Ankara savaşı hakkında kısa bilgi
Osmanli sultani Yildirim Bayezid ile Timur Han'nin 1402 senesinde Ankara'da yaptiklari muharebe Yildirim Bayezid Han; Nigbolu zaferiyle Rumeli'de Osmanli hakimiyetini te'sis ettikten sonra, Anadolu'da birligi saglamak icin harekete gecti Bu niyetle Aydin, Mentese, Karaman ve isfendiyarogullari beyliklerine son verdi Ancak bu beyliklerin basindaki beyler, Asya'da kuvvetli bir devlet kurup, batiya yonelen Timur Han'a sigindilar Ayni sekilde TimUr Han'nin hukumdarligina son verdigi Karakoyunlu beyi Kara YUsuf ile Tebriz hukumdari Ahmed Bey de Yildirim Bayezid'e siginmis, Erzincan beyi Mutahharten de akrabalarini Yildirim Bayezid'e gondererek yardim istemisdi TimUr Han'a siginan Anadolu beyleri, Osmanli sultani hakkinda; TimUr Han'nin onunden kacan beylerde Yildirim Bayezid'e Timur'la ilgili olmadik seyler soyleyip kotuleyerek, her iki musluman Turk hukumdarinin arasini actilar, iki taraf da karsilikli kendilerine siginanlari mudafaa ettiler TimUr Han, Yildirim Bayezid'e mektup gondererek kendisine siginanlarin iadesini istedi Bu mektuplarda her iki hukumdarin birbirlerine hakaret dolu sozlere yer verdikleri ilim adamlari arasinda kabul gormemektedir Bu gun bilinen hakaret dolu mektuplarin sahte oldugu isbatlanmistir Yildirim Bayezid, TimUr Han'nin istegini kabul etmeyince savas kacinilmaz oldu
TimUr Han, kuvvetli bir ordu ile, Anadolu iclerine dogru harekete gecti Bunu haber alan Yildirim Bayezid de, Istanbul kusatmasini kaldirarak, kuvvetlerini Bursa'da toplamaya basladi Bursa'dan hareket eden Osmanli ordusu, iki koldan yuruyerek Ankara onune geldi Bu sirada TimUr Han Sivas'i ele gecirmisdi Onun, Sivas'da oldugunu haber alan Yildirim Bayezid, agirliklarinin bir kismini Ankara'da birakarak Akdagmadeni ve Kadisehri daglik mintikasinda mevzi almak istedi, iki ordunun oncu kuvvetleri Sivas ve Tokat bolgelerinde karsilastilar ise de, Osmanli sultani Sivas ile Tokat arasindaki gecitleri tuttugundan, burada muharebe yapmayi kendisi icin tehlikeli goren Timur Han Kayseri'ye dogru yurudu Timur Han, Bayezid'i kendisine dogru cekmek istediyse de duruma vakif olan Yildirim Bayezid bu oyuna gelmedi ve yapacagi taarruzun zamanini bekledi
TimUr Han Kirsehir uzerinden hizla Ankara onlerine gelerek kaleyi kusatti Kale muhafizi YakUb Bey, kaleyi siddetle mudafaa etti TimUr Han Osmanli ordusunun gelecegini tahmin ettigi yolu iyice tahkirn etti Osmanli ordusu ise onun hic beklemedigi taraftan ve tahmininden cok erken Ankara onlerine geldi
Osmanli ordusunun merkezinde sultan Yildirim Bayezid bulunuyordu Yaninda sadrazam Candarlizade Ali Pasa, sehzade Isa, Mustafa ve Musa Celebiler yer aliyordu Sag cenahta bulunan Anadolu birliklerine vezir TimUrtas Pasa, sol cenahta yer alan Rumeli birliklerine sehzade Suleyman Sah kumanda ediyordu, ihtiyat kuvvetlerinin basinda da Sehzade Mehmed Celebi bulunuyordu Sol cenahin ihtiyat kuvvetlerini, Sirbistan despotu ve Sultan'nin kayin biraderi Stefan Lazrevic'in kumandasinda yirmi bine yakin zirhli sirp askeri meydana getiriyordu Merkez ihtiyatinda Karakoyunlular, sag cenahin ihtiyatinda Kara tatarlar denilen Turklesmis Mogollar yer aliyordu Ayrica Suleyman Sah'in kumandasinda akinci kuvvetleri de vardi Osmanli askerinin sayisi yetmis binden fazla idi
