Allahın sıfatları
Allahın Zati Sıfatları
Bu sıfatlar yalnızca Allaha mahsus olan, başka varliklarda bulunmayan sifatlardir Bunlari şoyle siralayabiliriz:
1 VucUd: Allahın var olması demektir Onun varlığı kendindendir, var olması kendi zatının varlığı gereğidir Diğer varlıklar gibi kendisini var edecek bir başkasına ihtiyacı yoktur Zaten başkasına muhtac olan ilah olamaz Allahın varlığı her şeyden oncedir Halbuki etrafımızda gorduğumuz butun varlıklar sonradan meydana gelmiştir Sonradan var olanlar, adından anlaşılacağı uzere bir başkası tarafından var edilmişlerdir; yani bunlar var olabilmeleri icin Allahın kendilerini var etmesine muhtactırlar Yuce Allah kendisinden olan bu varlığını devam ettirmek icin de hic bir yere ihtiyac duymaz Onun yok olduğu hicbir an duşunulemez
2 Kıdem: Allahın varlığının ezeli olması, başlangıcının evvelinin, oncesinin olmaması demektir Hicbir şey yok iken, bu evren yaratılmadan once de O vardı Allahın varlığı şu anda, onceki tarihlerde başlamıştır demek asla doğru olmaz Boyle bir tarih vermek ancak sonradan olan varlıklar icin soz konusudur; cunku onlar once yok iken sonradan varolmuşlardır O, her şeyden oncedir; kendisinden sonraya hicbir şeyin kalmayacağı sondur; varlığı apacıktır; gercek mahiyeti insan icin gizlidir O her şeyi bilir(Hadid SUresi: 3 ayet)
3 Beka: Allahın sonsuza deşin ebedi olarak varolması demektir Allah ezelden beri varolduğu gibi sonraya doğru da, ebediyen varolacaktır Onun icin yokluk, yok olduğu an duşunulemez Bu ancak sonradan bir başkası tarafından var edilenler icin soylenebilir; cunku onlar once yok iken, sonradan varolmuşlardır Yeryuzunde bulunan her şey fanidir, gelip gecici, yok olucudur Ancak Yuce ve Comert olan Rabbımızın varlığı bakidir, ebedidir, son bulmaz(Rahman SUresi: 2627 ayetler)
4 Vahdaniyet: Allahın bir ve tek olması demektir O zatında, sıfatlarında ve işlerinde bir olup eşi, benzeri ve ortağı olmayandır İslamiyet Allahın tek oluşu inancı uzerine kurulmuş bir dindir ve bu ozelliği ile diğer ilahi dinlerle aynıdır Ey Muhammet deki: Allah bir tektir, O hicbir yere muhtac değildir Doğurmamış ve doğmamıştır Hicbir şey Ona denk değildir(İhlas Suresi)
5 Kıyam Binefsihi: Varlığının kendisinden olması demektir O varlığı icin bir iken Allah kendi zatının gereği olarak vardı Varolması varlığını devam ettirmesi icin hicbir şeye muhtac değildir Her şeyin yaratıcısı olan Allah dilerse onları var eder, varlıklarını devam ettirir, dilerse yok eder Allah, Ondan başka tanrı olmayan diri ve her an yaratıklarını gozetip duran, hicbir şeye muhtac olmayandır(Ali Imran SUresi: 2 ayet)
6 Muhalifetun lil Havadis: Sonradan olanlarla benzememek demektir Allah sonradan varolan varlıkların hicbirine benzemez Biz Onu nasıl duşunursek duşunelim, O bu duşunduklerimizden, hatır ve hayalimizden gecen şeylerin hepsinden başkadır ve hicbirisine benzemez Onun benzeri hicbir şey yoktur O işitendir, gorendir(ŞUra SUresi: 11 ayet)
Allahın SubUti Sıfatları
Bu goreceğimiz sıfatların benzerleri sınırlı ve vasıtalı olarak insanlara verilmiş olsa da, Allahın kendisine has olan bu sıfatları sınırsızdır ve herhangi bir vasıtaya muhtac değildir
