Ataturk'un eğitimoğretim ile ilgili veciz sozleri
Ataturkun sozleri ve vecizeleri nelerdir
· Okullarda oğretim vazifesinin guvenilebilir ellere teslimini, memleket evladının, o vazifeyi kendine hem bir meslek, hem bir ideal sayacak ustun ve saygıdeğer oğretmenler tarafından yetiştirilmesini sağlamak icin oğretmenlik, diğer serbest ve yuksek meslekler gibi, aşama aşama ilerlemeye ve her halde refah sağlamaya uygun bir meslek haline getirilmelidir Dunyanın her tarafında oğretmenler insan toplumunun en fedakar ve saygı değer unsurlarıdır (1923, Ankara) (Ataturk'un Soylev ve Demecleri, Ataturk Araştırma Merkezi, C I, Ankara, 1997, s 317)
· Millete gideceği yolu gosterirken dunyanın her turlu iliminden, keşiflerinden, gelişmelerinden yararlanalım, ama unutmayalım ki, asıl temeli kendi icimizden cıkarmak zorundayız (1923, Konya) (Ataturk'un Soylev ve Demecleri, Ataturk Araştırma Merkezi, C II, Ankara, 1997, s 145)
· Milletleri kurtaranlar yalnız ve ancak oğretmenlerdir Oğretmenden, eğiticiden yoksun bir millet henuz millet adını almak kabiliyetini kazanmamıştır Ona basit bir kitle denir, millet denemez Bir kitle millet olabilmek icin mutlaka eğiticilere, oğretmenlere muhtactır (1925, İzmir) (Ataturk'un Soylev ve Demecleri, Ataturk Araştırma Merkezi, C II, Ankara, 1997, s 243)
· Kucuk hanımlar, kucuk beyler! Sizler hepiniz geleceğin bir gulu, yıldızı, ilkbal nurusunuz Yurdu asıl nura gark edecek sizsiniz Kendinizin ne kadar muhim ve kıymetli olduğunuzu duşunerek ona gore calışınız Sizlerden cok şeyler bekliyoruz (1922, Bursa) (Ataturk'un Soylev ve Demecleri, Ataturk Araştırma Merkezi, C II, Ankara, 1997, s 4546)
· Turkiye'nin eğitim ve oğretim tutumunu her katında, tam bir acıklıkla hicbir teretdude yer vermeden saptamak ve uygulamak gerekir; bu tutum, her anlamıyla ulusal bir nitelikte olacaktır (1924, Ankara) (Ataturk'un Soylev ve Demecleri, Ataturk Araştırma Merkezi, C I, Ankara, 1997, s 347)
· Tarih, bir milletin kanını, hakkını, varlığını hicbir zaman inkar edemez (1927, Ankara) (Utkan Kocaturk, Ataturk'un Fikir ve Duşunceleri AKDTYK Ataturk Araştırma Merkezi, Ankara, 1999, s 165)
· Yaptığımız ve yapmakta olduğumuz inkılapların gayesi, Turkiye Cumhuriyeti halkını tamamen cağdaş ve butun mana ve şekliyle uygar bir toplum haline getirmektir İnkılaplarımızın ana ilkesi budur Bu gerceği kabul edemeyen zihniyetleri darmadağın etmek zaruridir Şimdiye kadar milletin, beyinlerini paslandıran, uyuşturan bu zihniyette bulunanlar olmuştur
· Uydurma hikayeler ve boş fikirler kafalardan tamamen cıkarılacaktır Onlar cıkarılmadıkca beyinlere gerceğin nurlarını sokmak imkansızdır (1925, Kastamonu) (Ataturk'un Soylev ve Demecleri, Ataturk Araştırma Merkezi, C II, Ankara, 1997, s 224)
· İnsanlar olgunlaşmak icin bazı şeylere muhtactır Bir millet ki resim yapmaz, bir millet ki heykel yapmaz, bir millet ki tekniğin gerektirdiği şeyleri yapmaz; itiraf etmeli ki o milletin ilerleme yolunda yeri yoktur Halbuki bizim milletimiz, gercek nitelikleriyle medeni ve ileri olmaya layıktır ve olacaktır (1923, Bursa) (Ataturk'un Soylev ve Demecleri, Ataturk Araştırma Merkezi, C II, Ankara, 1997, s 71)
