4 Murat Kitap Ozeti
IV Murat Kitabının Ozeti
Turan Oflazoğlunun bu eseri ilk kez, 1971 yılında Pınar Yayınları tarafından yayımlanmıştır Oyun, ilk defa Devlet Tiyatrosu tarafından İstanbul Kultur Sarayında, Şahap Akalın yonetiminde oynanmıştır
1977′de TRT Turkiye Radyolarında radyo oyunu, 1980′de Kultur Bakanlığı ve TRT yapımı dort bolumluk televizyon dizisi olarak yayımlanmıştır 3 Mayıs 1980 tarihinde Ataturk Kultur Merkezinde IV Murat Muhteşem Bir Turk Operası olarak Cuneyt Gokcer yonetiminde, Okan Demirişin bestelemesiyle gosterilmiştir
IV Murat, 1970 yılında TRT en iyi oyun odulunu almıştır
Eserin ozeti:
Yeniceri ve sipahiler isteklerini Padişah IV Murata kabul ettirmek icin Topkapı Sarayını basmışlardır Husrev Paşanın azlettirilmesinden sorumlu olanları padişahtan isterler Boylece Hafız Paşanın yerine kendi adamları Recep Paşayı sadrazam yaptırırlar İstanbulda artık ne baş bellidir, ne ayak, duzenli tek şey kargaşadır halka demir yumruklu biri gerekmektedir Halk bu şekilde konuşurken IV Murat kılık değiştirerek halkın arasında dolaşmakta ve bu başıboşluğu şaşkınlıkla seyretmektedir Diğer taraftan Recep Paşa ile birlik olan valide Kosem Sultan Murat bir silkinirse paşa, bizim borumuz otmez olur bilesin! diyerek kaygılarını dile getirir ve Recep Paşaya IV Muratı surekli baskı altında tutmayı salık verir Abisi Genc Osmanın başına gelenlerin kendi başına da gelmesinden cekindiği kadar, cevresinde tek guvenilir kişi kalmamasından da yakınan IV Murat karşıtlarını henuz ezecek gucte olmadığından annesi Kosem Sultanın da kışkırtmasıyla Murtaza Paşadan Tokattaki eski sadrazamı Husrev Paşanın başını İstanbula getirmesini ister Husrev Paşanın başını sarayın kapısında goren İstanbul halkı, aralarında, padişaha bir şeyler olduğunu, artık buyuduğunu konuşurlar Kosem Sultan padişahtaki bu apansız değişimden korktuğunu Recep Paşaya soylediğinde paşa, Sultan Muratın cesaret denemesi yaptığını soyleyerek Kosem Sultanı teselli etmeye calışır Bu arada Husrev Paşanın ocunu almak isteyen yeniceri ve sipahiler IV Murattan Hafız Paşayı isterler ve katlederler Asiler Hasan Halife ve Mustafa Paşanın da kendilerine teslim edilmesini isterler; fakat IV Murat nerde olduklarını bilmediğini soyler Kulun padişaha guveni kalmadığını soyleyerek kendisine duzensizliğe fırsat vermeyeceğine, kargaşanın uyanmasına goz yummayacağına dair ant icirtirler
Yine de Recep Paşa, yeniceri ve sipahilerin zaptedilmez hal aldıklarını one surerek Kosem Sultana IV Muratın yerine Beyazıtı gecirmeyi onerir Kosem Sultan Beyazıt benden doğma değil, nasıl guveneyim? diye karşı cıksa da şehzadelerin ve kendisinin hoş tutulacağından emin olduktan sonra Recep Paşanın onerisini kabul eder Ancak Recep Paşa ile Kosem Sultanın konuşmalarını dinleyen Dilfigar, duyduklarını Sultan Murata iletir IV Murat kendisine karşı yapılan eylemler icin onlemlerini almıştır Ocaktan Kose Mehmeti sorumlu tuttuğu gibi annesi Kosem Sultanı da hareme hapsettirir Sadrazam damat Recep Paşayı ise bostancıbaşı ve Kara Aliye boğdurtur Daha sonra da ilk kez savaş giysilerini giyip yeniceri ve sipahiler ile ulema ve halkı, tahtın cevresinde toplayarak guc gosterisinde bulunur Kurandan sureler okuyarak buyuğe nasıl davranmaları gerektiğini bildirir Osmanlı Devletine eski askeri gucunu yeniden kazandırmak gerektiğini soyleyerek Bağdatı geri almaya ve yepyeni bir ulus yaratmaya kararlı olduğunu bildirir Yeniceri Ocağı ve Sipahi Ocağı ile aydın celebiler ve halk adına birer kişiyi cağırıp onlara her işinde, her zaman kendisine destek olacaklarına ant ictirir ve kim buyruğuna karşı gelir, kurduğu duzeni tehdit ederse onu topuzuyla ezeceğini duyurarak korkunc topuzunu havada sallayıp indirir Artık butun guc IV Muratın elindedir Revan Kalesi, Acem Şahının elinden alınmış; şehzadeler giderilmiş; tutun, kahve ve icki yasağı konulmuştur Nefi ile soyleşisinde kurduğu duzen uğruna her şeyi goze alabileceğini, gerekirse butun halkı yok edebileceğini soyler Makyavellinin Hukumdarını bir Venedikliye cevirten Sultan Murat, Nefiye kitap icin guzel bir kitap ancak beni tanımadan yazıldığı icin hayli eksik bir kitap der Sonra da Nefiye hiciv yazmasını yasaklar Artık halkın gozunde en korkunc kişi Sultan Murat olmuştur
