Cumhuriyet
Cumhuriyet Nedir?
Cumhuriyet, başta devlet başkanı olmak uzere, devletin başlıca temel organlarının belli aralıklarla yinelenen secimlerle goreve getirildiği bir yonetim bicimidir
Cumhuriyet adı verilen yonetim bicimlerinde halk, yonetimini beğenmediği yoneticileri, belli aralıklarla yinelenen secimlerde değiştirebilmek olanağına sahiptirBu nedenle yoneticiler, toplumu k eyfi bicimde yonetemezler; halkın isteklerini ve beğenilerini gozonunde tutmak zorunda kalırlar Bir başka deyişle, yoneticilerin iradesi mutlak değil, halk iradesi ile sınırlıdır
Aslında cumhuriyet bir yonetim bicimidirTurk insanı icin cumhuriyet, bir rejim ama Ataturkcu duşunce sistemine dayanan bir rejimi ifade etmektedirBugun her Turkun sorumluluğu, Turkiye Cumhuriyetinin niteliklerini iyi bilerek onu korumak ve geliştirmek olmalıdırEskiden ulkeleri tek kişi yonetirdi Ulkelerini diledikleri gibi yoneten bu kişilere padişah, şah, kral, hakan, sultan denirdi Yonetim coğu zaman babadan oğula gecerdiCumhuriyet yonetiminde soz ulusundur Cumhuriyet; yurttaşların secme ve secilme hakkının olduğu bir yonetimdir Ulus temsilcilerinin kabul ettiği yasalarla ulkenin yonetilmesidirAtaturk kurulan Turkiye Cumhuriyetinin ilk Cumhurbaşkanı olduCumhuriyeti korumak, kollamak, yaşatmak her yurttaşın odevidir
Turkiyede Cumhuriyet Nasıl İlan Edildi?
Turkiyede Cumhuriyet yonetimine, 29 Ekim 1923 tarihinde gecilmiştir; ancak 23 Nisan 1920 tarihinin, Cumhuriyet yonetiminin de fiili başlangıcı olduğunu soylemek gerekir23 Nisan 1920′de egemenliğin kayıtsız şartsız ulusa ait olduğu ilan edilmiş; ulusun sectiği TBMMnin denetimindeki hukumet, ulusun kaderini belirlemek uzere calışmaya başlamıştırBu gelişmelere karşın, Padişahlık ve Saltanatın hukuken kaldırılması icin 1922 yılına kadar beklemek gerekmiştirTBMM, 1 Kasım 1922 gecesi verilen bir kararla, Halifelikle Saltanatı birbirinden ayırmış; Saltanatı kaldırmıştır
B)KAZANDIRDIĞI HAKLAR
Yapmış Olduğu İnkilapları Ornek Verebiliriz
ISiyasi alanda yapılan inkılaplar:
1 Saltanatın Kaldırılması (1 Kasım 1922)
2 Cumhuriyetin ilanı (29 Ekim 1923)
3 Halifeliğin Kaldırılması (3 Mart 1924)
IIToplumsal yaşayışın duzenlenmesi:
1 Şapka İktisası (giyilmesi) Hakkında Kanun (25 Kasım 1925)
2 Tekke ve Zaviyelerle Turbelerin Seddine (kapatılmasına) ve Turbedarlıklar ile Birtakım Unvanların Men ve İlgasına Dair Kanun (30 Kasım 1925)
3 Beynelmilel Saat ve Takvim Hakkındaki Kanunların Kabulu (26 Aralık 1925) Kabul edilen bu kanunlarla Hicri ve Rumi Takvim uygulaması kaldırılarak yerine Miladi Takvim, alaturka saat yerine de milletlerarası saat sistemi uygulaması benimsenmiştir
4 Olculer Kanunu (1 Nisan 1931) Bu kanunla olcu birimi olarak medeni milletlerin kullandıkları metre, kilogram ve litre kabul edilmiştir
5 Lakap ve Unvanların Kaldırıldığına Dair Kanun (26 Kasım 1934)
6 Bazı Kisvelerin Giyilemeyeceğine Dair Kanun (3 Aralık 1934) Bu kanunla din adamlarının, hangi dine mensup olurlarsa olsunlar, mabet ve ayinler dışında ruhani kisve (giysi) taşımaları yasaklanmıştır
7 Soyadı Kanunu (21 Haziran 1934)
8 Kemal Oz Adlı Cumhurreisimize Ataturk Soyadı Verilmesi Hakkında Kanun (24 Kasım 1934)
9 Kadınların medeni ve siyasi haklara kavuşması:
a Medeni Kanunla sağlanan haklar
b Belediye secimlerinde kadınlara secme ve secilme hakkı tanıyan kanunun kabulu (3 Nisan 1930)
c Anayasada yapılan değişiklerle kadınlara milletvekili secme ve secilme hakkının tanınması (5 Aralık 1934)
III Hukuk alanında yapılan inkılaplar:
1 Şeriye Mahkemelerinin kaldırılması ve Yeni Mahkemeler Teşkilatının Kurulması Kanunu (8 Nisan 1934)
2 Turk Medeni Kanunu (17 Şubat 1926)Dini hukuk sisteminden ayrılarak laik cağdaş hukuk sisteminin uygulanmasına başlanmıştı
Cumhuriyet Nedir?