TimUr Han, ordusunun merkezinde yer almisti Torunu Muhammed Mirza, zirhli ve atli olan Maveraunnehr askeri ile ihtiyatta idi Diger torunlari Pir Muhammed ve Iskender Mirza, Muhammed Mirza'nin yaninda yer aliyorlardi Sag cenaha ucuncu oglu Miransah, sol cenaha ise dorduncu oglu Sahruh Mirza kumanda ediyordu Zirhli otuz iki fil, ordunun onunde dizilmisti Ikiye ayrilmis olan merkez kuvvetlerin sag tarafina TimUr Han'nin ikinci oglu Omer Seyh Mirza, sol tarafina ise Emir Celal islam kumanda ediyordu Akkoyunlu sultani Osman Bey ile Emir Cihan Sah'in tumenleri sag cenahin onunde yeralmisti Mutahharten Bey Karamanoglu, Aydinoglu, Menteseogiu, Germiyanoglu, Saruhanoglu ve Candaroglu, sag cenahta yer almislardi Cagatay sultani Mahmud Han, Timur'un yaninda idi
Muharebe gunu sabah namazindan sonra Yildirim Bayezid, askerlerine veciz bir hitabede bulundu Fakat karsi taraf da sunni musluman ve Turk oldugu icin, askerin, hiristiyan ordularina karsi gosterdigi basariyi gosteremiyecegi ortada idi
Iki ordu, Ankara'nin kuzey dogusundaki Cubuk ovasinda 28 Temmuz 1402 tarihinde karsilasti Burada, o devrin en buyuk kumandanlarindan ikisi arasinda tarihin en buyuk savaslarindan biri oldu Fil gormemis Osmanli atlari urktu Osmanli ordusundaki Kara tatarlarin aniden TimUr tarafina gecip, Rumeli sipahilerinin arkasindan ok atmaya baslamalari, Osmanlinin taarruz gucunu kirdi Bu sirada Osmanli ordusundaki Karaman, Candar, Germiyan, Aydin, Mentese ve Saruhanli sipahileri karsi tarafta bayrak acmis olan beylerini gorunce, TimUr Han'in tarafina gectiler Yildirim Bayezid'in yaninda az bir asker kaldi Osmanli ordusunun bir kismi geri cekildi Kara TimUrtas ve Firuz pasalar, birlikleri tamamen bozuluncaya kadar dayandilar Yildirim Bayezid gun batarken uc bin kisi ile Cataltepe'de muharebeye devam ediyordu Burada suren uc saatlik vurusmadan sonra maglUbiyeti anlayinca etrafindaki askerleri yararak kurtulmak istedi Yildirim Bayezid'in ati yaralaninca oglu ile beraber Cagatay hani sultan Mahmud Han'in kumanda ettigi birlik tarafindan esir alindi
TimUr Han kendisini iyi karsiladi ve tesellide bulundu Bir Osmanli padisahina yarasir sekilde, izzet ve ikramda bulundu Timur'un, Yildirim Bayezid'e iyi davranmadigi iddialari uydurmadir Ancak esaret zilletini cekemeyen Yildirim Bayezid Han, kederinden ve nefes darligindan kirk dort yasinda vefat etti TimUr Han olum haberini alinca; Yazik oldu, buyuk bir mucahid kaybettikdemekten kendini alamadi
Ankara savasi ortacagin en buyuk meydan muharebesidir Iki yuz binden fazla Turk askeri birbiri ile savasmistir Anadolu topraklarinda iki musluman devlet arasinda yapilmis olan buyuk meydan muharebelerindendir Ankara savasinin onemli neticeleri arasinda; AnadoluTurk birliginin parcalanmasi, Bizans ve istanbul fethinin elli yil daha uzamasi ve Osmanli Devleti'nin gelismesinin en azindan yarim asirdan daha fazla gecikmesi sayilabilir
TimUr Han, Ankara savasinda kirk bine yakin zayiat vermistir Halbuki o bu muharebeye kadar alti binden fazla kayip vermemisti Buna Osmanli ordusundaki sevk ve idarenin mukemmeliyeti sebeb olmustur Bazi tarihciler, Yildirim Bayezid ile harb ettigi icin TimUr Han'i haksiz olarak kotulemekte, harp sahasinda olanlari, zulum ve ortaligi kana boyamak seklinde bildirmektedir Halbuki bunun iki devlet arasinda bir hakimiyet savasi oldugu unutulmamali, bu savas tarafsiz ele alinip degerlendirilmelidir
