Ataturk ve tiyatro, Ataturk'un tiyatroya bakış acısı
Ataturk'e gore; Sanat guzelliğin ifadesidir Bu ifade sozle olursa şiir nağme ile olursa musiki resim ile olursa ressamlık oyma ile olursa heykeltıraşlık bina ile olursa mimarlık olur
Millet hayatında sanatın değerini takdir eden Ataturk; Bir millet sanattan ve sanatkardan mahrumsa tam bir hayata malik olamazBir millet sanata ehemmiyet vermedikce buyuk bir felakete mahkUmdurdiyerek sanatın onemini millet hayatındaki rolunu acıklamıştır
Ataturk millet hayatında sanatın yerini ve değerini belirtmekle beraber onun korunmasını ve gelişmesini de sağlamıştır Ataturk her şeyden once sanatcılara sanatcı ruhuyla elini uzatmıştır: Sanatkar toplumda uzun uğraş ve cabalardan sonra alnında ışığı ilk hisseden insandır
Guzel sanatlar alanında Cumhuriyet doneminin ilk 15 yılında devrim sayılabilecek calışmalar yapılmıştır Turkiye Cumhuriyeti'nin temeli kulturdurdiyen Ataturk guzel sanatlar alanındaki calışmaları bizzat yonlendirmiş başarılı sanatcıları odullendirmiştir
Cok sesli Batı muziğinin ulkemizde yaygınlaştırılması temel ilke olarak benimsenirken geleneksel Turk Muziği turlerinin derleme araştırma ve geliştirilmesine onem verildi 1924 yılı Eylulunde Ankara'da Musiki Muallim Mektebi (Muzik Oğretmen Okulu) acıldı 1936 yılında Ankara Devlet Konservatuarı'nın acılmasıyla bu okul Gazi Eğitim Enstitusu muzik bolumune donuşturuldu Ankara Devlet Konservatuarı Turkiye'nin ihtiyac duyduğu muzik tiyatro opera bale sanatcılarını yetiştirmeye başladı Turk Beşleriolarak tanınan sanatcılar ilk sonat senfoni koncerto ve operalarını yazdılar 1934 yılında ilk Turk operası olan Ahmet Adnan Saygun'un Oz Soy ve Taşbebek operaları Ankara Halkevi'nde temsil edildi Darulelhan'ın (İstanbul Belediye Konservatuarı) oğretim programı yeniden duzenlendi Turk muziği derslerinin yanında Batı muziği derslerine de yer verildi
Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası'nın temeli olan İstanbul'daki Muzıkai Humayun Mart 1924'te Ankara'ya getirildi Riyaseti Cumhur Musiki Heyeti adını aldı 1933'te bando bolumu orkestradan ayrıldı Orkestranın şefliğini 1935 yılına kadar Zeki Ungor ve Ahmet Adnan Saygun yaptı 1935'te Alman Ernst Praetorius şefliğe getirildi Bu şefin yonetiminde orkestra buyuk gelişme gosterdi
Cumhuriyet ilan edildiğinde İstanbul'da Dar uln Bedayi ve bazı ozel tiyatrolar faaliyet halindeydi Dar ul Bedayi 1931'de İstanbul Belediyesi'ne bağlandı 1934'te ise adı İstanbul Şehir Tiyatrolarıoldu Tiyatro ve operetleriyle buyuk ilgi cekiyordu Tiyatro sanatının yurda yayılmasında Halkevlerinin buyuk hizmetleri goruldu Ankara Halkevi sahnesinde Akın (1932) Coban (1932) Mavi Yıldırım (1932) oyunlarının ilk temsillerinde Ataturk de hazır bulundu Ankara Devlet Konservatuarı Tatbikat Sahnesi'nde gercek anlamda ilk oyunların temsilinden sonra Ankara'da Devlet Tiyatrolarının kuruluşuna giden yol acıldı
Ataturk donemi Turkiye'sinde plastik sanatlarda da buyuk gelişme gozlendi 1924'ten itibaren Sanayii Nefise Mektebi Ali'si mezunları Avrupa'ya gonderildi Cevat Dereli Mahmut Cuda Refik Epikman Muhittin Sebati Şeref Akdik ve Ali Karsan ilk gonderilen sanatcılardandı Sanayii Nefise Mektebi Alisi 1928'de Guzel Sanatlar Akademisi adını aldı 19321933 oğretim yılında Gazi Eğitim Enstitusu Resimİş Bolumu acıldı Ataturk anıt ve heykel yapımına onem vererek Cumhuriyetin heykeltıraş kuşağının yetiştirilmesini destekledi
1924 yılından itibaren resim ve heykel sergileri acılmaya başladı Halkevleri Resim ve Heykel Sergileri (19361938) Ankara Halkevleri Birleşik Resim Heykel Sergileri (19371938) onemli sergilerdir Ataturk tarafından 20 Eylul 1937'de acılan Resim ve Heykel Muzesi bu alandaki calışmalara verilen onemin son halkasıdır
Sinema da Cumhuriyet doneminde buyuk gelişme gostermiştir Muhsin Ertuğrul tiyatroda olduğu gibi sinema sanatının gelişmesinde de gorev almıştır Sinema salonlarının sayısı artmış uzun metrajlı ve konulu filmler cekilmiştir
