitim vermekteyim. Aynı bilgilendirici çalışmayı öğretmenlerle, çocuk hekimleri de yapmaktayım. Tüm bu paylaşımlar çocukların konuşma bozukluğunu aşmasında çok etki olmaktadır. Çünkü erken tanı erken müdahale çocuğun sorununu çabuk aşmasında çok etkilidir. Ne kadar geç yardım alırsanız sorununuzun çözümü o kadar uzar.
9- Konuşma bozukluğu çocukların hayatını nasıl etkiler?
Çocuk yardım alamaz ise agresif , içine kapanık , güvensiz bir ruh haline dönüşebilir. İlerleyen zamanda okuma yazma öğrenmede ve okul başarısı ile ilgili diğer akademik becerilerde sorun yaşayabilir.
