Ashabı Kehf'in Yaşadığı Yer Neresidir
Ashabı Kehf'in Yaşadığı Yer Neresidir
Ashabı Kehf'in yaşadığı yer konusunda birkac iddia vardır Bunlardan en makul gorunenleri ise Efes ve Tarsus'tur Hemen hemen tum Hıristiyan kaynaklar, genclerin sığındıkları mağaranın bulunduğu yer olarak Efes'i gosterirler Bazı Musluman araştırmacı ve Kuran yorumcuları da Efes konusunda Hıristiyanlarla hemfikirdirler Bazıları da bolgenin Efes olmadığını uzun uzadıya acıkladıktan sonra, olayın gectiği yerin Tarsus olduğunu ispatlamaya calışmışlardır
Hem Hıristiyan hem de İslam kaynaklarında ovulen Ashabı Kehf'in (Mağara Ehli) zalim bir hukumdarla karşı karşıya oldukları ve bu hukumdarın, genel kabule gore, Roma İmparatoru Decius olduğu tahmin edilmektedir Decius'un baskı ve zulmu ile karşılaşan gencler, bulundukları topluma Allah'ın dinini terk etmemeleri konusunda bircok uyarılarda bulunmuşlardır Toplumun yaptıkları tebliğlere kayıtsız kalması, imparatorun baskıyı artırması ve olum ile tehdit edilmeleri sebebiyle gencler yaşadıkları yerden uzaklaşmaya karar vermişlerdir
Kuzey Batı Anadolu'da bulunan Roma Valisi Piliniyus'un (MS 69113) İmparator Trayanus'a yazdığı mektupta İmparator'un heykeline tapınmadıkları icin cezalandırılan Mesihcilerden (Hıristiyanlar'dan) bahsedilir Bu mektup, o donemde İsevilere yapılan baskıları anlatan onemli belgelerden birisidir İşte boyle bir ortamda kendilerinden Allah'ı bırakıp imparatora veya din karşıtı bir sisteme boyun eğmeleri istenen gencler, bunu kabul etmemişlerdir
AshabI Kehf'in Yaşadiği Yer Konusundaki Yorumlar
Hemen hemen tum Hıristiyan kaynaklar, genclerin sığındıkları mağaranın bulunduğu yer olarak Efes'i gosterirler Bazı Musluman araştırmacı ve Kuran yorumcuları da Efes konusunda Hıristiyanlarla hemfikirdirler Bazıları da bolgenin Efes olmadığını uzun uzadıya acıkladıktan sonra, olayın gectiği yerin Tarsus olduğunu ispatlamaya calışmışlardır Biz bu calışmada iki ihtimal uzerinde de duracağız Tum bu araştırmacı ve yorumcular Hıristiyanlar da dahil olayın Roma İmparatoru Decius (başka bir ismiyle Decianus) zamanında, yani MS 250 civarında gectiğini belirtirler
Decius, Neron'la birlikte Hıristiyanlara en cok zulmeden Roma İmparatoru olarak bilinir İktidarda bulunduğu kısa donemde, hakimiyeti altında yaşayan herkesin Roma tanrılarına kurban adamalarını zorunlu kılan bir kanun cıkarmıştır Herkes bu putlara kurban adamakla, dahası bunu yaptıklarını gosteren bir onay belgesi almak ve devlet gorevlilerine gostermekle yukumlu tutulmuştur Karara uymayanlar icin de idam cezası uygulanmıştır Hıristiyan kaynakları bu donemde Hıristiyanların onemli bir bolumunun şehirden şehirekacarak ya da daha gizli sığınaklara giderek bu putperest ibadetinden kacındıklarını yazarlar Ashabı Kehf, buyuk olasılıkla, bu İsevilerin icinden salih bir gruptur
Bu arada vurgulanması gereken bir nokta vardır: Bazı Hıristiyan ve Musluman tarihci ve yorumcular tarafından hikaye tarzında anlatılmış, bircok uydurma ve eklenen rivayetler neticesi efsaneye donuşturulmuştur Olay tarihi bir gercektir
Ashabı Kehf Efes'te mi
