Astım tedavisinde doğrular ve yanlışlar
Astım tedavisinde doğrular ve yanlışlar
Giderek sanayileşen, sanayileştikce kirlenen, kirlendikce yaşamı daha fazla tehdit eden cevremiz, astım hastaları icin ciddi bir tehdide donuştu Toplumun yuzde 8’ini tehdit eden astımda, kişiye gereken tedaviler uygulanmadığında, ciddi sağlık sorunları ile karşılaşıldığına dikkat ceken Anadolu Sağlık Merkezi Goğus Hastalıkları Uzmanı Dr Esra Sonmez Duman, hastalıkla ilgili doğru bildiğimiz yanlışları anlattı
Surekli ilac kullanmalı mı?
Ataklarla seyreden kronik bir hava yolu hastalığı olan astımın tedavisinde hastalığın kontrolunde, hastanın semptomsuz olmasını sağlamak ve atak sayısını azaltmak gerekiyor Tedavi edilmeyen veya yetersiz tedavi edilen astım, ilerleyerek hava yollarında kalıcı daralmaya neden olabiliyor İlacların doktor kontrolunde kullanılması ve belirli aralıklarla yapılan kontrollerde ihtiyac duyulan en duşuk ilac dozu ile astımda kontrolun sağlanmasına dikkat edilmesi gerekiyor
Hamilelere zararlı mı?
Gebelikte astım ilacları guvenle kullanılıyor ve bebeğe zarar vermiyor Bebeğe zarar verenin ilac kullanımı değil astım hastası olan bir gebenin ilaclarını kullanmayarak atak gecirmesi ve bebeğin oksijenlenmesinin bozulması olduğu belirtiliyor
Astım hastası spor yapar mı?
Kontrol altındaki astım, kişide belirtilere neden olmuyor Bu nedenle astımlı kişilerde spor icin kısıtlama onerilmiyor Fakat egzersizle tetiklenen bir alt astım grubunda bu konuya dikkat edilmesi gerekiyor Bu kişilerin aktivite oncesinde doktor onayıyla ilac kullanmaları ve kontrollu egzersiz yapmaları oneriliyor (Orneğin astımlı bir atletin maraton oncesi ilacını kullanması, klorla tetiklenen astımı olan bir yuzucunun havuza girmeden ilac alması vb)
İlacları bağımlılık yapar mı?
Hayır, astım ilaclarının bağımlılık yapıcı etkisi bulunmuyor Astım, kronik bir hastalık olduğu icin, tedavide etkili olan ilacların uzun sure kullanımına ihtiyac duyuluyor İlaclarda yapılacak doz değişikliği veya kesilme kararının ise doktora bırakılması gerekiyor
Astımın aşısı var mı?
Astım hastalığının değil, “alerjinin aşısı bulunuyor Alerji aşıları, ancak belli yaş grubunda ve az sayıda alerjene karşı alerjisi olan hastalara uygulanıyor Aşı uygulama kararı bir alerji uzmanı tarafından verilebiliyor Alerjik astımlılarda sadece aşı tedavisi yeterli olmuyor ve oncelikle kişinin astımının tedavi edilmesi gerekiyor
Tedavide kullanılan kortizon zararlı mı?
ASTIM kontrolunde toz veya sprey şeklinde kullanılan duşuk dozlardaki kortizonun buyuk bolumu bronş duvarı duzeyinde kalıyor Bu nedenle toplumda korkulan sistemik kortizon kullanımının yan etkileri astım ilaclarında gorulmuyor Şiddetli ataklarda damar yolundan veya ağızdan kısa sureli kortizon kullanımı, hayat kurtarıcı oluyor ve kısa sureli kullanımlarda onemli yan etkiler beklenmiyor
Bir astımlı bunları asla yapmamalı?
