ABDULLAH BİN MENAZİL
Evliyanın meşhurlarından İsmi Abdullah bin Muhammed bin Menazil, kunyesi EbU Muhammed'dir Doğum tarihi bilinmemektedir 940 (H 329) senesinde Nişabur'da vefat etti Kabri Enbar şehidliğindedir Hocası evliyanın buyuklerinden olan Hamdun Kassar hazretleridir Onun derslerinde ve sohbetlerinde yetişip zahir, batın, acık ve gizli ilimlerde alim oldu Tasavvufta yuksek haller, faziletler sahibi ve hadis ilminde alim idi Pek cok hadisi şerif dinlemiş ve yazmıştır
Abdullah bin Menazil, Hamdun bin Ahmed'den nasihat istemişti O da; Gucun yettiği ve elinden geldiği kadar dunyalık bir şey sebebiyle kızmamaya gayret etbuyurdu
Abdullah bin Menazil hazretleri buyurdu ki:
İnsanlar edebe, ilimden cok daha fazla muhtactır
Devamlı utanmaktan ve sıkılmaktan bahseden, fakat Allahu tealadan sıkılmayan kimseye ne kadar şaşılır
İhtiyacı olmayan bir şeye muhtac gozuken, muhtac olduğu bir şeyi kaybeder
Allahu teala ceşitli ibadetleri bildirdi Sabrı, sıdkı, namazı, orucu ve seher vakitleri istiğfar, tovbe etmeği buyurdu İstiğfarı en sonra soyledi Boylece kula, butun ibadetlerini, iyiliklerini kusUrlu gorup, hepsine af ve mağfiret dilemesi lazım oldu
Calışıp da tevekkul etmek, bir yere cekilip ibadet yapmaktan hayırlıdır
Kendisinden ilim oğrendiği zatta, ayıp ve kusur arayan, onun ilminden, feyiz ve bereketinden faydalanamaz
Tevekkul sahibi, her şeyden yuz cevirip Allahu tealaya donen kimsedir
Farzlardan birini eda etmeyen, sunneti yapmama belasına yakalanabilir Sunneti terk edenin ise bid'ate, hurafeye duşmesi muhakkaktır
Sahib olduğun zamanların en ustunu, nefsinin istek ve arzularından kurtulduğun ve halk icin kotu duşunmediğin vakittir
Nefsi icin bir hizmetci istemediği muddetce kul, kuldur Kendisi icin bir hizmetci istedi mi, yuksek derecesinden duşmuş ve kulluğun edeblerini terkedip sınırlarını aşmış olur Cunku başkasının kendisine hizmet etmesini isteyecek kadar nefsini buyuk gormuştur
Eğer bir kul omru boyunca bir an riya ve nifaksız kalırsa, o bir anın bereketini omrunun sonuna kadar duyar
Arif, gafletten uzak olup, hicbir zaman kendini beğenmez, ucba kapılıp kibirlenmez
Edeb nedir?diye sorulunca; Cok ceşitli tarifleri yapılmıştır Biz deriz ki, edeb insanın nefsini bilmesi, tanımasıdırbuyurdu
İnsanlar kendi şekavet ve haksızlıklarına, haddi aşmaya aşık olurlar Yani daima kendilerini bedbaht edecek şeyleri yapmak isterler
EbU Ali Dekkak, Abdullah bin Menazil'in vefatını şoyle anlatmıştır:
Bir gun EbU Ali Sekafi ile konuşuyorlardı Soz arasında Abdullah bin Menazil, EbU Ali Sekafi'ye; Olume hazır ol, cunku olumden kurtulmanın caresi yokturdedi Bunun uzerine o zat; Ey Abdullah sen de hazır ol, şuphesiz oleceksindeyince Abdullah bin Menazil hazretleri kolunu yastık gibi uzattı, başını kolunun uzerine koydu ve; İşte oldumdiyerek, kelimei şehadeti soyledi ve o anda vefat etti
Bu durum karşısında EbU Sekafi hazretleri donakaldı Soyleyecek bir soz bulamadı Cunku Abdullah bin Menazil'e fiilen mukabele etmek imkanına sahip değildi EbU Ali Sekafi'yi dunyaya bağlayan bir takım sebepler vardı Abdullah bin Menazil'in ise Allahu tealadan başka meşgUliyeti yoktu Dunya ile alakasını kesmişti
SON NEFES BELLİ OLMAZ
Abdullah bin Menazil, ulemadan, buyuk zat,
Nişabur'da yetişip, orada etti vefat
O, bir gun vaz ederken, buyurdu ki: (Ey insan!