Ataturk'e gore; Sanat guzelliğin ifadesidir Bu ifade sozle olursa şiir nağme ile olursa musiki resim ile olursa ressamlık oyma ile olursa heykeltıraşlık bina ile olursa mimarlık olur
Millet hayatında sanatın değerini takdir eden Ataturk; Bir millet sanattan ve sanatkardan mahrumsa tam bir hayata malik olamazBir millet sanata ehemmiyet vermedikce buyuk bir felakete mahkUmdurdiyerek sanatın onemini millet hayatındaki rolunu acıklamıştır
Ataturk millet hayatında sanatın yerini ve değerini belirtmekle beraber onun korunmasını ve gelişmesini de sağlamıştır Ataturk her şeyden once sanatcılara sanatcı ruhuyla elini uzatmıştır: Sanatkar toplumda uzun uğraş ve cabalardan sonra alnında ışığı ilk hisseden insandır
Guzel sanatlar alanında Cumhuriyet doneminin ilk 15 yılında devrim sayılabilecek calışmalar yapılmıştır Turkiye Cumhuriyeti'nin temeli kulturdurdiyen Ataturk guzel sanatlar alanındaki calışmaları bizzat yonlendirmiş başarılı sanatcıları odullendirmiştir
Cok sesli Batı muziğinin ulkemizde yaygınlaştırılması temel ilke olarak benimsenirken geleneksel Turk Muziği turlerinin derleme araştırma ve geliştirilmesine onem verildi 1924 yılı Eylulunde Ankara'da Musiki Muallim Mektebi (Muzik Oğretmen Okulu) acıldı 1936 yılında Ankara Devlet Konservatuarı'nın acılmasıyla bu okul Gazi Eğitim Enstitusu muzik bolumune donuşturuldu Ankara Devlet Konservatuarı Turkiye'nin ihtiyac duyduğu muzik tiyatro opera bale sanatcılarını yetiştirmeye başladı Turk Beşleriolarak tanınan sanatcılar ilk sonat senfoni koncerto ve operalarını yazdılar 1934 yılında ilk Turk operası olan Ahmet Adnan Saygun'un Oz Soy ve Taşbebek operaları Ankara Halkevi'nde temsil edildi Darulelhan'ın (İstanbul Belediye Konservatuarı) oğretim programı yeniden duzenlendi Turk muziği derslerinin yanında Batı muziği derslerine de yer verildi
Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası'nın temeli olan İstanbul'daki Muzıkai Humayun Mart 1924'te Ankara'ya getirildi Riyaseti Cumhur Musiki Heyeti adını aldı 1933'te bando bolumu orkestradan ayrıldı Orkestranın şefliğini 1935 yılına kadar Zeki Ungor ve Ahmet Adnan Saygun yaptı 1935'te Alman Ernst Praetorius şefliğe getirildi Bu şefin yonetiminde orkestra buyuk gelişme gosterdi
Cumhuriyet ilan edildiğinde İstanbul'da Dar uln Bedayi ve bazı ozel tiyatrolar faaliyet halindeydi Dar ul Bedayi 1931'de İstanbul Belediyesi'ne bağlandı 1934'te ise adı İstanbul Şehir Tiyatrolarıoldu Tiyatro ve operetleriyle buyuk ilgi cekiyordu Tiyatro sanatının yurda yayılmasında Halkevlerinin buyuk hizmetleri goruldu Ankara Halkevi sahnesinde Akın (1932) Coban (1932) Mavi Yıldırım (1932) oyunlarının ilk temsillerinde Ataturk de hazır bulundu Ankara Devlet Konservatuarı Tatbikat Sahnesi'nde gercek anlamda ilk oyunların temsilinden sonra Ankara'da Devlet Tiyatrolarının kuruluşuna giden yol acıldı
Ataturk donemi Turkiye'sinde plastik sanatlarda da buyuk gelişme gozlendi 1924'ten itibaren Sanayii Nefise Mektebi Ali'si mezunları Avrupa'ya gonderildi Cevat Dereli Mahmut Cuda Refik Epikman Muhittin Sebati Şeref Akdik ve Ali Karsan ilk gonderilen sanatcılardandı Sanayii Nefise Mektebi Alisi 1928'de Guzel Sanatlar Akademisi adını aldı 19321933 oğretim yılında Gazi Eğitim Enstitusu Resimİş Bolumu acıldı Ataturk anıt ve heykel yapımına onem vererek Cumhuriyetin heykeltıraş kuşağının yetiştirilmesini destekledi
1924 yılından itibaren resim ve heykel sergileri acılmaya başladı Halkevleri Resim ve Heykel Sergileri (19361938) Ankara Halkevleri Birleşik Resim Heykel Sergileri (19371938) onemli sergilerdir Ataturk tarafından 20 Eylul 1937'de acılan Resim ve Heykel Muzesi bu alandaki calışmalara verilen onemin son halkasıdır
Sinema da Cumhuriyet doneminde buyuk gelişme gostermiştir Muhsin Ertuğrul tiyatroda olduğu gibi sinema sanatının gelişmesinde de gorev almıştır Sinema salonlarının sayısı artmış uzun metrajlı ve konulu filmler cekilmiştir