MEHTER TARİHİ
MEHTER NEDİR
Mehter dost, sevgi, birlik ve kahramanlık ocağıdır Mehteri kendine has ozellikleri ile korumak yaşatmak gelecek nesil'e bırakmak her Turk'un gorevidir Mehter; mızıkacı, cadırcı, kavas gibi muhtelif manalarda kullanılmış bir tabirdir Mehter Farsca MIHTERkelimesinin Osmanlılarca ULUBUYUK manasına gelen bir kelimesinden alınmıştır Dilimizde bu kelimenin Arapcalaştırılmış şekillerinden MEHTERkullanılmaktadır
MEHTERİN ONEMİ
Bu konuyla ilgili Evliya Celebi'nin, Sultan 4Murat devrinde buyuk bir ordu olayını Şoyle anlatır Mimarların mı, yoksa mehterlerin mi alayda onceliği konusunda karar verilemez Bu hususda goruşmek uzere Mimarbaşı ile Mehterbaşı Sultan Murat'ın huzuruna cıkarlar; Mimarbaşı başlar soze: Padişahım! Mehterler pirsiz esnaf olup Cemşid sanatını tutmuş bir alay Deccal kavmidir, biz padişahımıza saraylar, selatin camileri, kopruler yaparız, İslam ordusunda luzumumuz, hizmetimiz vardır; elbet mehterlerden evvel geliriz! Der
Bunun uzerine mehterbaşı da şu iddiada bulunur
Padişahım! Hangi bir tarafa gitseniz mehabet, şevket, salabet ve şohretiniz icin, dosta duşmana karşı davul, kudum, nefir doverek gitmeniz lazımdır Cenk Meydanlarında gaziler cenge salmak icin koslere biz tokmak calarız ve askeri şevke getirip biz kaldırırız, padişahımız bir şeye uzulse huzurunda oniki makam, yirmi dort şube, yirmi dort sul, kırk sekiz terkip musiki faslı edip, padişahımızı neşelendiririz Eski hukema; saz ve soz hanende, ademin gonlune safa verir, demişler Biz de ruha gıda verir esnafız Bahusus ki nerede Resulullah'ın alemi olsa, orada dablı Ali Osman bulunmak gerekir
Bunun uzerine Sultan 4Murat, mehterlerin mimarlardan evvel gecmesini irade buyurur
İSTANBUL'UN FETHİNDE MEHTER
Fatih Sultan Mehmet, Fethin devam ettiği bir sabah şafakla beraber topcularının yanına gitti Toplar atılırken, Okmeydanı'na dolmuş binlerce ulema, hep bir ağızdan tekbir getirmeye başladılar Yuzlerce davul ve zurnadan oluşan devasa bir mehteran duşunun Osmanlı ordusuyla beraber, savaş meydanında bulunuyor Fatih Sultan Mehmet, İstanbul surlarının onune geldiğinde, 300 kişilik mehter takımında, 100 zurna, 70 davul durmadan calıyor; kalp ve ruhları coşku ve heyecana getiriyor Okmeyda'nındaki ikinci mehter de Halic surlarına hucum eden kıtaların harp şevkini artırıyordu Gok gurultusunu andıran korkunc ve insanın icini urperten sesler cıkarıyorlar, topların seslerini bile susturuyorlardı Yine Fatih Sultan Mehmet, İstanbul'a giren muhteşem zafer alayının ortasında, gozlerini yıkılmış surlara dikti, sonra atını ileri surdu Maiyet bolukleri, yeniceri arkasındaki mehteran, davul ve zurnalarını calarak devirler acıp kapayan, asırlar once mujdelenmiş olan bu mutlu gune mutluluk katıyor ve cenk havası calıyordu Zaferlerden sonra ezan okunur ve mehter calınırdı
AVRUPA'DA MEHTER MUSİKİSİNİN NE GİBİ ETKİLERİ OLMUŞTUR
18 Asırdan itibaren bircok memleketlerde mehteran boluklerinden etkilenerek buna benzer gruplar kurulmaya başlanmıştır
Bestekar Mozart ve Haydn da mehter muziğinden ilham alarak meşhur bestelerini meydana getirmişlerdir
Buyuk Alman bestecisi Beethoven'in buyuk senfonisinin son bolumu, mehterin kosuyle, davulu ve zurnasıyla seslendirilmiştir Beethoven'in Turk Marşını mehterin bir cenk marşından adapte ettiği bilinmektedir
Yine Avusturyalı Bestekar Mozart'ın, Turk askerlerinin hatıralarını terennum eden Allah Allah seslerini nakarat halinde kullanarak, Turk Marşı diye bir eser meydana getirdiği de vakıadır
Alman bestekarı Wagner bir mehter konserini dinlerken heyecanlanmış, kendisini tutamayarak İşte musiki buna derlerdiye mehter hakkında hissiyatını ifade etmiştir
18 YY icinde Avusturyalılar ve Prusyalılar, daha sonra Ruslar, Almanlar ve Fransızlar mehter teşkilatından etkilenerek mızıka takımları kurmuşlardır