1 Hayat: Allahın diri ve canlı olması demektir Allah ezeli ve ebedi olan hayat ile diri ve canlıdır Onun icin olum, uyku, dalgınlık, gaflet gibi şeyler asla duşunulemez; cunku bu ve benzeri şeyler eksikliktir, gucsuzluktur O daima hayat sahibidir Olumsuz, diri olan Allaha guven, Onu ozenerek tesbih et(Furkan SUresi: 58 ayet)
2 İlim: Allahın her şeyi bilmesi demektir Evrendeki hicbir şey Onun bilgisinin dışında değildir Allahın ilmi her şeyi kuşatmıştır Onun ilmi ezelidir, sınırsızdır, hicbir şey Onun ilminin dışında meydana gelmez İnsanların ilmi ise, sonradan kazanılan, belli ve sınırlı bir ilimdir Goruleni de gorulmeyeni de bilen, yucelerin yucesi olan Allaha gore, aranızdan sozu gizleyen ile acığa vuran ve geceye burunerek ( gecenin karanlığına ) gizlenip gunduz ortaya cıkan arasında fark yoktur(Rad SUresi: 910 ayetler)
İcinizde olanı gizleseniz de acıklasanız da Allah onu bilir Goklerde olanları da yerde olanları da bilir Allahın her şeye gucu yeter(Ali Imran SUresi: 23 ayet)
3 İrade: Allahın dilemesi, istemesi demektir Allah, dilediği gibi hukmeder, istediğini yapar ve bunları yerine getirmek icin hicbir şeye muhtac değildir Hur serbest olarak dilediğini yapar, dilediğini yapmaz Evrendeki her şey Onun bu sıfatı ile yaratılmakta ve meydana gelmektedir
Bir şeyin olmasını istediğimiz zaman sozumuz sadece OL demektir ve o hemen oluverir(Nahl SUresi: 40 ayet)
4 Kudret: Allahın gucu olması, istediği her şeyi yapabilmesi demektir Allahın evrende dilediği gibi hukmetmesi, tercihini kullanmaya gucunun, kudretinin yetmesi demektir Allahın sonsuz, bitmek, tukenmek bilmeyen kudreti ve gucu vardır Onun ezeli olan guc ve kudretinin dışında kalan hicbir şey yoktur Dilerse bu evren gibi daha bir cok evrenler yaratmağa gucu yettiği gibi, yaratıkları bir anda yok etmeğe de gucu yeter Yıldızlara, aya, guneşe bakarak bu gucun buyukluğunu, sınırsızlığını, ebediliğini daha iyi kavrarız
Şuphe yok ki Allah her şeyi yapmağa, her şeye guc yetirmeğe kadirdir(Bakara SUresi: 20 ayet)
5 Semi: Allahın her şeyi işitip duyması demektir Onun işitmesine hicbir şekilde sınır ve kısıtlama yoktur İnsanlar belli şiddetteki sesleri işitebilirler İşitmek icin bir takım araclara ve organlara sahip olmak gerekir Arada hava olmasa, insanlar birbirlerini duyamazlar Allahın işitmesi doğrudan doğruyadır Bu turlu araclara, organlara ihtiyacı yoktur
Şuphe yok ki Allah işitendir, bilendir(Bakara SUresi: 181 ayet),
Bilin ki, Allah işitir ve bilir(Bakara SUresi: 244 ayet)
6 Basar: Yuce Allahın her şeyi gorup gozetmesi olmak demektir Onun gormesinden hicbir şey uzak ve gizli değildir, goremeyeceği hicbir şey ve yer yoktur Onun gormesine uzaklık, yakınlık veya aşırı aydınlık gibi yaratıklarla ilgili şeylerin hicbir şekilde etkisi olmaz Her yerde olup biten her şeyi gorur, bilir ve anında haberi olur
Allah yaptıklarınızı hakkıyla gorur(Enfal SUresi: 244 ayet)
7 Kelam: Yuce Allahın konuşması ve soylemesi olmak demektir Allahın konuşması, sese ve harflere ihtiyac duymadan olur Bu ezeli ve ebedi olan sıfatı ile peygamberlerine soylemiş emirler vermiş yasaklarını bildirmiştir İşte boylece ilahi kitaplar meydana gelmiştir Yuce Allahın konuşamaması, dilsiz olması asla duşunulemez
