Kanımız dışarıdan aldığımız besinleri, oksijeni ve vücudumuzda oluşan hormon ve proteinleri doku ve organlara taşırken, doku ve organlarda oluşan atık ve zararlı hususları de vücudumuzdan uzaklaştırmaktadır. Bu taşıyıcılık vazifesinin yanında vücudumuzu mikroplara ve başka çevresel zararlara karşı himaye üzere çok kıymetli işlevleri vardır. Kandaki hücresel elemanlar 1) Al kan hücreleri (alyuvarlar), 2) Beyaz kan hücreleri (akyuvarlar), 3) Pıhtılaşma pulcukları (trombositler) dır. Alyuvarların içinde oksijen taşıyan hemoglobin denen çok kıymetli bir unsur bulunur. Büyük evlat ve erişkinlerde kan üretim tarafı yani kan fabrikası en önemli kemik iliğidir. Alışılagelmiş bir erişkinde kemik iliğinde günde ortalama 500 milyar hücre üretilir. Veladet öncesi, yenidoğan ve erken çocukluk devirlerinde kan prodüksiyonu ve kan kıymetleri erişkin bir kişinin kıymetlerinden farklılık göstermektedir. Bu nedenle hiçbir formda erişkin kan bedellerini çocuklarınkiyle bir tutmamak gerekir.
Anemi, kan hemoglobin ve hematokrit konsantrasyonunun yaşa ve cinse nazaran belirlenmiş sıradan bedellerin altına inmesi olarak tanımlanır. Tam kan sayımı sonuç evraklarında kan kıymetlerinin düşük yahut yüksek diye belirtilmesi erişkin kişilerin alışılagelmiş kıymetlerine nazaran yapılmaktadır. Çocuklarda ise olağan bedeller yaşa nazaran değişkenlik gösterdiği için bu sonuçların tabip tarafından başkaca kıymetlendirilmesi gerekmektedir. Anemi bir bulgu ve sonuçtur. Kıymetli olan anemiye neden olan kaynağın ve illetin gecikmeden ortaya çıkarılması ve tedavi edilmesidir. Anemili bir evladı en âlâ değerlendirebilecek tabipler ise Evlat Hematoloji uzmanlarıdır.
Anemi nedenleri
Anemiler esas dört nedenle ortaya çıkabilir:
Alyuvar imalat bozukluğu; kemik iliğinin gereğince çalışmaması, (ilik kuruması- aplastik anemi, enfeksiyon, ilaç yahut kanser) yahut iliğin çalışmasını sağlayan eritropoetin hususunun zayıflığı (kronik böbrek yetmezliği, hipotiroidi, romatizmal hastalıklar)
Alyuvarların olgunlaşmasındaki bozukluklar (örn; demir eksikliği, akdeniz anemisi, kurşun zehirlenmesi, vitamin B12 eksikliği, folat eksikliği)
Alyuvarların vaktinden evvel yıkılması ve yok edilmesi (örn; alyuvar zarında bozukluk yahut içindeki unsurlarda eksiklikler, hemoglobin yapısında bozukluklar, bağışıklık sistem bozuklukları, dalağın ziyade çalışması vb..)
Kan kayıpları (kanamalar)
Anemik hastada hangi bulgular görülebilir?
Aneminin sık görülen bulguları halsizlik, iştahsızlık, çabuk yorulma ve solukluktur. Anemi, bebeklerde huzursuzluk, beslenme güçlüğü, ağlarken morarma, büyüme ve gelişmelerinde duraklama ile kendini gösterebilir. Mahsusen demir eksikliği ve vitamin B12 eksikliğine bağlı anemide mektep muvaffakiyetinde düşme, unutkanlık, meale ve algılama güçlüğü, zeka seviyesinde azalma görülebilir. Kemik ve eklem ağrıları, lenf bezelerinde büyüme, karaciğer ve dalak büyüklüğü ile birlikte anemi olması lösemi ve gayri birtakım değerli illetleri akla getirir. Çarpıntı, baş ağrısı, sık hastalanma, yenmemesi gereken toprak, sıva, buz üzere hususları yeme isteği, tırnaklarda bozukluk, tad alma duyusunda kayıp, lisanda ağrı ve ağız kenarlarında yaralar olabilir.
