Bitkilerle Tedavi - Alternatif Tıp Tedavisi Önerileri - Bitkisel Tedavide Dikkat Edilmesi Gerekenler - Tamamlayıcı Tedavi
Akupunktur, aromaterapi, şiropraktik uygulamalar, ayuverdik tıp ve homeopati uygulamaları bu grupta toplanabilir. Bu uygulamalrdan en çok kullanılan yöntem geleneksel Çin tıbbı yöntemlerinden olan akupunkturdur. İğneler kullanarak veya ısı (moxibustion), basınç (acupressure), elektrik akımı (elektro akupunktur), lazer (lazer akupunktur) uygulamaları ile yapılabilir. Akupunkturun ağrı, bulantı, kusma kontrolünde olumlu etkileri vardır. Ayrıca bu uygulamaya bağlı enfeksiyonlar, pnömotoraks, hepatit gibi yan etkileri görülebilir (Ernst E, 1999).
Aromaterapi ise, bitkilerden çıkarılan kokulu yağ konsantrelerinin tıbbi kullanımıdır. Aromatik yağların masaj ile kullanımlarına ait 12 çalışmadan 6’sında relaksasyon etkisinin olduğu belirtiliyor. Diğerlerinin hafif ve geçici anksiyolitik etkisi vardır (Br.J.Gen Pract 2000;50:493-6).
Şiropraktik uygulamalar, kişinin sağlık durumunun en önemli belirleyicisi sinir sistemidir, inanışına dayanır. Hastalıkların çoğunun spinal sublüksasyonlarla ve diğer sinir hasarlanmaları ile oluştuğu ve spinal maniplasyonlarla bunların düzeldiği iddia edilir. “Chiropractor” lar hızlı veya yavaş tekniklerle yaptığı spinal manipülasyonlarla ve bazı doğal ilaçlarla tekniği uygularlar. Bazı baş ve boyun ağrılarında olumlu etkileri görülmüştür. Akut bel ağrısında etkili, kronik bel ağrısında etkisiz bulunmuştur (Ann Intern Med 1992;117: 590-8).
Manuel iyileşme
Meditasyon, törapötik dokunma, reiki gibi relaksasyon tekniklerini içerir. Meditasyon, kişinin kafasındaki olumsuz düşüncelerden arındırdığına inanılan tedavi yöntemlerinin genel ifadesidir. Konsantrasyona dayalı (transandantal meditasyon...) ve hafızayı doldurmaya dayalı (Vipassana) yöntemleridir. Fizyolojik etkileri relaksasyondur. kardiyovasküler (AKB ve nabız), endokrin (stres hormonları azalır) cevaplar oluşabilir. Kardiyovasküler risk faktörlerini, kronik ağrıyı ve anksiyeteyi kontrol ettiğine inanılır. Gerilimi artırma, anksiyete, depresyon ve konfüzyon gibi yan etkiler görülebilir (meditasyon hastalığı) (Astin J Meditasyon, 2000).
Biyolojik ve Farmakolojik Tedaviler
Ozon tedavisi, alınan 300 ml kadar kanın ozon ve oksijende oluşan gazla ex-vivo olarak muamelesinde sonra kanın hastaya reinfüze edilmesi ile yapılır. Klinik araştırmalarda hiçbir etkisinin olmadığı rapor edilmiştir. Hepatit gelişebildiği ve beş ölüm vakası rapor edilmiştir (Zuckschwert, 1987;8-39).
Köpek balığı kıkırdağı: Çekiç kafalı köpek balığı kıkırdağında iki glikoprotein izole edilmiştir. (sphyrnastatin 1 ve 2) ve güçlü antianjiogenik etkisinin olduğu rapor edilmiştir. Makromoleküller intestinal yoldan absorbe edilemediği için bu glikoproteinlerin yeterli kan düzeyi tartışmalıdır. Yaşam kalitesi, anoreksi ve ağrıda kısmi iyileşme rapor edilmiştir.
Etkinliğinin araştırıldığı 60 kanserli hastada hiçbir kısmi cevap veya tam cevap elde edilememiştir (JCO 1998;16:3649-55).