Allah Musaya da hitap ile konuştu(Nisa SUresi: 169 ayet)
8 Tekvin: Yuce Allahın yoktan var edip yaratması demektir şu evrende var olan ve varlığını devam ettirmekte olan her şeyi O, ezeli ve ebedi olan tekvin sıfatının gereği olarak yaratmıştır Allahın yaratmak, yaşatmak, rızkları vermek, bol bol nimetler ihsan etmek, odullendirmek, cezalandırmak, affetmek, oldurmek, diriltmek gibi butun işleri bu sıfatının gereğidir
Allah once mahlUkatı yaratır, olumden sonra onu tekrar diriltir Sonunda Ona doneceksiniz(RUm SUresi: 11 ayet)
Allahın Fiili Sıfatları
Yuce Allahın fiili sıfatları pek coktur; bunların hepsini saymak mumkun değildir Ancak bunlara birkac ornek vermekle yetinelim
Halk: Yaratmak demektir Butun varlıkları yaratan Hz Allahtır Hicbir mahlukun herhangi bir şeyi yaratmağa gucu yoktur
İnşa: Yoktan var etmek demektir Evrendeki tum varlıkları yoktan var eden Yuce Allahtır Yaratıklarınsa yoktan var etme gucu yoktur
İbda': Yuce Allah'ın, aslı ve benzeri olmaksızın icat etmesi demektir
İhya: Yuce Allahın diriltmesi demektir Bir yaratığa can verip onu yaşama ulaştırmak, diriltmek ancak Allaha mahsustur
İmate: Yuce Allahın oldurmesi, hayata son vermesi demektir Bir yaratığa can veren Hz Allah dilediği zamanda onun yaşamına da son verir
Terzik: Yuce Allahın rızk vermesi demektir Allah (cc) Rab olmasının gereği sayısız ceşit ve ihtiyacta olan mahlukatın rızkını da yaratır O, yaşamlarını devam ettirebilmeleri icin muhtac oldukları besinleri yoktan var edip onlara sunar
Allahın Zati Sıfatları
Bu sıfatlar yalnızca Allaha mahsus olan, başka varliklarda bulunmayan sifatlardir Bunlari şoyle siralayabiliriz:
1 VucUd: Allahın var olması demektir Onun varlığı kendindendir, var olması kendi zatının varlığı gereğidir Diğer varlıklar gibi kendisini var edecek bir başkasına ihtiyacı yoktur Zaten başkasına muhtac olan ilah olamaz Allahın varlığı her şeyden oncedir Halbuki etrafımızda gorduğumuz butun varlıklar sonradan meydana gelmiştir Sonradan var olanlar, adından anlaşılacağı uzere bir başkası tarafından var edilmişlerdir; yani bunlar var olabilmeleri icin Allahın kendilerini var etmesine muhtactırlar Yuce Allah kendisinden olan bu varlığını devam ettirmek icin de hic bir yere ihtiyac duymaz Onun yok olduğu hicbir an duşunulemez
2 Kıdem: Allahın varlığının ezeli olması, başlangıcının evvelinin, oncesinin olmaması demektir Hicbir şey yok iken, bu evren yaratılmadan once de O vardı Allahın varlığı şu anda, onceki tarihlerde başlamıştır demek asla doğru olmaz Boyle bir tarih vermek ancak sonradan olan varlıklar icin soz konusudur; cunku onlar once yok iken sonradan varolmuşlardır O, her şeyden oncedir; kendisinden sonraya hicbir şeyin kalmayacağı sondur; varlığı apacıktır; gercek mahiyeti insan icin gizlidir O her şeyi bilir(Hadid SUresi: 3 ayet)
3 Beka: Allahın sonsuza deşin ebedi olarak varolması demektir Allah ezelden beri varolduğu gibi sonraya doğru da, ebediyen varolacaktır Onun icin yokluk, yok olduğu an duşunulemez Bu ancak sonradan bir başkası tarafından var edilenler icin soylenebilir; cunku onlar once yok iken, sonradan varolmuşlardır Yeryuzunde bulunan her şey fanidir, gelip gecici, yok olucudur Ancak Yuce ve Comert olan Rabbımızın varlığı bakidir, ebedidir, son bulmaz(Rahman SUresi: 2627 ayetler)
