Bademcik Nedir?
Bademcikler havadaki bakteri ve enfeksiyonların ağız yoluyla vücuda girmesini engelleyen dilin arka kısmında boğazın her iki yanında yer alan bağışıklık sisteminin en önemli parçalarından biri olan lenf dokularıdır. Tıp literatüründe tonsil adı verilen bu lenf dokuları ağız içinden bakıldığında gözle görülebilmektedir.
Bademcik İltihabının Belirtileri Nelerdir?
- Şiddetli bir boğaz ağrısı
- Ateş, terleme, titreme
- Yutkunma güçlüğü
- Halsizlik, kırgınlık, güçsüzlük hissi
- Kulak ağrısı
- Ağız kokusu
- Ses değişiklikleri
- Eklemlerde ağrı
- Bademciklerin kızarık ve şiş görülmesi
- Daha sık çocuklarda görülen mide bulantısı, kusma ve karın ağrısı
Bademcik İltihabı Neden Ortaya Çıkar?
Her ne kadar bademciklerin görevi vücudumuza giren bakterileri korumak olsa da, vücuda giren bazı mikrooragnizmalar bademciklerde daha da çoğalma göstererek bademcik üzerinde iltihaplanma yapabilir. Bademciklerde büyüme, kızarma ve şişme gibi durumlarla kendini gösteren bu durumla daha çok çocuklarda karşılaşırız. Özellikle kış aylarında çeşitli viral enfeksiyonlarla kendini daha belirgin bir şekilde gösterir. Bunun yanı sıra Beta mikrobu olarak bilinen A grubu beta hemolitik streptekok da özellikle çocuklarda kendini gösteren ve bademcik iltihaplanmasına neden olan bir mikroptur. Beta mikrobu ile birlikte çocuklarda baş ve karın ağrısı, ateş yükselmesi ve bademcikler üzerinde sarı ve beyaz iltihaplar görülebilmektedir. Bademcik iltihabı daha çok çocuklarda kendini gösterdiği halde genç ve yetişkinlerde de rastladığımız bir durumdur.
Bademcik İltihabında Tanı ve Tedavi
Bademcik iltihabı tanısı, kulak burun boğaz uzmanının fiziksel muayenesinin yanı sıra çeşitli boğaz kültür ve kan testleriyle birlikte konulur. Bu muayeneyle uygun bir tedavi yöntemi oluşturulur. Bademcik iltihabı genellikle kendi kendine düzelme gösterebilir. Ancak bademcik iltihabının nedeni Beta mikrobu ise tedavi edilmediği durumda akut romatizmal ateş (kalp romatizması) ve glomerulonefrite ( böbrek hastalığı )neden olabilir. Bundan dolayı bademcik iltihabına neden olan etken iyi araştırılmalı ve doğru bir tedavi yöntemi uygulanmalıdır. Bademcik tedavisinde en çok kullanılan tedavi yöntemi antibiyotik kullanımıdır. Ancak antibiyotiğin sık kullanılması birçok yan etkiyi beraberinde getirirken aynı zamanda vücudun antibiyotiğe bağışıklık kazanması ve tedavi edici özelliğinin ortadan kalkmasına neden olmaktadır. Bu süreçte doktorunuzun size verdiği ateş düşürücüler, ağrı kesiciler de kullanılabilir. Ayrıca ağız ve boğaz hijyenine önem vermek, dinlenmek ve bol sıvı tüketmek doktorunuz tarafından önerilir.
Bademcik Ameliyatı Hangi Durumda Gereklidir?
Bademciklerin hava yolunu tıkayacak büyüklüklüğe ulaşması durumunda, çok sık enfeksiyona maruz kalarak sık aralıklarla tekrarlayan bademcik iltihaplarında, antibiyotik kullanımı birtakım yan etkilere neden olduğunda, bademcik enfeksiyonunun kalp ve romatizmal hastalıklara sebep olması durumunda, çene eklem bozukluklarına ve konuşma bozukluklarına neden olma durumuyla birlikte özellikle çocuklarda gelişme geriliği ortaya çıkıyorsa o zaman bademciklerin cerrahi olarak çıkartılmasına yönelik birtakım müdahaleler yapılabilir.