· Eğitim ve oğretimde uygulanacak yol, bilgiyi insan icin fazla bir sus, bir zorbalık vasıtası yahut medeni bir zevkten ziyade, maddi hayatta muvaffak olmayı temin eden pratik ve kullanılması mumkun bir cihaz haline getirmektir Milli Eğitim Bakanlığı bu esasa onem vermelidir (1923) (Utkan Kocaturk, Ataturk'un Fikir ve Duşunceleri AKDTYK Ataturk Araştırma Merkezi, Ankara, 1999, s 130)
· Cumhuriyet'in temelinin laik bir dunya goruşune dayalı olduğu hicbir zaman unutulmamalı ve bu gercek gozden kacmamalıdır Zira Turk halkı teokratik yonetimden cok ızdırap cekmiştir Geri kalışının nedenleri arasında bunun onemli bir yeri vardır (1930, Kırklareli) (Utkan Kocaturk, Doğumundan Olumune Kadar Kaynakcalı Ataturk Gunluğu, AKDTYK Ataturk Araştırma Merkezi, Ankara, 1999, s 437)
· Memleketimizi, toplumumuzu gercek hedefine, mutluluğa eriştirmek icin iki orduya ihtiyac vardır Biri vatanın hayatını kurtaran asker ordusu, diğeri milletin geleceğini yoğuran fikir ordusudur Bu iki ordunun her ikisi de kıymetlidir, yucedir, feyizlidir, muhteremdir Fakat bu iki ordudan hangisi daha kıymetlidir, hangisi diğerine muhtacdır Şuphesiz boyle bir tercih yapılamaz, bu iki ordunun ikisi de hayatidir Yalnız siz, irfan ordusu mensupları, sizlere mensup olduğunuz ordunun kıymet ve kutsallığını anlatmak icin şunu soyleyeyim ki, sizler olen ve olduren birinci orduya nicin oldurup nicin olduğunu oğreten bir orduya mensupsunuz
· Bir millet, irfan ordusuna sahip olmadıkca savaş meydanlarında ne kadar parlak zaferler elde ederse etsin, o zaferlerin koklu sonuclar vermesi ancak irfan ordusuyla mumkundur Bu ikinci ordu olmadan, birinci ordunun elde ettiği kazanclar sonuk kalır Milletimizi gercek kurtuluşa ulaştırmak istiyorsak, bizi olumden kurtaran ve hayata goturen bugunku idare şeklimizin sonsuzluğunu istiyorsak, bir an once, buyuk, kusursuz, nurlu bir irfan ordusuna sahip olmak zorunluğunda bulunduğumuzu inkar edemeyiz (1923, Kutahya) (Ataturk'un Soylev ve Demecleri, Ataturk Araştırma Merkezi, C II, Ankara, 1997, s 167168)
· Siz genc arkadaşlar, yorulmadan beni takip etmeye soz vermişsiniz İşte ben ozellikle bu sozden cok duygulandım Yorulmadan beni takip edeceğinizi soyluyorsunuz Fakat arkadaşlar yorulmadan ne demek ? Yorulmamak olur mu ? Elbette yorulacaksınız Benim sizden istediğim şey yorulmamak değil, yorulduğunuz dakikada da dinlenmeden beni takip etmektir Yorgunluk her insan, her canlı icin doğal bir durumdur Fakat insanda yorgunluğu yenebilecek manevi bir kuvvet vardır ki, işte bu kuvvet yorulanları dinlendirmeden yurutur Sizler, yani, yeni Turkiye'nin genc evlatları, yorulsanız dahi beni takip edeceksiniz dinlenmemek uzere yurumeğe karar verenler asla ve asla yorulmazlar Turk Gencliği gayeye, bizim yuksek idealimize durmadan, yorulmadan yuruyecektir (1937, Ankara) (Ataturk'un Soylev ve Demecleri, Ataturk Araştırma Merkezi, C II, Ankara, 1997,
s 327328)
· Eski hocalar nasıl dini esastan hakim olmuşlarsa oğretmenler de ilim esasından kazanmaya başladıkları hakimiyeti sonuclandırsınlar Bununla oğretmenlik mesleği gercek yucelme devrine dahil olacaktır