Ashabı Kehf'in yaşadığı şehir ve sığındığı mağara konusunda ceşitli kaynaklarda değişik yerler gosterilmektedir Bunun en buyuk sebebi, halkın, bu denli cesur ve yiğit insanların kendi yaşadıkları ortamda olmalarını istemeleri ve bu bolgelerdeki mağaraların birbirine cok benzemesidir Orneğin bu yerlerin hemen hepsinde mağaraların uzerine yapıldığı belirtilen birer mabed vardır
Konuyla ilgili en eski kaynak Suriyeli rahip Saruclu James'e aittir (Doğumu, MS 452) Unlu tarihci Gibbon, Roma İmparatorluğu'nun Cokuşu adlı kitabında James'den bircok alıntı yapmıştır Buna gore, yedi Hıristiyan gence işkence yaparak onları mağaraya sığınmaya zorlayan kralın ismi, İmparator Decius'tur Decius Roma İmparatorluğu'nu MS 249251 yılları arasında yonetmiştir ve onun donemi Hz İsa'yı takip edenlere yapılan işkencelerle unludur Musluman tefsircilere gore olayın gectiği yer Aphesusveya Aphesostur Gibbon'a goreyse bu yerin ismi Ephesos (Efes)tir Yani Anadolu'nun batı sahilinde, Roma'nın en buyuk limanlarından ve en buyuk şehirlerinden biri Bu şehrin harabeleri bugun de Efes Antik Kenti olarak bilinmektedir
Genclerin uzun uykularından uyandıkları donemin İmparatorunun adı ise Musluman araştırmacılara gore Tezusius, Gibbon'a gore ise II Theodosius'tur Bu İmparator, Roma İmparatorluğu Hıristiyanlığı kabul ettikten sonra MS 408450 yıllarında tahtta bulunuyordu
Bazı tefsirlerde aşağıdaki ayeti acıklarken, mağaranın ağzının kuzeye baktığından ve bu nedenle guneş ışığının iceri girmediğinden soz edilir Boylece mağaranın onunden gecen birinin iceriyi gormesi de mumkun değildir Nitekim ayette de şoyle denmektedir:
(Onlara baktığında) gorursun ki, guneş doğduğunda onların mağaralarına sağ yandan yonelir, battığında onları sol yandan keser gecerdi ve onlar da onun (mağaranın) geniş boşluğundalardı Bu, Allah'ın ayetlerindendir(Kehf Suresi,17)
Bugun bu kalıntı ve mezarların uzerlerine bircok dini yapı inşa edildiği biliniyor 1926'da Avusturya Arkeoloji Enstitusu tarafından bolgede yapılan kazılardan sonra, Panayır (Pion) Dağı'nın doğu yamacında bulunan kalıntıların, V yuzyılın ortalarında (II Theodosius donemi) Ashabı Kehf adına yapılmış olan yapıya ait olduğu bilinmektedir
Ashabı Kehf'in Tarsus'ta Yaşadığı Konusundaki İddialar
Ashabı Kehf'in yaşadığı yer olarak gosterilen ikinci yer Tarsus'tur Gercekten de Tarsus'un kuzeybatısında Encilus veya Bencilus adıyla bilinen dağda Kuran'daki tariflere uygun bir mağara vardır
Tarsus fikri bircok İslam aliminin de ortak goruşudur Kuran tefsircilerinin en unlulerinden biri olan Taberi, Tarihul Umem isimli kitabında, Ashabı Kehf'in mağarasının bulunduğu dağın adını Bencilusolarak belirtmiş, bu dağın da Tarsus'ta olduğunu soylemiştir
Bir diğer tanınmış Kuran alimi olan Fahreddin Razi de eserinde, bu yere Efsus denilse de, buradan kasıt Tarsus'tur, zira Efsus, Tarsus'un başka bir adıdırdiyor
Bunlardan başka, Kadı Beyzavi'nin ve Nesefi'nin tefsirlerinde, Celaleyn ve Tıbyan tefsirlerinde, Elmalılı'nın, O Nasuhi Bilmen'in ve diğer bircok alimin tefsirlerinde bu yerin ismi olarak Tarsusverilmiştir Ayrıca tum bu mufessirler Kehf Suresi'nin 17 ayetindeki guneş doğduğunda onların mağaralarına sağ yandan yonelir, battığında onları sol yandan keser gecerdicumlesini, bu dağdaki mağaranın ağzının kuzeye bakıyor olmasıyla acıklar
