Antalya halk oyunları
Antalyanın halk oyunları hakkında bilgiKadın Giysileri
1. Başa Giyilenler: Bordo fes, para çelgi, pullu şifon, renkli yazma, oyalı yazma,
2. Sırta Giyilenler: İşlik (gömlek) delme (iç yelek), kebe (cepken), kuşak, üçetek (Sitare), golan (kolon), şalvar, öncek, boyunluk,
3. Ayağa Giyilenler: Yün çorap (desenli-renkli), çarık, yemeni,
4. Takılar: Sıra inci, altın para, gerdanlık, gümüş bağırlık, Zülüf bastı,
5. Süsler
6. Saç Şekilleri: Boncuklu belik,
7. Aksesuvar: Gümüş tokalı kemer.
Erkek Giysileri
1. Başa Giyilenler: Bordo fes, poşu (ipek),
2. Sırta Giyilenler: İşlik, kapalı mintan, göynek (alacak), cepken (kebe), şalvar (çağşır), acem kuşağı, golan, poşu, Trablus kuşağı, dizlik, kısa potur,
3. Ayağa Giyilenler: Çorap, çarık, çizme, tozluk,
4. Aksesuvar: Piştol tabanca, yağlık (işlemeli), tütünlük.
Antalya yöresi giysilerinin derlenebileceği alan, Yörük yaşamının daha taze yaşandığı Korkuteli, Elmalı ve çevresi idi. Bununla beraber Serik-Manavgat ve çevresinden derleme çalışması içerisine alınmıştır. Bu doğrultuda yapılan çalışmalar sonucunda derlenen malzemeler değerlendirilerek aşağıdaki bilgilere ulaşılmıştır.
Antalya bölgesinin “Teke Sancağı” içerisinde bulunması ve aynı özellikleri göstermesi kaçınılmaz bir gerçektir. Bugünde Teke bölgesi dediğimiz bu bölge büyük oranlarda Yörük yaşam ve iskanına ev sahipliği yapmış ve yapmaktadır. Bölgenin yüzyıllardan bu yana Sarıkeçili, Karakoyunlu, Yeniosmanlı, Eskiyörük, Honamlı vb. Yörük aşiretlerinin iskan ettiği bir bölge olması özelliği ile genel anlamda Yörük kültürünün kesin bir hakimiyeti söz konusudur.
Bu nedenle yörenin giysi ve oyun özelliklerini Yörüklerde aramak ve bulmak mümkündür.
Yapılan çalışmalar sonucunda; Antalya’da halk oyunları giysisi dönem dönem küçük değişiklikler olmasına karşın şu şekilde oluşmaktadır.
OYUNLARIN ÇALGILARI
Meydanlarda ve Kapalı Yerlerde: Meydan Sazı, Kaval.
Alyazma- Zeybek, Erkek, Tek- Toplu.
Dimi dimi -
Doneley - Kaşık, Erkek, Tek -Toplu,
Gökte de yıldız yüzaltmış -
Kaşık oyunu, Erkek, Tek - Toplu,
Kaşıklı zeybek- Türkülü.
Gölhisar Zeybeği - Erkek.
Hasanbey Zeybeği - Erkek, Tek- Toplu.
Haymanalı -
Kabardıç - Zeybek, Erkek, Tek-Toplu.
Kaşık oyunu- Erkek-Kadın, Tek-Toplu
Mengi-
Peşrev oyunu -
Sallama -Kaşık oyunu, Erkek, Tek-Toplu.
Sektirme-Kaşık oyunu, Erkek, Tek-Toplu.
Serik kıvrak Zeybeği -
Zeybek- Erkek, Tek-Toplu,
Yayla yolları-
Kaşık oyunu- Erkek, Tek-Toplu.
Antalyanın halk oyunları hakkında bilgiKadın Giysileri
1. Başa Giyilenler: Bordo fes, para çelgi, pullu şifon, renkli yazma, oyalı yazma,
2. Sırta Giyilenler: İşlik (gömlek) delme (iç yelek), kebe (cepken), kuşak, üçetek (Sitare), golan (kolon), şalvar, öncek, boyunluk,
3. Ayağa Giyilenler: Yün çorap (desenli-renkli), çarık, yemeni,
4. Takılar: Sıra inci, altın para, gerdanlık, gümüş bağırlık, Zülüf bastı,
5. Süsler
6. Saç Şekilleri: Boncuklu belik,
7. Aksesuvar: Gümüş tokalı kemer.
Erkek Giysileri
1. Başa Giyilenler: Bordo fes, poşu (ipek),
2. Sırta Giyilenler: İşlik, kapalı mintan, göynek (alacak), cepken (kebe), şalvar (çağşır), acem kuşağı, golan, poşu, Trablus kuşağı, dizlik, kısa potur,
3. Ayağa Giyilenler: Çorap, çarık, çizme, tozluk,
4. Aksesuvar: Piştol tabanca, yağlık (işlemeli), tütünlük.
Antalya yöresi giysilerinin derlenebileceği alan, Yörük yaşamının daha taze yaşandığı Korkuteli, Elmalı ve çevresi idi. Bununla beraber Serik-Manavgat ve çevresinden derleme çalışması içerisine alınmıştır. Bu doğrultuda yapılan çalışmalar sonucunda derlenen malzemeler değerlendirilerek aşağıdaki bilgilere ulaşılmıştır.
Antalya bölgesinin “Teke Sancağı” içerisinde bulunması ve aynı özellikleri göstermesi kaçınılmaz bir gerçektir. Bugünde Teke bölgesi dediğimiz bu bölge büyük oranlarda Yörük yaşam ve iskanına ev sahipliği yapmış ve yapmaktadır. Bölgenin yüzyıllardan bu yana Sarıkeçili, Karakoyunlu, Yeniosmanlı, Eskiyörük, Honamlı vb. Yörük aşiretlerinin iskan ettiği bir bölge olması özelliği ile genel anlamda Yörük kültürünün kesin bir hakimiyeti söz konusudur.
Bu nedenle yörenin giysi ve oyun özelliklerini Yörüklerde aramak ve bulmak mümkündür.
Yapılan çalışmalar sonucunda; Antalya’da halk oyunları giysisi dönem dönem küçük değişiklikler olmasına karşın şu şekilde oluşmaktadır.
OYUNLARIN ÇALGILARI
Meydanlarda ve Kapalı Yerlerde: Meydan Sazı, Kaval.
Alyazma- Zeybek, Erkek, Tek- Toplu.
Dimi dimi -
Doneley - Kaşık, Erkek, Tek -Toplu,
Gökte de yıldız yüzaltmış -
Kaşık oyunu, Erkek, Tek - Toplu,
Kaşıklı zeybek- Türkülü.
Gölhisar Zeybeği - Erkek.
Hasanbey Zeybeği - Erkek, Tek- Toplu.
Haymanalı -
Kabardıç - Zeybek, Erkek, Tek-Toplu.
Kaşık oyunu- Erkek-Kadın, Tek-Toplu
Mengi-
Peşrev oyunu -
Sallama -Kaşık oyunu, Erkek, Tek-Toplu.
Sektirme-Kaşık oyunu, Erkek, Tek-Toplu.
Serik kıvrak Zeybeği -
Zeybek- Erkek, Tek-Toplu,
Yayla yolları-
Kaşık oyunu- Erkek, Tek-Toplu.