MEHTER NEDİR
Mehter dost, sevgi, birlik ve kahramanlık ocağıdır Mehteri kendine has ozellikleri ile korumak yaşatmak gelecek nesil'e bırakmak her Turk'un gorevidir Mehter; mızıkacı, cadırcı, kavas gibi muhtelif manalarda kullanılmış bir tabirdir Mehter Farsca MIHTERkelimesinin Osmanlılarca ULUBUYUK manasına gelen bir kelimesinden alınmıştır Dilimizde bu kelimenin Arapcalaştırılmış şekillerinden MEHTERkullanılmaktadır
MEHTERİN ONEMİ
Bu konuyla ilgili Evliya Celebi'nin, Sultan 4Murat devrinde buyuk bir ordu olayını Şoyle anlatır Mimarların mı, yoksa mehterlerin mi alayda onceliği konusunda karar verilemez Bu hususda goruşmek uzere Mimarbaşı ile Mehterbaşı Sultan Murat'ın huzuruna cıkarlar; Mimarbaşı başlar soze: Padişahım! Mehterler pirsiz esnaf olup Cemşid sanatını tutmuş bir alay Deccal kavmidir, biz padişahımıza saraylar, selatin camileri, kopruler yaparız, İslam ordusunda luzumumuz, hizmetimiz vardır; elbet mehterlerden evvel geliriz! Der
Bunun uzerine mehterbaşı da şu iddiada bulunur
Padişahım! Hangi bir tarafa gitseniz mehabet, şevket, salabet ve şohretiniz icin, dosta duşmana karşı davul, kudum, nefir doverek gitmeniz lazımdır Cenk Meydanlarında gaziler cenge salmak icin koslere biz tokmak calarız ve askeri şevke getirip biz kaldırırız, padişahımız bir şeye uzulse huzurunda oniki makam, yirmi dort şube, yirmi dort sul, kırk sekiz terkip musiki faslı edip, padişahımızı neşelendiririz Eski hukema; saz ve soz hanende, ademin gonlune safa verir, demişler Biz de ruha gıda verir esnafız Bahusus ki nerede Resulullah'ın alemi olsa, orada dablı Ali Osman bulunmak gerekir
Bunun uzerine Sultan 4Murat, mehterlerin mimarlardan evvel gecmesini irade buyurur
İSTANBUL'UN FETHİNDE MEHTER
Fatih Sultan Mehmet, Fethin devam ettiği bir sabah şafakla beraber topcularının yanına gitti Toplar atılırken, Okmeydanı'na dolmuş binlerce ulema, hep bir ağızdan tekbir getirmeye başladılar Yuzlerce davul ve zurnadan oluşan devasa bir mehteran duşunun Osmanlı ordusuyla beraber, savaş meydanında bulunuyor Fatih Sultan Mehmet, İstanbul surlarının onune geldiğinde, 300 kişilik mehter takımında, 100 zurna, 70 davul durmadan calıyor; kalp ve ruhları coşku ve heyecana getiriyor Okmeyda'nındaki ikinci mehter de Halic surlarına hucum eden kıtaların harp şevkini artırıyordu Gok gurultusunu andıran korkunc ve insanın icini urperten sesler cıkarıyorlar, topların seslerini bile susturuyorlardı Yine Fatih Sultan Mehmet, İstanbul'a giren muhteşem zafer alayının ortasında, gozlerini yıkılmış surlara dikti, sonra atını ileri surdu Maiyet bolukleri, yeniceri arkasındaki mehteran, davul ve zurnalarını calarak devirler acıp kapayan, asırlar once mujdelenmiş olan bu mutlu gune mutluluk katıyor ve cenk havası calıyordu Zaferlerden sonra ezan okunur ve mehter calınırdı
AVRUPA'DA MEHTER MUSİKİSİNİN NE GİBİ ETKİLERİ OLMUŞTUR
18 Asırdan itibaren bircok memleketlerde mehteran boluklerinden etkilenerek buna benzer gruplar kurulmaya başlanmıştır
Bestekar Mozart ve Haydn da mehter muziğinden ilham alarak meşhur bestelerini meydana getirmişlerdir
Buyuk Alman bestecisi Beethoven'in buyuk senfonisinin son bolumu, mehterin kosuyle, davulu ve zurnasıyla seslendirilmiştir Beethoven'in Turk Marşını mehterin bir cenk marşından adapte ettiği bilinmektedir
Yine Avusturyalı Bestekar Mozart'ın, Turk askerlerinin hatıralarını terennum eden Allah Allah seslerini nakarat halinde kullanarak, Turk Marşı diye bir eser meydana getirdiği de vakıadır
Alman bestekarı Wagner bir mehter konserini dinlerken heyecanlanmış, kendisini tutamayarak İşte musiki buna derlerdiye mehter hakkında hissiyatını ifade etmiştir
18 YY icinde Avusturyalılar ve Prusyalılar, daha sonra Ruslar, Almanlar ve Fransızlar mehter teşkilatından etkilenerek mızıka takımları kurmuşlardır