Ashabı Kehf'in yaşadığı yer, Osmanlı İmparatorluğu zamanında da merak edilmiş ve bununla ilgili bazı araştırmalar yapılmıştır Başbakanlık Osmanlı arşivlerinde konuyla ilgili bir dizi yazışma ve bilgi mevcuttur Orneğin Tarsus mahalli idaresinin Osmanlı Devleti Hazine Amirine gonderdiği bir mektupta, Tarsus'ta bulunan Bencilus Dağı'ndaki Ashabı Kehf mağarasının koruma ve temizliği ile ilgilenenlere maaş bağlanması konusundaki talebini bildiren bir dilekce ve mektup yer alır Bu mektuba cevap olarak, istenen maaşların devlet hazinesince odenebilmesi icin, burasının hakikaten Ashabı Kehf'in yaşadığı yer olup olmadığı konusunun araştırılması gerektiği bildirilmiştir Bunun icin yapılan araştırmalar da Ashabı Kehf'in mağarasının yerinin tespitinde yararlı olmuştur
Meclis tarafından yaptırılan bir araştırmada hazırlanan raporda şoyle denmiştir: Adana eyaletine bağlı bulunan Tarsus'un kuzeyinde ve Tarsus'a iki saat uzaklıktaki dağda bir mağara bulunmaktadır ve bu mağaranın ağzı Kuran'da bildirildiği gibi kuzeye bakarAshabı Kehf'in kimler olduğu, ne zaman yaşadıkları ve nerede yaşadıkları gibi konular her zaman insanları araştırmaya yoneltmiş bu konu ile ilgili bircok yorum yapılmıştır Ancak bu yorumların hicbiri kesinlik icermemektedir Dolayısıyla mağaraya sığınan bu inanclı genclerin hangi tarihlerde yaşadıkları, ayetlerde zikredilen mağaranın nerede olduğu sorularına kesin yanıtlar verilememektedir
Ashabı Kehf'in Yaşadığı Yer Neresidir
Ashabı Kehf'in yaşadığı yer konusunda birkac iddia vardır Bunlardan en makul gorunenleri ise Efes ve Tarsus'tur Hemen hemen tum Hıristiyan kaynaklar, genclerin sığındıkları mağaranın bulunduğu yer olarak Efes'i gosterirler Bazı Musluman araştırmacı ve Kuran yorumcuları da Efes konusunda Hıristiyanlarla hemfikirdirler Bazıları da bolgenin Efes olmadığını uzun uzadıya acıkladıktan sonra, olayın gectiği yerin Tarsus olduğunu ispatlamaya calışmışlardır
Hem Hıristiyan hem de İslam kaynaklarında ovulen Ashabı Kehf'in (Mağara Ehli) zalim bir hukumdarla karşı karşıya oldukları ve bu hukumdarın, genel kabule gore, Roma İmparatoru Decius olduğu tahmin edilmektedir Decius'un baskı ve zulmu ile karşılaşan gencler, bulundukları topluma Allah'ın dinini terk etmemeleri konusunda bircok uyarılarda bulunmuşlardır Toplumun yaptıkları tebliğlere kayıtsız kalması, imparatorun baskıyı artırması ve olum ile tehdit edilmeleri sebebiyle gencler yaşadıkları yerden uzaklaşmaya karar vermişlerdir
Kuzey Batı Anadolu'da bulunan Roma Valisi Piliniyus'un (MS 69113) İmparator Trayanus'a yazdığı mektupta İmparator'un heykeline tapınmadıkları icin cezalandırılan Mesihcilerden (Hıristiyanlar'dan) bahsedilir Bu mektup, o donemde İsevilere yapılan baskıları anlatan onemli belgelerden birisidir İşte boyle bir ortamda kendilerinden Allah'ı bırakıp imparatora veya din karşıtı bir sisteme boyun eğmeleri istenen gencler, bunu kabul etmemişlerdir
AshabI Kehf'in Yaşadiği Yer Konusundaki Yorumlar
