Astım akciğerlere kadar olan hava yollarının bir ikaz ile daralaması sonucu öksürük, nefes darlığı, hışıltı şikayetlerinden en az birinin olmasıdır. Sağlıklı bir şahısta bu soluma hikayesi kolay kolay gerçekleşir. Astımlı bir kişidebazı periyotlarda soluma zorluğu meydana gelir. Astım atağı sırasında bronşlar ( hava yolları ) daralır ve havanın geçişi zorlaşır. Bu hava yolu daralmasının kimi nedenleri vardır. Bunlar:
* Bronşları çevreleyen kasların kasılması sonucu hava yollarının daralması
* Bronşun içini saran zarın şişmesi
* Hava yollarında mukus ( sümük - balgam ) ismi verilen yapışkan bir salgının çok salınması ve bu salgının hava yollarınıyer taraf tıkaması
Astım Nöbetinin Belirtileri Nelerdir?
Bronşlar daraldığı devir teneffüs işini yapmak için daha büyük gayret sarf edilir. Akciğerlere giren hava daralan bronşlardan dışarı çıkarken zorlanır. Hasta bunu nefes darlığı yahut göğüste külfet biçiminde söz edebilir. Bu sırada hasta ıslık sesine misal (vızıltı) bir ses çıkarır. Akciğere girmiş hava daralmış olan bronşlardan dışarı çıkarken, hasta şiddetli zorlanırsa, olağanda soluma ( nefes alıp verme ) işi için kullanılmayan boyun, göğüs, omuz ve karın kaslarını kullanır ve daha sık solur.
Astımın Bulguları Nelerdir?
* Öksürük. Astımın sık bir bulgusudur. Bilhassa gece öksürüğü olur. Egzersiz, soğuk hava öksürüğü arttırabilir. Hava yollarındaki mukus birikimi ve bronşları çevreleyen kasların kasılması nedeni ile olur.
* Vızıltı. Astım nöbetinin sık karşılaşılan bir bulgusudur. Akciğerdeki hava daralmış bronşlardan dışarı çıkarken zorlandığı hengam nefes verirken duyulur. Siz evladınızın sırıtnda dışardan elinizle hissedersiniz.
* Sık Soluma. Astım nöbeti sırasında daralmış ve içi mukus ile dolmuş bronşlarda soluk alıp verme işi zorlaştığından hasta daha sık nefes alıp verebilir. Bunu saptamak için evladınızın 60 saniye içinde kaç sefer nefes alıp verdiğini sayın; bulduğunuz sayıyı olağanda uygunken olan dakikadaki teneffüs sayısı ile karşılaştırın.
* Göğüs Duvarı Derisinde Çekilmeler. Daha ağır astım nöbetlerinde görülen bir bulgudur. Göğüs duvarında kaburgalar arasındaki deri ve boynun önündeki deride içe çekilmeler olabilir. Bu bulgu saptandığında çabucak hastaneye müracaatınız.
Astıma neden olan durumlar ( uyaranlar ) nelerdir ?
Astımın sebebi tam olarak bilinmese de bu illette hava yollarının kimi uyaranlara şiddetli hassas olduğu bilinmektedir. Bu uyaranlar hava yollarını uyararak astım atağı oluşumuna neden olurlar. Bu uyaranları şöyle sıralayabiliriz:
1. Allerjenler ( allerjiye neden olan hususlar )
Alışılagelmiş kimselere hiçbir zararı olamayan allerjenlere, allerjik astımı olan bir kişi maruz kalınca bir allerjik reaksiyon olur. Bu reaksiyon sırasında tahriş edici birtakım kimyasal hususlar yapılır ve hava yollarındaki dokuların içene salınır. Kişi hem allerjik hem de astımlı ise astım atağı geçirir. Bu allerjenlerin kimileri şunlardır:
Hane tozu, mesken tozu akarları ( böcekler )
Çiçek tozları ( polenler )
Küf
Hayvan tüyü
2. Enfeksiyonlar
Teneffüs yolu enfeksiyonları ( grip, nezle ) astımlı insanda hava yollarını uyararak astım atağına neden olabilir. Bu enfeksiyonlar mektep ve/veya kreşe giden çocuklarda sıktır.