Cumhuriyet, başta devlet başkanı olmak uzere, devletin başlıca temel organlarının belli aralıklarla yinelenen secimlerle goreve getirildiği bir yonetim bicimidir
Cumhuriyet adı verilen yonetim bicimlerinde halk, yonetimini beğenmediği yoneticileri, belli aralıklarla yinelenen secimlerde değiştirebilmek olanağına sahiptirBu nedenle yoneticiler, toplumu k eyfi bicimde yonetemezler; halkın isteklerini ve beğenilerini gozonunde tutmak zorunda kalırlar Bir başka deyişle, yoneticilerin iradesi mutlak değil, halk iradesi ile sınırlıdır
Aslında cumhuriyet bir yonetim bicimidirTurk insanı icin cumhuriyet, bir rejim ama Ataturkcu duşunce sistemine dayanan bir rejimi ifade etmektedirBugun her Turkun sorumluluğu, Turkiye Cumhuriyetinin niteliklerini iyi bilerek onu korumak ve geliştirmek olmalıdırEskiden ulkeleri tek kişi yonetirdi Ulkelerini diledikleri gibi yoneten bu kişilere padişah, şah, kral, hakan, sultan denirdi Yonetim coğu zaman babadan oğula gecerdiCumhuriyet yonetiminde soz ulusundur Cumhuriyet; yurttaşların secme ve secilme hakkının olduğu bir yonetimdir Ulus temsilcilerinin kabul ettiği yasalarla ulkenin yonetilmesidirAtaturk kurulan Turkiye Cumhuriyetinin ilk Cumhurbaşkanı olduCumhuriyeti korumak, kollamak, yaşatmak her yurttaşın odevidir
Turkiyede Cumhuriyet Nasıl İlan Edildi?
Turkiyede Cumhuriyet yonetimine, 29 Ekim 1923 tarihinde gecilmiştir; ancak 23 Nisan 1920 tarihinin, Cumhuriyet yonetiminin de fiili başlangıcı olduğunu soylemek gerekir23 Nisan 1920′de egemenliğin kayıtsız şartsız ulusa ait olduğu ilan edilmiş; ulusun sectiği TBMMnin denetimindeki hukumet, ulusun kaderini belirlemek uzere calışmaya başlamıştırBu gelişmelere karşın, Padişahlık ve Saltanatın hukuken kaldırılması icin 1922 yılına kadar beklemek gerekmiştirTBMM, 1 Kasım 1922 gecesi verilen bir kararla, Halifelikle Saltanatı birbirinden ayırmış; Saltanatı kaldırmıştır
B)KAZANDIRDIĞI HAKLAR
Yapmış Olduğu İnkilapları Ornek Verebiliriz
ISiyasi alanda yapılan inkılaplar:
1 Saltanatın Kaldırılması (1 Kasım 1922)
2 Cumhuriyetin ilanı (29 Ekim 1923)
3 Halifeliğin Kaldırılması (3 Mart 1924)
IIToplumsal yaşayışın duzenlenmesi:
1 Şapka İktisası (giyilmesi) Hakkında Kanun (25 Kasım 1925)
2 Tekke ve Zaviyelerle Turbelerin Seddine (kapatılmasına) ve Turbedarlıklar ile Birtakım Unvanların Men ve İlgasına Dair Kanun (30 Kasım 1925)
3 Beynelmilel Saat ve Takvim Hakkındaki Kanunların Kabulu (26 Aralık 1925) Kabul edilen bu kanunlarla Hicri ve Rumi Takvim uygulaması kaldırılarak yerine Miladi Takvim, alaturka saat yerine de milletlerarası saat sistemi uygulaması benimsenmiştir
4 Olculer Kanunu (1 Nisan 1931) Bu kanunla olcu birimi olarak medeni milletlerin kullandıkları metre, kilogram ve litre kabul edilmiştir
5 Lakap ve Unvanların Kaldırıldığına Dair Kanun (26 Kasım 1934)
6 Bazı Kisvelerin Giyilemeyeceğine Dair Kanun (3 Aralık 1934) Bu kanunla din adamlarının, hangi dine mensup olurlarsa olsunlar, mabet ve ayinler dışında ruhani kisve (giysi) taşımaları yasaklanmıştır
7 Soyadı Kanunu (21 Haziran 1934)
8 Kemal Oz Adlı Cumhurreisimize Ataturk Soyadı Verilmesi Hakkında Kanun (24 Kasım 1934)
9 Kadınların medeni ve siyasi haklara kavuşması:
a Medeni Kanunla sağlanan haklar
b Belediye secimlerinde kadınlara secme ve secilme hakkı tanıyan kanunun kabulu (3 Nisan 1930)
c Anayasada yapılan değişiklerle kadınlara milletvekili secme ve secilme hakkının tanınması (5 Aralık 1934)
III Hukuk alanında yapılan inkılaplar:
1 Şeriye Mahkemelerinin kaldırılması ve Yeni Mahkemeler Teşkilatının Kurulması Kanunu (8 Nisan 1934)
2 Turk Medeni Kanunu (17 Şubat 1926)Dini hukuk sisteminden ayrılarak laik cağdaş hukuk sisteminin uygulanmasına başlanmıştı