Sigara icmemeli
Hava kirliliği olan yaşam ortamlarında bulunmamalı
Alerjisi olduğunu bildiği alerjenlerden uzak durmalı
Parfumlu sabun, şampuan veya losyon kullanmaktan kacınmalı ve tutsulerden uzak olmalı
Astımlı kişinin yatak odasında toz tutacak halı ve kilimler kaldırılmalı, tuylu koltuk, yastık kullanılmamalı
Havanın temiz ve taze tutulması icin ev sıkca havalandırılmalı
Hasta astım ilaclarını kendi kararıyla kesmemeli
Astım tedavisinde doğrular ve yanlışlar
Giderek sanayileşen, sanayileştikce kirlenen, kirlendikce yaşamı daha fazla tehdit eden cevremiz, astım hastaları icin ciddi bir tehdide donuştu Toplumun yuzde 8’ini tehdit eden astımda, kişiye gereken tedaviler uygulanmadığında, ciddi sağlık sorunları ile karşılaşıldığına dikkat ceken Anadolu Sağlık Merkezi Goğus Hastalıkları Uzmanı Dr Esra Sonmez Duman, hastalıkla ilgili doğru bildiğimiz yanlışları anlattı
Surekli ilac kullanmalı mı?
Ataklarla seyreden kronik bir hava yolu hastalığı olan astımın tedavisinde hastalığın kontrolunde, hastanın semptomsuz olmasını sağlamak ve atak sayısını azaltmak gerekiyor Tedavi edilmeyen veya yetersiz tedavi edilen astım, ilerleyerek hava yollarında kalıcı daralmaya neden olabiliyor İlacların doktor kontrolunde kullanılması ve belirli aralıklarla yapılan kontrollerde ihtiyac duyulan en duşuk ilac dozu ile astımda kontrolun sağlanmasına dikkat edilmesi gerekiyor
Hamilelere zararlı mı?
Gebelikte astım ilacları guvenle kullanılıyor ve bebeğe zarar vermiyor Bebeğe zarar verenin ilac kullanımı değil astım hastası olan bir gebenin ilaclarını kullanmayarak atak gecirmesi ve bebeğin oksijenlenmesinin bozulması olduğu belirtiliyor
Astım hastası spor yapar mı?
Kontrol altındaki astım, kişide belirtilere neden olmuyor Bu nedenle astımlı kişilerde spor icin kısıtlama onerilmiyor Fakat egzersizle tetiklenen bir alt astım grubunda bu konuya dikkat edilmesi gerekiyor Bu kişilerin aktivite oncesinde doktor onayıyla ilac kullanmaları ve kontrollu egzersiz yapmaları oneriliyor (Orneğin astımlı bir atletin maraton oncesi ilacını kullanması, klorla tetiklenen astımı olan bir yuzucunun havuza girmeden ilac alması vb)
İlacları bağımlılık yapar mı?
Hayır, astım ilaclarının bağımlılık yapıcı etkisi bulunmuyor Astım, kronik bir hastalık olduğu icin, tedavide etkili olan ilacların uzun sure kullanımına ihtiyac duyuluyor İlaclarda yapılacak doz değişikliği veya kesilme kararının ise doktora bırakılması gerekiyor
Astımın aşısı var mı?
Astım hastalığının değil, “alerjinin aşısı bulunuyor Alerji aşıları, ancak belli yaş grubunda ve az sayıda alerjene karşı alerjisi olan hastalara uygulanıyor Aşı uygulama kararı bir alerji uzmanı tarafından verilebiliyor Alerjik astımlılarda sadece aşı tedavisi yeterli olmuyor ve oncelikle kişinin astımının tedavi edilmesi gerekiyor
Tedavide kullanılan kortizon zararlı mı?
ASTIM kontrolunde toz veya sprey şeklinde kullanılan duşuk dozlardaki kortizonun buyuk bolumu bronş duvarı duzeyinde kalıyor Bu nedenle toplumda korkulan sistemik kortizon kullanımının yan etkileri astım ilaclarında gorulmuyor Şiddetli ataklarda damar yolundan veya ağızdan kısa sureli kortizon kullanımı, hayat kurtarıcı oluyor ve kısa sureli kullanımlarda onemli yan etkiler beklenmiyor
Bir astımlı bunları asla yapmamalı?
Sigara icmemeli
Hava kirliliği olan yaşam ortamlarında bulunmamalı
Alerjisi olduğunu bildiği alerjenlerden uzak durmalı
Parfumlu sabun, şampuan veya losyon kullanmaktan kacınmalı ve tutsulerden uzak olmalı
Astımlı kişinin yatak odasında toz tutacak halı ve kilimler kaldırılmalı, tuylu koltuk, yastık kullanılmamalı
Havanın temiz ve taze tutulması icin ev sıkca havalandırılmalı
Hasta astım ilaclarını kendi kararıyla kesmemeli