IV Murat yasaklarına surekli yenilerini eklemektedir Bu arada silahtarı IV Murata surekli icki vermekte, onu zevk ve sefaya sevk etmektedir Kose Mehmetin, buyruğunun dışında cana kıymasına ofkelenen Sultan Murat, onu oldurtur Tehlike dağları nice yukselirse cepecevre onca buyur topuzu Sultan Muratın diyerek cevresine gozdağı veren IV Murat, kılık değiştirerek halkın arasına karışmakta, koyduğu yasakları gizlice denetlemektedir Mirgun bahcesinde sık sık eğlenen ve ickiye bağımlı hale hale gelen Sultan Muratın buhranları artmaya başlamıştır Kendisini hicveden şair Nefiyi oldurten Sultan Murat silahtarının da teşvikiyle, ickisine karıştığı ve koynunda afyon taşıdığı icin hekimbaşıyı olume gonderir Halkın tepkisini yatıştırmak icin Bağdat seferini başlatan IV Murat, Bağdatı alır Bağdatın alınması halkı sevince boğar IV Murat Venedik seferini duşunmektedir; fakat hastalık nobetine yakalanmış ve kabuslar gormeye başlamıştır Sadrazam Kara Mustafa Paşa, kendisini ickiyi bırakması icin uyarsa da soz geciremez Şehzade İbrahimin oldurulmesini buyuran IV Murat, şehzadenin giderilmesini onlemeye kalkarsa annesi Kosem Sultanın dahi oldurulmesini buyurur Kosem Sultan ise Kara Mustafa Paşayı da devletten yana alarak Şehzade İbrahimi Osmanlı tahtına hazırlamaya başlar Tahtını kimseyle paylaşmak istemeyen Sultan Murat, tahtını ister, topuzunu havada sallar ve tahtına yığılır
alıntı
IV Murat Kitabının Ozeti
Turan Oflazoğlunun bu eseri ilk kez, 1971 yılında Pınar Yayınları tarafından yayımlanmıştır Oyun, ilk defa Devlet Tiyatrosu tarafından İstanbul Kultur Sarayında, Şahap Akalın yonetiminde oynanmıştır
1977′de TRT Turkiye Radyolarında radyo oyunu, 1980′de Kultur Bakanlığı ve TRT yapımı dort bolumluk televizyon dizisi olarak yayımlanmıştır 3 Mayıs 1980 tarihinde Ataturk Kultur Merkezinde IV Murat Muhteşem Bir Turk Operası olarak Cuneyt Gokcer yonetiminde, Okan Demirişin bestelemesiyle gosterilmiştir
IV Murat, 1970 yılında TRT en iyi oyun odulunu almıştır
Eserin ozeti:
Yeniceri ve sipahiler isteklerini Padişah IV Murata kabul ettirmek icin Topkapı Sarayını basmışlardır Husrev Paşanın azlettirilmesinden sorumlu olanları padişahtan isterler Boylece Hafız Paşanın yerine kendi adamları Recep Paşayı sadrazam yaptırırlar İstanbulda artık ne baş bellidir, ne ayak, duzenli tek şey kargaşadır halka demir yumruklu biri gerekmektedir Halk bu şekilde konuşurken IV Murat kılık değiştirerek halkın arasında dolaşmakta ve bu başıboşluğu şaşkınlıkla seyretmektedir Diğer taraftan Recep Paşa ile birlik olan valide Kosem Sultan Murat bir silkinirse paşa, bizim borumuz otmez olur bilesin! diyerek kaygılarını dile getirir ve Recep Paşaya IV Muratı surekli baskı altında tutmayı salık verir Abisi Genc Osmanın başına gelenlerin kendi başına da gelmesinden cekindiği kadar, cevresinde tek guvenilir kişi kalmamasından da yakınan IV Murat karşıtlarını henuz ezecek gucte olmadığından annesi Kosem Sultanın da kışkırtmasıyla Murtaza Paşadan Tokattaki eski sadrazamı Husrev Paşanın başını İstanbula getirmesini ister Husrev Paşanın başını sarayın kapısında goren İstanbul halkı, aralarında, padişaha bir şeyler olduğunu, artık buyuduğunu konuşurlar Kosem Sultan padişahtaki bu apansız değişimden korktuğunu Recep Paşaya soylediğinde paşa, Sultan Muratın cesaret denemesi yaptığını soyleyerek Kosem Sultanı teselli etmeye calışır Bu arada Husrev Paşanın ocunu almak isteyen yeniceri ve sipahiler IV Murattan Hafız Paşayı isterler ve katlederler Asiler Hasan Halife ve Mustafa Paşanın da kendilerine teslim edilmesini isterler; fakat IV Murat nerde olduklarını bilmediğini soyler Kulun padişaha guveni kalmadığını soyleyerek kendisine duzensizliğe fırsat vermeyeceğine, kargaşanın uyanmasına goz yummayacağına dair ant icirtirler