· Oğretmenler her fırsattan istifade ederek halka koşmalı, halk ile beraber olmalı ve halk, oğretmenin cocuğa yalnız alfabe okutur bir varlıktan ibaret olmayacağını anlamalıdır (1927, İstanbul) (Ataturk'un Soylev ve Demecleri, Ataturk Araştırma Merkezi, C II, Ankara, 1997, s 266)
· Dunya'da her şey icin, medeniyet icin, hayat icin, başarı icin en gercek yol gosterici ilimdir, fendir İlmin ve fennin dışında yol gosterici aramak gaflettir, cehalettir, doğru yoldan sapmaktır Yalnız; ilmin ve fennin yaşadığımız her dakikadaki safhalarının sonuclarını idrak etmek ve gelişmesini zamanında takip etmek şarttır Binlerce yıl onceki kuralları, bugun aynen uygulamaya kalkışmak elbette ilmin ve fennin icinde olmak değildir En onemli, en esaslı nokta eğitim meselesidir
· Eğitimdir ki, bir ulusu ya hur, bağımsız, şanlı, yuksek bir toplum halinde yaşatır, ya da bir ulusu esaret ve sefalete terkeder
· Milli eğitimin ne demek olduğunu bilmekte artık bir karışıklık ve yanlış anlama olmamalıdır Bir de milli eğitim esas olduktan sonra onun dilini, usulunu, vasıtalarını da ulusal yapmak zorunluluğunu tartışmak gereksizdir Milli eğitim ile geliştirilmek ve yukseltilmek istenen genc beyinleri bir taraftan da paslandırıcı, uyuşturucu, hayali fazlalıklarla doldurmaktan dikkatle kacınmak lazımdır (1924, Samsun) (Ataturk'un Soylev ve Demecleri, Ataturk Araştırma Merkezi, C II, Ankara, 1997,
s 202206)
· Oğretmenler; yeni nesli Cumhuriyetin fedakar oğretmen ve eğitimcileri sizler yetiştireceksiniz, yeni nesil, sizin eseriniz olacaktır Eserin kıymeti, sizin becerinizin ve fedakarlığınızın derecesiyle orantılı olacaktır Cumhuriyet: fikren, ilmen, fennen, bedenen kuvvetli ve yuksek karakterli muhafızlar ister Yeni nesli, bu ozellik ve yetenekte yetiştirmek sizin elinizdedir
· Oğretmenler ! Erkek ve kız cocuklarımızın, aynı şekilde butun oğretim basamaklarındaki eğitimleri uygulamalı olmalıdır Yurt evladı, her oğrenim basamağında, ekonomik hayatta başarılı, iz bırakan, eser sahibi olacak şekilde bilgilerle donatılmalıdır Ulusal ahlakımız, cağdaş esaslarla ve hur fikirlerle artırılmalı ve takviye olunmalıdır Bu cok muhimdir, bilhassa nazarı dikkatinizi cekerimSizin başarınız Cumhuriyetin başarısı olacaktır
Arkadaşlar ! yeni Turkiye'nin birkac yıla sığdırdığı askeri, siyasi, idari inkılaplar sizin, sayın oğretmenler, sizin sosyal ve fikri inkılaptaki başarınızla pekiştirilecektir Hicbir zaman hatırlarınızdan cıkmasın ki, Cumhuriyet sizden fikri hur, vicdanı hur, irfanı hur nesiller ister (1924, Ankara) (Ataturk'un Soylev ve Demecleri, Ataturk Araştırma Merkezi, C II, Ankara, 1997, s 178179)
· Devlet bunyesinde yuzyıllar boyu derin idari ihmallerin neden olduğu yaraları iyileştirmede verilecek emeklerin en buyuğunu hic kuşku yok ki irfan yolunda gostermemiz lazımdır Şimdiye kadar uygulanan eğitim ve oğretim yontemlerinin milletimizin geri kalmasında en onemli etken olduğu kanısındayım Onun icin bir milli eğitim programından soz ederken, eski devrin boş inanclarından ve yaratılışımızla hic ilgisi olmayan yabancı fikirlerden, doğudan ve batıdan gelebilen butun etkilerden tamamen uzak, milli karakterimiz ve milli tarihimizle uyumlu bir kultur kastediyorum Cunku milli dehamızın gelişmesi ancak boyle bir kultur ile sağlanabilir