Hazırlan son nefese, deme daha var zaman
O son nefesdediğin, gelir bu gun, ya yarın,
Şimdi ne hazırlarsan, işte o, senin karın
Her nefesi alırken, agah ol, etme gaflet,
Her birinin, son nefes olduğunu kabUl et
Her namazı kılarken, de ki: Hic belli olmaz,
Bu, benim kılacağım, belki de en son namaz
Her yemek yediğinde, de ki: Bu, son yemeğim,
Obur oğune kadar, belki gelir ecelim
Her gece abdest alıp, girerken yatağına,
De ki: Belki olurum ve cıkamam yarına)
Nasihat istemişti, kendisinden bir mu'min
Buyurdu: (Ofkelenme, dunyalık bir şey icin
İnsan ofkelenince, ortulur aklı o an,
Şeytan onun boynuna bir yulartakar heman
O, kendi aklı ile, edemez hic hareket,
Zira onun aklını, ortmuştur ofke, hiddet
Şeytanın oyuncağı, olur artık o kişi,
Onun emrine gore, yapar o, her bir işi
Peygamber efendimiz, buyurdu ki bu babda:
Hemence oturunuz, kızdıysanız ayakta
Eğer oturmakla da, sakin olmaz iseniz,
Bir mikdar yatınız ki, zail olsun ofkeniz)
Evliyanın meşhurlarından İsmi Abdullah bin Muhammed bin Menazil, kunyesi EbU Muhammed'dir Doğum tarihi bilinmemektedir 940 (H 329) senesinde Nişabur'da vefat etti Kabri Enbar şehidliğindedir Hocası evliyanın buyuklerinden olan Hamdun Kassar hazretleridir Onun derslerinde ve sohbetlerinde yetişip zahir, batın, acık ve gizli ilimlerde alim oldu Tasavvufta yuksek haller, faziletler sahibi ve hadis ilminde alim idi Pek cok hadisi şerif dinlemiş ve yazmıştır
Abdullah bin Menazil, Hamdun bin Ahmed'den nasihat istemişti O da; Gucun yettiği ve elinden geldiği kadar dunyalık bir şey sebebiyle kızmamaya gayret etbuyurdu
Abdullah bin Menazil hazretleri buyurdu ki:
İnsanlar edebe, ilimden cok daha fazla muhtactır
Devamlı utanmaktan ve sıkılmaktan bahseden, fakat Allahu tealadan sıkılmayan kimseye ne kadar şaşılır
İhtiyacı olmayan bir şeye muhtac gozuken, muhtac olduğu bir şeyi kaybeder
Allahu teala ceşitli ibadetleri bildirdi Sabrı, sıdkı, namazı, orucu ve seher vakitleri istiğfar, tovbe etmeği buyurdu İstiğfarı en sonra soyledi Boylece kula, butun ibadetlerini, iyiliklerini kusUrlu gorup, hepsine af ve mağfiret dilemesi lazım oldu
Calışıp da tevekkul etmek, bir yere cekilip ibadet yapmaktan hayırlıdır
Kendisinden ilim oğrendiği zatta, ayıp ve kusur arayan, onun ilminden, feyiz ve bereketinden faydalanamaz
Tevekkul sahibi, her şeyden yuz cevirip Allahu tealaya donen kimsedir
Farzlardan birini eda etmeyen, sunneti yapmama belasına yakalanabilir Sunneti terk edenin ise bid'ate, hurafeye duşmesi muhakkaktır
Sahib olduğun zamanların en ustunu, nefsinin istek ve arzularından kurtulduğun ve halk icin kotu duşunmediğin vakittir