Anemi kuşkusu olan evlatta birinci yapılacak laboratuvar tetkikleri nelerdir?
Tam kan sayımı
Periferik yayma kıymetlendirilmesi
Retikülosit sayımı
Ferritin ve CRP
Hikaye, muayene ve bu incelemeler ile anemi nedeni hakkında ön fikir elde edildikten sonra anemiye sebep olan asıl durumun eksper doktorlarca ortaya çıkarılması ve elverişli formda tedavi edilmesi en akıllıca yaklaşımdır.
Anemi, kan hemoglobin ve hematokrit konsantrasyonunun yaşa ve cinse nazaran belirlenmiş sıradan bedellerin altına inmesi olarak tanımlanır. Tam kan sayımı sonuç evraklarında kan kıymetlerinin düşük yahut yüksek diye belirtilmesi erişkin kişilerin alışılagelmiş kıymetlerine nazaran yapılmaktadır. Çocuklarda ise olağan bedeller yaşa nazaran değişkenlik gösterdiği için bu sonuçların tabip tarafından başkaca kıymetlendirilmesi gerekmektedir. Anemi bir bulgu ve sonuçtur. Kıymetli olan anemiye neden olan kaynağın ve illetin gecikmeden ortaya çıkarılması ve tedavi edilmesidir. Anemili bir evladı en âlâ değerlendirebilecek tabipler ise Evlat Hematoloji uzmanlarıdır.
Anemi nedenleri
Anemiler esas dört nedenle ortaya çıkabilir:
Alyuvar imalat bozukluğu; kemik iliğinin gereğince çalışmaması, (ilik kuruması- aplastik anemi, enfeksiyon, ilaç yahut kanser) yahut iliğin çalışmasını sağlayan eritropoetin hususunun zayıflığı (kronik böbrek yetmezliği, hipotiroidi, romatizmal hastalıklar)
Alyuvarların olgunlaşmasındaki bozukluklar (örn; demir eksikliği, akdeniz anemisi, kurşun zehirlenmesi, vitamin B12 eksikliği, folat eksikliği)
Alyuvarların vaktinden evvel yıkılması ve yok edilmesi (örn; alyuvar zarında bozukluk yahut içindeki unsurlarda eksiklikler, hemoglobin yapısında bozukluklar, bağışıklık sistem bozuklukları, dalağın ziyade çalışması vb..)
Kan kayıpları (kanamalar)
Anemik hastada hangi bulgular görülebilir?
Aneminin sık görülen bulguları halsizlik, iştahsızlık, çabuk yorulma ve solukluktur. Anemi, bebeklerde huzursuzluk, beslenme güçlüğü, ağlarken morarma, büyüme ve gelişmelerinde duraklama ile kendini gösterebilir. Mahsusen demir eksikliği ve vitamin B12 eksikliğine bağlı anemide mektep muvaffakiyetinde düşme, unutkanlık, meale ve algılama güçlüğü, zeka seviyesinde azalma görülebilir. Kemik ve eklem ağrıları, lenf bezelerinde büyüme, karaciğer ve dalak büyüklüğü ile birlikte anemi olması lösemi ve gayri birtakım değerli illetleri akla getirir. Çarpıntı, baş ağrısı, sık hastalanma, yenmemesi gereken toprak, sıva, buz üzere hususları yeme isteği, tırnaklarda bozukluk, tad alma duyusunda kayıp, lisanda ağrı ve ağız kenarlarında yaralar olabilir.
Anemi kuşkusu olan evlatta birinci yapılacak laboratuvar tetkikleri nelerdir?
Tam kan sayımı
Periferik yayma kıymetlendirilmesi
Retikülosit sayımı
Ferritin ve CRP
Hikaye, muayene ve bu incelemeler ile anemi nedeni hakkında ön fikir elde edildikten sonra anemiye sebep olan asıl durumun eksper doktorlarca ortaya çıkarılması ve elverişli formda tedavi edilmesi en akıllıca yaklaşımdır.