Ayak Bileği Burkulmaları
Ayak bileği burkulmaları en sık karşılaşılan yaralanmalardan olup yeterli tedavi edilmediğinde uzun sureli sakatlıklara yol acabilir
Anatomi
Ayak bileğinin dış kısmında dış yan bağ kompleksi bulunur ve uc adet bağdan oluşur Bunlar anterio talofibular ligament, posterior talofibular ligament ve kalkaneofibular ligamenttir Bu bağlar gunluk hayatımızda ayak bileğinin ice doğru donmesini ve one doğru cıkmasını onlerler
Sebepler
Ayak bileği burkulmaları yuruken, koşarken veya spor musabakaları sırasında meydana gelebilir En sık olarak inversiyon tipi yaralanmalar olur İnversiyon tipi yaralanmalarda ayak ice doğru doner, yani yaralanma sırasında ayağın dış kısmına basarız, boylece dış yan bağ kompleksi yaralanır
Belirtiler
Burkulma sırasında sıklıkla bir kopma sesi duyulabilir Bu bir kemik kırığının beliritisi olabileceği gibi, bağ yırtılması sonucu da oluşabilir Ayak bileğinde ağrı ve ciddi yaralanmalarda dış kısımlarda kısa surede ileri derecede bir şişlik oluşur Hasta ayağı uzerine basamayabilir Şişlik birkac gun icinde yerini morarmaya bırakır Morarma icerideki kanamanın cilt altına sızması ile olur
Tanı
Tanı icin detaylı fizik inceleme gereklidir Kırık şuphesi varsa ayak bileği rontgenleri cekilebilir Ciddi bağ yırtığı şuphesi varsa stres rontgenleri denen, ayağı zorlayarak cekilen rontgenler gerekebilir Genellikle bu tur işlemler yaralanmadan birkac gun sonra şişlik indikten sonra yapılır Ayak bileğinde eklem kıkırdağı yaralanmasından şuphe ediliyorsa MR tetkiki yapılabilir
Tedavi
Olay olduğu anda ilk mudahele onemlidir Yaralının yere basması engellenmelidir Ayak bileğine hemen elastik bandaj uygulanmalıdır ve ayak yukarı kaldırılmalıdır Bandajın uzerinden uygulanacak torba icinde buz ağrıyı ve ic kanamayı azaltır Bu amacla evde ve spor alanlarında derin dondurucuda jel torbalar bulundurulması faydalıdır ( Dikkat!!! Buz torbasının direkt cilde uygulanması yanıklara yol acabilir)
Hastanede yapılacak muayenede yaralanmanın şiddeti tespit edilerek tedavi planlanır Basit yaralanmalar birkac gun dinlenme ile tamamen iyileşir Daha ciddi yaralanmalarda kısa sureli atel veya alcı uygulanabilir Daha sonra uygulaancak fizyoterapi ile bağın uygun pozisyonda iyileşmesi, normal eklem hareketi, cevre adalelerin guc ve koordinasyonu sağlanır Aktif spora donmek isteyenlerin bir sure ozel ayak bilekliği kullanması gerekebilir, flasterle yapılan tespitler yeterince koruyucu değilidir Bircok kişide uzun sureli ağrı, tekrarlayan burkulmalar olabilir Sinir yaralanmaları, eklem ici kırıklar, bağın yeterince iyileşmemesi, nedbe dokusu neden olabilir ve sebebin bulunarak tedavi edilmesi gereklidir
Ayak bileği burkulmaları en sık karşılaşılan yaralanmalardan olup yeterli tedavi edilmediğinde uzun sureli sakatlıklara yol acabilir
Anatomi
Ayak bileğinin dış kısmında dış yan bağ kompleksi bulunur ve uc adet bağdan oluşur Bunlar anterio talofibular ligament, posterior talofibular ligament ve kalkaneofibular ligamenttir Bu bağlar gunluk hayatımızda ayak bileğinin ice doğru donmesini ve one doğru cıkmasını onlerler
Sebepler
Ayak bileği burkulmaları yuruken, koşarken veya spor musabakaları sırasında meydana gelebilir En sık olarak inversiyon tipi yaralanmalar olur İnversiyon tipi yaralanmalarda ayak ice doğru doner, yani yaralanma sırasında ayağın dış kısmına basarız, boylece dış yan bağ kompleksi yaralanır
Belirtiler
Burkulma sırasında sıklıkla bir kopma sesi duyulabilir Bu bir kemik kırığının beliritisi olabileceği gibi, bağ yırtılması sonucu da oluşabilir Ayak bileğinde ağrı ve ciddi yaralanmalarda dış kısımlarda kısa surede ileri derecede bir şişlik oluşur Hasta ayağı uzerine basamayabilir Şişlik birkac gun icinde yerini morarmaya bırakır Morarma icerideki kanamanın cilt altına sızması ile olur
Tanı
Tanı icin detaylı fizik inceleme gereklidir Kırık şuphesi varsa ayak bileği rontgenleri cekilebilir Ciddi bağ yırtığı şuphesi varsa stres rontgenleri denen, ayağı zorlayarak cekilen rontgenler gerekebilir Genellikle bu tur işlemler yaralanmadan birkac gun sonra şişlik indikten sonra yapılır Ayak bileğinde eklem kıkırdağı yaralanmasından şuphe ediliyorsa MR tetkiki yapılabilir
Tedavi
Olay olduğu anda ilk mudahele onemlidir Yaralının yere basması engellenmelidir Ayak bileğine hemen elastik bandaj uygulanmalıdır ve ayak yukarı kaldırılmalıdır Bandajın uzerinden uygulanacak torba icinde buz ağrıyı ve ic kanamayı azaltır Bu amacla evde ve spor alanlarında derin dondurucuda jel torbalar bulundurulması faydalıdır ( Dikkat!!! Buz torbasının direkt cilde uygulanması yanıklara yol acabilir)
Hastanede yapılacak muayenede yaralanmanın şiddeti tespit edilerek tedavi planlanır Basit yaralanmalar birkac gun dinlenme ile tamamen iyileşir Daha ciddi yaralanmalarda kısa sureli atel veya alcı uygulanabilir Daha sonra uygulaancak fizyoterapi ile bağın uygun pozisyonda iyileşmesi, normal eklem hareketi, cevre adalelerin guc ve koordinasyonu sağlanır Aktif spora donmek isteyenlerin bir sure ozel ayak bilekliği kullanması gerekebilir, flasterle yapılan tespitler yeterince koruyucu değilidir Bircok kişide uzun sureli ağrı, tekrarlayan burkulmalar olabilir Sinir yaralanmaları, eklem ici kırıklar, bağın yeterince iyileşmemesi, nedbe dokusu neden olabilir ve sebebin bulunarak tedavi edilmesi gereklidir