Yine de Recep Paşa, yeniceri ve sipahilerin zaptedilmez hal aldıklarını one surerek Kosem Sultana IV Muratın yerine Beyazıtı gecirmeyi onerir Kosem Sultan Beyazıt benden doğma değil, nasıl guveneyim? diye karşı cıksa da şehzadelerin ve kendisinin hoş tutulacağından emin olduktan sonra Recep Paşanın onerisini kabul eder Ancak Recep Paşa ile Kosem Sultanın konuşmalarını dinleyen Dilfigar, duyduklarını Sultan Murata iletir IV Murat kendisine karşı yapılan eylemler icin onlemlerini almıştır Ocaktan Kose Mehmeti sorumlu tuttuğu gibi annesi Kosem Sultanı da hareme hapsettirir Sadrazam damat Recep Paşayı ise bostancıbaşı ve Kara Aliye boğdurtur Daha sonra da ilk kez savaş giysilerini giyip yeniceri ve sipahiler ile ulema ve halkı, tahtın cevresinde toplayarak guc gosterisinde bulunur Kurandan sureler okuyarak buyuğe nasıl davranmaları gerektiğini bildirir Osmanlı Devletine eski askeri gucunu yeniden kazandırmak gerektiğini soyleyerek Bağdatı geri almaya ve yepyeni bir ulus yaratmaya kararlı olduğunu bildirir Yeniceri Ocağı ve Sipahi Ocağı ile aydın celebiler ve halk adına birer kişiyi cağırıp onlara her işinde, her zaman kendisine destek olacaklarına ant ictirir ve kim buyruğuna karşı gelir, kurduğu duzeni tehdit ederse onu topuzuyla ezeceğini duyurarak korkunc topuzunu havada sallayıp indirir Artık butun guc IV Muratın elindedir Revan Kalesi, Acem Şahının elinden alınmış; şehzadeler giderilmiş; tutun, kahve ve icki yasağı konulmuştur Nefi ile soyleşisinde kurduğu duzen uğruna her şeyi goze alabileceğini, gerekirse butun halkı yok edebileceğini soyler Makyavellinin Hukumdarını bir Venedikliye cevirten Sultan Murat, Nefiye kitap icin guzel bir kitap ancak beni tanımadan yazıldığı icin hayli eksik bir kitap der Sonra da Nefiye hiciv yazmasını yasaklar Artık halkın gozunde en korkunc kişi Sultan Murat olmuştur
IV Murat yasaklarına surekli yenilerini eklemektedir Bu arada silahtarı IV Murata surekli icki vermekte, onu zevk ve sefaya sevk etmektedir Kose Mehmetin, buyruğunun dışında cana kıymasına ofkelenen Sultan Murat, onu oldurtur Tehlike dağları nice yukselirse cepecevre onca buyur topuzu Sultan Muratın diyerek cevresine gozdağı veren IV Murat, kılık değiştirerek halkın arasına karışmakta, koyduğu yasakları gizlice denetlemektedir Mirgun bahcesinde sık sık eğlenen ve ickiye bağımlı hale hale gelen Sultan Muratın buhranları artmaya başlamıştır Kendisini hicveden şair Nefiyi oldurten Sultan Murat silahtarının da teşvikiyle, ickisine karıştığı ve koynunda afyon taşıdığı icin hekimbaşıyı olume gonderir Halkın tepkisini yatıştırmak icin Bağdat seferini başlatan IV Murat, Bağdatı alır Bağdatın alınması halkı sevince boğar IV Murat Venedik seferini duşunmektedir; fakat hastalık nobetine yakalanmış ve kabuslar gormeye başlamıştır Sadrazam Kara Mustafa Paşa, kendisini ickiyi bırakması icin uyarsa da soz geciremez Şehzade İbrahimin oldurulmesini buyuran IV Murat, şehzadenin giderilmesini onlemeye kalkarsa annesi Kosem Sultanın dahi oldurulmesini buyurur Kosem Sultan ise Kara Mustafa Paşayı da devletten yana alarak Şehzade İbrahimi Osmanlı tahtına hazırlamaya başlar Tahtını kimseyle paylaşmak istemeyen Sultan Murat, tahtını ister, topuzunu havada sallar ve tahtına yığılır
alıntı