AĞIZ KURULUĞU NEDENLERİ VE TEDAVİSİ
Diş hekimliğinde bu durum için “xerostomia” terimi kullanılır. Tükürük bezlerinin tükürük salgılama fonksiyonlarının azalması sonucunda ortaya çıkar.
Ağız kuruluğu oral kesimin ekolojik istikrarının bozulmasına, diş ve diş eti illetlerinin ortaya çıkmasına, kişinin yiyip içtiklerinden tat alamamasına ve kişinin hayat kalitesinin olumsuz istikamette etkilenmesine neden olmaktadır.
Ağız kuruluğunun belirtileri arasında lisanda yanma hissi, konuşma zorluğu, tat bozukluğu, kuru yiyecekleri yeme zorluğu, protez kullanmada zorluk, berbat ağız kokusu ve dudaklarda çatlak oluşumu bulunmaktadır.
Ağız kuruluğunun erken teşhisi ve komplikasyonlarının önlenebilmesi için hastanın kapsamlı bir formda muayene edilmesi gerekmektedir. Hastanın sistemik marazları, kullandığı ilaçlar, beslenme alışkanlıkları, tütün kullanma alışkanlıkları ve burun tıkanıklığı varlığı sorgulanır. Hastanın tıbbi hikayesinin yanı sıra tükürük testleri yapılarak tükürük akış ölçüsünün ölçülmesi ve ‘’mikroflora analizi’’ ile ağız kuruluğunun kaynağı tespit edilebilmektedir.
Ağız Kuruluğunun Sebepleri
- Kimi ilaçların yan tesirleri: Ağrı kesiciler, tansiyon ve depresyon ilaçları üzere 400’ den çokça ilaç ağız kuruluğuna neden olabilir.
- Marazlar: Diyabet, Parkinson marazı, HIV AIDS üzere tükürük bezlerini etkileyen marazlar ağız kuruluğuna sebep olabilir.
- Kemoterapi: Kanser tedavisi için kullanılan ilaçlar ağızda kuruluk hissine neden olabilir.
- Radyoterapi: Baş ve boyun kanserlerinin tedavisi sırasında tükürük bezleri radyasyona maruz kalırsa hasar görebilir.
- Tükürük bezlerinin cerrahi olarak çıkarılması
- Kafein ve alkol tüketimi
- Sigara tasarrufu
Ağız Kuruluğu Nasıl Tedavi Edilir ?
Ağız kuruluğunu tedavi etmenin kalıcı yolu sebebini ortadan kaldırmaktır. Ağız kuruluğunun nedeni ilaçlarsa ilaç yahut ilacın dozu değiştirilebilir. Sorun tükürük bezlerinin az çalışmasından kaynaklanıyorsa müsait bir ilaç önerilebilir. Lakin ağız kuruluğunun sebebi ortadan kaldırılamayacaksa sık sık su içilmesi, kahve ve çay üzere kafeinli içeceklerden uzak durulması, şekersiz sakız çiğnenmesi, tütün ve alkol tasarrufundan uzak durulması, florlu diş macunları ve gargaraların tertipli olarak kullanılması ve bileşiminde alkol bulunan ağız bakım eserlerinden uzak durulması önerilir.
Diş hekimliğinde bu durum için “xerostomia” terimi kullanılır. Tükürük bezlerinin tükürük salgılama fonksiyonlarının azalması sonucunda ortaya çıkar.
Ağız kuruluğu oral kesimin ekolojik istikrarının bozulmasına, diş ve diş eti illetlerinin ortaya çıkmasına, kişinin yiyip içtiklerinden tat alamamasına ve kişinin hayat kalitesinin olumsuz istikamette etkilenmesine neden olmaktadır.
Ağız kuruluğunun belirtileri arasında lisanda yanma hissi, konuşma zorluğu, tat bozukluğu, kuru yiyecekleri yeme zorluğu, protez kullanmada zorluk, berbat ağız kokusu ve dudaklarda çatlak oluşumu bulunmaktadır.
Ağız kuruluğunun erken teşhisi ve komplikasyonlarının önlenebilmesi için hastanın kapsamlı bir formda muayene edilmesi gerekmektedir. Hastanın sistemik marazları, kullandığı ilaçlar, beslenme alışkanlıkları, tütün kullanma alışkanlıkları ve burun tıkanıklığı varlığı sorgulanır. Hastanın tıbbi hikayesinin yanı sıra tükürük testleri yapılarak tükürük akış ölçüsünün ölçülmesi ve ‘’mikroflora analizi’’ ile ağız kuruluğunun kaynağı tespit edilebilmektedir.
Ağız Kuruluğunun Sebepleri
- Kimi ilaçların yan tesirleri: Ağrı kesiciler, tansiyon ve depresyon ilaçları üzere 400’ den çokça ilaç ağız kuruluğuna neden olabilir.
- Marazlar: Diyabet, Parkinson marazı, HIV AIDS üzere tükürük bezlerini etkileyen marazlar ağız kuruluğuna sebep olabilir.
- Kemoterapi: Kanser tedavisi için kullanılan ilaçlar ağızda kuruluk hissine neden olabilir.
- Radyoterapi: Baş ve boyun kanserlerinin tedavisi sırasında tükürük bezleri radyasyona maruz kalırsa hasar görebilir.
- Tükürük bezlerinin cerrahi olarak çıkarılması
- Kafein ve alkol tüketimi
- Sigara tasarrufu
Ağız Kuruluğu Nasıl Tedavi Edilir ?
Ağız kuruluğunu tedavi etmenin kalıcı yolu sebebini ortadan kaldırmaktır. Ağız kuruluğunun nedeni ilaçlarsa ilaç yahut ilacın dozu değiştirilebilir. Sorun tükürük bezlerinin az çalışmasından kaynaklanıyorsa müsait bir ilaç önerilebilir. Lakin ağız kuruluğunun sebebi ortadan kaldırılamayacaksa sık sık su içilmesi, kahve ve çay üzere kafeinli içeceklerden uzak durulması, şekersiz sakız çiğnenmesi, tütün ve alkol tasarrufundan uzak durulması, florlu diş macunları ve gargaraların tertipli olarak kullanılması ve bileşiminde alkol bulunan ağız bakım eserlerinden uzak durulması önerilir.