Osmanli sultani Yildirim Bayezid ile Timur Han'nin 1402 senesinde Ankara'da yaptiklari muharebe Yildirim Bayezid Han; Nigbolu zaferiyle Rumeli'de Osmanli hakimiyetini te'sis ettikten sonra, Anadolu'da birligi saglamak icin harekete gecti Bu niyetle Aydin, Mentese, Karaman ve isfendiyarogullari beyliklerine son verdi Ancak bu beyliklerin basindaki beyler, Asya'da kuvvetli bir devlet kurup, batiya yonelen Timur Han'a sigindilar Ayni sekilde TimUr Han'nin hukumdarligina son verdigi Karakoyunlu beyi Kara YUsuf ile Tebriz hukumdari Ahmed Bey de Yildirim Bayezid'e siginmis, Erzincan beyi Mutahharten de akrabalarini Yildirim Bayezid'e gondererek yardim istemisdi TimUr Han'a siginan Anadolu beyleri, Osmanli sultani hakkinda; TimUr Han'nin onunden kacan beylerde Yildirim Bayezid'e Timur'la ilgili olmadik seyler soyleyip kotuleyerek, her iki musluman Turk hukumdarinin arasini actilar, iki taraf da karsilikli kendilerine siginanlari mudafaa ettiler TimUr Han, Yildirim Bayezid'e mektup gondererek kendisine siginanlarin iadesini istedi Bu mektuplarda her iki hukumdarin birbirlerine hakaret dolu sozlere yer verdikleri ilim adamlari arasinda kabul gormemektedir Bu gun bilinen hakaret dolu mektuplarin sahte oldugu isbatlanmistir Yildirim Bayezid, TimUr Han'nin istegini kabul etmeyince savas kacinilmaz oldu
TimUr Han, kuvvetli bir ordu ile, Anadolu iclerine dogru harekete gecti Bunu haber alan Yildirim Bayezid de, Istanbul kusatmasini kaldirarak, kuvvetlerini Bursa'da toplamaya basladi Bursa'dan hareket eden Osmanli ordusu, iki koldan yuruyerek Ankara onune geldi Bu sirada TimUr Han Sivas'i ele gecirmisdi Onun, Sivas'da oldugunu haber alan Yildirim Bayezid, agirliklarinin bir kismini Ankara'da birakarak Akdagmadeni ve Kadisehri daglik mintikasinda mevzi almak istedi, iki ordunun oncu kuvvetleri Sivas ve Tokat bolgelerinde karsilastilar ise de, Osmanli sultani Sivas ile Tokat arasindaki gecitleri tuttugundan, burada muharebe yapmayi kendisi icin tehlikeli goren Timur Han Kayseri'ye dogru yurudu Timur Han, Bayezid'i kendisine dogru cekmek istediyse de duruma vakif olan Yildirim Bayezid bu oyuna gelmedi ve yapacagi taarruzun zamanini bekledi
TimUr Han Kirsehir uzerinden hizla Ankara onlerine gelerek kaleyi kusatti Kale muhafizi YakUb Bey, kaleyi siddetle mudafaa etti TimUr Han Osmanli ordusunun gelecegini tahmin ettigi yolu iyice tahkirn etti Osmanli ordusu ise onun hic beklemedigi taraftan ve tahmininden cok erken Ankara onlerine geldi
Osmanli ordusunun merkezinde sultan Yildirim Bayezid bulunuyordu Yaninda sadrazam Candarlizade Ali Pasa, sehzade Isa, Mustafa ve Musa Celebiler yer aliyordu Sag cenahta bulunan Anadolu birliklerine vezir TimUrtas Pasa, sol cenahta yer alan Rumeli birliklerine sehzade Suleyman Sah kumanda ediyordu, ihtiyat kuvvetlerinin basinda da Sehzade Mehmed Celebi bulunuyordu Sol cenahin ihtiyat kuvvetlerini, Sirbistan despotu ve Sultan'nin kayin biraderi Stefan Lazrevic'in kumandasinda yirmi bine yakin zirhli sirp askeri meydana getiriyordu Merkez ihtiyatinda Karakoyunlular, sag cenahin ihtiyatinda Kara tatarlar denilen Turklesmis Mogollar yer aliyordu Ayrica Suleyman Sah'in kumandasinda akinci kuvvetleri de vardi Osmanli askerinin sayisi yetmis binden fazla idi