Hemen hemen tum Hıristiyan kaynaklar, genclerin sığındıkları mağaranın bulunduğu yer olarak Efes'i gosterirler Bazı Musluman araştırmacı ve Kuran yorumcuları da Efes konusunda Hıristiyanlarla hemfikirdirler Bazıları da bolgenin Efes olmadığını uzun uzadıya acıkladıktan sonra, olayın gectiği yerin Tarsus olduğunu ispatlamaya calışmışlardır Biz bu calışmada iki ihtimal uzerinde de duracağız Tum bu araştırmacı ve yorumcular Hıristiyanlar da dahil olayın Roma İmparatoru Decius (başka bir ismiyle Decianus) zamanında, yani MS 250 civarında gectiğini belirtirler
Decius, Neron'la birlikte Hıristiyanlara en cok zulmeden Roma İmparatoru olarak bilinir İktidarda bulunduğu kısa donemde, hakimiyeti altında yaşayan herkesin Roma tanrılarına kurban adamalarını zorunlu kılan bir kanun cıkarmıştır Herkes bu putlara kurban adamakla, dahası bunu yaptıklarını gosteren bir onay belgesi almak ve devlet gorevlilerine gostermekle yukumlu tutulmuştur Karara uymayanlar icin de idam cezası uygulanmıştır Hıristiyan kaynakları bu donemde Hıristiyanların onemli bir bolumunun şehirden şehirekacarak ya da daha gizli sığınaklara giderek bu putperest ibadetinden kacındıklarını yazarlar Ashabı Kehf, buyuk olasılıkla, bu İsevilerin icinden salih bir gruptur
Bu arada vurgulanması gereken bir nokta vardır: Bazı Hıristiyan ve Musluman tarihci ve yorumcular tarafından hikaye tarzında anlatılmış, bircok uydurma ve eklenen rivayetler neticesi efsaneye donuşturulmuştur Olay tarihi bir gercektir
Ashabı Kehf Efes'te mi
Ashabı Kehf'in yaşadığı şehir ve sığındığı mağara konusunda ceşitli kaynaklarda değişik yerler gosterilmektedir Bunun en buyuk sebebi, halkın, bu denli cesur ve yiğit insanların kendi yaşadıkları ortamda olmalarını istemeleri ve bu bolgelerdeki mağaraların birbirine cok benzemesidir Orneğin bu yerlerin hemen hepsinde mağaraların uzerine yapıldığı belirtilen birer mabed vardır
Konuyla ilgili en eski kaynak Suriyeli rahip Saruclu James'e aittir (Doğumu, MS 452) Unlu tarihci Gibbon, Roma İmparatorluğu'nun Cokuşu adlı kitabında James'den bircok alıntı yapmıştır Buna gore, yedi Hıristiyan gence işkence yaparak onları mağaraya sığınmaya zorlayan kralın ismi, İmparator Decius'tur Decius Roma İmparatorluğu'nu MS 249251 yılları arasında yonetmiştir ve onun donemi Hz İsa'yı takip edenlere yapılan işkencelerle unludur Musluman tefsircilere gore olayın gectiği yer Aphesusveya Aphesostur Gibbon'a goreyse bu yerin ismi Ephesos (Efes)tir Yani Anadolu'nun batı sahilinde, Roma'nın en buyuk limanlarından ve en buyuk şehirlerinden biri Bu şehrin harabeleri bugun de Efes Antik Kenti olarak bilinmektedir
Genclerin uzun uykularından uyandıkları donemin İmparatorunun adı ise Musluman araştırmacılara gore Tezusius, Gibbon'a gore ise II Theodosius'tur Bu İmparator, Roma İmparatorluğu Hıristiyanlığı kabul ettikten sonra MS 408450 yıllarında tahtta bulunuyordu
Bazı tefsirlerde aşağıdaki ayeti acıklarken, mağaranın ağzının kuzeye baktığından ve bu nedenle guneş ışığının iceri girmediğinden soz edilir Boylece mağaranın onunden gecen birinin iceriyi gormesi de mumkun değildir Nitekim ayette de şoyle denmektedir:
