Migren
Başağrılarının %15-20'si migren ağrısıdır. Tek taraflı yerleşim gösteren (%75) migren, tekrarlayıcı, saatlerce sürebilen, paroksismal, zonklayıcı, baş hareketleri ile artan bir başağrısı olup bulantı ve kusma da eşlik eder. Ailesel yatkınlık laf konusu olup dominant geçişlidir. Hatunlarda erkeklere nazaran 3 kat çokça görülür, daha çok genç ve orta yaşta başlayıp, ileri yaşlarda azalma gösterir.
Tipik olarak 4-72 saat arasında sürer ve fizikî egzersiz ile artar. Migrenli hastalarda depresyon, anksiete ve panik bozuklukların daha sık görüldüğü bildirilmiştir.Çeşitli faktörlerin migrene hassas insanlarda başağrısını tetiklediği bilinmektedir. Bunların arasında en bilinenler, muayyen yiyecek ve ek gereçleri (şarap, çikolata, kafein, peynir), açlık yahut öğün atlama, çok yahut az uyku, keskin kokular, barometrik basınç değişiklikleri, şiddetli yanıp sönen ışıklar, moral bozukluğu, hormonal oynamalar, adet kanaması, ilaçlar ve fizik egzersizlerdir. Migren başağrılarının yaklaşık %15'inde aura ismi verilen dakikalar içinde gelişen ve 1 saatten az süren nörolojik belirtiler öncülük eder. Sıklıkla aura, yavaş olarak görme sahasının ortasından dışa gerçek yayılan görsel bozukluk olarak seyreder. Görsel belirtiler, yanıp sönen ışık parlamaları formunda olan ve olağan tip olarak kabul edilen görsel halüsinasyonlar halinde olabileceği üzere, görme meydanının etkilendiği görme bulanıklığı formunda de olabilir. Paresteziler 2. sıklıkla görülen aura tipleridir. Hastanın tek taraflı olarak kişinin el parmaklarından başlayıp kola sahih yayılan ve birden fazla vakit tıpkı taraf burun ve ağız muhitini etkileyen uyuşukluk ve karıncalanma hissi ortaya çıkabilir. Bunun dışında konuşma bozuklukları, başdönmesi ve nadir olmakla birlikte işitsel ve koku halüsinasyonları da aura belirtileri olarak görülebilir. Başağrısı ekseriyetle aurayı takiben 5-30 dakika içinde başlar.
Klasik migrende belirtiler, görme kaybı, kuvvet ve duyu bozuklukları ve bir kaç dakika süren başağrıları olur. Atak vadesi klasik migrende birkaç saat, yaygın migren de ise bir kaç gün sürebilir. Ağrıya ışıktan ve sesten rahatsız olma eşlik edebilir. Vücudun gayri ortamlarında görülen belirtiler abdominal ağrı, diyare üzere bulgular olabilir.
Migren tedavisi medikal yani ilaç tedavileri yanında tetikleyen ajanlardan uzak durmayı içerir. Bunun yanında migren atakları ayda 3 kereden daha çokça oluyorsa, başağrısı günlük hayatı engelleyecek kadar şiddetli ise, nörolojik bozukluk oluşturuyorsa, esirgeyici ilaç tedaviside eklenmelidir.
Küme başağrısı
Damarsal bir ağrıdan fazla, sinirsel bir ağrıdır. Tam olarak nedeni bilinmemektedir. Ağrı önemli nöbetler halinde gelir ve ortalama 30 dakika içinde sonlanır. Ağrı göz etrafında, şakakta, kulak ardında ve alt çene molar dişler muhitinde görülür. Ağrı umumiyetle geceleri olur ve hastayı uyandırır. bilinen en şiddetli başağrısıdır, bu nedenle intihar başağrısı olarakta isimlendirilir. Sıkıştırıcı ve oyucu hissi verir. Göz kanlanması, beğenilen yaşarma, burun tıkanıklığı, burun akması, alın ve yüzde terleme, göz kapağının düşüklüğü, göz bebeğinde küçülme ve göz kapaklarının şişliği üzere otonomik bulgular ağrı ile tıpkı taraftadır. Hastalar migren hastalarının tersine karanlık odada uzanmak konumuna, gezinmeyi, açık havaya çıkmayı, yürümeyi tercih ederler. Ağrılı periyot hastadan hastaya farklılık gösterir. Sıklıkla 2-3 ay sürer. Büsbütün ağrısız olan sessiz devir ise 6 ay 1 yıl arasında olur. Ağrılı devirde neredeyse hergün bazen birkaç sefer tekrarlayan ağrı atakları görülür. % 4 vakada ağrılar çift taraflı olur. Erkeklerde daha sık görülür ve ailesel geçiş kelam konusu değildir.
Tedavide bir çok ilaç seçenekleri vardır. Lakin medikal tedavinin gayrikâfi olduğu olgularda cerrahi tedavi seçenekleri düşünülmelidir.