4 Vahdaniyet: Allahın bir ve tek olması demektir O zatında, sıfatlarında ve işlerinde bir olup eşi, benzeri ve ortağı olmayandır İslamiyet Allahın tek oluşu inancı uzerine kurulmuş bir dindir ve bu ozelliği ile diğer ilahi dinlerle aynıdır Ey Muhammet deki: Allah bir tektir, O hicbir yere muhtac değildir Doğurmamış ve doğmamıştır Hicbir şey Ona denk değildir(İhlas Suresi)
5 Kıyam Binefsihi: Varlığının kendisinden olması demektir O varlığı icin bir iken Allah kendi zatının gereği olarak vardı Varolması varlığını devam ettirmesi icin hicbir şeye muhtac değildir Her şeyin yaratıcısı olan Allah dilerse onları var eder, varlıklarını devam ettirir, dilerse yok eder Allah, Ondan başka tanrı olmayan diri ve her an yaratıklarını gozetip duran, hicbir şeye muhtac olmayandır(Ali Imran SUresi: 2 ayet)
6 Muhalifetun lil Havadis: Sonradan olanlarla benzememek demektir Allah sonradan varolan varlıkların hicbirine benzemez Biz Onu nasıl duşunursek duşunelim, O bu duşunduklerimizden, hatır ve hayalimizden gecen şeylerin hepsinden başkadır ve hicbirisine benzemez Onun benzeri hicbir şey yoktur O işitendir, gorendir(ŞUra SUresi: 11 ayet)
Allahın SubUti Sıfatları
Bu goreceğimiz sıfatların benzerleri sınırlı ve vasıtalı olarak insanlara verilmiş olsa da, Allahın kendisine has olan bu sıfatları sınırsızdır ve herhangi bir vasıtaya muhtac değildir
1 Hayat: Allahın diri ve canlı olması demektir Allah ezeli ve ebedi olan hayat ile diri ve canlıdır Onun icin olum, uyku, dalgınlık, gaflet gibi şeyler asla duşunulemez; cunku bu ve benzeri şeyler eksikliktir, gucsuzluktur O daima hayat sahibidir Olumsuz, diri olan Allaha guven, Onu ozenerek tesbih et(Furkan SUresi: 58 ayet)
2 İlim: Allahın her şeyi bilmesi demektir Evrendeki hicbir şey Onun bilgisinin dışında değildir Allahın ilmi her şeyi kuşatmıştır Onun ilmi ezelidir, sınırsızdır, hicbir şey Onun ilminin dışında meydana gelmez İnsanların ilmi ise, sonradan kazanılan, belli ve sınırlı bir ilimdir Goruleni de gorulmeyeni de bilen, yucelerin yucesi olan Allaha gore, aranızdan sozu gizleyen ile acığa vuran ve geceye burunerek ( gecenin karanlığına ) gizlenip gunduz ortaya cıkan arasında fark yoktur(Rad SUresi: 910 ayetler)
İcinizde olanı gizleseniz de acıklasanız da Allah onu bilir Goklerde olanları da yerde olanları da bilir Allahın her şeye gucu yeter(Ali Imran SUresi: 23 ayet)
3 İrade: Allahın dilemesi, istemesi demektir Allah, dilediği gibi hukmeder, istediğini yapar ve bunları yerine getirmek icin hicbir şeye muhtac değildir Hur serbest olarak dilediğini yapar, dilediğini yapmaz Evrendeki her şey Onun bu sıfatı ile yaratılmakta ve meydana gelmektedir
Bir şeyin olmasını istediğimiz zaman sozumuz sadece OL demektir ve o hemen oluverir(Nahl SUresi: 40 ayet)