Ataturkun sozleri ve vecizeleri nelerdir
· Okullarda oğretim vazifesinin guvenilebilir ellere teslimini, memleket evladının, o vazifeyi kendine hem bir meslek, hem bir ideal sayacak ustun ve saygıdeğer oğretmenler tarafından yetiştirilmesini sağlamak icin oğretmenlik, diğer serbest ve yuksek meslekler gibi, aşama aşama ilerlemeye ve her halde refah sağlamaya uygun bir meslek haline getirilmelidir Dunyanın her tarafında oğretmenler insan toplumunun en fedakar ve saygı değer unsurlarıdır (1923, Ankara) (Ataturk'un Soylev ve Demecleri, Ataturk Araştırma Merkezi, C I, Ankara, 1997, s 317)
· Millete gideceği yolu gosterirken dunyanın her turlu iliminden, keşiflerinden, gelişmelerinden yararlanalım, ama unutmayalım ki, asıl temeli kendi icimizden cıkarmak zorundayız (1923, Konya) (Ataturk'un Soylev ve Demecleri, Ataturk Araştırma Merkezi, C II, Ankara, 1997, s 145)
· Milletleri kurtaranlar yalnız ve ancak oğretmenlerdir Oğretmenden, eğiticiden yoksun bir millet henuz millet adını almak kabiliyetini kazanmamıştır Ona basit bir kitle denir, millet denemez Bir kitle millet olabilmek icin mutlaka eğiticilere, oğretmenlere muhtactır (1925, İzmir) (Ataturk'un Soylev ve Demecleri, Ataturk Araştırma Merkezi, C II, Ankara, 1997, s 243)
· Kucuk hanımlar, kucuk beyler! Sizler hepiniz geleceğin bir gulu, yıldızı, ilkbal nurusunuz Yurdu asıl nura gark edecek sizsiniz Kendinizin ne kadar muhim ve kıymetli olduğunuzu duşunerek ona gore calışınız Sizlerden cok şeyler bekliyoruz (1922, Bursa) (Ataturk'un Soylev ve Demecleri, Ataturk Araştırma Merkezi, C II, Ankara, 1997, s 4546)
· Turkiye'nin eğitim ve oğretim tutumunu her katında, tam bir acıklıkla hicbir teretdude yer vermeden saptamak ve uygulamak gerekir; bu tutum, her anlamıyla ulusal bir nitelikte olacaktır (1924, Ankara) (Ataturk'un Soylev ve Demecleri, Ataturk Araştırma Merkezi, C I, Ankara, 1997, s 347)
· Tarih, bir milletin kanını, hakkını, varlığını hicbir zaman inkar edemez (1927, Ankara) (Utkan Kocaturk, Ataturk'un Fikir ve Duşunceleri AKDTYK Ataturk Araştırma Merkezi, Ankara, 1999, s 165)
· Yaptığımız ve yapmakta olduğumuz inkılapların gayesi, Turkiye Cumhuriyeti halkını tamamen cağdaş ve butun mana ve şekliyle uygar bir toplum haline getirmektir İnkılaplarımızın ana ilkesi budur Bu gerceği kabul edemeyen zihniyetleri darmadağın etmek zaruridir Şimdiye kadar milletin, beyinlerini paslandıran, uyuşturan bu zihniyette bulunanlar olmuştur
· Uydurma hikayeler ve boş fikirler kafalardan tamamen cıkarılacaktır Onlar cıkarılmadıkca beyinlere gerceğin nurlarını sokmak imkansızdır (1925, Kastamonu) (Ataturk'un Soylev ve Demecleri, Ataturk Araştırma Merkezi, C II, Ankara, 1997, s 224)
· İnsanlar olgunlaşmak icin bazı şeylere muhtactır Bir millet ki resim yapmaz, bir millet ki heykel yapmaz, bir millet ki tekniğin gerektirdiği şeyleri yapmaz; itiraf etmeli ki o milletin ilerleme yolunda yeri yoktur Halbuki bizim milletimiz, gercek nitelikleriyle medeni ve ileri olmaya layıktır ve olacaktır (1923, Bursa) (Ataturk'un Soylev ve Demecleri, Ataturk Araştırma Merkezi, C II, Ankara, 1997, s 71)