Bademcik Ameliyatı Sonrası Süreç
Ameliyat sonrası süreçte çocukların iyileşme süresi yetişkinlere göre daha hızlıdır. Ameliyat sonrasında hastalara 10 gün katı beslenme yasaktır. Hastalara bu süreçte sulu ve soğuk beslenme önerilir. Özellikle bu süreçte dondurma tüketiminin fazlalaştırılmasının istenmesi çocuk hastalarımızı sevindirmektedir. Çünkü soğuk gıdalar damarların kasılmasına neden olarak kanama riskini azaltır. Yine bu süreçte önerdiğimiz en önemli şey bol su tüketimidir. Eğer yeteri kadar su içilmezse sıvı eksikliğine bağlı olarak yüksek ateş ortaya çıkabilir. Çocuklarda 4-5 gün yetişkinlerde ise yaklaşık 7 gün kulak ağrısı olabilir. Operasyon sonrası 4-5 gün ağız kokusu problemi ortaya çıkabilir. Boğaz ağrısı, kulak ağrısı, ağız kokusu bu süreçte sık karşılaşılan durumlardır. Ancak iyileşme süreci bittiğinde bu problemler tamamen ortadan kalkacaktır. Ameliyat sonrası doktorun önerdiği ilaçlar mutlaka düzenli olarak kullanılmalı ve onun dışında herhangi bir ilaç kullanılmamalıdır. Bu ameliyat sonrası nadir de olsa 50-80 hastada 1 karşımıza çıkan ağızdan kan gelmesi ya da tükürükte kan görülmesi durumunda doktorunuzla mutlaka iletişime geçmelisiniz.
Bademcikler havadaki bakteri ve enfeksiyonların ağız yoluyla vücuda girmesini engelleyen dilin arka kısmında boğazın her iki yanında yer alan bağışıklık sisteminin en önemli parçalarından biri olan lenf dokularıdır. Tıp literatüründe tonsil adı verilen bu lenf dokuları ağız içinden bakıldığında gözle görülebilmektedir.
Bademcik İltihabının Belirtileri Nelerdir?
- Şiddetli bir boğaz ağrısı
- Ateş, terleme, titreme
- Yutkunma güçlüğü
- Halsizlik, kırgınlık, güçsüzlük hissi
- Kulak ağrısı
- Ağız kokusu
- Ses değişiklikleri
- Eklemlerde ağrı
- Bademciklerin kızarık ve şiş görülmesi
- Daha sık çocuklarda görülen mide bulantısı, kusma ve karın ağrısı
Bademcik İltihabı Neden Ortaya Çıkar?
Her ne kadar bademciklerin görevi vücudumuza giren bakterileri korumak olsa da, vücuda giren bazı mikrooragnizmalar bademciklerde daha da çoğalma göstererek bademcik üzerinde iltihaplanma yapabilir. Bademciklerde büyüme, kızarma ve şişme gibi durumlarla kendini gösteren bu durumla daha çok çocuklarda karşılaşırız. Özellikle kış aylarında çeşitli viral enfeksiyonlarla kendini daha belirgin bir şekilde gösterir. Bunun yanı sıra Beta mikrobu olarak bilinen A grubu beta hemolitik streptekok da özellikle çocuklarda kendini gösteren ve bademcik iltihaplanmasına neden olan bir mikroptur. Beta mikrobu ile birlikte çocuklarda baş ve karın ağrısı, ateş yükselmesi ve bademcikler üzerinde sarı ve beyaz iltihaplar görülebilmektedir. Bademcik iltihabı daha çok çocuklarda kendini gösterdiği halde genç ve yetişkinlerde de rastladığımız bir durumdur.
