Bu yazımda günümüzde giderek artan sıklıkta görülebilen, çoklukla hakkında ziyade malumat sahibi olunmayan lakin son kademe büyük değer arz eden sıhhat sıkıntılarından birisi olan Ağız İçi ve Muhiti Kanserlerine değineceğim.
Ağız İçi ve Muhiti Kanserleri umumiyetle; Lisan, Lisan Kökü, Dudak, Ağız Tabanı, Yanak, Yumuşak Damak Yerleri ve Diş Etlerinde görülmektedir.
Çoklukla 45 Yaş üzerinde ortaya çıkar ve erkeklerde oluşma sıklığı hatunlara nazaran 2 kat ziyadedir.
Çoğunlukla önemsenmeyen küçük ağız içi yaralar olarak başladığı üzere erken teşhis edilmesi son kademe mühim olan, yayılarak büyüyebilen, ağrılı ve fonksiyon kaybına neden olan kanser tiplerindendir. Geciken teşhislerde biz tabiplerin tedavileri hem güçleşmektedir hem de ilerleyen kanser çeşitlerinde tedavilerimiz sonrasında yüz ve ağız deformasyonları, biçim bozuklukları, işlev kayıpları oluşabilmektedir ve velev ölümlere neden olabilmektedir.
Virüs bulaşıcılığı üzere sebeplerle oluşan kanserler olduğu kadar kırık dolgular, armonisiz protezler, diş tedavilerinde kullanılan ucuz gereçler de ağız içi ve muhiti kanserlerine neden olabilmektedir. Ayrıyeten tütün ve tütün eserleri tasarrufu, alkol tüketimi, birtakım besin unsurlarındaki karsinojen hususlar ve münhasıran dış ortamda çalışanlarda, ölçüsüz güneş ışığına maruz kalmak yahut rüzgâr altında bulunanlarda kanser riskinin arttığı bilinmektedir. Genetik yatkınlık da risk artışının nedenleri arasındadır.
Hastalarımız günlük ağız bakımlarında şahsî denetimlerini gerçekleştirmelidirler. Ağız içi, lisan, yanak, dudak ve muhitinde gördükleri beyaz, al renkli ortamları, küçük, süreksiz diyerek hafife almaksızın tüm yaraları, hassas, tahriş olmuş, kabarık ve kalın meydanları, ağızda, boğazda, diş etlerinde sıklıkla gördükleri kanamaları, seste boğukluk, kabalaşma, çiğneme ve yutkunma güçlükleri üzere şikâyetlerini ilgili bilirkişi tabiplere göstermeli, rutin denetimlerini aksatmamalıdırlar.
Vitaminsizlik, gerilim üzere vücut direncini düşürecek durumlara karşı kendilerini himayeli, tütün ve alkol tasarrufu ağır kimselerde kullanmayan kimselere nazaran ağız içi ve muhiti kanserlerinin 15 kat daha çokça görüldüğünü unutmamalıdırlar.
Başkaca ucuz materyallerin kullanıldığı dolgu, protez, implant üzere lisansı olmayan, ucuz ve kalitesiz diş tedavilerinden uzak durmaları değerlidir.
Haberli ve tecrübeli tabipler ile ilgili kurum ve kuruluşlarda kaliteli diş tedavilerini tercih etmeleri, ağız, dudak, lisan ve etrafında kesik ile yırtıklar oluşturarak yaralara neden olan kırık, keskin kenarlı çürük diş, dolgu, eski protezler üzere aksilikleri ve marazları geciktirmeden tedavi ettirmeleri gereklidir.
Ağız içi, dudak, lisan yahut etrafı ortaya çıkabilen yaraları kıymetli yahut değersiz, küçük yahut büyük, süreksiz yahut kalıcı olarak değerlendirmeksizin tabiplerine muayene ettirmeleri ve kararı hekimlerine bırakmalarını tavsiye ederim.
Unutulmamalıdır ki ağız kanserleri başlangıçta ağrısızdır. Bu sebeple de sıklıkla ihmal edilirler ve biz hekimlerin erken teşhis yakalama fırsatını kaçırmamıza neden olurlar. Kanser ilerleyerek sağlıklı ağız dokularında harabiyet oluşturdukça ağrı şikâyeti başlar ve hastaların bunu fark etmesi güç olabilir.
Erken teşhis için en küçük değişiklikte dahi tabip muayenesi ve denetimi elzemdir. Ayrıyeten nizamlı diş tabibine denetim ve muayene için gitmek tüm ağız illetleri ve kanserlerinde erken tanı için kıymetli rol oynar.