Nefsi icin bir hizmetci istemediği muddetce kul, kuldur Kendisi icin bir hizmetci istedi mi, yuksek derecesinden duşmuş ve kulluğun edeblerini terkedip sınırlarını aşmış olur Cunku başkasının kendisine hizmet etmesini isteyecek kadar nefsini buyuk gormuştur
Eğer bir kul omru boyunca bir an riya ve nifaksız kalırsa, o bir anın bereketini omrunun sonuna kadar duyar
Arif, gafletten uzak olup, hicbir zaman kendini beğenmez, ucba kapılıp kibirlenmez
Edeb nedir?diye sorulunca; Cok ceşitli tarifleri yapılmıştır Biz deriz ki, edeb insanın nefsini bilmesi, tanımasıdırbuyurdu
İnsanlar kendi şekavet ve haksızlıklarına, haddi aşmaya aşık olurlar Yani daima kendilerini bedbaht edecek şeyleri yapmak isterler
EbU Ali Dekkak, Abdullah bin Menazil'in vefatını şoyle anlatmıştır:
Bir gun EbU Ali Sekafi ile konuşuyorlardı Soz arasında Abdullah bin Menazil, EbU Ali Sekafi'ye; Olume hazır ol, cunku olumden kurtulmanın caresi yokturdedi Bunun uzerine o zat; Ey Abdullah sen de hazır ol, şuphesiz oleceksindeyince Abdullah bin Menazil hazretleri kolunu yastık gibi uzattı, başını kolunun uzerine koydu ve; İşte oldumdiyerek, kelimei şehadeti soyledi ve o anda vefat etti
Bu durum karşısında EbU Sekafi hazretleri donakaldı Soyleyecek bir soz bulamadı Cunku Abdullah bin Menazil'e fiilen mukabele etmek imkanına sahip değildi EbU Ali Sekafi'yi dunyaya bağlayan bir takım sebepler vardı Abdullah bin Menazil'in ise Allahu tealadan başka meşgUliyeti yoktu Dunya ile alakasını kesmişti
SON NEFES BELLİ OLMAZ
Abdullah bin Menazil, ulemadan, buyuk zat,
Nişabur'da yetişip, orada etti vefat
O, bir gun vaz ederken, buyurdu ki: (Ey insan!
Hazırlan son nefese, deme daha var zaman
O son nefesdediğin, gelir bu gun, ya yarın,
Şimdi ne hazırlarsan, işte o, senin karın
Her nefesi alırken, agah ol, etme gaflet,
Her birinin, son nefes olduğunu kabUl et
Her namazı kılarken, de ki: Hic belli olmaz,
Bu, benim kılacağım, belki de en son namaz
Her yemek yediğinde, de ki: Bu, son yemeğim,
Obur oğune kadar, belki gelir ecelim
Her gece abdest alıp, girerken yatağına,
De ki: Belki olurum ve cıkamam yarına)
Nasihat istemişti, kendisinden bir mu'min
Buyurdu: (Ofkelenme, dunyalık bir şey icin
İnsan ofkelenince, ortulur aklı o an,
Şeytan onun boynuna bir yulartakar heman
O, kendi aklı ile, edemez hic hareket,
Zira onun aklını, ortmuştur ofke, hiddet
Şeytanın oyuncağı, olur artık o kişi,
Onun emrine gore, yapar o, her bir işi
Peygamber efendimiz, buyurdu ki bu babda:
Hemence oturunuz, kızdıysanız ayakta
Eğer oturmakla da, sakin olmaz iseniz,
Bir mikdar yatınız ki, zail olsun ofkeniz)