· Eğitim ve oğretimde uygulanacak yol, bilgiyi insan icin fazla bir sus, bir zorbalık vasıtası yahut medeni bir zevkten ziyade, maddi hayatta muvaffak olmayı temin eden pratik ve kullanılması mumkun bir cihaz haline getirmektir Milli Eğitim Bakanlığı bu esasa onem vermelidir (1923) (Utkan Kocaturk, Ataturk'un Fikir ve Duşunceleri AKDTYK Ataturk Araştırma Merkezi, Ankara, 1999, s 130)
· Cumhuriyet'in temelinin laik bir dunya goruşune dayalı olduğu hicbir zaman unutulmamalı ve bu gercek gozden kacmamalıdır Zira Turk halkı teokratik yonetimden cok ızdırap cekmiştir Geri kalışının nedenleri arasında bunun onemli bir yeri vardır (1930, Kırklareli) (Utkan Kocaturk, Doğumundan Olumune Kadar Kaynakcalı Ataturk Gunluğu, AKDTYK Ataturk Araştırma Merkezi, Ankara, 1999, s 437)
· Memleketimizi, toplumumuzu gercek hedefine, mutluluğa eriştirmek icin iki orduya ihtiyac vardır Biri vatanın hayatını kurtaran asker ordusu, diğeri milletin geleceğini yoğuran fikir ordusudur Bu iki ordunun her ikisi de kıymetlidir, yucedir, feyizlidir, muhteremdir Fakat bu iki ordudan hangisi daha kıymetlidir, hangisi diğerine muhtacdır Şuphesiz boyle bir tercih yapılamaz, bu iki ordunun ikisi de hayatidir Yalnız siz, irfan ordusu mensupları, sizlere mensup olduğunuz ordunun kıymet ve kutsallığını anlatmak icin şunu soyleyeyim ki, sizler olen ve olduren birinci orduya nicin oldurup nicin olduğunu oğreten bir orduya mensupsunuz
· Bir millet, irfan ordusuna sahip olmadıkca savaş meydanlarında ne kadar parlak zaferler elde ederse etsin, o zaferlerin koklu sonuclar vermesi ancak irfan ordusuyla mumkundur Bu ikinci ordu olmadan, birinci ordunun elde ettiği kazanclar sonuk kalır Milletimizi gercek kurtuluşa ulaştırmak istiyorsak, bizi olumden kurtaran ve hayata goturen bugunku idare şeklimizin sonsuzluğunu istiyorsak, bir an once, buyuk, kusursuz, nurlu bir irfan ordusuna sahip olmak zorunluğunda bulunduğumuzu inkar edemeyiz (1923, Kutahya) (Ataturk'un Soylev ve Demecleri, Ataturk Araştırma Merkezi, C II, Ankara, 1997, s 167168)
· Siz genc arkadaşlar, yorulmadan beni takip etmeye soz vermişsiniz İşte ben ozellikle bu sozden cok duygulandım Yorulmadan beni takip edeceğinizi soyluyorsunuz Fakat arkadaşlar yorulmadan ne demek ? Yorulmamak olur mu ? Elbette yorulacaksınız Benim sizden istediğim şey yorulmamak değil, yorulduğunuz dakikada da dinlenmeden beni takip etmektir Yorgunluk her insan, her canlı icin doğal bir durumdur Fakat insanda yorgunluğu yenebilecek manevi bir kuvvet vardır ki, işte bu kuvvet yorulanları dinlendirmeden yurutur Sizler, yani, yeni Turkiye'nin genc evlatları, yorulsanız dahi beni takip edeceksiniz dinlenmemek uzere yurumeğe karar verenler asla ve asla yorulmazlar Turk Gencliği gayeye, bizim yuksek idealimize durmadan, yorulmadan yuruyecektir (1937, Ankara) (Ataturk'un Soylev ve Demecleri, Ataturk Araştırma Merkezi, C II, Ankara, 1997,
s 327328)
· Eski hocalar nasıl dini esastan hakim olmuşlarsa oğretmenler de ilim esasından kazanmaya başladıkları hakimiyeti sonuclandırsınlar Bununla oğretmenlik mesleği gercek yucelme devrine dahil olacaktır