(Onlara baktığında) gorursun ki, guneş doğduğunda onların mağaralarına sağ yandan yonelir, battığında onları sol yandan keser gecerdi ve onlar da onun (mağaranın) geniş boşluğundalardı Bu, Allah'ın ayetlerindendir(Kehf Suresi,17)
Bugun bu kalıntı ve mezarların uzerlerine bircok dini yapı inşa edildiği biliniyor 1926'da Avusturya Arkeoloji Enstitusu tarafından bolgede yapılan kazılardan sonra, Panayır (Pion) Dağı'nın doğu yamacında bulunan kalıntıların, V yuzyılın ortalarında (II Theodosius donemi) Ashabı Kehf adına yapılmış olan yapıya ait olduğu bilinmektedir
Ashabı Kehf'in Tarsus'ta Yaşadığı Konusundaki İddialar
Ashabı Kehf'in yaşadığı yer olarak gosterilen ikinci yer Tarsus'tur Gercekten de Tarsus'un kuzeybatısında Encilus veya Bencilus adıyla bilinen dağda Kuran'daki tariflere uygun bir mağara vardır
Tarsus fikri bircok İslam aliminin de ortak goruşudur Kuran tefsircilerinin en unlulerinden biri olan Taberi, Tarihul Umem isimli kitabında, Ashabı Kehf'in mağarasının bulunduğu dağın adını Bencilusolarak belirtmiş, bu dağın da Tarsus'ta olduğunu soylemiştir
Bir diğer tanınmış Kuran alimi olan Fahreddin Razi de eserinde, bu yere Efsus denilse de, buradan kasıt Tarsus'tur, zira Efsus, Tarsus'un başka bir adıdırdiyor
Bunlardan başka, Kadı Beyzavi'nin ve Nesefi'nin tefsirlerinde, Celaleyn ve Tıbyan tefsirlerinde, Elmalılı'nın, O Nasuhi Bilmen'in ve diğer bircok alimin tefsirlerinde bu yerin ismi olarak Tarsusverilmiştir Ayrıca tum bu mufessirler Kehf Suresi'nin 17 ayetindeki guneş doğduğunda onların mağaralarına sağ yandan yonelir, battığında onları sol yandan keser gecerdicumlesini, bu dağdaki mağaranın ağzının kuzeye bakıyor olmasıyla acıklar
Ashabı Kehf'in yaşadığı yer, Osmanlı İmparatorluğu zamanında da merak edilmiş ve bununla ilgili bazı araştırmalar yapılmıştır Başbakanlık Osmanlı arşivlerinde konuyla ilgili bir dizi yazışma ve bilgi mevcuttur Orneğin Tarsus mahalli idaresinin Osmanlı Devleti Hazine Amirine gonderdiği bir mektupta, Tarsus'ta bulunan Bencilus Dağı'ndaki Ashabı Kehf mağarasının koruma ve temizliği ile ilgilenenlere maaş bağlanması konusundaki talebini bildiren bir dilekce ve mektup yer alır Bu mektuba cevap olarak, istenen maaşların devlet hazinesince odenebilmesi icin, burasının hakikaten Ashabı Kehf'in yaşadığı yer olup olmadığı konusunun araştırılması gerektiği bildirilmiştir Bunun icin yapılan araştırmalar da Ashabı Kehf'in mağarasının yerinin tespitinde yararlı olmuştur
Meclis tarafından yaptırılan bir araştırmada hazırlanan raporda şoyle denmiştir: Adana eyaletine bağlı bulunan Tarsus'un kuzeyinde ve Tarsus'a iki saat uzaklıktaki dağda bir mağara bulunmaktadır ve bu mağaranın ağzı Kuran'da bildirildiği gibi kuzeye bakarAshabı Kehf'in kimler olduğu, ne zaman yaşadıkları ve nerede yaşadıkları gibi konular her zaman insanları araştırmaya yoneltmiş bu konu ile ilgili bircok yorum yapılmıştır Ancak bu yorumların hicbiri kesinlik icermemektedir Dolayısıyla mağaraya sığınan bu inanclı genclerin hangi tarihlerde yaşadıkları, ayetlerde zikredilen mağaranın nerede olduğu sorularına kesin yanıtlar verilememektedir