Hidrazin, fosfoenolpiruvat karbokinaz enzimi (glukoneogenezde önemli) inhibitörüdür ve kaşekside önemlidir. Kontrollü 4 çalışmada sürviye bir katkısının olmadığı ortaya konmuştur (JCO 1994;12:1126).
HASTALARA ÖNERİLER
Konvansiyonel tedaviler yerine alternatif tedaviler uygulamayın
Doktorunuzun uygun gördüğü tamamlayıcı tedavileri kendinizi daha iyi hissetmek için kullanabilirsiniz.
Tamamlayıcı tedavi yöntemlerini kullanmadığınız zaman kanserinizin daha hızlı büyüdüğünü düşünmeyin.
Kullandığınız alternatif tedaviyi doktorunuza bildirin, bazı yöntemler KT veya RT ile etkileşebilir.
Bu yöntemleri güvenilir bilimsel kaynaklardan araştırın
Bazı ticari Web sayfaların kontrolsüz üretilen yöntemlerin reklamını yaptıklarını bilin.
DOKTORLARA ÖNERİLER
• Alternatif ve tamamlayıcı tedavi yöntemleri ile ilgili bilgi toplayınız, önyargısız olarak bu yöntemleri tartışacak durumda olunuz.
• Etkinliği bilimsel yöntemlerle ispatlanmamış ürünleri hastalara önermeyiniz.
• Özellikle hastalarda beklenmedik bir sağlık problemi ile karşılaştığınızda bitkisel bir ürünü kullanıp kullanmadıklarını sorunuz.
• Hastaların sorunlarına bilimsel yanıtlar veriniz, onların tercihlerini yargılayıcı olmayın.
• Tartışma şeklinizi hastaya göre ferdileştiriniz.
Sonuç olarak, alternatif tedaviler direkt olarak veya standart tedavi almalarını geciktirdiği için indirekt olarak zararlar verebilirler. Bazı tamamlayıcı tedavi yöntemlerinin semptom kontrolü ve yaşam kalitesinin iyileştirilmesinde katkıları vardır. Ama, kanseri tedavi etmede etkili bulunan bir alternatif tedavi yöntemi yoktur. Konu ile ilgili kanıta dayalı veri azdır. Yapılan çalışmaların çoğunun metodu ve analizi bilimsel değildir.
Doç. Dr. Şeref Kömürcü
alıntı
Akupunktur, aromaterapi, şiropraktik uygulamalar, ayuverdik tıp ve homeopati uygulamaları bu grupta toplanabilir. Bu uygulamalrdan en çok kullanılan yöntem geleneksel Çin tıbbı yöntemlerinden olan akupunkturdur. İğneler kullanarak veya ısı (moxibustion), basınç (acupressure), elektrik akımı (elektro akupunktur), lazer (lazer akupunktur) uygulamaları ile yapılabilir. Akupunkturun ağrı, bulantı, kusma kontrolünde olumlu etkileri vardır. Ayrıca bu uygulamaya bağlı enfeksiyonlar, pnömotoraks, hepatit gibi yan etkileri görülebilir (Ernst E, 1999).
Aromaterapi ise, bitkilerden çıkarılan kokulu yağ konsantrelerinin tıbbi kullanımıdır. Aromatik yağların masaj ile kullanımlarına ait 12 çalışmadan 6’sında relaksasyon etkisinin olduğu belirtiliyor. Diğerlerinin hafif ve geçici anksiyolitik etkisi vardır (Br.J.Gen Pract 2000;50:493-6).
Şiropraktik uygulamalar, kişinin sağlık durumunun en önemli belirleyicisi sinir sistemidir, inanışına dayanır. Hastalıkların çoğunun spinal sublüksasyonlarla ve diğer sinir hasarlanmaları ile oluştuğu ve spinal maniplasyonlarla bunların düzeldiği iddia edilir. “Chiropractor” lar hızlı veya yavaş tekniklerle yaptığı spinal manipülasyonlarla ve bazı doğal ilaçlarla tekniği uygularlar. Bazı baş ve boyun ağrılarında olumlu etkileri görülmüştür. Akut bel ağrısında etkili, kronik bel ağrısında etkisiz bulunmuştur (Ann Intern Med 1992;117: 590-8).