TimUr Han, ordusunun merkezinde yer almisti Torunu Muhammed Mirza, zirhli ve atli olan Maveraunnehr askeri ile ihtiyatta idi Diger torunlari Pir Muhammed ve Iskender Mirza, Muhammed Mirza'nin yaninda yer aliyorlardi Sag cenaha ucuncu oglu Miransah, sol cenaha ise dorduncu oglu Sahruh Mirza kumanda ediyordu Zirhli otuz iki fil, ordunun onunde dizilmisti Ikiye ayrilmis olan merkez kuvvetlerin sag tarafina TimUr Han'nin ikinci oglu Omer Seyh Mirza, sol tarafina ise Emir Celal islam kumanda ediyordu Akkoyunlu sultani Osman Bey ile Emir Cihan Sah'in tumenleri sag cenahin onunde yeralmisti Mutahharten Bey Karamanoglu, Aydinoglu, Menteseogiu, Germiyanoglu, Saruhanoglu ve Candaroglu, sag cenahta yer almislardi Cagatay sultani Mahmud Han, Timur'un yaninda idi
Muharebe gunu sabah namazindan sonra Yildirim Bayezid, askerlerine veciz bir hitabede bulundu Fakat karsi taraf da sunni musluman ve Turk oldugu icin, askerin, hiristiyan ordularina karsi gosterdigi basariyi gosteremiyecegi ortada idi
Iki ordu, Ankara'nin kuzey dogusundaki Cubuk ovasinda 28 Temmuz 1402 tarihinde karsilasti Burada, o devrin en buyuk kumandanlarindan ikisi arasinda tarihin en buyuk savaslarindan biri oldu Fil gormemis Osmanli atlari urktu Osmanli ordusundaki Kara tatarlarin aniden TimUr tarafina gecip, Rumeli sipahilerinin arkasindan ok atmaya baslamalari, Osmanlinin taarruz gucunu kirdi Bu sirada Osmanli ordusundaki Karaman, Candar, Germiyan, Aydin, Mentese ve Saruhanli sipahileri karsi tarafta bayrak acmis olan beylerini gorunce, TimUr Han'in tarafina gectiler Yildirim Bayezid'in yaninda az bir asker kaldi Osmanli ordusunun bir kismi geri cekildi Kara TimUrtas ve Firuz pasalar, birlikleri tamamen bozuluncaya kadar dayandilar Yildirim Bayezid gun batarken uc bin kisi ile Cataltepe'de muharebeye devam ediyordu Burada suren uc saatlik vurusmadan sonra maglUbiyeti anlayinca etrafindaki askerleri yararak kurtulmak istedi Yildirim Bayezid'in ati yaralaninca oglu ile beraber Cagatay hani sultan Mahmud Han'in kumanda ettigi birlik tarafindan esir alindi
TimUr Han kendisini iyi karsiladi ve tesellide bulundu Bir Osmanli padisahina yarasir sekilde, izzet ve ikramda bulundu Timur'un, Yildirim Bayezid'e iyi davranmadigi iddialari uydurmadir Ancak esaret zilletini cekemeyen Yildirim Bayezid Han, kederinden ve nefes darligindan kirk dort yasinda vefat etti TimUr Han olum haberini alinca; Yazik oldu, buyuk bir mucahid kaybettikdemekten kendini alamadi
Ankara savasi ortacagin en buyuk meydan muharebesidir Iki yuz binden fazla Turk askeri birbiri ile savasmistir Anadolu topraklarinda iki musluman devlet arasinda yapilmis olan buyuk meydan muharebelerindendir Ankara savasinin onemli neticeleri arasinda; AnadoluTurk birliginin parcalanmasi, Bizans ve istanbul fethinin elli yil daha uzamasi ve Osmanli Devleti'nin gelismesinin en azindan yarim asirdan daha fazla gecikmesi sayilabilir
TimUr Han, Ankara savasinda kirk bine yakin zayiat vermistir Halbuki o bu muharebeye kadar alti binden fazla kayip vermemisti Buna Osmanli ordusundaki sevk ve idarenin mukemmeliyeti sebeb olmustur Bazi tarihciler, Yildirim Bayezid ile harb ettigi icin TimUr Han'i haksiz olarak kotulemekte, harp sahasinda olanlari, zulum ve ortaligi kana boyamak seklinde bildirmektedir Halbuki bunun iki devlet arasinda bir hakimiyet savasi oldugu unutulmamali, bu savas tarafsiz ele alinip degerlendirilmelidir