3. Hava değişimi
Mevsim değişimi, hava ısısının değişmesi ( bilhassa soğuk hava ) ve nem orantısının artması, astımlı bir bireyde hava yollarını uyararak astım atağına neden olabilir
4. Egzersiz
Astımlı bir bireyde egzersiz hava yollarını uyararak astım atağına neden olabilir. Koşma üzere, daha çokça kuvvet tüketimine neden olan ağır egzersiz çeşitleri, birkaç dakika içinde bir astım atağına neden olabilir. Lakin bu nedenle astımlı çocuklarda egzersizin engellenmesi laf konusu değildir. Egzersiz öncesi mütenasip ilaç alımı ile astım atağı önlenebilir. Yeterli tedavi edilen astımlı bir evlatta egzersiz sonrası belirtiler olmamalıdır. Oluyorsa tedavi planının düzenlenmesi için bu durumu hekiminize bildiriniz.
5. Irritanlar ( tahriş ediciler )
Kimi hususlar hassas olan bronşları tahriş edebilir. Bu hususlar şöyle sıralanabilir: Sigara dumanı, hava kirliliği, saç spreyleri, parfümler, aklık unsurları ve keskin kokular. Astımlı bir kişinin yaşadığı konutun içinde hiç kimsenin sigara içmesine müsaade verilmemelidir.
Astımda olabilecek komplikasyonlar nelerdir ?
* Astım umumiyetle çocuklarda akciğerlerde kalıcı hasar yapmayan bir hastalıktır. Hastalık çok uzun yıllardan beri var olsa da mütenasip tedavi ile akciğer fonksiyonları sıradana yakın olarak korunabilir.
* Astımda sorun bronşlarda olmasına karşın bir çok astımlıda üst teneffüs yolları (burun, boğaz, sinüsler) ve kulaklar ile ilgili sorunlar eşlik edebilir. Astımlı çocuklarda sıklıkla kronik burun tıkanıklığı olur ve buna bağlı olarak kulak enfeksiyonları ve sinüzit meydana gelir. Buruna yönelik tutarlı tedavi ile (burun paklığı ve hekimin önerisi ile gayri birtakım ilaçlar) bu durumların olması önlenebilir.
* Astım kimi ruhsal meselelere neden olabilir. Ağır astımı olan çocuklarda mektep devamsızlığı, spor aktifliklerine katılamama ve astım atağı sırasında acil olarak hastaneye müracaatlar bu duruma neden olabilir. Makul tedavi alan bir evlatta astım denetim altına alınarak bu sorunların olması önlenebilir.
* Bronşları çevreleyen kasların kasılması sonucu hava yollarının daralması
* Bronşun içini saran zarın şişmesi
* Hava yollarında mukus ( sümük - balgam ) ismi verilen yapışkan bir salgının çok salınması ve bu salgının hava yollarınıyer taraf tıkaması
Astım Nöbetinin Belirtileri Nelerdir?
Bronşlar daraldığı devir teneffüs işini yapmak için daha büyük gayret sarf edilir. Akciğerlere giren hava daralan bronşlardan dışarı çıkarken zorlanır. Hasta bunu nefes darlığı yahut göğüste külfet biçiminde söz edebilir. Bu sırada hasta ıslık sesine misal (vızıltı) bir ses çıkarır. Akciğere girmiş hava daralmış olan bronşlardan dışarı çıkarken, hasta şiddetli zorlanırsa, olağanda soluma ( nefes alıp verme ) işi için kullanılmayan boyun, göğüs, omuz ve karın kaslarını kullanır ve daha sık solur.
Astımın Bulguları Nelerdir?
* Öksürük. Astımın sık bir bulgusudur. Bilhassa gece öksürüğü olur. Egzersiz, soğuk hava öksürüğü arttırabilir. Hava yollarındaki mukus birikimi ve bronşları çevreleyen kasların kasılması nedeni ile olur.
* Vızıltı. Astım nöbetinin sık karşılaşılan bir bulgusudur. Akciğerdeki hava daralmış bronşlardan dışarı çıkarken zorlandığı hengam nefes verirken duyulur. Siz evladınızın sırıtnda dışardan elinizle hissedersiniz.
* Sık Soluma. Astım nöbeti sırasında daralmış ve içi mukus ile dolmuş bronşlarda soluk alıp verme işi zorlaştığından hasta daha sık nefes alıp verebilir. Bunu saptamak için evladınızın 60 saniye içinde kaç sefer nefes alıp verdiğini sayın; bulduğunuz sayıyı olağanda uygunken olan dakikadaki teneffüs sayısı ile karşılaştırın.