Bademcik İltihabında Tanı ve Tedavi
Bademcik iltihabı tanısı, kulak burun boğaz uzmanının fiziksel muayenesinin yanı sıra çeşitli boğaz kültür ve kan testleriyle birlikte konulur. Bu muayeneyle uygun bir tedavi yöntemi oluşturulur. Bademcik iltihabı genellikle kendi kendine düzelme gösterebilir. Ancak bademcik iltihabının nedeni Beta mikrobu ise tedavi edilmediği durumda akut romatizmal ateş (kalp romatizması) ve glomerulonefrite ( böbrek hastalığı )neden olabilir. Bundan dolayı bademcik iltihabına neden olan etken iyi araştırılmalı ve doğru bir tedavi yöntemi uygulanmalıdır. Bademcik tedavisinde en çok kullanılan tedavi yöntemi antibiyotik kullanımıdır. Ancak antibiyotiğin sık kullanılması birçok yan etkiyi beraberinde getirirken aynı zamanda vücudun antibiyotiğe bağışıklık kazanması ve tedavi edici özelliğinin ortadan kalkmasına neden olmaktadır. Bu süreçte doktorunuzun size verdiği ateş düşürücüler, ağrı kesiciler de kullanılabilir. Ayrıca ağız ve boğaz hijyenine önem vermek, dinlenmek ve bol sıvı tüketmek doktorunuz tarafından önerilir.
Bademcik Ameliyatı Hangi Durumda Gereklidir?
Bademciklerin hava yolunu tıkayacak büyüklüklüğe ulaşması durumunda, çok sık enfeksiyona maruz kalarak sık aralıklarla tekrarlayan bademcik iltihaplarında, antibiyotik kullanımı birtakım yan etkilere neden olduğunda, bademcik enfeksiyonunun kalp ve romatizmal hastalıklara sebep olması durumunda, çene eklem bozukluklarına ve konuşma bozukluklarına neden olma durumuyla birlikte özellikle çocuklarda gelişme geriliği ortaya çıkıyorsa o zaman bademciklerin cerrahi olarak çıkartılmasına yönelik birtakım müdahaleler yapılabilir.
Bademcik Ameliyatı Sonrası Süreç
Ameliyat sonrası süreçte çocukların iyileşme süresi yetişkinlere göre daha hızlıdır. Ameliyat sonrasında hastalara 10 gün katı beslenme yasaktır. Hastalara bu süreçte sulu ve soğuk beslenme önerilir. Özellikle bu süreçte dondurma tüketiminin fazlalaştırılmasının istenmesi çocuk hastalarımızı sevindirmektedir. Çünkü soğuk gıdalar damarların kasılmasına neden olarak kanama riskini azaltır. Yine bu süreçte önerdiğimiz en önemli şey bol su tüketimidir. Eğer yeteri kadar su içilmezse sıvı eksikliğine bağlı olarak yüksek ateş ortaya çıkabilir. Çocuklarda 4-5 gün yetişkinlerde ise yaklaşık 7 gün kulak ağrısı olabilir. Operasyon sonrası 4-5 gün ağız kokusu problemi ortaya çıkabilir. Boğaz ağrısı, kulak ağrısı, ağız kokusu bu süreçte sık karşılaşılan durumlardır. Ancak iyileşme süreci bittiğinde bu problemler tamamen ortadan kalkacaktır. Ameliyat sonrası doktorun önerdiği ilaçlar mutlaka düzenli olarak kullanılmalı ve onun dışında herhangi bir ilaç kullanılmamalıdır. Bu ameliyat sonrası nadir de olsa 50-80 hastada 1 karşımıza çıkan ağızdan kan gelmesi ya da tükürükte kan görülmesi durumunda doktorunuzla mutlaka iletişime geçmelisiniz.