4 Kudret: Allahın gucu olması, istediği her şeyi yapabilmesi demektir Allahın evrende dilediği gibi hukmetmesi, tercihini kullanmaya gucunun, kudretinin yetmesi demektir Allahın sonsuz, bitmek, tukenmek bilmeyen kudreti ve gucu vardır Onun ezeli olan guc ve kudretinin dışında kalan hicbir şey yoktur Dilerse bu evren gibi daha bir cok evrenler yaratmağa gucu yettiği gibi, yaratıkları bir anda yok etmeğe de gucu yeter Yıldızlara, aya, guneşe bakarak bu gucun buyukluğunu, sınırsızlığını, ebediliğini daha iyi kavrarız
Şuphe yok ki Allah her şeyi yapmağa, her şeye guc yetirmeğe kadirdir(Bakara SUresi: 20 ayet)
5 Semi: Allahın her şeyi işitip duyması demektir Onun işitmesine hicbir şekilde sınır ve kısıtlama yoktur İnsanlar belli şiddetteki sesleri işitebilirler İşitmek icin bir takım araclara ve organlara sahip olmak gerekir Arada hava olmasa, insanlar birbirlerini duyamazlar Allahın işitmesi doğrudan doğruyadır Bu turlu araclara, organlara ihtiyacı yoktur
Şuphe yok ki Allah işitendir, bilendir(Bakara SUresi: 181 ayet),
Bilin ki, Allah işitir ve bilir(Bakara SUresi: 244 ayet)
6 Basar: Yuce Allahın her şeyi gorup gozetmesi olmak demektir Onun gormesinden hicbir şey uzak ve gizli değildir, goremeyeceği hicbir şey ve yer yoktur Onun gormesine uzaklık, yakınlık veya aşırı aydınlık gibi yaratıklarla ilgili şeylerin hicbir şekilde etkisi olmaz Her yerde olup biten her şeyi gorur, bilir ve anında haberi olur
Allah yaptıklarınızı hakkıyla gorur(Enfal SUresi: 244 ayet)
7 Kelam: Yuce Allahın konuşması ve soylemesi olmak demektir Allahın konuşması, sese ve harflere ihtiyac duymadan olur Bu ezeli ve ebedi olan sıfatı ile peygamberlerine soylemiş emirler vermiş yasaklarını bildirmiştir İşte boylece ilahi kitaplar meydana gelmiştir Yuce Allahın konuşamaması, dilsiz olması asla duşunulemez
Allah Musaya da hitap ile konuştu(Nisa SUresi: 169 ayet)
8 Tekvin: Yuce Allahın yoktan var edip yaratması demektir şu evrende var olan ve varlığını devam ettirmekte olan her şeyi O, ezeli ve ebedi olan tekvin sıfatının gereği olarak yaratmıştır Allahın yaratmak, yaşatmak, rızkları vermek, bol bol nimetler ihsan etmek, odullendirmek, cezalandırmak, affetmek, oldurmek, diriltmek gibi butun işleri bu sıfatının gereğidir
Allah once mahlUkatı yaratır, olumden sonra onu tekrar diriltir Sonunda Ona doneceksiniz(RUm SUresi: 11 ayet)
Allahın Fiili Sıfatları
Yuce Allahın fiili sıfatları pek coktur; bunların hepsini saymak mumkun değildir Ancak bunlara birkac ornek vermekle yetinelim
Halk: Yaratmak demektir Butun varlıkları yaratan Hz Allahtır Hicbir mahlukun herhangi bir şeyi yaratmağa gucu yoktur
İnşa: Yoktan var etmek demektir Evrendeki tum varlıkları yoktan var eden Yuce Allahtır Yaratıklarınsa yoktan var etme gucu yoktur
İbda': Yuce Allah'ın, aslı ve benzeri olmaksızın icat etmesi demektir
İhya: Yuce Allahın diriltmesi demektir Bir yaratığa can verip onu yaşama ulaştırmak, diriltmek ancak Allaha mahsustur
İmate: Yuce Allahın oldurmesi, hayata son vermesi demektir Bir yaratığa can veren Hz Allah dilediği zamanda onun yaşamına da son verir
Terzik: Yuce Allahın rızk vermesi demektir Allah (cc) Rab olmasının gereği sayısız ceşit ve ihtiyacta olan mahlukatın rızkını da yaratır O, yaşamlarını devam ettirebilmeleri icin muhtac oldukları besinleri yoktan var edip onlara sunar