Başağrılarının %15-20'si migren ağrısıdır. Tek taraflı yerleşim gösteren (%75) migren, tekrarlayıcı, saatlerce sürebilen, paroksismal, zonklayıcı, baş hareketleri ile artan bir başağrısı olup bulantı ve kusma da eşlik eder. Ailesel yatkınlık laf konusu olup dominant geçişlidir. Hatunlarda erkeklere nazaran 3 kat çokça görülür, daha çok genç ve orta yaşta başlayıp, ileri yaşlarda azalma gösterir.
Tipik olarak 4-72 saat arasında sürer ve fizikî egzersiz ile artar. Migrenli hastalarda depresyon, anksiete ve panik bozuklukların daha sık görüldüğü bildirilmiştir.Çeşitli faktörlerin migrene hassas insanlarda başağrısını tetiklediği bilinmektedir. Bunların arasında en bilinenler, muayyen yiyecek ve ek gereçleri (şarap, çikolata, kafein, peynir), açlık yahut öğün atlama, çok yahut az uyku, keskin kokular, barometrik basınç değişiklikleri, şiddetli yanıp sönen ışıklar, moral bozukluğu, hormonal oynamalar, adet kanaması, ilaçlar ve fizik egzersizlerdir. Migren başağrılarının yaklaşık %15'inde aura ismi verilen dakikalar içinde gelişen ve 1 saatten az süren nörolojik belirtiler öncülük eder. Sıklıkla aura, yavaş olarak görme sahasının ortasından dışa gerçek yayılan görsel bozukluk olarak seyreder. Görsel belirtiler, yanıp sönen ışık parlamaları formunda olan ve olağan tip olarak kabul edilen görsel halüsinasyonlar halinde olabileceği üzere, görme meydanının etkilendiği görme bulanıklığı formunda de olabilir. Paresteziler 2. sıklıkla görülen aura tipleridir. Hastanın tek taraflı olarak kişinin el parmaklarından başlayıp kola sahih yayılan ve birden fazla vakit tıpkı taraf burun ve ağız muhitini etkileyen uyuşukluk ve karıncalanma hissi ortaya çıkabilir. Bunun dışında konuşma bozuklukları, başdönmesi ve nadir olmakla birlikte işitsel ve koku halüsinasyonları da aura belirtileri olarak görülebilir. Başağrısı ekseriyetle aurayı takiben 5-30 dakika içinde başlar.
Klasik migrende belirtiler, görme kaybı, kuvvet ve duyu bozuklukları ve bir kaç dakika süren başağrıları olur. Atak vadesi klasik migrende birkaç saat, yaygın migren de ise bir kaç gün sürebilir. Ağrıya ışıktan ve sesten rahatsız olma eşlik edebilir. Vücudun gayri ortamlarında görülen belirtiler abdominal ağrı, diyare üzere bulgular olabilir.
Migren tedavisi medikal yani ilaç tedavileri yanında tetikleyen ajanlardan uzak durmayı içerir. Bunun yanında migren atakları ayda 3 kereden daha çokça oluyorsa, başağrısı günlük hayatı engelleyecek kadar şiddetli ise, nörolojik bozukluk oluşturuyorsa, esirgeyici ilaç tedaviside eklenmelidir.
Küme başağrısı
Damarsal bir ağrıdan fazla, sinirsel bir ağrıdır. Tam olarak nedeni bilinmemektedir. Ağrı önemli nöbetler halinde gelir ve ortalama 30 dakika içinde sonlanır. Ağrı göz etrafında, şakakta, kulak ardında ve alt çene molar dişler muhitinde görülür. Ağrı umumiyetle geceleri olur ve hastayı uyandırır. bilinen en şiddetli başağrısıdır, bu nedenle intihar başağrısı olarakta isimlendirilir. Sıkıştırıcı ve oyucu hissi verir. Göz kanlanması, beğenilen yaşarma, burun tıkanıklığı, burun akması, alın ve yüzde terleme, göz kapağının düşüklüğü, göz bebeğinde küçülme ve göz kapaklarının şişliği üzere otonomik bulgular ağrı ile tıpkı taraftadır. Hastalar migren hastalarının tersine karanlık odada uzanmak konumuna, gezinmeyi, açık havaya çıkmayı, yürümeyi tercih ederler. Ağrılı periyot hastadan hastaya farklılık gösterir. Sıklıkla 2-3 ay sürer. Büsbütün ağrısız olan sessiz devir ise 6 ay 1 yıl arasında olur. Ağrılı devirde neredeyse hergün bazen birkaç sefer tekrarlayan ağrı atakları görülür. % 4 vakada ağrılar çift taraflı olur. Erkeklerde daha sık görülür ve ailesel geçiş kelam konusu değildir.
Tedavide bir çok ilaç seçenekleri vardır. Lakin medikal tedavinin gayrikâfi olduğu olgularda cerrahi tedavi seçenekleri düşünülmelidir.