* Göğüs Duvarı Derisinde Çekilmeler. Daha ağır astım nöbetlerinde görülen bir bulgudur. Göğüs duvarında kaburgalar arasındaki deri ve boynun önündeki deride içe çekilmeler olabilir. Bu bulgu saptandığında çabucak hastaneye müracaatınız.
Astıma neden olan durumlar ( uyaranlar ) nelerdir ?
Astımın sebebi tam olarak bilinmese de bu illette hava yollarının kimi uyaranlara şiddetli hassas olduğu bilinmektedir. Bu uyaranlar hava yollarını uyararak astım atağı oluşumuna neden olurlar. Bu uyaranları şöyle sıralayabiliriz:
1. Allerjenler ( allerjiye neden olan hususlar )
Alışılagelmiş kimselere hiçbir zararı olamayan allerjenlere, allerjik astımı olan bir kişi maruz kalınca bir allerjik reaksiyon olur. Bu reaksiyon sırasında tahriş edici birtakım kimyasal hususlar yapılır ve hava yollarındaki dokuların içene salınır. Kişi hem allerjik hem de astımlı ise astım atağı geçirir. Bu allerjenlerin kimileri şunlardır:
Hane tozu, mesken tozu akarları ( böcekler )
Çiçek tozları ( polenler )
Küf
Hayvan tüyü
2. Enfeksiyonlar
Teneffüs yolu enfeksiyonları ( grip, nezle ) astımlı insanda hava yollarını uyararak astım atağına neden olabilir. Bu enfeksiyonlar mektep ve/veya kreşe giden çocuklarda sıktır.
3. Hava değişimi
Mevsim değişimi, hava ısısının değişmesi ( bilhassa soğuk hava ) ve nem orantısının artması, astımlı bir bireyde hava yollarını uyararak astım atağına neden olabilir
4. Egzersiz
Astımlı bir bireyde egzersiz hava yollarını uyararak astım atağına neden olabilir. Koşma üzere, daha çokça kuvvet tüketimine neden olan ağır egzersiz çeşitleri, birkaç dakika içinde bir astım atağına neden olabilir. Lakin bu nedenle astımlı çocuklarda egzersizin engellenmesi laf konusu değildir. Egzersiz öncesi mütenasip ilaç alımı ile astım atağı önlenebilir. Yeterli tedavi edilen astımlı bir evlatta egzersiz sonrası belirtiler olmamalıdır. Oluyorsa tedavi planının düzenlenmesi için bu durumu hekiminize bildiriniz.
5. Irritanlar ( tahriş ediciler )
Kimi hususlar hassas olan bronşları tahriş edebilir. Bu hususlar şöyle sıralanabilir: Sigara dumanı, hava kirliliği, saç spreyleri, parfümler, aklık unsurları ve keskin kokular. Astımlı bir kişinin yaşadığı konutun içinde hiç kimsenin sigara içmesine müsaade verilmemelidir.
Astımda olabilecek komplikasyonlar nelerdir ?
* Astım umumiyetle çocuklarda akciğerlerde kalıcı hasar yapmayan bir hastalıktır. Hastalık çok uzun yıllardan beri var olsa da mütenasip tedavi ile akciğer fonksiyonları sıradana yakın olarak korunabilir.
* Astımda sorun bronşlarda olmasına karşın bir çok astımlıda üst teneffüs yolları (burun, boğaz, sinüsler) ve kulaklar ile ilgili sorunlar eşlik edebilir. Astımlı çocuklarda sıklıkla kronik burun tıkanıklığı olur ve buna bağlı olarak kulak enfeksiyonları ve sinüzit meydana gelir. Buruna yönelik tutarlı tedavi ile (burun paklığı ve hekimin önerisi ile gayri birtakım ilaçlar) bu durumların olması önlenebilir.
* Astım kimi ruhsal meselelere neden olabilir. Ağır astımı olan çocuklarda mektep devamsızlığı, spor aktifliklerine katılamama ve astım atağı sırasında acil olarak hastaneye müracaatlar bu duruma neden olabilir. Makul tedavi alan bir evlatta astım denetim altına alınarak bu sorunların olması önlenebilir.
