Anjiyo, anjiyografi ya da arteriografi özellikle atardamar, toplardamar ve kalbin içini(lümen) görüntüleyen medikal görüntüleme tekniğidir Genellikle radyoopak bir ajanin damar yoluna verilip Xray ışınları ile fluroskopi metoduyla görüntü oluşturmasına dayanır
Serebral Anjiyografi
Yunanca angeion damarve graphein yazmakkaydetmekanlamlarına gelmektedir Kan damarları görüntüsü veya filmi anjiyograf ya da anjiyogram olarak adlandırılmaktadır Anjiyograf kelime olarak hem arteriogram hem de venogramı karşılasada, günlük kullanımda anjiyogram ve arteriogram eş anlamlı olarak kullanılmaktadır Buna karşın venogram terminolojisi daha nadir kullanılmaktadır
Anjiyograf terminolojisi kesin sınırlar içinde projeksiyonel radiograf başlığı altında konumlandırılsada, hiçbir durumda BT anjiyograf ve MR anjiyograf gibi damar görüntüleme teknikleri arasında kullanılmamıştır
Teknik ilk olarak 1927'de Portekizli bilimadamı ve nörolojist Egas Moniz tarafından Lizbon Üniversitesi'nde Xray serebral anjiyografisinde çeşitli sinirsel kaynaklı örneğin tümör, arter hastalıkları, arteriovenöz malformasyonlar gibi hastalıkların teşhisinde kullanılmıştır Egos Moniz bu alanda ilk akla gelen isimler arasında kabul edilir Moniz ilk serebral anjiyogramı 1927'de Lizbon'da, Reynaldo Cid dos Santos ise ilk aortagramı aynı şehirde 1929'da gerçekleştirmiştir 1953'te Seldinger Tekniği'nin ortaya konmasıyla, süreç daha güvenli hale gelmiş ve artık vasküler lümen içinde kalmak için keskin aletlerin kullanılmasına gerek kalmamıştır
Anjiyogram uygulanan tekniğe bağlı olarak femoral arterden, kalbin sol kısmına ve arteriel sisteme; ya da jugular veya femoral venden, kalbin sağ kısmına ve venöz sisteme ulaşım sağlar Kateterlerin kullanıldığı bir sistemle renk verici bir ajanın (xray absorpsiyonu sonucu renk gösteren) kana verilmesi sonucu onu Xray görüntülemesinde görünür yapmasına dayanır
Anjiyo işleminde kasıkta bulunan atardamardan yerleştirilen kateter sayesinde, ince ve içi boş olan plastik teller kullanılmakta, kalp damarlarının ağzına kadar ilerletilerek boyalı madde verilmekte ve damarların mevcut durumu görüntülenmektedir İşlemde ilk önce sol koroner damar, akabinde de sağ koroner damar filme alınmaktadır Anjiyo işleminden sonra kasık bölgesinde bulunan kateter hemen çekilir Çekildikten sonra atardamarın kanama yapmaması için buraya baskı uygulanır Bu baskı esnasında bir miktar acı duyulabilir Kanamanın tekrar olmaması için bu bölge üzerine kum torbası konmakta ve belli bir süre sırt üstü yatılması gerekmektedir
Serebral Anjiyografi
Yunanca angeion damarve graphein yazmakkaydetmekanlamlarına gelmektedir Kan damarları görüntüsü veya filmi anjiyograf ya da anjiyogram olarak adlandırılmaktadır Anjiyograf kelime olarak hem arteriogram hem de venogramı karşılasada, günlük kullanımda anjiyogram ve arteriogram eş anlamlı olarak kullanılmaktadır Buna karşın venogram terminolojisi daha nadir kullanılmaktadır
Anjiyograf terminolojisi kesin sınırlar içinde projeksiyonel radiograf başlığı altında konumlandırılsada, hiçbir durumda BT anjiyograf ve MR anjiyograf gibi damar görüntüleme teknikleri arasında kullanılmamıştır
Teknik ilk olarak 1927'de Portekizli bilimadamı ve nörolojist Egas Moniz tarafından Lizbon Üniversitesi'nde Xray serebral anjiyografisinde çeşitli sinirsel kaynaklı örneğin tümör, arter hastalıkları, arteriovenöz malformasyonlar gibi hastalıkların teşhisinde kullanılmıştır Egos Moniz bu alanda ilk akla gelen isimler arasında kabul edilir Moniz ilk serebral anjiyogramı 1927'de Lizbon'da, Reynaldo Cid dos Santos ise ilk aortagramı aynı şehirde 1929'da gerçekleştirmiştir 1953'te Seldinger Tekniği'nin ortaya konmasıyla, süreç daha güvenli hale gelmiş ve artık vasküler lümen içinde kalmak için keskin aletlerin kullanılmasına gerek kalmamıştır
Anjiyogram uygulanan tekniğe bağlı olarak femoral arterden, kalbin sol kısmına ve arteriel sisteme; ya da jugular veya femoral venden, kalbin sağ kısmına ve venöz sisteme ulaşım sağlar Kateterlerin kullanıldığı bir sistemle renk verici bir ajanın (xray absorpsiyonu sonucu renk gösteren) kana verilmesi sonucu onu Xray görüntülemesinde görünür yapmasına dayanır
Anjiyo işleminde kasıkta bulunan atardamardan yerleştirilen kateter sayesinde, ince ve içi boş olan plastik teller kullanılmakta, kalp damarlarının ağzına kadar ilerletilerek boyalı madde verilmekte ve damarların mevcut durumu görüntülenmektedir İşlemde ilk önce sol koroner damar, akabinde de sağ koroner damar filme alınmaktadır Anjiyo işleminden sonra kasık bölgesinde bulunan kateter hemen çekilir Çekildikten sonra atardamarın kanama yapmaması için buraya baskı uygulanır Bu baskı esnasında bir miktar acı duyulabilir Kanamanın tekrar olmaması için bu bölge üzerine kum torbası konmakta ve belli bir süre sırt üstü yatılması gerekmektedir