Manuel iyileşme
Meditasyon, törapötik dokunma, reiki gibi relaksasyon tekniklerini içerir. Meditasyon, kişinin kafasındaki olumsuz düşüncelerden arındırdığına inanılan tedavi yöntemlerinin genel ifadesidir. Konsantrasyona dayalı (transandantal meditasyon...) ve hafızayı doldurmaya dayalı (Vipassana) yöntemleridir. Fizyolojik etkileri relaksasyondur. kardiyovasküler (AKB ve nabız), endokrin (stres hormonları azalır) cevaplar oluşabilir. Kardiyovasküler risk faktörlerini, kronik ağrıyı ve anksiyeteyi kontrol ettiğine inanılır. Gerilimi artırma, anksiyete, depresyon ve konfüzyon gibi yan etkiler görülebilir (meditasyon hastalığı) (Astin J Meditasyon, 2000).
Biyolojik ve Farmakolojik Tedaviler
Ozon tedavisi, alınan 300 ml kadar kanın ozon ve oksijende oluşan gazla ex-vivo olarak muamelesinde sonra kanın hastaya reinfüze edilmesi ile yapılır. Klinik araştırmalarda hiçbir etkisinin olmadığı rapor edilmiştir. Hepatit gelişebildiği ve beş ölüm vakası rapor edilmiştir (Zuckschwert, 1987;8-39).
Köpek balığı kıkırdağı: Çekiç kafalı köpek balığı kıkırdağında iki glikoprotein izole edilmiştir. (sphyrnastatin 1 ve 2) ve güçlü antianjiogenik etkisinin olduğu rapor edilmiştir. Makromoleküller intestinal yoldan absorbe edilemediği için bu glikoproteinlerin yeterli kan düzeyi tartışmalıdır. Yaşam kalitesi, anoreksi ve ağrıda kısmi iyileşme rapor edilmiştir.
Etkinliğinin araştırıldığı 60 kanserli hastada hiçbir kısmi cevap veya tam cevap elde edilememiştir (JCO 1998;16:3649-55).
Hidrazin, fosfoenolpiruvat karbokinaz enzimi (glukoneogenezde önemli) inhibitörüdür ve kaşekside önemlidir. Kontrollü 4 çalışmada sürviye bir katkısının olmadığı ortaya konmuştur (JCO 1994;12:1126).
HASTALARA ÖNERİLER
Konvansiyonel tedaviler yerine alternatif tedaviler uygulamayın
Doktorunuzun uygun gördüğü tamamlayıcı tedavileri kendinizi daha iyi hissetmek için kullanabilirsiniz.
Tamamlayıcı tedavi yöntemlerini kullanmadığınız zaman kanserinizin daha hızlı büyüdüğünü düşünmeyin.
Kullandığınız alternatif tedaviyi doktorunuza bildirin, bazı yöntemler KT veya RT ile etkileşebilir.
Bu yöntemleri güvenilir bilimsel kaynaklardan araştırın
Bazı ticari Web sayfaların kontrolsüz üretilen yöntemlerin reklamını yaptıklarını bilin.
DOKTORLARA ÖNERİLER
• Alternatif ve tamamlayıcı tedavi yöntemleri ile ilgili bilgi toplayınız, önyargısız olarak bu yöntemleri tartışacak durumda olunuz.
• Etkinliği bilimsel yöntemlerle ispatlanmamış ürünleri hastalara önermeyiniz.
• Özellikle hastalarda beklenmedik bir sağlık problemi ile karşılaştığınızda bitkisel bir ürünü kullanıp kullanmadıklarını sorunuz.
• Hastaların sorunlarına bilimsel yanıtlar veriniz, onların tercihlerini yargılayıcı olmayın.
• Tartışma şeklinizi hastaya göre ferdileştiriniz.
Sonuç olarak, alternatif tedaviler direkt olarak veya standart tedavi almalarını geciktirdiği için indirekt olarak zararlar verebilirler. Bazı tamamlayıcı tedavi yöntemlerinin semptom kontrolü ve yaşam kalitesinin iyileştirilmesinde katkıları vardır. Ama, kanseri tedavi etmede etkili bulunan bir alternatif tedavi yöntemi yoktur. Konu ile ilgili kanıta dayalı veri azdır. Yapılan çalışmaların çoğunun metodu ve analizi bilimsel değildir.
Doç. Dr. Şeref Kömürcü
alıntı