· Oğretmenler her fırsattan istifade ederek halka koşmalı, halk ile beraber olmalı ve halk, oğretmenin cocuğa yalnız alfabe okutur bir varlıktan ibaret olmayacağını anlamalıdır (1927, İstanbul) (Ataturk'un Soylev ve Demecleri, Ataturk Araştırma Merkezi, C II, Ankara, 1997, s 266)
· Dunya'da her şey icin, medeniyet icin, hayat icin, başarı icin en gercek yol gosterici ilimdir, fendir İlmin ve fennin dışında yol gosterici aramak gaflettir, cehalettir, doğru yoldan sapmaktır Yalnız; ilmin ve fennin yaşadığımız her dakikadaki safhalarının sonuclarını idrak etmek ve gelişmesini zamanında takip etmek şarttır Binlerce yıl onceki kuralları, bugun aynen uygulamaya kalkışmak elbette ilmin ve fennin icinde olmak değildir En onemli, en esaslı nokta eğitim meselesidir
· Eğitimdir ki, bir ulusu ya hur, bağımsız, şanlı, yuksek bir toplum halinde yaşatır, ya da bir ulusu esaret ve sefalete terkeder
· Milli eğitimin ne demek olduğunu bilmekte artık bir karışıklık ve yanlış anlama olmamalıdır Bir de milli eğitim esas olduktan sonra onun dilini, usulunu, vasıtalarını da ulusal yapmak zorunluluğunu tartışmak gereksizdir Milli eğitim ile geliştirilmek ve yukseltilmek istenen genc beyinleri bir taraftan da paslandırıcı, uyuşturucu, hayali fazlalıklarla doldurmaktan dikkatle kacınmak lazımdır (1924, Samsun) (Ataturk'un Soylev ve Demecleri, Ataturk Araştırma Merkezi, C II, Ankara, 1997,
s 202206)
· Oğretmenler; yeni nesli Cumhuriyetin fedakar oğretmen ve eğitimcileri sizler yetiştireceksiniz, yeni nesil, sizin eseriniz olacaktır Eserin kıymeti, sizin becerinizin ve fedakarlığınızın derecesiyle orantılı olacaktır Cumhuriyet: fikren, ilmen, fennen, bedenen kuvvetli ve yuksek karakterli muhafızlar ister Yeni nesli, bu ozellik ve yetenekte yetiştirmek sizin elinizdedir
· Oğretmenler ! Erkek ve kız cocuklarımızın, aynı şekilde butun oğretim basamaklarındaki eğitimleri uygulamalı olmalıdır Yurt evladı, her oğrenim basamağında, ekonomik hayatta başarılı, iz bırakan, eser sahibi olacak şekilde bilgilerle donatılmalıdır Ulusal ahlakımız, cağdaş esaslarla ve hur fikirlerle artırılmalı ve takviye olunmalıdır Bu cok muhimdir, bilhassa nazarı dikkatinizi cekerimSizin başarınız Cumhuriyetin başarısı olacaktır
Arkadaşlar ! yeni Turkiye'nin birkac yıla sığdırdığı askeri, siyasi, idari inkılaplar sizin, sayın oğretmenler, sizin sosyal ve fikri inkılaptaki başarınızla pekiştirilecektir Hicbir zaman hatırlarınızdan cıkmasın ki, Cumhuriyet sizden fikri hur, vicdanı hur, irfanı hur nesiller ister (1924, Ankara) (Ataturk'un Soylev ve Demecleri, Ataturk Araştırma Merkezi, C II, Ankara, 1997, s 178179)
· Devlet bunyesinde yuzyıllar boyu derin idari ihmallerin neden olduğu yaraları iyileştirmede verilecek emeklerin en buyuğunu hic kuşku yok ki irfan yolunda gostermemiz lazımdır Şimdiye kadar uygulanan eğitim ve oğretim yontemlerinin milletimizin geri kalmasında en onemli etken olduğu kanısındayım Onun icin bir milli eğitim programından soz ederken, eski devrin boş inanclarından ve yaratılışımızla hic ilgisi olmayan yabancı fikirlerden, doğudan ve batıdan gelebilen butun etkilerden tamamen uzak, milli karakterimiz ve milli tarihimizle uyumlu bir kultur kastediyorum Cunku milli dehamızın gelişmesi ancak boyle bir kultur ile sağlanabilir