Dr. Dt. Korkut ALDEMİR
Ağız İçi ve Muhiti Kanserleri umumiyetle; Lisan, Lisan Kökü, Dudak, Ağız Tabanı, Yanak, Yumuşak Damak Yerleri ve Diş Etlerinde görülmektedir.
Çoklukla 45 Yaş üzerinde ortaya çıkar ve erkeklerde oluşma sıklığı hatunlara nazaran 2 kat ziyadedir.
Çoğunlukla önemsenmeyen küçük ağız içi yaralar olarak başladığı üzere erken teşhis edilmesi son kademe mühim olan, yayılarak büyüyebilen, ağrılı ve fonksiyon kaybına neden olan kanser tiplerindendir. Geciken teşhislerde biz tabiplerin tedavileri hem güçleşmektedir hem de ilerleyen kanser çeşitlerinde tedavilerimiz sonrasında yüz ve ağız deformasyonları, biçim bozuklukları, işlev kayıpları oluşabilmektedir ve velev ölümlere neden olabilmektedir.
Virüs bulaşıcılığı üzere sebeplerle oluşan kanserler olduğu kadar kırık dolgular, armonisiz protezler, diş tedavilerinde kullanılan ucuz gereçler de ağız içi ve muhiti kanserlerine neden olabilmektedir. Ayrıyeten tütün ve tütün eserleri tasarrufu, alkol tüketimi, birtakım besin unsurlarındaki karsinojen hususlar ve münhasıran dış ortamda çalışanlarda, ölçüsüz güneş ışığına maruz kalmak yahut rüzgâr altında bulunanlarda kanser riskinin arttığı bilinmektedir. Genetik yatkınlık da risk artışının nedenleri arasındadır.
Hastalarımız günlük ağız bakımlarında şahsî denetimlerini gerçekleştirmelidirler. Ağız içi, lisan, yanak, dudak ve muhitinde gördükleri beyaz, al renkli ortamları, küçük, süreksiz diyerek hafife almaksızın tüm yaraları, hassas, tahriş olmuş, kabarık ve kalın meydanları, ağızda, boğazda, diş etlerinde sıklıkla gördükleri kanamaları, seste boğukluk, kabalaşma, çiğneme ve yutkunma güçlükleri üzere şikâyetlerini ilgili bilirkişi tabiplere göstermeli, rutin denetimlerini aksatmamalıdırlar.
Vitaminsizlik, gerilim üzere vücut direncini düşürecek durumlara karşı kendilerini himayeli, tütün ve alkol tasarrufu ağır kimselerde kullanmayan kimselere nazaran ağız içi ve muhiti kanserlerinin 15 kat daha çokça görüldüğünü unutmamalıdırlar.
Başkaca ucuz materyallerin kullanıldığı dolgu, protez, implant üzere lisansı olmayan, ucuz ve kalitesiz diş tedavilerinden uzak durmaları değerlidir.
Haberli ve tecrübeli tabipler ile ilgili kurum ve kuruluşlarda kaliteli diş tedavilerini tercih etmeleri, ağız, dudak, lisan ve etrafında kesik ile yırtıklar oluşturarak yaralara neden olan kırık, keskin kenarlı çürük diş, dolgu, eski protezler üzere aksilikleri ve marazları geciktirmeden tedavi ettirmeleri gereklidir.
Ağız içi, dudak, lisan yahut etrafı ortaya çıkabilen yaraları kıymetli yahut değersiz, küçük yahut büyük, süreksiz yahut kalıcı olarak değerlendirmeksizin tabiplerine muayene ettirmeleri ve kararı hekimlerine bırakmalarını tavsiye ederim.
Unutulmamalıdır ki ağız kanserleri başlangıçta ağrısızdır. Bu sebeple de sıklıkla ihmal edilirler ve biz hekimlerin erken teşhis yakalama fırsatını kaçırmamıza neden olurlar. Kanser ilerleyerek sağlıklı ağız dokularında harabiyet oluşturdukça ağrı şikâyeti başlar ve hastaların bunu fark etmesi güç olabilir.
Erken teşhis için en küçük değişiklikte dahi tabip muayenesi ve denetimi elzemdir. Ayrıyeten nizamlı diş tabibine denetim ve muayene için gitmek tüm ağız illetleri ve kanserlerinde erken tanı için kıymetli rol oynar.
Dr. Dt. Korkut ALDEMİR
